Από τις πρώτες ημέρες βρεθήκαμε στο πλευρό των πληγέντων, δηλώνει στο Πρακτορείο Fm και στην δημοσιογράφο Τάνια Μαντουβάλου ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχικής Υγείας «Αργώ» Μενέλαος Θεοδωρουλάκης, ο οποίος κατόπιν εντολής του υφυπουργού Υγείας Δημήτρη Βαρτζόπουλου, συντονίζει τις δράσεις ψυχοκοινωνικής στήριξης στη Θεσσαλία.
Οι δράσεις υλοποιούνται σε συνεργασία με την 5η ΥΠΕ, τις κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων, πολλούς φορείς ψυχικής υγείας, αλλά και εθελοντές. «Μετά από απόφαση του κ. Βαρτζόπουλου από την πρώτη Οκτωβρίου θα εγκατασταθούν έξι σταθερά κλιμάκια στην περιοχή, για τουλάχιστον έξι μήνες. Ένα στη Μαγνησία, ένα στη Λάρισα, δύο στην Καρδίτσα, ένα στα Τρίκαλα και ένα κλιμάκιο από το "Χαμόγελο του Παιδιού" αποκλειστικά για παιδιά θα έχει έδρα τη Λάρισα, αλλά θα πηγαίνει σε όλους τους νομούς.
Εμείς σε αυτή τη φάση κάνουμε εκπαίδευση και ενημέρωση των νέων στελεχών, ώστε από την επόμενη εβδομάδα να αναλάβουν αυτά τα σταθερά κλιμάκια, μαζί με τις κατά τόπους μονάδες ψυχικής υγείας, που υπήρχαν ήδη στην περιοχή πριν από την καταστροφή, την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των πληγέντων».
Οι άνθρωποι της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχικής Υγείας «Αργώ», όπως λέει ο κ. Θεοδωρουλάκης, θα δράσουν επικουρικά με εστιασμένες δράσεις, όπως είναι η δημιουργική απασχόληση των παιδιών και η αποφόρτιση, καθώς επίσης και ο έλεγχος των επιπτώσεων στους ηλικιωμένους, σε επίπεδο άνοιας και Αλτσχάιμερ. «Από την πρώτη μέρα βρίσκεται στην περιοχή το "Χαμόγελο του Παιδιού", οι άνθρωποι του οποίου έχουν αναλάβει σχεδόν εξολοκλήρου την υποστήριξη παιδιών και εφήβων.
Όμως, όπου κρίνουμε ότι δεν επαρκεί η παρέμβαση του Χαμόγελου, θα δράσουμε επικουρικά από δω και πέρα για τα παιδιά, κυρίως σε συνεργασία με το δήμο Παλαμά, ο οποίος έχει υποστεί και τις μεγαλύτερες συνέπειες».
16 κλιμάκια επαγγελματιών ψυχικής υγείας από την πρώτη εβδομάδα - Διενεργούνται ατομικές ψυχοθεραπείες
Μέχρι τώρα όπως λέει ο κ. Θεοδωρουλάκης στην περιοχή έχουν ενεργήσει από την πρώτη εβδομάδα 16 κλιμάκια από 12 φορείς ψυχικής υγείας, τα οποία αποτελούνται από ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και κατά περίπτωση ψυχιάτρους και νοσηλευτές.
«Έχουμε παράσχει ψυχολογική υποστήριξη σε όλους τους πληγέντες, και στα ξενοδοχεία και στις μονάδες προσωρινής φιλοξενίας, και έχουμε πάει πόρτα-πόρτα σε όλα τα χωριά, ακόμα και σε εκείνα που τα νερά απαντλήθηκαν μόλις την περασμένη εβδομάδα. Όλοι έχουν ενημερωθεί ότι είμαστε δίπλα τους, ότι μπορούν να απευθυνθούν σε μας, στα σταθερά κλιμάκια, και στο 10306, την εθνική γραμμή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, προκειμένου να λάβουν, είτε ατομική ψυχοθεραπεία δια ζώσης, είτε εξ αποστάσεως, όσοι έχουν εξοικείωση με το διαδίκτυο».
Όπως εξηγεί ο διδάκτωρ Κοινωνικής Πολιτικής, οι ειδικοί ψυχικής υγείας κάνουν ενεργητική ακρόαση στους πληγέντες και δεν τους πιέζουν να μιλήσουν, παρά τους αφήνουν να εκφράσουν ελεύθερα τα συναισθήματα τους και τις ανάγκες που έχουν στην παρούσα φάση. Σημαντική είναι η προσφορά και των εθελοντών όπως επισημαίνει ο κ. Θεοδωρουλάκης: «Έχουμε αναπτύξει ένα τεράστιο δίκτυο αλληλεγγύης και υποστήριξης από συνανθρώπους μας από όλη την Ελλάδα που συνεχώς ενισχύεται, τόσο με δράσεις εθελοντισμού, όσο και με είδη πρώτης ανάγκης».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η «Αργώ», όπως αναφέρει ο πρόεδρος της, έχει ζητήσει από την 5η ΥΠΕ να γίνουν εστιασμένες ομάδες αποφόρτισης, για τους διασώστες, αλλά και το προσωπικό των τοπικών Νοσοκομείων, καθώς είναι πολύ πρόσφατο και το δυστύχημα στα Τέμπη, στο οποίο πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους οι ίδιοι άνθρωποι.
Οι ηλικιωμένοι αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα ψυχολογικά προβλήματα από το χτύπημα του Ντάνιελ, ο κ. Θεοδωρουλάκης απαντά: «Το τραύμα που έχουν βιώσει οι άνθρωποι που κατοικούν στη Θεσσαλία είναι ιδιαίτερα επώδυνο, διότι δεν είχανε απώλεια μόνο φυτικής ή ζωικής παραγωγής, όπως στην προηγούμενη πλημμύρα του Ιανού, αλλά απώλεια σπιτιών, ειδικότερα οι ηλικιωμένοι που είχαν και τα παλαιότερα οικήματα, πρόχειρες κατασκευές της δεκαετίας του 40 και του 50.
Αυτή η ηλικιακή ομάδα αντιμετωπίζει και τα μεγαλύτερα ψυχολογικά προβλήματα, με κάποιους να μην βλέπουν ελπίδα για το αύριο, να εκφράζουν φόβους για το αύριο είτε το κοντινό με την επέλαση και του Εlias, είτε το πιο μακρινό, ενόψει χειμώνα, ενώ άλλοι δεν βρίσκουν νόημα να συνεχίζεται η ζωή τους, όπως μας λένε. Και εκεί προσπαθούμε εμείς να τους ενισχύσουμε και να τους ενδυναμώσουμε. Πρέπει, κι εμείς τους βοηθάμε να προσπαθήσουν ξανά να σταθούν στα πόδια τους, γιατί η ζωή συνεχίζεται».
Κύμα φυγής για τη μέση ηλικία-Τρία μοτίβα αντίδρασης
Όσον αφορά την μέση ηλικία, ο Μενέλαος Θεοδωρουλάκης αναφέρει ότι σε αυτή την ηλικιακή ομάδα υπάρχουν τρία διαφορετικά μοτίβα αντίδρασης. «Το πρώτο είναι η πλήρης άρνηση για συνέχιση της διαβίωσης στην περιοχή και ήδη παρατηρείται εσωτερική μετανάστευση προς Τρίκαλα και Λάρισα.
Το δεύτερο μοτίβο αφορά άτομα που λένε ότι θα ξαναπροσπαθήσουν, αλλά με ένα "μούδιασμα" αν θα τα καταφέρουν. Και το τρίτο μοτίβο αφορά άτομα που λένε, όπως τα καταφέραμε στον Ιανό θα καταφέρουμε και τώρα. Αυτοί όμως που αποφασίζουν να φύγουν είναι οι περισσότεροι, γιατί κανένας οικογενειάρχης δεν μπορεί να ρισκάρει πάλι να χρεωθεί με δεκάδες χιλιάδες ευρώ, σε μία περιοχή που μπορεί ακόμα και το επόμενο τρίμηνο ή εξάμηνο να πληγεί ξανά από μία τέτοια καταστροφή».
Ποιο είναι αλήθεια το περιστατικό που συγκλόνισε τον άνθρωπο που βρέθηκε στη Θεσσαλία από τα πρώτα κιόλας 24ωρα, μετά το ανελέητο σφυροκόπημα του Ντάνιελ; «Όταν είδαμε ένα βοσκό 40 ετών να κλαίει σαν μικρό παιδάκι, γιατί επί τρεις ώρες άκουγε το κοπάδι του να χάνει τη ζωή του και να βελάζει, και αυτός ήταν ανήμπορος να βοηθήσει έστω και ένα προβατάκι».