Μία έκθεση που κάνει τον επισκέπτη μέρος της, που μπορείς να την αγγίξεις, που δεν αντιμετωπίζει τα εκθέματα ως μουσειακό είδος, που σε καλεί να ξεναγηθείς εντός της και να χαθείς…
Να κάνεις διαλογισμό στο πράσινο δωμάτιο κοιτώντας τον εαυτό σου στα μάτια υπό τους ήχους μιας ιδιαίτερης μουσικής που ακούγεται αμέσως μόλις καθίσεις στο σκαμπό απέναντι από τον καθρέφτη, να σπάσεις αλυσίδες με κόφτη, να ξεσπάσεις… να ρίξεις τούβλα και να βάλεις στη θέση τους καινούρια, να χρησιμοποιήσεις το κινητό και το τάμπλετ για να σκανάρεις το QR έργων τέχνης που έτσι θα σου κάνουν τις δικές τους «αποκαλύψεις», να περιπλανηθείς στους χώρους της για τουλάχιστον ένα τρίωρο μπαίνοντας από διάφορες εισόδους και να βγεις έξω χωρίς να χρειάζεται να ξοδέψεις χρήματα για τουλάχιστον τρεις συνεδρίες ψυχοθεραπείας.
Αυτό λέγεται διάδραση… Και είναι κάτι που λείπει από πολλούς πολιτιστικούς οργανισμού, διοργανώσεις ή μουσεία ανά τον κόσμο.
Και είναι κάτι που ο επισκέπτης μπορεί να βρει μαζί με πολλά άλλα καλά στοιχεία στην έκθεση «DOMA: Από το σπήλαιο του Πλάτωνα στη σύγχρονη ‘πραγματικότητα’», η οποία αποτελεί αποτέλεσμα του εργαστηρίου Inspire Project 2021 που πραγματοποιήθηκε από το Inspire Project και το MOMus - Πειραματικό Κέντρο Τεχνών και παρουσιάζεται στους χώρους του δεύτερου.
Με έναν παιγνιώδη χαρακτήρα
Βλέποντας τα έργα, που έχουν δημιουργηθεί από νέα παιδιά, δεν είναι αποκλειστικά εικαστικά αλλά φέτος συνδυάζουν επιπλέον άλλα μέσα και είδη τεχνών, σκέφτομαι ότι αυτή είναι και η αποστολή ενός Πειραματικού Κέντρου Τέχνης: να δίνει ευκαιρίες σε πρώιμους καλλιτέχνες και να συνδέει όλες τις μορφές των τεχνών χωρίς να εστιάζει μόνο και αποκλειστικά στα εικαστικά.
«Η έκθεση έχει έναν παιγνιώδη χαρακτήρα. Θέλαμε να το διευρύνουμε και να μην συμπεριλάβουμε μόνο εικαστικούς με τους οποίους ήδη το έχουμε δοκιμάσει, αλλά να έχουμε διάφορα μέσα, αρκετά τεχνολογικά και καλλιτέχνες που να προέρχονται από διάφορους χώρους. Έτσι είχαμε μια μίξη. Αυτό που ήταν επίσης πολύ ενδιαφέρον ήταν ότι ενώ προέκυψαν αρκετά συλλογικά έργα, οι συμμετέχοντες βοήθησαν πολύ ο ένας τον άλλον στην παραγωγή του κάθε εκθέματος. Συνεισέφεραν πάρα πολύ διάφοροι μέσα σε ένα έργο, ακόμη κι αν τελικά το υπογράφει ένας. Αυτό σε επίπεδο μεθόδου εργασίας έχει σημασία γιατί δεν είναι κάτι που κάνει κανείς αποκομμένος και μόνος του. Αποτελεί δε και το νόημα του Inspire (έμπνευση), ότι δηλαδή η έμπνευση δεν έρχεται μόνη της ούτε ως επιφοίτηση ούτε ως ρομαντική εικόνα ενός καλλιτέχνη που είναι στο εργαστήριό του, αλλά προκύπτει μέσα από τη διάδραση με άλλους», λέει στη «ΜτΚ» η διευθύντρια του Inspire Project 2021και αν. διευθύντρια του MOMus - Πειραματικού Κέντρου Τεχνών Θούλη Μισιρλόγλου.
Στάθης Μήτσιος, Anthropometer, 2021, Οπτικοακουστική εγκατάσταση.
Πώς διαβάζεται η έννοια του σπιτιού
Η παρουσίαση των έργων, που αποτελεί μια σύγχρονη πραγμάτευση της πλατωνικής αλληγορίας του σπηλαίου, αναπτύσσεται σε δύο ενότητες. Στην πρώτη δεσπόζει το έργο του προσκεκλημένου του Inspire και γνωστού καλλιτέχνη Στάθη Μήτσιου, υπό την καθοδήγηση του οποίου πραγματοποιήθηκε το Inspire Project 2021. Στην ξενάγηση που κάνει για μας η υπεύθυνη προβολής του προγράμματος Μαρίνα Κοντού εντυπωσιάζομαι από την πολυμεσική ανάγνωση της αλληγορίας που η συγκεκριμένη εγκατάσταση επιχειρεί. Ο δημιουργός ανασυνθέτει σπαράγματα παλαιότερων εργασιών και συνεργασιών σε ένα καινούριο έργο που συνδυάζει την τρισδιάστατη προβολική χαρτογράφηση (3D Projection Mapping) με ένα διαρκώς εναλλασσόμενο ηχοτοπίο. «Η λέξη Doma είναι σλαβόφωνη από το ελληνικό δώμα με την έννοια του σπιτιού το οποίο όμως ταυτόχρονα είναι μια λέξη που μπορούμε να τη διαβάσουμε με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και ειδικά αυτό το τελευταίο διάστημα ηχεί πολύ παράξενα στ’ αυτιά μας. Από τη μια είναι το σπίτι, ο χώρος στον οποίο νιώθεις θεωρητικά ασφαλής, από την άλλη όμως είναι και ο χώρος που μας φυλάκισε εδώ και 1,5 χρόνο λόγω καραντίνας. Την ίδια στιγμή είναι αυτό που άνθρωποι έχουν χάσει αναγκαζόμενοι να φύγουν από τη χώρα τους και να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη», τονίζει η Μαρίνα Κοντού.
Στη δεύτερη ενότητα παρουσιάζουν τα έργα τους, αποτέλεσμα της ανοιχτής, συνεργατικής δημιουργικής διαδικασίας του εργαστηρίου οι 20 νέοι και νέες δημιουργοί της εργαστηριακής ομάδας, με πεδίο δράσης το ευρύτερο φάσμα των Καλών, Εφαρμοσμένων και Ψηφιακών Τεχνών (γλυπτική, ζωγραφική, φωτογραφία, περφόρμανς, θέατρο, γραφιστική, κινηματογράφος, μουσική, video art, sound design κ.ά.). Πρόκειται για τους: Φανή Αράπη, Βασιλική Βασιλείου, Κωνσταντία Βλαχίδου, Γιάννης Διδασκάλου, Εριφύλη Δουκέλη, Μυρτώ Ζεγγίνη, Αλέξανδρος Καπετάνου, Δημήτρης Καπετάνου, Μαρία Λεωνίδου, Marion, MIST, Μάριος Λέανδρος Μπαστέας, Αλεξάνδρα Νιάκα, Χρυσαυγή Ούτσικα, Αντζέλικα Παπαδοπούλου, Πέγκυ Παπαθεοδώρου, Αγγελική Πολίτη, Αντώνης Ραπάνης, Ειρήνη Ρούμπη και Χριστίνα Χατζημιχαηλίδου.
Εγκαταστάσεις, βιντεοπροβολές, γλυπτά εκδηλώνουν τον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται οι νέοι αυτοί δημιουργοί, που τα έργα τους είναι έμπλεα των προβληματισμών, των απόψεων, των ερωτημάτων που έχουν στην σύγχρονη καθημερινότητά τους.
Η εμπειρία της επίσκεψης είναι μοναδική και ξεχωριστή. Μοιάζει σαν να κινείται κανείς μέσα σε ένα σκηνικό τρισδιάστατης ταινίας, συνδημιουργώντας παράλληλα τις συνθέσεις, αφού πολλές από αυτές, όπως ήδη προαναφέραμε, δίνουν στον επισκέπτη τη δυνατότητα να παρέμβει πάνω τους και να γίνει επί της ουσίας κοινωνός τους.
Μια έκθεση που, καλό είναι να μην χάσουν οι φίλοι της προχωρημένης τέχνης και των πειραματισμών…
Αλέξανδρος Καπετάνου, Απο-φυλ-άκιση, 2021, Εγκατάσταση-κατασκευή.
Τι είναι το Inspire Project
Το Inspire Project παρουσιάστηκε στην πρώτη του εκδοχή το 2012, λειτουργεί ως πλατφόρμα προώθησης και υποστήριξης της σύγχρονης ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας μέσα από δύο βασικούς άξονες δράσης: α) τη διοργάνωση εργαστηρίων που εμψυχώνονται από διακεκριμένους καλλιτέχνες και απευθύνονται σε νέους συναδέλφους τους με στόχο την παραγωγή νέων έργων μέσα από συμμετοχικές, εργαστηριακές εκπαιδευτικές διαδικασίας και β) την ανάδειξη καλλιτεχνικών έργων/συνόλων που έχουν προκύψει στο πλαίσιο άλλων εργαστηρίων ή προγραμμάτων residency μέσα από τον θεσμό του Βραβείου Inspire. To τελευταίο ως νεώτερος θεσμός απονέμεται σε εικαστικό, ανεξαρτήτως ηλικίας και εθνικότητας, για εργασία που έχει ήδη παραχθεί στο πλαίσιο εργαστηρίου ή residency ανά τον κόσμο και διακρίνεται για τη σύλληψη, την πρωτοτυπία, τον προβληματισμό και τη συνάφειά της με τον χώρο στον οποίο έχει παρουσιαστεί και με τον οποίο δυνητικά συνδιαλέγεται. Το Βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ. Η απονομή θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2021 σε ειδική εκδήλωση.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14-15 Αυγούστου 2021