Να υλοποιήσουν όσα υποσχέθηκαν, με το ομόφωνο ψήφισμα της 27ης Ιουνίου, για την προστασία του δάσους και του ρέματος ζητούν από τους εκπροσώπους του δήμου Θεσσαλονίκης κάτοικοι του Κρυονερίου στην Τούμπα, την ώρα που ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την έκδοση οικοδομικής άδειας που θα επιτρέψει να αναγερθεί πολυκατοικία δίπλα στο ρέμα της περιοχής.
Το Σάββατο, 8/10, οι κάτοικοι πραγματοποίησαν συγκέντρωση στο πολιτιστικό κέντρο της Τούμπας για να οργανώσουν τις επόμενες κινήσεις τους, προσκαλώντας και εκπροσώπους του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης και του Περιφερειακού Συμβουλίου Κεντρικής Μακεδονίας.
«Βαβέλ» για την οριοθέτηση του ρέματος
Η Δήμητρα Κάρταλη, κάτοικος της περιοχής και μέλος της Πρωτοβουλίας Κατοίκων Κρυονερίου τονίζει στο makthes.gr ότι στην επιστολή που συνέταξε η διεύθυνση Αστικού Σχεδιασμού και Αρχιτεκτονικών Μελετών και υπέγραψε ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Μάκης Κυριζίδης στις 9/9, αναφέρεται ότι υπάρχει ρέμα στην περιοχή και μάλιστα ότι θα προχωρήσει η οριοθέτηση του ρέματος μέσω προγράμματος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. «Είναι η πρώτη και η μόνη αποδοχή ότι εκεί υπάρχει ρέμα, διότι από τη διοίκηση έχουμε άρνηση ότι υπάρχει ρέμα, παρότι υπάρχει ψήφισμα», παρατηρεί η κα. Κάρταλη. Στην επιστολή των κατοίκων που προηγήθηκε της απάντησης του κ. Κυριζίδη, οι κάτοικοι ζητούσαν είτε να εφαρμοστεί το ρυμοτομικό σχέδιο, στο οποίο καταγράφεται ότι υπάρχει δρόμος εκεί που υπάρχει το ρέμα είτε να αλλάξει το ρυμοτομικό σχέδιο.
Ανατρέχοντας στην επιστολή του κ. Κυριζίδη ο δήμος υποστηρίζει ότι έχει καταβληθεί «κάθε δυνατή προσπάθεια» εδώ και χρόνια για να προστατευτούν τα αστικά ρέματα: «Από ετών ο Δήμος Θεσσαλονίκης, δια των Υπηρεσιών του, έχει καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να αντιμετωπιστούν άμεσα οι αδυναμίες των νομοθετικών διατάξεων που σελ. 2 από 3 είναι σήμερα σε ισχύ, με σκοπό την ένταξη των ρεμάτων στον αστικό ιστό και τις δραστηριότητες της κάθε περιοχής, σε συνδυασμό με την παράλληλη θεσμοθέτηση οριογραμμών στο σύνολο του μήκους της Περιφερειακής Τάφρου, συμπεριλαμβανομένου και του υπόψη τμήματος του ρέματος, προκειμένου ταυτόχρονα να επιλυθεί πλήθος πολεοδομικών προβλημάτων στις όμορες περιοχές με την περιβαλλοντική ανάδειξη, δέσμευση και προστασία τους, ώστε συνδυαστικά με την αύξηση των χώρων πρασίνου να αντιμετωπιστούν θέματα ρυμοτομίας, προστασίας του περιβάλλοντος και συνθηκών διαβίωσης των πολιτών». Στη συνέχεια της επιστολής ο δήμος μεταφέρει την ευθύνη οριοθέτησης του ρέματος στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας Θράκης: «είχε ήδη ανατεθεί από το Δήμο Θεσσαλονίκης, το 2016, η οριοθέτηση της ανοικτής κοίτης του ρέματος Πολυγνώτου, συνολικού μήκους περίπου 1000m, κατά μήκος του χειμάρρου Τούμπας, και συγκεκριμένα στο ύψος πάνω από την οδό Γρηγορίου Λαμπράκη, κατά μήκος της οδού Πολυγνώτου, όπου χωροθετείται και το 77ο Δημοτικό Σχολείο, έως τη συμβολή με την οδό Παυσανία. Ο φάκελος ελέγχθηκε και θεωρήθηκε από την ΠΚΜ χωρίς όμως να ολοκληρωθεί η διαδικασία από την ΑΔΜΘρ., καθώς λόγω της ανάγκης άμεσης αντιμετώπισης των πλημμυρικών φαινομένων στην πόλη της Θεσσαλονίκης η Κεντρική Διοίκηση μέσω της Γενικής Γραμματείας Υποδομών - Γενικής Διεύθυνσης Υ.ΛΙ.Κ.Υ - Διεύθυνσης Αντιπλημμυρικών & Εγγειοβελτιωτικών Έργων ανέλαβε την διαδικασία ανάθεσης των μελετών, και στη συνέχεια κατασκευής των έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και διευθέτησης της Περιφερειακής Τάφρου και των Συμβαλλόντων σε αυτήν Ρεμάτων».
Έτσι, «αφού ολοκληρωθούν οι μελέτες για τις προτεινόμενες επεμβάσεις και καθοριστούν οι οριογραμμές στο σύνολο του μήκους της Περιφερειακής Τάφρου, συμπεριλαμβανομένου και του υπόψη τμήματος του ρέματος, στο πλαίσιο της από 26.05.2021 υπογραφείσας Σύμβασης, ο Δήμος Θεσσαλονίκης θα προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την προσαρμογή της ρυμοτομίας στα νέα δεδομένα», καταλήγει η απαντητική επιστολή του δήμου προς τους κατοίκους. Οι τελευταίοι συνέταξαν νέα επιστολή προς τον δήμο, με την οποία ζητούν να μάθουν από τον δήμο εάν θα παγώσουν οι διαδικασίες έκδοσης της οικοδομικής άδειας, τουλάχιστον μέχρι να γίνει οριοθέτηση του ρέματος, όπως επίσης και σε ποιες ενέργειες έχει προβεί ο δήμος για να «τηρήσει» το ψήφισμα που είχε περάσει ομοφώνως.
Επικοινωνώντας με το makthes.gr, ο κ. Κυριζίδης σημείωσε πως «δεν έχουμε να υλοποιήσουμε τίποτα εκεί και όχι μόνο εκεί. Πουθενά. Δεν είναι αρμοδιότητα των δήμων» και παραπέμπει τους κατοίκους να κατευθυνθούν «εκεί που πρέπει και αφού βρείτε κλειστές πόρτες ξαναελάτε» στον δήμο.
Πρώτα οριοθέτηση και μετά οικοδομική άδεια προτείνουν οι επιθεωρητές Περιβάλλοντος
Εξάλλου, το Σώμα Επιθεώρησης Βορείου Ελλάδος που υπάγεται στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, απάντησε στις 15 Σεπτεμβρίου στην καταγγελία των κατοίκων σημειώνοντας πως, εφόσον δεν έχει χτιστεί η πολυκατοικία, δεν μπορούν να παρέμβουν. «Για έργο το οποίο δεν έχει κατασκευαστεί, δεν είναι δυνατός ο έλεγχος από την Υπηρεσία μας για διαπίστωση ρύπανσης ή/και υποβάθμισης του περιβάλλοντος», αναφέρεται στη σχετική απάντηση.
Ταυτόχρονα όμως, το ΣΕΒΕ υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 5 του Ν. 4258/2014, «η δόμηση επιτρέπεται εκτός των γραμμών πλημμύρας και των όχθεων υδατορευμάτων και σε καθορισμένες αποστάσεις, ενώ σε υδατορεύματα που δεν έχουν καθοριστεί οι οριογραμμές τους, μπορεί να γίνει προσωρινή οριοθέτηση από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης ύστερα από αίτημα του ιδιώτη για έκδοση οικοδομικής άδειας για δόμηση πλησίον υδατορευμάτων». Ταυτόχρονα, ο ΣΕΒΕ παραπέμπει σε διάφορες αποφάσεις του ΣτΕ, βάσει των οποίων τα υδατορεύματα προστατεύονται καθ΄ όλη την έκτασή τους, ενώ η οικεία νομοθεσία επιτρέπει μόνο την εκτέλεση των απολύτως αναγκαίων τεχνικών έργων διευθέτησης «αποκλειόμενης κάθε άλλης αλλοίωσης της κοίτης τους και προκειμένου να λάβουν χώρα επεμβάσεις στα υδατορεύματα ή πλησίον αυτών απαιτείται η προηγούμενη οριοθέτησή τους».
Τούτων δοθέντων, ο ΣΕΒΕ προτείνει πρώτα να οριοθετηθεί το συγκεκριμένο τμήμα του ρέματος που γειτνιάζει με το Ο.Τ. Γ696 όπου πρόκειται να ανεγερθεί η πολυκατοικία ή και σύσσωμου του ρέματος εάν δεν έχει οριοθετηθεί και ακολούθως να ανεγερθεί η πολυκατοικία τηρώντας όλες τις «κείμενες διατάξεις περί δόμησης πλησίον ρεμάτων».
Οι «ζυμώσεις» της συνάντησης στην Τούμπα
Από την πλευρά των αιρετών που παραβρέθηκαν στη συνάντηση των κατοίκων το Σάββατο, η Γλυκερία Καλφακάκου, δημοτική σύμβουλος της δημοτικής παράταξης «Θεσσαλονίκη Μαζί» λέει στο makthes.gr: «θεωρούμε ότι η Θεσσαλονίκη πρέπει να διασώσει ό,τι αφορά πράσινο, δημόσιο χώρο, ρέματα και για το περιβάλλον και για την ποιότητα ζωής των κατοίκων και γιατί με την κλιματική κρίση βλέπουμε ότι έχουμε πολλές βροχοπτώσεις και πλημμύρες και μπορεί να κινδυνεύσουμε ένα κλείσουμε όλα τα ρέματα».
«Ο δήμος θα μπορούσε να καθυστερήσει την άδεια της πολεοδομίας, μέχρι να γίνει η οριοθέτηση του ρέματος και να ξεκινήσει πιθανόν μια νομική διαδικασία να ξαναϊδωθεί όλο αυτό από την αρχή, άσχετα αν υπάρχει στο πολεοδομικό σχέδιο ότι εκεί είναι δρόμος που δεν υπάρχει δρόμος», συνεχίζει η κα. Καλφακάκου.
Ο περιφερειακός σύμβουλος κεντρικής Μακεδονίας με την παράταξη «Οικολογία Πράσινη Λύση», Φίλιππος Γκανούλης, τονίζει ότι ο δήμος οφείλει να προχωρήσει στην οριοθέτηση του ρέματος, όπως επίσης πρέπει να αναθεωρηθεί το πολεοδομικό σχέδιο με πρωτοβουλία του δήμου, διότι «πρέπει να αναλάβει επιτέλους τις ευθύνες του», εάν επιθυμεί να επιλυθεί το πρόβλημα. Βέβαια ο κ. Γκανούλης διευκρινίζει ότι το εν λόγω οικόπεδο ανήκε στο παρελθόν στην ΕΥΑΘ Παγίων και στη συνέχεια «χάθηκε». «Τότε έπρεπε να γίνουν κινήσεις. Μετά η διοίκηση Μπουτάρη δεν έκανε τίποτα» και πλέον θα εξεταστεί η δυνατότητα προσβολής της οικοδομικής άδειας, όταν αυτή εκδοθεί, εκτιμά ο ίδιος.
Μία λύση, δυνητικά, θα ήταν η ανταλλαγή οικοπέδων ανάμεσα στον δήμο και στον εργολάβο ή ο δήμος να αγοράσει το οικόπεδο από τον εργολάβο, αξιοποιώντας, υπό προϋποθέσεις, ένα πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου για χώρους πρασίνου, αναφέρει ο κ. Γκανούλης και συμπληρώνει πως για να συμβεί κάτι από αυτά θα πρέπει να υπάρχει πολιτική βούληση από τον δήμο και την κυβέρνηση και διάθεση από τον εργολάβο. «Το πολεοδομικό σχέδιο δεν έχει εφαρμοστεί ακριβώς. Είναι ένας δρόμος από πίσω, ο οποίος δεν θέλουμε να εφαρμοστεί γιατί θα κόψει άλλα 50 δέντρα. Θεωρητικά ο δήμος θα μπορούσε να ζητήσει αναθεώρηση του ρυμοτομικού σχεδίου από το υπουργείο Περιβάλλοντος και να το εφαρμόσει», επισημαίνει ο περιφερειακός σύμβουλος και ξεκαθαρίζει ότι και αυτό δεν θα ήταν λύση, διότι απλώς θα καθυστερούσε την έκδοση της οικοδομικής άδειας. Επικαλούμενος την ιδιότητά του ως μηχανικός ο κ. Γκανούλης θεωρεί ότι η ανέγερση πολυκατοικίας στα πρανή του εν λόγω ρέματος ελλοχεύει κινδύνους και για αυτό σημειώνει ότι η πολεοδομία θα έπρεπε να το εξετάσει.
Ο Σωτήρης Ζαριανόπουλος, δημοτικός σύμβουλος με τη «Λαϊκή Συσπείρωση», διαμηνύει ότι οι κάτοικοι δεν πρέπει να «μπλέξουν με το μπαλάκι που τους παίζουν οι υπηρεσίες. Το βασικό είναι να αναγνωριστεί (σ.σ. από τη διοίκηση του δήμου) ότι πρόκειται περί ρέματος και ότι πρόκειται για ζήτημα ασφάλειας για την πόλη».
«Εφόσον η άδεια θα ελεγχθεί και θα εκδοθεί από την πολεοδομία η οποία είναι υπηρεσία του δήμου, πρέπει να υλοποιηθεί το ομόφωνο ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου που να σταματά την έκδοση της άδειας μέχρι να πιστοποιηθεί ότι πρόκειται περί ρέματος», διαμηνύει ο κ. Ζαριανόπουλος και προσθέτει ότι το ζήτημα είναι πρωτίστως πολιτικής βούλησης του δήμου και του υπουργείου για να προχωρήσει αναθεώρηση του ρυμοτομικού σχεδίου.
Κατόπιν όλων των παραπάνω, η Πρωτοβουλία Κατοίκων Κρυονερίου αποφάσισε να ασκήσει περισσότερη πολιτική πίεση προς τον δήμο, ο οποίος αρνείται την ύπαρξη ρέματος, και προς την περιφέρεια, η οποία επισημαίνει ότι δεν είναι αρμόδια για το θέμα βάσει του νόμου για την οριοθέτηση των ρεμάτων. «Γενικά κανένας δεν αποδέχεται την ύπαρξη του ρέματος», καταλήγει η κ. Κάρταλη.