Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί ο κινηματογράφος στο σχολείο ως μέρος της διαδικασίας της εκπαίδευσης; Γίνεται τα παιδιά μέσα από τη διαδικασία της παραγωγής μιας ταινίας να διδαχθούν, να συνδεθούν, να αναπτύξουν δεξιότητες κα όλα αυτά ενώ διασκεδάζουν;
Τις ερωτήσεις αυτές απαντά στην πράξη η Άρτεμις Καλογεράκη, εκπαιδευτικός στο Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς Χαλκιδικής η οποία έχει εντάξει την δημιουργία ταινιών μικρού μήκους στον σχολικό της προγραμματισμό.
Η ίδια μιλώντας στο makthes.gr, υπογραμμίζει τα πολλαπλά οφέλη της χρήσης του κινηματογράφου στην εκπαίδευση καθώς κάνει το μάθημα πολύ πιο κατανοητό, διασκεδαστικό και εντέλει, ουσιαστικό. «Για μας είναι πολύ σημαντικό μαθησιακό εργαλείο. Το χρησιμοποιούμε συνήθως στο πλαίσιο του μαθήματος της ιστορίας. Η τοπική ιστορία είναι αυτή που κυρίως επικεντρωνόμαστε, χωρίς αυτό να αποκλείει άλλες θεματικές»
Η έμπνευση αντλείται από το οτιδήποτε όπως θα πει χαρακτηριστικά, από την ιστορία, την επικαιρότητα, τις παγκόσμιες ημέρες και άλλα.
Η κ. Καλογεράκη φέτος, είναι δασκάλα στην ΣΤ’ Δημοτικού και μέχρι στιγμής έχουν κάνει ήδη 7 βίντεο. Ένα από τα πιο πρόσφατα εγχειρήματά τους είναι το βίντεο που έφτιαξαν για την τραγωδία στα Τέμπη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης.
Για την κ. Καλογεράκη, η ιδέα ξεκίνησε μετά από ένα σεμινάριο που πραγματοποίησαν σχολικοί σύμβουλοι στο σχολείο πριν επτά χρόνια. Η ίδια σημειώνει ότι έκτοτε, το σχολείο έχει δημιουργήσει γύρω στις 50 ταινίες, με τους μαθητές να συμμετέχουν με αμείωτο ενδιαφέρον.
«Αφενός τους βάζεις να ταυτιστούν με έναν ήρωα της ιστορίας και έτσι μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα την ιστορική εξέλιξη και τα γεγονότα.
Έπειτα αναπτύσσουν την δημιουργικότητά τους, τις κοινωνικές τους ικανότητες επειδή συνεργάζονται ενώ καλλιεργούν και (καλλι)τεχνικές δεξιότητες. Και φυσικά κάνουν κάτι που θεωρούν πολύ διασκεδαστικό γιατί βλέπουν τον εαυτό τους μετά σε μια ταινία και χαίρονται.
Το κάθε παιδί ξεδιπλώνει τον χαρακτήρα του και επικοινωνεί με τα άλλα. Συμβαίνει επίσης κάποια να μη θέλουν να παίξουν ως ηθοποιοί και τότε αναλαμβάνουν άλλα πόστα όπως αυτό του χειριστή της κάμερας ή κάτι άλλο που μπορεί να τους ενδιαφέρει».
Χωρίς κανένα οικονομικό κόστος
«Όλα γίνονται με δική μου πρωτοβουλία και με την στήριξη του σχολείου» υπογραμμίζει η κ. Καλογεράκη και προσθέτει πως εκείνη κάνει τις λήψεις και το μοντάζ, ερασιτεχνικά, με δικά της μέσα και χωρίς κανένα οικονομικό κόστος.
Τα γυρίσματα πραγματοποιούνται κυρίως τις απογευματινές ώρες, για να μη μου κοστίσει σε διδακτικό χρόνο. Σκηνοθεσία και κείμενα έχει αναλάβει η ίδια. «Φροντίζω τα κείμενα να μην έχουν πάρα πολύ διάλογο γιατί δεν θέλω να πιέζω τα παιδιά. Επιπλέον, μερικά έχουν μαθησιακές δυσκολίες και δεν θέλω να νιώθουν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Οι διάλογοι είναι σύντομοι και ενδεικτικοί».
Η κ. Καλογεράκη αναφέρει πως κάθε χρόνο κάνουν περίπου τρεις με τέσσερις ολοκληρωμένες ταινίες, είναι πάντα μικρού μήκους και διαρκούν μέχρι 20 λεπτά το πολύ.
Οι ταινίες
Ιστορικά θέματα
2015 - Η Παναγιά στις φλόγες
Αυτή η ταινία δημιουργήθηκε από τους μαθητές της ΣΤ' τάξης για τις ανάγκες του προγράμματος Τοπικής Ιστορίας το σχολικό έτος 2014-2015 και αφορά την πυρπόληση της εκκλησίας της Πορταριάς το 1821.
2019 Ούτε τ' όνομά μου
Aυτή η ταινία δημιουργήθηκε από την ΣΤ' τάξη για τη συμπλήρωση 100 χρόνων από την Ποντιακή Γενοκτονία. Για τη δημιουργία της συνεργάστηκαν ο Ποντιακός Σύλλογος Λακκώματος και ο Σύλλογος Ποντίων "Αλέξανδρος Υψηλάντης".
2021 - Εγώ ο Εμμανουήλ
Αυτή η ταινία δημιουργήθηκε από την ΣΤ' τάξη με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821. Το θέμα της ταινίας αφορά το βίο και την αγωνιστική δράση του ήρωα Εμμανουήλ Παπά και το ιστορικό πλαίσιο της επανάστασης στη Χαλκιδική το 1821.
2021 - Αναζητώντας την ιστορία του σχολείου μου
Αυτή η ταινία αφορά την ιστορία του δημοτικού σχολείου της Πορταριάς και δημιουργήθηκε από την ΣΤ'τάξη το σχολικό έτος 2020-2021 για τις ανάγκες του 7ου Μαθητικού Διαγωνισμού του ΕΚΕΔΥΣΙ όπου και βραβεύθηκε.
Κοινωνικά θέματα
Πανδημία
2020 - Ο υιός με την κορόνα
Αυτό το βίντεο δημιουργήθηκε από τους μαθητές της Ε' τάξης το σχολικό έτος 2019-2020 και βασίστηκε σε τεχνικές δημιουργικής γραφής με τη βοήθεια κλασσικών έργων ζωγραφικής, που αναπαριστούν την αλληγορική αφήγηση των μαθητών. Το κείμενο γράφτηκε από τους μαθητές την Τρίτη 10 Μαρτίου 2020 και αφορά το θέμα της εξάπλωσης του κορονοϊού.
Σχολικός εκφοβισμός
2023 - Αγαπημένοι μου συμμαθητές
Αυτή η ταινία δημιουργήθηκε από την ΣΤ' τάξη και αφορά τον σχολικό εκφοβισμό. Σχολικό έτος: 2022-2023.
2017 - Ας πληγώσουμε λιγάκι
Αυτή η ταινία δημιουργήθηκε από την Γ' τάξη. Αφορά το σχολικό εκφοβισμό αλλά και την αποδοχή των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος Συνεκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί που συνεργάστηκαν ήταν οι Καλογεράκη Άρτεμις, Κουκορίκος Παναγιώτης και Σπύρου Σοφία.
Άλλες δράσεις
Αξίζει να αναφερθεί επίσης ότι το Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς διαθέτει ένα Μουσείο Προφορικής Ιστορίας το οποίο δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της κ. Καλογεράκη. Το Μουσείο έχει βιντεοσκοπημένα ντοκουμέντα από πρόσφυγες που αφηγούνται τις ιστορίες τους.
Προς το παρόν τα διαθέσιμα ντοκουμέντα προέρχονται μόνο από πρόσφυγες πρώτης γενιάς. «Θέλουμε να το επεκτείνουμε και σε πρόσφυγες επόμενων γενεών αλλά και ντόπιους» τονίζει η κ. Καλογεράκη υπενθυμίζοντας πως ο οικισμός της Νέας Προποντίδας είναι καταρχήν προσφυγικός.