Το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων συνεχίζει να διαγράφεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως επισημάνθηκε στη δήλωση των 27 ηγετών και των ηγετών των χωρών της περιοχής. «Το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται στην Ένωσή μας. Επιβεβαιώνουμε για άλλη μια φορά την πλήρη και αδιαμφισβήτητη δέσμευσή μας στην προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην EE», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου πριν το δείπνο των ηγετών, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την κοινή δήλωση, υπογραμμίζοντας την πρόοδο που σημειώθηκε τον τελευταίο χρόνο. Τόνισε πως «η ΕΕ και τα Δυτικά Βαλκάνια ανήκουν στην ίδια οικογένεια» και επεσήμανε ότι «η Διεύρυνση της ΕΕ είναι η πιο σημαντική γεωπολιτική επένδυση για την ειρήνη, την ασφάλεια και την ευημερία».
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επισήμανε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επιταχύνει τη διαδικασία ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων. «Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τη νέα πραγματικότητα και δεν είναι αρκετό απλώς να αφήσουμε ανοιχτή την πόρτα για τα επίδοξα μέλη μας, αλλά πρέπει με δράσεις να τα φέρουμε πιο κοντά μας», δήλωσε, προσθέτοντας ότι «η ΕΕ πρέπει να προσαρμοστεί για να φιλοξενήσει μια μεγαλύτερη οικογένεια» στο μέλλον.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στις εξελίξεις του τελευταίου έτους, σημειώνοντας ότι η ΕΕ έχει ολοκληρώσει τρία διαπραγματευτικά κεφάλαια με το Μαυροβούνιο, ενώ άνοιξε τη δέσμη κεφαλαίων για τις εξωτερικές σχέσεις με την Αλβανία. Παράλληλα, η Σερβία καλείται να καταθέσει τις διαπραγματευτικές της θέσεις για δύο κεφάλαια που σχετίζονται με την «ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη».
Η κοινή δήλωση των ηγετών της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων αναφέρει ότι «στο πλαίσιο της ριζικής αλλαγής της παγκόσμιας γεωπολιτικής κατάστασης, του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, και κατά την έναρξη του νέου κύκλου ηγεσίας της ΕΕ, η στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Δυτικών Βαλκανίων είναι πιο σημαντική από ποτέ».
Η Ένωση αναγνωρίζει την προσήλωση των χωρών της περιοχής στις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, ενώ υπογραμμίζει τη σημασία του κράτους δικαίου ως βασικό στοιχείο για μια λειτουργική δημοκρατία. «Οι ενέργειες θα μιλούν περισσότερο από τα λόγια καθώς οι εταίροι αναλαμβάνουν την ευθύνη και εφαρμόζουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις», σημειώνεται, ενώ καλούνται οι χώρες να διασφαλίσουν τα δικαιώματα και την ίση μεταχείριση των μειονοτήτων.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο Σχέδιο Ανάπτυξης για τα Δυτικά Βαλκάνια, το οποίο αναμένεται να φτάσει τα 6 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2027, με δυνατότητα να διπλασιάσει την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής μέσα στην επόμενη δεκαετία, υπό την προϋπόθεση ότι θα προωθηθούν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Τέλος, η ΕΕ επαναβεβαιώνει τη δέσμευσή της να υποστηρίξει τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων μέσω διαφόρων χρηματοδοτικών μηχανισμών, όπως ο Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας, το Οικονομικό και Επενδυτικό Σχέδιο και η Δέσμη Ενεργειακής Στήριξης. «Θα συνεχίσουμε την υποστήριξή μας μέσω του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας, του Οικονομικού και Επενδυτικού Σχεδίου, της Δέσμης Ενεργειακής Στήριξης και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειρήνης», αναφέρεται στη δήλωση.