Η ανακοίνωση διεξαγωγής εκλογών, όμως δεν επηρεάζει μόνο τους κομματικούς μηχανισμούς αλλά και μια σειρά από δραστηριότητες στη χώρα.
Από τη λειτουργία της Βουλής, τη λειτουργία των σχολείων τις μέρες πριν και μετά τις κάλπες, στις αίθουσες των οποίων άλλωστε και θα φιλοξενηθούν, ακόμη και τον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας στο ποδόσφαιρο.
Παράλληλα βάζει σε διαδικασία εγρήγορσης όσους δεν ξέρουν πού ψηφίζουν είτε είναι απόδημοι και θέλουν να ψηφίσουν στον τόπο διαμονής τους.
Μια σειρά από χρηστικές πληροφορίες σχετικά με τις εκλογές ακολουθούν:
1. Η Βουλή
Όπως προκύπτει από τις περισσότερες πηγές, η Βουλή θα παραμείνει ανοιχτή έως την Μεγάλη Τετάρτη 12 Απριλίου και μετά το Πάσχα θα ανοίξει τις εργασίες της στις 24 Απριλίου.
Καθώς το Σύνταγμα προβλέπει ότι η Βουλή πρέπει να διαλυθεί ενόψει εκλογών 22 ως 30 ημέρες πριν την προσφυγή στις κάλπες, το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα διαλύσεως της Βουλής θα θυροκολληθεί στο κοινοβούλιο την Δευτέρα 24 Απριλίου ή την Παρασκευή 28 Απριλίου.
2. Οι διερευνητικές εντολές
Την επομένη των εκλογών, Δευτέρα 22 Μαΐου θα εκκινήσει η διαδικασία των διερευνητικών εντολών. Το Σύνταγμα να προβλέπει ότι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος θα πάρει την πρώτη διερευνητική εντολή ώστε σε διάστημα 3 ημερών να διαπιστώσει εάν μπορεί να εξασφαλίσει την δεδηλωμένη της Βουλής και να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας.
Αν δεν υπάρξει πολιτικό αποτέλεσμα, η εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος και αν αποτύχει και αυτός στον αρχηγό του τρίτου κόμματος. Συνολικά η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει έως 9 ημέρες ώστε την 10η η Πρόεδρος της Δημοκρατίας να καλέσει τους αρχηγούς όλων των κοινοβουλευτικών κομμάτων για την ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας.
Εφόσον η Πρόεδρος διαπιστώσει αδυναμία πολιτικής συνεννόησης, τότε δίνει εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης και η χώρα οδηγείται ξανά σε εκλογές.
3. Οι δεύτερες κάλπες
Η εισήγηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο υπουργικό συμβούλιο εκτός από την ημερομηνία των εκλογών της 21ης Μαΐου είχε και αναφορά στην διεξαγωγή δεύτερων εκλογών «στις αρχές Ιουλίου». Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει «κλειδώσει» ως ημερομηνία η 2α Ιουλίου.
Οι δεύτερες εκλογές, εφόσον χρειαστούν, θα διεξαχθούν με λίστα βουλευτών. Οι ψηφοφόροι θα επιλέγουν μόνο το ψηφοδέλτιο του κόμματος που προτιμούν χωρίς να χρησιμοποιούν σταυρό προτίμησης.
Για το σχηματισμό της λίστας των βουλευτών, οι ηγεσίες των κομμάτων συνήθως ακολουθούν τα αποτελέσματα «σταυροδοσίας» της πρώτης κάλπης, τοποθετώντας πρώτο στην σειρά τον υποψήφιο βουλευτή που έλαβε τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης σε κάθε περιφέρεια.
4. Πού ψηφίζετε
Θα δείτε πού ψηφίζετε στις εκλογές 2023 μπαίνοντας στο Gov.gr. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα του υπουργείου Εσωτερικών ενημερώνεται με τις τελευταίες αλλαγές στους εκλογικούς καταλόγους. Αναμένονται τα στοιχεία του 2023.
Θα πρέπει να συμπληρώσετε:
- -είτε τα προσωπικά σας στοιχεία (επώνυμο, όνομα, όνομα πατέρα και μητέρας, έτος γέννησης)
- -είτε μόνο τα πεδία του ειδικού εκλογικού αριθμού και το επώνυμο σας
Δείτε ΕΔΩ πού ψηφίζετε
5. Οι απόδημοι
Οι απόδημοι έχουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα να ψηφίσουν στις εκλογές της 21ης Μαΐου από τον τόπο διαμονής τους, βάσει νέου νομοθετικού πλαισίου. Η ειδική ψηφιακή πλατφόρμα για την ψήφο των αποδήμων «παραμένει πάντα ανοιχτή» για όσες και όσους επιθυμούν να κάνουν χρήση της νέας ρύθμισης.
Σύμφωνα με το protothema.gr, έως σήμερα έχουν υποβληθεί 21.478 αιτήσεις στην ειδική ψηφιακή πλατφόρμα, εκ των οποίων οι 16.818 είναι εγκεκριμένες.
Δικαίωμα να ψηφίσουν στις εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου έχουν απόδημοι Έλληνες που θα υποβάλλουν αίτηση στην ψηφιακή πλατφόρμα μέχρι και δώδεκα μέρες πριν από την επίσημη προκήρυξη των εκλογών, κάτι που ακόμη δεν έχει συμβεί.
Χρήση της δυνατότητας άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος στον τόπο κατοικίας τους (μόνιμο ή προσωρινό) στο εξωτερικό έχουν οι Έλληνες πολίτες που:
- · Έχουν ενεργό το δικαίωμα του εκλέγειν
- · Είναι ήδη εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους
- · Εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού
Για την εγγραφή των ενδιαφερόμενων στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόρων εξωτερικού, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει:
- · να έχουν διαμείνει συνολικά 2 χρόνια στην Ελλάδα, τα τελευταία 35 χρόνια από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης
- · να έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος
- · να έχουν πρόχειρους τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet.
Για εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού, η διαδικασία «τρέχει» μέσα από την ψηφιακή πλατφόρμα: apodimoi.gov.gr
Σε περίπτωση αίτησης εγγραφής εξαρτώμενου μέλους α’ βαθμού, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να επιλέξουν το πεδίο «Παροχή συναίνεσης», για την επεξεργασία των προσωπικών στοιχείων.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών και το σχετικό εγχειρίδιο που έχει εκδοθεί προβλέπονται τα ακόλουθα βήματα:
Βήμα 1ο: Ο εκλογέας εισάγει στην εφαρμογή apodimoi.gov.gr τους αντίστοιχους κωδικούς της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), πιστοποιείται ως χρήστης και εισέρχεται στην εφαρμογή.
Βήμα 2ο: Aναζητεί την εγγραφή του στον βασικό εκλογικό κατάλογο και την επιλέγει, ώστε τα βασικά του στοιχεία να συμπληρωθούν αυτόματα στην αίτηση.
Βήμα 3ο: Kαταχωρίζει τη διεύθυνση μόνιμης κατοικίας του, τηλεφωνικούς αριθμούς επικοινωνίας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Επιλέγει χώρα και πόλη που επιθυμεί να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, από τις αντίστοιχες λίστες των συγκεκριμένων πεδίων.
Βήμα 4ο: Ο εκλογέας αναρτά ηλεκτρονικά αντίγραφα των δικαιολογητικών των προϋποθέσεων της παραγράφου 4 του άρθρου 4 του ν. 4648/2019, δηλαδή δημόσια έγγραφα διαμονής δύο (2) ετών στην Ελληνική Επικράτεια επιλέγοντας το δημόσιο φορέα έκδοσης».
Εναλλακτικά, ο εκλογέας επιλέγει την κατηγορία του δικαιολογητικού, συμπληρώνοντας τα στοιχεία που ζητούνται, και εξουσιοδοτεί το Υπουργείο Εσωτερικών για την αυτεπάγγελτη αναζήτηση του.
Στην περίπτωση που ο εκλογέας εγγράφεται στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού για την άσκηση του εκλογικού του δικαιώματος στις Ευρωεκλογές, σε εκλογικό τμήμα που θα συσταθεί σε κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΔΕΝ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΩΝ.
Βήμα 5ο: Ο εκλογέας βεβαιώνει ότι τα στοιχεία της αίτησης του είναι αληθή, λαμβάνει γνώση ότι η αίτηση του υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης και επιλέγει την οριστική υποβολή της.
Μετά την οριστική υποβολή της αίτησης ο εκλογέας λαμβάνει στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του αποδεικτικό επιτυχούς υποβολής της αίτησης με αριθμό πρωτοκόλλου και εκκινεί η διαδικασία ελέγχου και οριστικοποίησης της αίτησης. Σε περίπτωση αποδοχής της αίτησης, ο εκλογέας καταχωρείται στον ειδικό εκλογικό κατάλογο εξωτερικού για χρονικό διάστημα οκτώ (8) ετών. Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης, ο εκλογέας ενημερώνεται για το δικαίωμα προσφυγής.
Οι εκλογείς, εφόσον αδυνατούν οι ίδιοι να συμπληρώσουν και να υποβάλλουν την ηλεκτρονική αίτηση εγγραφής, μεταβολής και αναστολής ή διαγραφής εκλογέα, έχουν τη δυνατότητα να απευθύνονται στις αρμόδιες προξενικές αρχές της χώρας. Με αυτοπρόσωπη παρουσία,
το ΑΦΜ τους και με την αρωγή διαπιστευμένου υπαλλήλου των προξενικών αρχών συμπληρώνουν και υποβάλλουν την αίτηση τους στην εφαρμογή του άρθρου 4 του ν. 4648/2019, apodimoi.gov.gr.
Σε περίπτωση, ωστόσο, που οι ενδιαφερόμενοι αναθεωρήσουν, επιλέγοντας να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στην Ελλάδα, τους δίνεται οι δυνατότητα μέχρι τρεις ημέρες πριν από την επίσημη προκήρυξη των εθνικών εκλογών να αποσύρουν τη σχετική αίτησή τους, ασκώντας τελικά το εκλογικό τους δικαίωμα στο εκλογικό τμήμα, όπου ήταν αρχικά εγγεγραμμένοι εντός Ελλάδας.
6. Τα σχολεία
Τα σχολεία που θα γίνουν εκλογικά κέντρα θα κλείσουν την Παρασκευή προ των εκλογών, για την προετοιμασία του χώρου, ενώ θα μείνουν κλειστά και την επομένη των εκλογών, ημέρα Δευτέρα.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι τα σχολεία θα μείνουν κλειστά λόγω εκλογών:
- Την Παρασκευή 19 Μαΐου.
- Τη Δευτέρα 22 Μαΐου.
7. Το Κύπελλο Ελλάδας
Ο τελικός Κυπέλλου ποδοσφαίρου ήταν προγραμματισμένος για το Σάββατο 20/5, ενώ εκκρεμεί η ανακοίνωση της έδρας διεξαγωγής του. Ο σχεδιασμός ανατράπηκε εκ των προτέρων και η επικρατέστερη νέα ημερομηνία είναι η 27η Μαΐου, μία εβδομάδα, δηλαδή, μετά την διεξαγωγή των εκλογών. Η τελική απόφαση θα ληφθεί στις 7 Απριλίου.