Τη βαθιά τους ανησυχία για όσα διαδραματίζονται τις τελευταίες ημέρες στα σύνορά της χώρας στον Έβρο και τα νησιά, εκφράζουν με ανοιχτή επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό, Κ. Μητσοτάκη και Ευρωπαίους αξιωματούχους, 66 ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Διαμαρτύρονται για τον τρόπο που οι αρχές της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαχειρίζονται τις νέες αφίξεις, καθώς και για ακραίες συμπεριφορές που παρατηρήθηκαν, επισημαίνοντας πως το κλίμα πανικού και των λογικών “ασύμμετρης απειλής”, που καλλιεργείται και από τις αρχές είναι αναντίστοιχο με την πραγματικότητα και πλήττει σοβαρά όχι μόνο τους πρόσφυγες, αλλά και την ίδια την κοινωνία και το κράτος δικαίου.
Ειδικότερα, στην επιστολή προς τον Έλληνα πρωθυπουργό τον Πρόεδρο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, David Sassoli, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel και τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, οι εκπρόσωποι των 66 οργανώσεων εκφράζουν κατηγορηματικά την αντίθεσή τους και στις πρόσφατες αποφάσεις του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) και κυρίως την έκδοση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, σύμφωνα με την οποία έχει ανασταλεί η υποβολή αιτήσεων χορήγησης ασύλου όσων εισέρχονται στη χώρα και προβλέπεται η επιστροφή τους, χωρίς καταγραφή, στη χώρα καταγωγής ή διέλευσης.
«Η εφαρμογή μιας τέτοιας ρύθμισης συνιστά μέτρο απάνθρωπο και παράνομο, καθώς παραβιάζει τη θεμελιώδη αρχή της μη επαναπροώθησης, επισύρει τη διεθνή ευθύνη της χώρας μας, και θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Δεν αμφισβητείται ότι η Ελλάδα έχει την κυριαρχική αρμοδιότητα να ελέγχει τα σύνορά της και να διαχειρίζεται τις όποιες διελεύσεις από αυτά, όμως το δικαίωμα στο άσυλο είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα κατοχυρωμένο από την Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και δεν πρέπει να καταστρατηγείται», αναφέρεται στην επιστολή.
Επίσης οι οργανώσεις καταγγέλλουν τις επιθέσεις κατά ανθρωπιστικών οργανώσεων και οργανώσεων για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, καθώς και την ανοχή και την καλλιέργεια μισαλλοδοξίας, επισημαίνοντας ότι χωρίς την συμβολή των οργανώσεων αυτών στο όποιο σύστημα διαχείρισης του προσφυγικού έχει εδραιωθεί, αυτό θα οδηγηθεί σε κατάρρευση.
Τη ζητούν από την ελληνική Κυβέρνηση
*Να αποσυρθεί η παράνομη και αντισυνταγματική πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και να τηρηθούν οι υποχρεώσεις της Ελληνικής Πολιτείας σχετικά με την προστασία της ανθρώπινης ζωής και τη διάσωση στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα. Επίσης, να σταματήσουν άμεσα οι επιστροφές ανθρώπων σε κράτη όπου κινδυνεύει η ζωή, η ελευθερία τους ή κινδυνεύουν να υποβληθούν σε βασανιστήρια ή άλλη απάνθρωπη ή εξευτελιστική ποινή ή μεταχείριση.
*Να διενεργηθεί άμεσα η αποσυμφόρηση των νησιών με μετεγκατάσταση αιτούντων άσυλο στην ενδοχώρα και με ειδική μέριμνα για την προστασία της υγείας τους. Προτεραιότητα να δίνεται στους πλέον ευάλωτους, στα ασυνόδευτα και στις οικογένειες με παιδιά.
*Να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας κάθε προσώπου από εκδηλώσεις και πράξεις βίας, στοχοποίησης και ρατσισμού.
Απευθυνόμενοι στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπενθυμίζουν ότι
- Η ΕΕ θα πρέπει να αναλάβει ουσιαστικές ευθύνες προστασίας των ανθρώπων που μετακινούνται στο πλαίσιο της διαχείρισης ενός κατεξοχήν ευρωπαϊκού ζητήματος, με γνώμονα το σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τις αρχές δικαίου. Το δικαίωμα στο άσυλο και η τήρηση της αρχής της μη επαναπροώθησης αποτελούν βασικά στοιχεία του διεθνούς και του ενωσιακού δικαίου και ως εκ τούτου οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προάσπισή τους.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως «θεματοφύλακας των Συνθηκών» (guardian of the Treaties) θα πρέπει να προστατεύσει το δικαίωμα στο άσυλο, όπως αυτό κατοχυρώνεται στη νομοθεσία της ΕΕ. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αντιστρέψει τη ρητορική περί «ασπίδας» και να παροτρύνει την Ελλάδα να αναλάβει τις νομικές της υποχρεώσεις.
- Είναι αναγκαία η άμεση ανασύσταση μηχανισμών μετεγκατάστασης προσφύγων και αιτούντων άσυλο από την Ελλάδα προς άλλα κράτη μέλη, με δίκαιο και ορθολογικό τρόπο και με προτεραιότητα στα ασυνόδευτα παιδιά. Επίσης, προτείνεται και η επανεγκατάσταση προσφύγων απευθείας από την Τουρκία σε κράτη-μέλη της ΕΕ.
- · Επίσης αναγκαία είναι η αναθεώρηση της θέσης της ΕΕ για την Κοινή Δήλωση ΕΕ- Τουρκίας, η οποία -πέραν των ελλειμμάτων νομιμότητας- έχει αποδειχθεί πλέον ότι αποτελεί απρόβλεπτο και μη βιώσιμο πολιτικό εργαλείο για τη διαχείριση των συνόρων.