Ακούγοντας τα μεγαλεπήβολα, σχεδόν μεγαλοπρεπή, σχέδια για τις αρχαιότητες της Θεσσαλονίκης, θυμήθηκα μία ιστορία που δεν είναι πολύ παλιά. Συνέβη στην πόλη μας πριν από ένα τέταρτο του αιώνα.
Τότε λοιπόν, πριν από 25 χρόνια, ένας συμπολίτης μας αποφάσισε να γκρεμίσει ένα οίκημα που είχε στην οδό Απελλού, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, για να χτίσει μία πολυκατοικία. Βρήκε μάλιστα και εργολάβο, ο οποίος αργότερα απέκτησε σημαντικό ρόλο στην πόλη, υπερασπίζοντας τον πολιτισμό, και έκανε και το σχετικό συμφωνητικό με τις ρήτρες της εποχής. Οκτώ όροφοι θα χτίζονταν στο κέντρο της πόλης. Καλή δουλειά...
Όμως, όταν έγινε το γκρέμισμα, στα θεμέλια προέκυψαν αρχαιότητες, οι οποίες εικαζόταν ότι ανήκουν στο συγκρότημα του Γαλέριου.
Τότε, ως έτοιμοι από καιρό, ως θαρραλέοι, υψώσαμε το ανάστημά μας, αποφασίσαμε να σώσουμε τις αρχαιότητες, να αναδειχτούν και να μη χτιστεί πολυκατοικία. Μαζέψαμε σε τρεις μέρες 13.000 υπογραφές.
Ο ταλαίπωρος οικοπεδούχος βρέθηκε μπροστά σε ένα αδιέξοδο. Έπρεπε να αποδείξει ότι δεν προσπαθούσε δολίως να σκεπάσει την ιστορία της πόλης.
Έκανε τότε μία πρόταση: Να ξεκινήσει η πολυκατοικία από το δεύτερο όροφο, έτσι ώστε τα ευρήματα να είναι σε κοινή θέα.
Όμως δεν λογάριαζε καλά! Εμείς, οι καλοί, δεν συμβιβαστήκαμε. Πήγαμε στο ΚΑΣ και κερδίσαμε να μη χτιστεί η οκταώροφη πολυκατοικία που σχεδιαζόταν από τον βέβηλο ιδιοκτήτη, ο οποίος έτσι έλυσε τη σύμβαση με τον εργολάβο, διότι πλέον απαγορευόταν να χτίσει. Έβρισε λίγο ο εργολάβος, αλλά θα του πέρασε. Αργότερα απεδείχθη φίλος των αρχαιοτήτων.
Είμαι πλέον βέβαιος ότι λίγο αργότερα ο ιδιοκτήτης μας ευγνωμονούσε. Το οικόπεδο είχε απαλλοτριωθεί και ο ίδιος είχε αποζημιωθεί για το σύνολο της απώλειας που θα είχε αν χτιζόταν η πολυκατοικία, χωρίς καν να μπει στον κόπο να πουλήσει ένα διαμέρισμα.
Οι δε αρχαιότητες, 25 χρόνια μετά, εξακολουθούν να είναι σταθερά στη θέση τους και καταχωνιασμένες κάτω από τόνους άμμου, για να διατηρούνται φρέσκες, περιμένουν!
Τον ιστορικό του μέλλοντος, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος;
Όχι βέβαια!
Περιμένουν πότε θα έχει λεφτά το ελληνικό δημόσιο να χρηματοδοτήσει την έρευνα. Αρκεί βέβαια πρώτα να έχει βρει λεφτά, να πάρει από πάνω το χώμα...
Πότε θα έχει λεφτά το ελληνικό δημόσιο να χρηματοδοτήσει την έρευνα;
Ποτέ, βέβαια!
Αλλά εμείς έχουμε τη συνείδησή μας ήσυχη! Τις αρχαιότητες της οδού Απελλού τις σώσαμε.
Ευτυχώς δεν χρειάστηκε να αποδείξουμε ότι ήμασταν αθώοι του χρήματος. Τουλάχιστον το ότι ήμασταν αφελείς είναι αυταπόδεικτο.