«Δεν υπάρχει περίπτωση εμείς ξαφνικά να βρεθούμε με έναν τεράστιο αριθμό μεταναστών», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σε συνέντευξή του σε τηλεοπτικό σταθμό. «Η Ελλάδα μεριμνά, έτσι ώστε οι συνθήκες διαβίωσης εκείνων, οι οποίοι βρίσκονται στην Ελλάδα και έχουν λάβει το καθεστώς πρόσφυγα, να είναι ανεκτές και ποιοτικές», πρόσθεσε.
Τα μέτρα που ανακοίνωσε η Γερμανία για τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών «δημιουργούν μία διάρρηξη σε σχέση με την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων και των αγαθών» και «θέμα ενότητας σε ό,τι αφορά τη Συνθήκη Σένγκεν», σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης.
Για την ώρα, όπως διευκρίνισε, δεν έχουμε ακόμη περιορισμούς εισόδου, θα είναι μόνο έλεγχοι. Και δεν αφορά την Ελλάδα, κατά το μέτρο που αυτοί οι έλεγχοι αφορούν χερσαία και όχι αεροπορικά σύνορα.
Το Ευρωπαϊκό Δίκαιο προβλέπει πολύ συγκεκριμένα πράγματα, όπως τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών. «Από τη στιγμή που ένας πολίτης τρίτης χώρας έχει λάβει το καθεστώς πρόσφυγα, δηλαδή έχει λάβει ανθρωπιστική βοήθεια, τότε έχει τη δυνατότητα με ειδικά ταξιδιωτικά έγγραφα να ταξιδεύει στην Ευρώπη για 90 ημέρες», επεσήμανε και συμπλήρωσε: Άρα, αυτήν τη στιγμή η Ελλάδα, σεβόμενη απολύτως όλους τους ευρωπαϊκούς κανόνες και έχοντας πλέον ένα πολύ δομημένο σύστημα για την παροχή ασύλου, πράττει εκείνο το οποίο επιβάλλει η Συνθήκη Σένγκεν.
Όπως υπογράμμισε, «η Γερμανία έχει τα δικά της εσωτερικά πολιτικά προβλήματα και έχει και ένα πολύ ειδικό καθεστώς, διότι παρέχει πάρα πολύ υψηλή πρόνοια, κοινωνική πρόνοια στους μετανάστες και αυτό είναι προς τιμήν της. Αλλά, καταλαβαίνουμε όλοι ότι αυτό θα μπορούσε να λειτουργεί και ως μια πηγή προσέλκυσης».
Ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε πως την τελευταία τριετία η Ευρωπαϊκή Ένωση ασχολήθηκε ιδιαιτέρως με το ζήτημα της μετανάστευσης. «Ένα κομβικό σημείο ήταν και η διαχείριση, η οποία έγινε κατά την περίοδο του Μαρτίου του 2020, όταν είχαμε την εισβολή χιλιάδων ανθρώπων στον Έβρο. Η ομόθυμη αντίδραση της ΕΕ και η στιβαρή θέση της ελληνικής κυβέρνησης οδήγησε και σε μία αναθεώρηση συνολικά των σκέψεων που υπάρχουν», σημείωσε και πρόσθεσε πως «έχουμε αυτήν τη στιγμή μια πολύ σοβαρή ρυθμιστική βάση», καθώς προέκυψε το Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου.
«Είναι ένα εργαλείο ρυθμιστικό, το οποίο κατανέμει με μια σχετική δικαιοσύνη τα βάρη μεταξύ των χωρών πρώτης υποδοχής, όπως είναι η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Μάλτα, η Κύπρος και των χωρών του Βορρά. Και δημιουργεί ορισμένες ασφαλιστικές δικλείδες εξομάλυνσης. Το σύμφωνο αυτό, το οποίο -με τα όποια τρωτά έχει- αποτελεί σήμερα τη βάση, έχει γίνει δεκτό από όλα τα κράτη-μέλη και θα πρέπει να εφαρμοστεί. Άρα, αυτήν τη στιγμή, υπάρχει το ρυθμιστικό περιβάλλον και το οποίο θα πρέπει να σεβαστούμε όλοι», τόνισε.
Ο υπουργός Εξωτερικών επεσήμανε ότι η Ελλάδα έχει μία πάρα πολύ αυστηρή πολιτική επιτήρησης των συνόρων.«Η απόφαση που λάβαμε το 2019 -και ήταν μια απόφαση η οποία ήταν βαθιά πολιτική- ήταν ότι θα αυστηροποιήσουμε την επιτήρηση στα θαλάσσια σύνορά μας. Δεν πρόκειται στην πραγματικότητα, για μια επιλογή, η οποία έχει να κάνει με τον ανθρωπισμό», υπογράμμισε.
Όπως ανέφερε, το ελληνικό Λιμενικό έχει σώσει την τελευταία δεκαετία περισσότερο από μισό εκατομμύριο κόσμο στις ελληνικές θάλασσες. Η επιλογή, όμως, ήταν ότι θα πρέπει να υπάρχει ελεγχόμενη ροή. Η Τουρκία και η Αίγυπτος έχουν στην επικράτειά τους έναν πολύ μεγάλο αριθμό μεταναστών, άρα ο κίνδυνος μεταναστευτικών ροών είναι πολύ σοβαρός, σύμφωνα με τον ίδιο.
«Η απάντηση της Ελλάδας είναι ότι έχουμε αυστηρή επιτήρηση συνόρων. Στην περίπτωση που υπάρχει κίνδυνος ανθρώπινης ζωής, θα σώσουμε τις ανθρώπινες ζωές. Όπου υπάρχει πραγματικός ανθρωπιστικός λόγος, παρέχουμε το καθεστώς πρόσφυγα με ορθολογικές, με σοβαρές, με νόμιμες διαδικασίες. Όπου υπάρχει ένα ζήτημα παράτυπης μετανάστευσης, πράττουμε επιστροφές. Άρα, αυτήν τη στιγμή η Ελλάδα είναι απολύτως θωρακισμένη», σημείωσε ο κ. Γεραπετρίτης.
Τόνισε, δε, πως η Γερμανία μπορεί να έχει ως μέλος της ΕΕ ειδικό βάρος, όμως το ευρωπαϊκό κεκτημένο είναι κάτι το οποίο υπερβαίνει τα εθνικά συμφέροντα και γι' αυτόν τον λόγο έχει έναν χαρακτήρα υπερεθνικό.
«Τόσο σε επίπεδο θεσμών της ΕΕ όσο και σε επίπεδο συμμαχιών κρατών, νομίζω ότι θα υπάρχει μια εξαιρετικά σθεναρή αντίσταση. Μπορούμε να ξαναδούμε τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με επιμέρους στοιχεία του μεταναστευτικού. Η βασική όμως παραδοχή, η οποία βρίσκεται μέσα στο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας δίκαιος επιμερισμός βαρών μεταξύ των χωρών υποδοχής και των χωρών, οι οποίες αυτήν τη στιγμή δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, δεν πρόκειται να αλλάξει. Και αυτό θα το φροντίσουμε εμείς μέσω και συμμαχιών, τις οποίες έχουμε και τις οποίες προωθούμε», επεσήμανε.
Όπως υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών, διαχρονικά η πολιτική της Ελλάδα στη μετανάστευση είναι να χτίζει πολύ στέρεες συμμαχίες με χώρες οι οποίες έχουν κοινά προβλήματα με εμάς. Ερωτηθείς για τον φράχτη στον Έβρο ξεκαθάρισε πως θα γίνει σύμφωνα με τον προγραμματισμό.
Ανέφερε, δε, πως το μεταναστευτικό είναι ένας από τους διαρκείς λόγους που επιβάλλουν τη συνεργασία μεταξύ ελληνικών και τουρκικών Αρχών. «Χάρη στην καλή συνεργασία που υπάρχει, ιδίως μεταξύ των Λιμενικών των δύο χωρών και της αστυνομίας των δύο χωρών, έχουμε καταφέρει να φέρουμε πλήγματα στη βάση, στη ρίζα του πράγματος, που είναι οι παράνομοι διακινητές», σημείωσε.
Η «γαλάζια πατρίδα» δεν αποτυπώνεται στα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια με χάρτη που φέρει αξιώσεις
Ερωτηθείς για τη θεωρία της «γαλάζιας πατρίδας» που θα περιλαμβάνεται στα νέα σχολικά βιβλία της Τουρκίας, απάντησε πως η θεωρία της «γαλάζιας πατρίδας», όπως και της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών που έχει εισαγάγει η Τουρκία, ανατρέχουν δεκαετίες. Όμως, τόνισε πως αυτό που περιλαμβάνεται σήμερα στα σχολικά εγχειρίδια είναι η «γαλάζια πατρίδα», η οποία δεν καταλαμβάνει το Αιγαίο. Δεν υπάρχει χάρτης ο οποίος να κατανέμει το Αιγαίο.
«Έχετε δίκιο να λέτε ότι δεν μπορούμε να γαλουχούμε τα παιδιά σε τέτοιου τύπου θεωρίες και ιδεολογήματα. Δημιουργούν μία μεγαλύτερη μισαλλοδοξία στα πράγματα», επεσήμανε αλλά πρόσθεσε πως η «γαλάζια πατρίδα» δεν αποτυπώνεται στα σχολικά εγχειρίδια με χάρτη ο οποίος φέρει αξιώσεις. Είναι στην ηπειρωτική χώρα της Τουρκίας, δεν καταλαμβάνει το Αιγαίο, δεν καταλαμβάνει την Ανατολική Μεσόγειο.
Όπως ξεκαθάρισε, «δεν είμαστε αφελείς να πιστεύουμε ότι από τη μία στιγμή στην άλλη οι θεμελιώδεις μαξιμαλιστικές τάσεις που έχει αναπτύξει επί δεκαετίες η Τουρκία θα εξαλειφθούν». «Ενόσω υφίστανται οι μαξιμαλιστικές αυτές θεωρίες, εμείς θα προσπαθήσουμε βήμα-βήμα να χτίσουμε ένα βήμα διαλόγου και διαβούλευσης. Για να μπορέσουμε να έχουμε μία καλύτερη κατανόηση στα θέματα, τα οποία είναι χαμηλότερης πολιτικής, αλλά τα οποία μπορούν να λυθούν. Να έχουμε έναν μηχανισμό αποσυμπίεσης των εντάσεων, έτσι ώστε να μην παράγουν κρίσεις και να έχουμε μία καλύτερη κατανόηση των θέσεων της άλλης πλευράς», συμπλήρωσε.
«Τα μεγάλα ζητήματα έχουν να κάνουν με τις οριοθετήσεις. Διότι αυτό το οποίο στην πραγματικότητα υπαγορεύει όλη αυτή η μαξιμαλιστική θεωρία της Τουρκίας, είναι μία και μόνο: Η ανάγκη να έχουμε μία οριστική λύση του μεγάλου υποκείμενου προβλήματος το οποίο έχουμε, το οποίο είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών. Εάν δεν λυθεί το ζήτημα αυτό, τότε πάντοτε θα έχουμε τα προβλήματα αυτά», εξήγησε ο υπουργός Εξωτερικών.
«Χωρίς καμία υποχώρηση στην κυριαρχία μας και στα κυριαρχικά μας δικαιώματα, έχουμε καταφέρει να έχουμε διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία, έτσι ώστε να περιορίζουμε τις κρίσεις, να πηγαίνουμε βήμα-βήμα σε αυτήν τη συνεννόηση», ανέφερε και σημείωσε: «Δεν θα κάνουμε άλματα, θα πηγαίνουμε όμως βήμα-βήμα, έτσι ώστε να μην έχουμε νέες πολεμικές κρίσεις. Και όταν έρθει η ώρα, εάν έρθει η ώρα, θα μπορέσουμε να συζητήσουμε και τα πολύ δυσκολότερα. Ξέρετε και εμείς δεν πρόκειται να αποστούμε από τις θέσεις μας. Και οι θέσεις μας είναι γνωστές, είναι καταγεγραμμένες και οφείλουν να γίνονται σεβαστές».
Αναφορικά με τις θέσεις που εξέφρασε ο πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, ο κ. Γεραπετρίτης είπε πως τις σέβεται απολύτως, όμως «δική μου πεποίθηση είναι ότι ο ελληνικός λαός, αυτήν τη στιγμή, εκείνο το οποίο θέλει είναι ασφάλεια, ηρεμία, ευημερία. Και πάνω από όλα θέλει μια υπερηφάνεια στην άσκηση της πολιτικής. Θέλω, λοιπόν, να σας πω το ακόλουθο: Διαβεβαιώνω τον ελληνικό λαό ότι αυτήν τη στιγμή μπορεί να αισθάνεται ασφαλής».
«Έχουμε βαθιά γνώση, έχουμε σύνεση, έχουμε φρόνηση. Δεν πρόκειται να υπαναχωρήσουμε σε καμία από τις βασικές μας θέσεις και θα είμαστε στις επάλξεις», τόνισε και συμπλήρωσε: «Γεγονός είναι ότι τα εθνικά μας θέματα αυτήν τη στιγμή φαίνεται να μην αποτελούν πόλο ανησυχίας των πολιτών. Όταν ανέλαβα και εγώ τα θέματα τα εθνικά ήταν πάρα πολύ υψηλά σε όλες τις δημοσκοπήσεις που αφορούσαν την ανησυχία των πολιτών για το μέλλον τους. Σήμερα έχουμε καταφέρει τα θέματα αυτά να μην είναι στην ατζέντα της ανησυχίας».
Αναφορικά με την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, επανέλαβε ότι στην Κάσο το ερευνητικό πλοίο ήταν σε ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, εκεί όμως που και οι Τούρκοι εγείρουν αξιώσεις από το παράνομο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο και έστειλε μία σειρά από πολεμικά πλοία, τα οποία επιτηρούσαν εξ' αποστάσεως.
«Σε 24 ώρες τα πλοία τα τουρκικά απεχώρησαν. Σε 24 ώρες υπήρξε πλήρης, 100%, ολοκλήρωση της έρευνας την οποία έκανε το ιταλικό ερευνητικό πλοίο, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του και υπήρξε ανακοίνωση και εκ μέρους της εταιρείας και εκ μέρους του πλοίου. Καμία απολύτως αξίωση της Τουρκίας δεν έγινε δεκτή, ούτε de jure, ούτε de facto», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών.
«Εάν χάρη ακριβώς και στους διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία καταφέραμε σε 24 ώρες να αποσυμπιέσουμε την ένταση χωρίς να παραγάγει κρίση και να ολοκληρωθεί η έρευνα χωρίς να αναγνωρίσουμε αξίωση, υπάρχει θέμα υπαναχώρησης; Πού έγκειται ακριβώς η υπαναχώρηση; Αντιθέτως, αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε στο σημείο όπου χάρη στη στιβαρή ελληνική εξωτερική πολιτική μπορούμε να περνάμε αυτές τις θέσεις μας», κατέληξε ο κ. Γεραπετρίτης.