Η Ευρωπαϊκή Ενωση εγκαινιάζει σήμερα στην Αμβέρσα, το κεντρικό σημείο εισόδου της κοκαΐνης στην ευρωπαϊκή ήπειρο, την «Συμμαχία των Λιμανιών» με στόχο τον εναρμονισμό των μέτρων ασφαλείας κατά του εμπορίου των ναρκωτικών και την αντιμετώπιση της διείσδυσης των εγκληματικών δικτύων στις λιμενικές δομές.
«Είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να επικεντρώσουμε τις προσπάθειες σε ένα και μοναδικό λιμάνι, διότι στην περίπτωση αυτή οι εγκληματίες μετακινούνται αμέσως προς άλλο λιμάνι», εξηγεί η ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον.
Η σουηδή επίτροπος θα συμμετάσχει μαζί με την βελγίδα υπουργό Εσωτερικών Αναλίζε Βερλίντεν στην εκκίνηση της σύμπραξης αυτής παρουσία των αρχών των δεκαέξι βασικών ευρωπαϊκών λιμανιών εμπορευματοκιβωτίων και εκπρόσωπων ενώσεων εταιρειών θαλάσσιων μεταφορών.
Τα μεγάλα λιμάνια είναι στόχος των τοπικών δικτύων του οργανωμένου εγκλήματος, που δεν διστάζουν να διαφθείρουν λιμενεργάτες, λιμενικούς πράκτορες και οδηγούς φορτηγών, τελωνειακούς και αστυνομικούς για να δώσουν χώρο στα βαποράκια να παραλάβουν τα ναρκωτικά από τα κοντέινερς.
Η κοκαΐνη, που προέρχεται από την Λατινική Αμερική, πλημμυρίζει την ευρωπαϊκή αγορά: στο λιμάνι τις Αμβέρσας οι κατασχέσεις έφθασαν στο επίπεδο ρεκόρ των 116 τόνων το 2023. Και οι φλαμανδική πόλη συγκλονίζεται από την βία ανάμεσα στις συμμορίες που ερίζουν για μία διακίνηση που αποφέρει κολοσσιαία έσοδα.
«Οι κατασχέσεις κοκαΐνης έχουν εκτοξευθεί, αλλά ταυτόχρονα διαπιστώνεται ότι οι τιμές πώλησης στον δρόμο πέφτουν, πράγμα που δείχνει ότι το ναρκωτικό υπάρχει σε αφθονία», λέει η ευρωπαία επίτροπος.
Η αύξηση της διακίνησης στο λιμάνι της Αμβέρσας είναι απόρροια της ενίσχυσης των μέτρων ασφαλείας στο λιμάνι του Ρότερνταμ στην γειτονική Ολλανδία.
«Πλέον, η Αμβέρσα ενισχύει τα μέτρα κατά των ναρκωτικών και φαίνεται ότι η διακίνηση μεταφέρεται προς μικρότερα λιμάνια. Για παράδειγμα, υπάρχουν ενδείξεις ότι μεγαλύτερες ποσότητες φθάνουν στο Χέλσινγκμποργκ της Σουηδίας»,εξηγεί.
Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται στα σημεία αναχώρησης των ναρκωτικών από την Λατινική Αμερική, λέει η Ιλβα Γιόχανσον. Μετά την λήψη μέτρων στα λιμάνια της Κολομβίας, το λιμάνι του Γκουαγιακίλ στον Ισημερινό έγινε το βασικό λιμάνι εξαγωγής προς την Ευρώπη της κοκαΐνης που παράγεται στην Κολομβία και το Περού.
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το 70% των κατασχέσεων ναρκωτικών από τις τελωνειακές αρχές γίνεται στα λιμάνια.
Χαρτογράφηση των ροών
«Χρειαζόμαστε περισσότερη συνεργασία, όχι μόνο με την αστυνομία και τις τελωνειακές αρχές, αλλά επίσης με τους ιδιωτικούς φορείς των λιμανιών», λέει η ευρωπαία επίτροπος.
Το φαινόμενο της διαφθοράς που συνδέεται με τα ναρκωτικά στα λιμάνια «αποτελεί επίσης απειλή και για το νόμιμο εμπόριο», επιμένει.
Στο πλαίσιο της Συμμαχίας των Λιμανιών, οι συμμετέχοντες θα ανταλλάσσουν πληροφορίες και καλές πρακτικές, θα χαρτογραφούν τις ροές και θα εξαρθρώνουν τα εγκληματικά δίκτυα.
Εκτός των φορτίων ναρκωτικών που φθάνουν στα μεγάλα λιμάνια της βόρειας Ευρώπης, εναλλακτικός τρόπος είναι η μεταφορά των ναρκωτικών στην δυτική ή την βόρεια Αφρική, όπου μεταφορτώνονται σε μικρότερα σκάφη που κατευθύνονται προς λιμάνια (της νότιας Ευρώπης), κυρίως της Ισπανίας, σύμφωνα με την Ιλβα Γιόχανσον.
Εκτός της κοκαΐνης, οι αρχές ανησυχούν επίσης για την αύξηση της διακίνησης συνθετικών ναρκωτικών.
Ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας Ζεράλντ Νταρμανέν, που θα βρίσκεται σήμερα στην Αμβέρσα μαζί με τους ευρωπαίους ομολόγους του, τόνισε ότι τα ναρκωτικά αυτά (αμφεταμίνες, ecstasy, MDMA...) δημιουργούν ένα νέο ευρωπαϊκό εγκληματικό δίκτυο, που απαιτεί κοινή στρατηγική, «κυρίως για να αποτραπεί η άφιξη του fentanyl στην Ευρώπη».
Αυτό το συνθετικό οπιούχο, που παρασκευάζεται με συστατικά που πολύ συχνά προέρχονται από την Κίνα, ευθύνεται για δεκάδες χιλιάδες περιστατικά υπερβολικής δόσης κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου εισάγεται από τα μεξικανικά καρτέλ.
Αν η παρουσία του fentanyl στην Ευρώπη βρίσκεται «σε πολύ χαμηλό επίπεδο», η Ιλβα Γιόχανσον τονίζει ότι πολλά συνθετικά ναρκωτικά παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ενωση, που είναι καθαρός εξαγωγέας προς τον υπόλοιπο κόσμο.
«Κάθε χρόνο εξαρθρώνουμε 400 εργαστήρια και αυτό με ανησυχεί», λέει η ευρωπαία επίτροπος εξηγώντας ότι οι παρόντες στην Ευρώπη διακινητές έχουν αποκτήσει από τα μεξικανικά καρτέλ το modum operandi για να παρασκευάσουν fentanyl.