Τον νομπελίστα Daniel Shechtman θα ανακηρύξει επίτιμο διδάκτορά του το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης την Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018. Στον καθηγητή Επιστήμης Υλικών του Πολυτεχνείου Technion του Τελ Αβίβ απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Χημείας για “την ανακάλυψη των ημι-κρυστάλλων”.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της ομόφωνης απόφασης του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, ο ισραηλινός καθηγητής Dan Shechtman, πέραν των επιστημονικών του διακρίσεων, με αποκορύφωμα το Νόμπελ Χημείας το 2011, διατηρεί στενές σχέσεις με τη Θεσσαλονίκη, όπου έζησαν οι πρόγονοί του και είναι θιασώτης του ελληνικού πνεύματος και της ελληνικής παράδοσης. Ασχολείται, επίσης, έντονα με την εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα μόρφωσης των νέων σε παγκόσμια κλίμακα, καθώς και με την ενθάρρυνση της καινοτομίας, μέσω μικρών ερευνητικών εταιρειών.
Aξίζει να σημειωθεί ότι ο κ. Shechtman βραβεύτηκε με Νόμπελ το 2011 για μια ανακάλυψη που έκανε το 1982 αλλά τότε η επιστημονική κοινότητα αρνήθηκε να υιοθετήσει θεωρώντας την «ανοησία». Δεν ήταν η μόνη ιδιαιτερότητα αφού ο νικητής του νόμπελ Χημείας δεν ήταν χημικός αλλά μηχανολόγος και μεταλλογράφος.
Στις 8 Απριλίου 1982 ο κ. Shechtman βρισκόταν στο Εθνικό Γραφείο Προτύπων των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον όταν παρατήρησε ότι οι κρύσταλλοι του κράματος αλουμινίου και μαγγανίου που μελετούσε είχαν πενταγωνική συμμετρία. Οι επιστήμονες πίστευαν επί δεκαετίες ότι τα άτομα μέσα στους κρυστάλλους “πακετάρονται” (packed) με συμμετρικά μοτίβα σχεδίου (patterns), τα οποία επαναλαμβάνονταν περιοδικά ξανά και ξανά. Για τους επιστήμονες η περιοδική επανάληψη ήταν απαραίτητη προϋπόθεσηγια να σχηματισθεί ένας κρύσταλλος. Παρόλα αυτά, η διαμόρφωση (configuration) στους ημι-κρυστάλλους, που βρήκε ο Shechtman, ήταν διαφορετική και έμοιαζε εκπληκτικά με τα μωσαϊκά του Αραβικού κόσμου, δηλαδή σχέδια-μοτίβα που επαναλαμβάνονται αλλά όχι συμμετρικά. Η άποψη αυτή επί χρόνια θεωρούνταν εσφαλμένη ή αιρετική και ο Shechtman έπρεπε να “παλέψει” για την ιδέα του μεταξύ των επιστημόνων μέχρι να δικαιωθεί [Linus Pauling: “There is no such thing as quasicrystals, only quasi-scientists”].(Πηγή: Εθνικό και Καπποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Χημείας).
Παράλληλα θα ανακηρυχθεί ως επίτιμος διδάκτορας του ΑΠΘ και ο ινδός καθηγητής Subra Suresh, πρόεδρος του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Νανιάνγκ (Nanyang Technological University -NTU) και πρώην διευθυντής του Εθνικού Επιστημονικού Ιδρύματος των Ηνωμένων Πολιτειών (US National Science Foundation). Ο καθηγητής έχει στο ενεργητικό του περισσότερα από 300 επιστημονικά άρθρα, 25 πατέντες και 3 βιβλία, έχει διατελέσει Καθηγητής «R P Simmons» και Πρόεδρος του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης των ΗΠΑ (Massachusetts Institute of Technology -MIT), Διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ (US National Science Foundation), με ανάθεση από τον Πρόεδρο Ομπάμα, και Πρόεδρος του Πανεπιστημίου Carnegie Mellon (Carnegie Mellon University) των ΗΠΑ, ενώ σήμερα είναι Πρόεδρος του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Νανιάνγκ (Nanyang Technological University -NTU) της Σιγκαπούρης. Έχει πλήθος αναφορών (Scopus citations: 32.000, h-index: 93) και έχει λάβει σημαντικό αριθμό βραβείων/μεταλλίων. Διατηρεί, επίσης, στενές σχέσεις με το Εργαστήριο Τεχνικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ και με την Ελλάδα, όντας λάτρης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος και του Αριστοτέλη.
Πρόγραμμα Τελετής Αναγόρευσης
Έναρξη-Προσφώνηση
από τον Πρόεδρο του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ
Καθηγητή Παναγιώτη Ε. Πρίνο
Προσφώνηση
από τον Πρύτανη του ΑΠΘ
Καθηγητή Περικλή Α. Μήτκα
Έπαινος των τιμωμένων
από τον Ομότιμο Καθηγητή του ΑΠΘ
Ηλία Χ. Αϋφαντή
Τελετή Αναγόρευσης
Ανάγνωση και επίδοση των ψηφισμάτων και των τίτλων
από τον Πρόεδρο του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ
Καθηγητή Παναγιώτη Ε. Πρίνο
Επίδοση διασήμων
από τον Πρόεδρο του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ
Καθηγητή Παναγιώτη Ε. Πρίνο
Επίδοση αναμνηστικών πλακετών τιμής
από τον Πρύτανη του ΑΠΘ
Καθηγητή Περικλή Α. Μήτκα
Αντιφωνήσεις και ομιλίες από τους τιμωμένους
Dan Shechtman: «Beyond the Beauty of Crystals: Quasicrystals»
Subra Suresh: «The Unique Properties of Materials at the Nano-scale»
Την ίδια ημέρα, αμέσως μετά το πέρας της τελετής, στην Αίθουσα Τελετών του ΑΠΘ και ώρες 13:00-15:30, θα πραγματοποιηθούν οι ομιλίες των τιμηθέντων «Quasi-periodic crystals-A paradigm shift in crystallography» από τον Dan Shechtman και «Materials science and human diseases» από τον Subra Suresh, καθώς και μια Στρογγυλή Τράπεζα για την Καινοτομία και την Επιχειρηματικότητα.
Επιπρόσθετα, το Εργαστήριο Τεχνικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών διοργανώνει Επιστημονικό Συμπόσιο προς τιμή των νέων Επίτιμων Διδακτόρων, αφιερωμένο στην Επιστήμη των Υλικών και της Μηχανικής, στην οποία η προσφορά των Shechtman και Suresh είναι ανεκτίμητη.
Το Επιστημονικό Συμπόσιο θα διεξαχθεί στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ: την Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018 και ώρες 16:00-20:00, το Σάββατο 1 Δεκεμβρίου και ώρες 9:00-20:00, την Κυριακή 2 Δεκεμβρίου και ώρες 9:00-21:00 και τη Δευτέρα 3 Δεκεμβρίου 2018 και ώρες 10:00-17:00.
Την τελετή αναγόρευσης και το Συμπόσιο θα τιμήσουν με την παρουσία τους και θα μετέχουν ενεργά στις εργασίες του η Πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα, Ιρίτ Μπεν-Άμπα, και η Πρέσβης της Ινδίας στην Ελλάδα, Σάμα Τζέιν, καθώς επίσης και οι Πρόξενοι της Γερμανίας και της Ρωσίας στη Θεσσαλονίκη, Βάλτερ Στέχελ και Αλεξάντρ Στσερμπακόβ, αντίστοιχα.
Στο Συμπόσιο συμμετέχουν προσκεκλημένοι ομιλητές από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους, οι οποίοι θα καλύψουν μία ευρεία γκάμα επιστημονικών πεδίων, που εκτείνεται από τη φυσική και τη μηχανική έως τη βιολογία και την ιατρική. Θα πραγματοποιηθούν, επίσης, παράλληλες συνεδρίες και στρογγυλές τράπεζες σχετικά με την ηγεσία στα Πανεπιστήμια και τις δράσεις που πρέπει να υιοθετηθούν για την προώθηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ της επιστήμης, της τεχνολογίας, της τέχνης, της οικονομίας, του πολιτισμού και της κοινωνίας. Τέλος, στο Συμπόσιο περιλαμβάνεται ένα μουσικό σκέλος, με ήχους και ακούσματα από την αρχαία ελληνική μουσική έως τους σύγχρονους ηλεκτρονικούς ήχους, με παράλληλους σχολιασμούς για τις συνέργειες των μαθηματικών-ηχητικών και πολιτισμικών εξελίξεων στο πέρασμα του χρόνου.