«Με το δεξί». Είναι η έκφραση που σπάει τη γρουσουζιά, το έμπα μας σε έναν χώρο τις πρώτες ώρες ή την πρώτη μέρα μιας νέας χρονιάς για να φέρει καλοτυχία, γενικά η λαϊκή αυτή πράξη που συνοδεύει κάθε φορά μια νέα αρχή, συνήθως μιας κτιριακής δομής.
Είναι και ο τίτλος μιας έκθεσης που φιλοξενείται σε ένα εικαστικό τοπόσημο του κέντρου της Θεσσαλονίκης, τις βιτρίνες του ΟΤΕ στην Καρόλου Ντηλ, όπου ο περαστικός μπορεί να δει και να μελετήσει με το γύρισμα μόνο του κεφαλιού του, χωρίς να χρειάζεται να μπει μέσα σε έναν κλειστό χώρο όπως μια γκαλερί ή ένα μουσείο.
Μόνο που η δουλειά αυτή σε επιμέλεια και δημιουργία παραμυθιού του Γιάννη Αργυριάδη, φωτογραφίες του Δημήτρη Βαρσακέλη και κείμενο της συναδέλφου – δημοσιογράφου Δήμητρας Κεχαγιά, πέρα από τον συμβολικό της τίτλο που ευθυγραμμίζεται απόλυτα και με τη δύσκολη αυτή εποχή που ζούμε, έχει και κυριολεκτική έννοια.
Αυτό γιατί η ομάδα έργου ανακάλυψε μια ιστορία για τα δεξιά καλαπόδια, τα αντικείμενα εκείνα που χρησιμοποιούνταν άλλοτε από τους επαγγελματίες χειροτέχνες ως μήτρες δημιουργίας παπουτσιών. Πρόκειται για μια τέχνη που τείνει να απαλειφθεί από τον επιχειρηματικό χάρτη, αφού η βιομηχανοποίηση της ζωής μας έφερε στο προσκήνιο άλλες, πιο εξελιγμένες μεθόδους δημιουργίας παπουτσιών. «Από μόνος του ο τίτλος της έκθεσης παραπέμπει σε μια ευχή για το νέο έτος, δείχνει μια αισιοδοξία, την οποία όλοι χρειαζόμαστε αυτή τη δύσκολη περίοδο», λέει στο makthes.gr o φωτογράφος Βασίλης Βαρσακέλης.
Το πιο εντυπωσιακό από όλα ήταν ότι όταν άρχισε η μελέτη αυτής της δουλειάς τα μέλη της ομάδας έργου έμαθαν κάτι που ίσως μόνο οι τεχνίτες γνώριζαν: ότι όλα τα καλαπόδια ήταν δεξιά. «Αυτό ήταν κάτι που δεν το ήξερε κανένας μας και συνέβαινε γιατί οι τεχνίτες έφτιαχναν δεξιά τα καλαπόδια και μετά έβαζαν το πρωτότυπο στη μηχανή. Στη συνέχεια εκείνη έβγαζε ανάποδα το αριστερό. Είναι μια φοβερή ιστορία την οποία είδαμε και συγκλονιστήκαμε», τονίζει ο Βασίλης Βαρσακέλης.
Η ροή που οδηγεί από το παλιό έτος, στο κατώφλι της νέας χρονιάς
Το γοητευτικό σκηνικό της έκθεσης αποτελείται από τρεις βιτρίνες, που εκτείνονται η κάθε μια σε μέτρα. Στην πρώτη δεσπόζουν δύο μεγάλες φωτογραφίες από καλαπόδια σε διαφορετικές οπτικές γωνίες του φωτογράφου, ενώ κάτω υπάρχει μια μετάβαση από τη χρονιά που φεύγει σε αυτή που τη διαδέχεται με διάφορα καλαπόδια στη σειρά που βγαίνουν από το 2021 και βρίσκονται στο κατώφλι του 2022. Στη δεύτερη βιτρίνα τον τόνο δίνει μια άλλη φωτογραφία που συνοδεύεται από ένα εξαιρετικό κείμενο της Δήμητρας Κεχαγιά, ενώ από κάτω βρίσκεται το χαρακτηριστικό αλογάκι του εργοστασίου, πάνω στο οποίο κάθονται οι τεχνίτες και λειαίνουν με ράσπες το ξύλο κάνοντας μικρομετρική ρύθμιση κάθε ξύλινου καλουπιού ώστε αυτό να περάσει στην παραγωγή. «Απ’ ότι έχουμε μάθει οι τεχνίτες ξόδευαν άπειρες ώρες πάνω σε αυτό το αλογάκι προσπαθώντας να φτιάξουν όσο το δυνατόν τέλειο το κάθε καλαπόδι», λέει ο κ. Βαρσακέλης.
Τέλος, η τρίτη βιτρίνα φιλοξενεί κάτω και πάνω μια σειρά από καλαπόδια, δύο ακόμη φωτογραφίες καλαποδιών με άλλες οπτικές γωνίες, μεζούρες και μέτρα που υπήρχαν τότε, σημειώματα που έγραφαν πάνω για το πώς θα φτιαχτεί η παραγγελία στο παπούτσι.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το σύνολο της δουλειάς αυτής δίνει την αίσθηση μιας ροής κλείνοντας με αισιοδοξία το μάτι στο πέρασμα από μια δύσκολη χρονιά για όλους μας σε μια άλλη πιο αισιόδοξη.
Ευχή όλων μας είναι αυτή η προοπτική να μην διαψευστεί!
Η έκθεση θα παρουσιάζεται έως τις 16 Ιανουαρίου 2022 - Καρόλου Ντηλ 33