Στην φετινή αντιπυρική περίοδο και στις συνθήκες που αντιμετωπίζουν από την 1η Μαΐου αναφέρθηκε μεταξύ άλλων ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, μιλώντας στο συνέδριο «Eighth Sustainability Summit for SE Europe & the Mediterranean - Re-inventing green leadership: Collectivity vs fragmentation» του Economist Impact. Παράλληλα, ο υπουργός τόνισε την ανάγκη να υπερασπιστεί η Ευρώπη την πρωτογενή παραγωγή και τους υδάτινους πόρους, καθώς και να κινητοποιηθεί για τις συνέπειες των μεγάλων καταστροφών. «Η Ευρώπη πρέπει να παράγει, η Ευρώπη πρέπει να "ξυπνήσει" σε ό,τι έχει να κάνει με την πρωτογενή παραγωγή, πρέπει να υπερασπιστεί τους υδάτινους πόρους που δεν θα έχουμε σε λίγο, πρέπει να κινητοποιηθεί για τις συνέπειες των μεγάλων φυσικών καταστροφών τις οποίες οι εθνικές οικονομίες δεν μπορούν να σηκώσουν. Και εσείς, οι τεχνοκράτες, οι ειδικοί, οι άνθρωποι της επιστήμης, οι άνθρωποι που μπορείτε να το μετρήσετε αυτό, πρέπει να βοηθήσετε έτσι ώστε οι εφαρμοσμένες πολιτικές να κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κικίλιας, μιλώντας στο πλαίσιο του πάνελ με τίτλο «Φυσικές καταστροφές: Αντιμετωπίζοντας τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής».
«Πρώτα και πάνω από όλα, μακράν του δευτέρου, είναι η ανθρώπινη ζωή», είπε ο κ. Κικίλιας και προσέθεσε ότι φέτος, σε μία τεράστια και πάρα πολύ δύσκολη αντιπυρική περίοδο, τη χειρότερη ίσως των τελευταίων 40 ετών, σύμφωνα με τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες, προσπάθησαν «πολύ σκληρά» για να την προασπίσουν και προσέθεσε ότι το Μάτι «αποτέλεσε σημείο καμπής για να αλλάξουν τα δεδομένα στην ιεράρχηση των κινδύνων από φυσικές καταστροφές στην χώρα».
Αναφορικά με τις συνθήκες που αντιμετώπισαν και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν, ο υπουργός επισήμανε ότι στο μισό κομμάτι της χώρας μας εξακολουθούμε να έχουμε απόλυτη λειψυδρία. «Ξεκινώντας από τον Έβρο, κατεβαίνοντας στα νησιά του Αιγαίου, στην Ανατολική Αττική, στα πόδια της Πελοποννήσου μέχρι τα Κύθηρα και μέχρι την Κρήτη, έχει βρέξει από ελάχιστα έως σχεδόν καθόλου τους τελευταίους, νομίζω πλέον 6-8 μήνες. Και οι συνθήκες είναι τέτοιες, που έχουμε τον χάρτη στον δείκτη 3, ανομβρίας και θα έχουμε και 7-8 και τοπικά 9 μποφόρ τις επόμενες μέρες. Αυτές είναι οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε από την 1η Μαΐου, που βρίσκομαι νυχθημερόν και ασταμάτητα μαζί με τους συνεργάτες στο War Room της Πολιτικής Προστασίας. Είναι ένα επίτευγμα των τελευταίων χρόνων η διαλειτουργικότητα των Ενόπλων Δυνάμεων, της Πολιτικής Προστασίας, του Λιμενικού, της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής, του ΔΕΔΔΗΕ, του ΑΔΜΗΕ, του 112, μαζί με Τεχνητή Νοημοσύνη, δίνοντας άλλες πλέον δυνατότητες στη χώρα».
Ο κ. Κικίλιας αναφέρθηκε σε μια σειρά από ενέργειες της Πολιτικής Προστασίας για τη φετινή αντιπυρική περίοδο, όπως τη συμβολή της νέας τεχνολογίας και των drones στην ανίχνευση του σημείου έναρξης μια πυρκαγιάς. «Καταλάβαμε και είδαμε ότι τα 35-45 λεπτά τα οποία χρειάζονταν τα μέσα της πυροσβεστικής ή τα εναέρια για να κάνουν detect, να βρουν το σημείο έναρξης μιας πυρκαγιάς και να φτάσουν σ' αυτό, ήταν πάρα πολλά πλέον για τις mega πυρκαγιές που αντιμετωπίζουμε. Άρα, τα πάνω από 50 drones, τα οποία εξακολουθούν να πετούν, 24/7 πάνω από την Αττική, στους τρεις ορεινούς όγκους, στην Πάρνηθα, την Πεντέλη και τον Υμηττό, αλλά και σε υπόλοιπες περιοχές και σε όλη την Ελλάδα, από τη Δαδιά, τον Έβρο, τη Χαλκιδική, το Άγιο Όρος, τη Θεσσαλονίκη, την Εύβοια, την Κάρυστο, την περιοχή γύρω-γύρω από το Λουτράκι, μας δίνουν εικόνα από το πρώτο δευτερόλεπτο. Η αλλαγή της κουλτούρας έτσι ώστε να πετούν έμφορτα τα εναέρια μέσα τα οποία έχουμε, κάνοντας περιπολίες πάνω από την Αττική κι αλλού, είτε με νερό, είτε με επιβραδυντικό υγρό. Και άρα συνδυάζοντας τα δύο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε στο πεδίο στα 5, 6, 7 λεπτά, έδωσε άλλες επιχειρησιακές δυνατότητες σε αυτό το σχήμα το οποίο σας ανέφερα», επισήμανε ο κ. Κικίλιας. Επιπλέον μίλησε μεταξύ άλλων για τους καθαρισμούς των οικοπέδων, καθώς και για την αλλαγή στο δόγμα της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. «Έγιναν πολύ σημαντικά έργα μαζί με το AntiNero του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καθαρίστηκαν. Όλοι αυτοί συνεργαστήκαμε μαζί. Προσπαθήσαμε πάρα-πάρα πολύ. Τα στοιχεία είναι αδιάψευστα. Πέρυσι κάηκαν πάνω από 1,7 εκατ. στρέμματα στην Ελλάδα. Φέτος, είμαστε κάτω από το μέσο όρο των καμένων της τελευταίας 20ετίας. Στο 10% καμένων στρεμμάτων δάσους σε σχέση με το μέσο όρο της 20ετίας. Πολύ κάτω από αυτό το οποίο θα περίμενε κανείς στην πιο δύσκολη αντιπυρική περίοδο την οποία αντιμετωπίσαμε. Και αυτό νομίζω είναι εμφανές σε όλη την Ελλάδα», σημείωσε ο κ. Κικίλιας.
Τέλος, όπως τόνισε, μετά την έλευση της πανδημίας COVID-19, η κλιματική κρίση είναι το μεγαλύτερο θέμα που αντιμετωπίζει πλέον η ανθρωπότητα και θα απασχολεί τον πλανήτη τα επόμενα χρόνια. «Τα τελευταία δύο 24ωρα πλημμυρίζει η έρημος Σαχάρα. Οι εικόνες είναι δυστοπικές, φαίνεται σαν να είναι βγαλμένες από ταινίες του Χόλυγουντ, που πιστεύαμε ότι δεν μπορούν να συμβούν ποτέ. Περισσότεροι από δώδεκα άνθρωποι έχουν πνιγεί. Και στους αμμόλοφους της ερήμου πλέον υπάρχουν λίμνες» είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας πως όποια μέτρα και να λάβουν οι χώρες, καμία δεν μπορεί να εξαλείψει εντελώς τις συνέπειες των φυσικών καταστροφών που προκαλεί η ολοένα και εντεινόμενη κλιματική κρίση.
Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, απεσταλμένος για το κλίμα στην Ελλάδα, Χρήστος Ζερεφός, αναφέρθηκε στο κόστος της κλιματικής αλλαγής, το οποίο σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος, έδειξε ότι για την Ελλάδα είναι πάρα πολύ μεγάλο. «Το κόστος της κλιματικής κρίσης μέχρι το τέλος του αιώνα θα ξεπεράσει στα 130 τρισεκατομμύρια δολάρια. Σε κλίμακες δικές μας το κόστος για τη χώρα μας είναι πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Είναι σαν να προσθέτουμε άλλο ένα εξωτερικό χρέος στη χώρα μας και το χρέος αυτό μπορούμε να το αποφύγουμε», σημείωσε ο κ. Ζερεφός. Επιπλέον, επισήμανε ότι« ζούμε τη θερμότερη τριακονταετία στον πλανήτη μας από τότε που υπάρχουν μετρήσεις. Αλλά είναι και μία από τις θερμότερες στην ιστορία του πλανήτη» και προσέθεσε ότι το διοξείδιο του άνθρακα ήδη έχει υπερβεί οποιεσδήποτε τιμές είχε σε μεσοπαγετώδεις περιόδους. Παράλληλα αναφέρθηκε στη συμβολή της ακρίβειας των προγνώσεων στην διαχείριση των φυσικών καταστροφών, καθώς και στην ανάγκη να ακολουθούν οι πολίτες τους νόμους. «Μόνο το 75 με 80% των οικοπέδων καθαρίστηκαν. Τα υπόλοιπα 25% μπορεί να αποτελέσουν την επόμενη θρυαλλίδα που θα κάψουν τους γείτονές τους και τους εαυτούς τους», υπογράμμισε.
«Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας το χειρότερο σενάριο». Αυτό επισήμανε μεταξύ άλλων ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και καθηγητής φυσικών καταστροφών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Κωνσταντίνος Συνολάκης, σχετικά με τη διαχείριση των φυσικών καταστροφών και των συνεπειών τους.
«Υπάρχουν πάρα πολλά βέβαια τα οποία μπορεί κανένας να προτείνει σε επίπεδο υποδομών στις επιχειρήσεις. Πώς μπορούν να σχεδιάσουν και να αποφασίσουν, πού να επενδύσουν σε επίπεδο ανθεκτικότητας και προστασίας, αλλά όταν μιλάμε για προστασία και διάσωση ανθρώπινης ζωής τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά», υπογράμμισε. Επιπλέον, ο κ. Συνολάκης αναφέρθηκε στη συμβολή των νέων τεχνολογιών για τη διαχείριση των φυσικών καταστροφών και προσέθεσε ότι είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει δορυφορική παρακολούθηση.
«Τα τελευταία πέντε χρόνια, από τον Μάτι στο Μάουι, στον Ντάνιελ και με τον Μίλτον. Είναι ένα τεράστιο μάθημα από το οποίο πρέπει να μάθουμε όλοι μας», σημείωσε ο κ. Συνολάκης.
Από την πλευρά του, ο ειδικός σύμβουλος του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας σε θέματα πολιτικής προστασίας και διαχείρισης κρίσεων, καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Γεώργιος Μπούστρας, επισήμανε ότι «έχουμε προχωρήσει πολύ» ενώ αναφέρθηκε και στο πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ το οποίο «είναι πολύ σημαντικό για την πολιτική προστασία στην Ελλάδα» και προσέθεσε ότι και στην Κύπρο εκπονείται από την κυβέρνηση επίσης ένα πρόγραμμα το οποίο περιλαμβάνει την αγορά καινούριων αεροσκαφών.
«Έχουμε προχωρήσει πάρα πολύ τεχνολογικά. Αυτό είναι αδιαμφισβήτητο. Είναι πολύ σημαντικό ότι έχουμε τα drones. Είναι πολύ σημαντικό ότι έχουμε τεχνολογίες παρατήρησης, γεωπαρατήρησης από το διάστημα», σημείωσε. Αναφορικά με το τι θα πρέπει να γίνει στη διαχείριση των φυσικών καταστροφών ο κ. Μπούστρας επισήμανε ότι «πρέπει να το δούμε ως ένα θέμα ασφάλειας σε κοινωνικό επίπεδο». «Αν το θεωρήσουμε ως ένα τέτοιο τότε έχουμε διάφορα εργαλεία στα οποία μπορούμε να βασιστούμε. Πρώτα απ' όλα το πρώτο το οποίο θα πρέπει να κάνουμε, θα πρέπει να αλλάξουμε την κουλτούρα ασφάλειας, το safety culture, το οποίο συνήθως γίνεται σε οργανωσιακό επίπεδο, δηλαδή θα πρέπει να το πάμε σε ένα εθνικό επίπεδο. Θα πρέπει να ενημερωθούν οι συμπολίτες μας, θα πρέπει να στοχεύσουμε στο να μάθουμε τα αίτια συγκεκριμένων πυρκαγιών σε συγκεκριμένες κοινότητες έτσι ώστε να μπορέσουμε να γυρίσουμε πίσω και ειδικά όταν υπάρχουν τάσεις σε αυτές τις καταστροφές», υπογράμμισε και προσέθεσε ότι γίνεται μία πάρα πολύ καλή δουλειά στην καταστολή. «Ξεκινάμε να κάνουμε πάρα πολύ καλή δουλειά στην πρόληψη, θα πρέπει να εντατικοποιήσουμε την πρόληψη ακόμη περισσότερο, έτσι ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα», κατέληξε.