Το νομοσχέδιο για το τέλος της ζωής, που αποτελεί δέσμευση του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, παρουσιάζεται σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο, ανοίγοντας την προοπτική της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας εντός αυστηρού πλαισίου. Ορισμένοι θεωρούν το κείμενο του νομοσχεδίου χλιαρό. Αλλοι, επικίνδυνο.
Το κείμενο που αφορά «την υποβοήθηση των ασθενών και το τέλος της ζωής» συνιστά μία μεγάλη κοινωνική μεταρρύθμιση της δεύτερης πενταετίας του Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος είχε δεσμευθεί να αλλάξει την κείμενη νομοθεσία για το θέμα.
Ωστόσο, η γαλλική κυβέρνηση διακινδυνεύει την πρόκληση μεγάλων ηθικών και θρησκευτικών διχογνωμιών σχετικά με το βάσιμο της ευθανασίας και της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, που παρουσίασε τους κύριους άξονες του νομοσχεδίου τον Μάρτιο, αρνείται να χρησιμοποιήσει τους όρους αυτούς, προτιμώντας τον όρο «βοήθεια στον θάνατο». Ωστόσο, προβλέπεται η προσφορά σε ορισμένους ασθενείς του μέσου για την αυτοκτονία και, σε περίπτωση που δεν είναι σε θέση να φέρουν εις πέρας την μοιραία πράξη, προβλέπεται ότι κάποιος άλλος θα το κάνει στην θέση τους.
Οι προϋποθέσεις θα είναι πολύ αυστηρές, σύμφωνα με το κείμενο που περιήλθε σε γνώση του AFP πριν κατατεθεί στο Συμβούλιο Επικρατείας, το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο που διαδραματίζει και ρόλο νομικού συμβούλου της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου.
Σύμφωνα με το κείμενο στην μορφή αυτή, η οποία έκτοτε είναι πιθανόν να έχει αλλάξει, η βοήθεια στον θάνατο θα αφορά τους σοβαρά ασθενείς, γεννημένους στην Γαλλία ή τους από μακρού διαμένοντες στην χώρα, που θα είναι σε θέση να εκφράσουν με σαφήνεια την βούλησή τους και υποφέρουν από αβάστακτους σωματικούς και ψυχικούς πόνους που είναι αδύνατον να αντιμετωπισθούν.
Η κατάσταση του ασθενούς να πρέπει να είναι καταληκτική βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα, μία διατύπωση που αφήνει μεγάλο περιθώριο αξιολόγησης στους θεράποντες.
Οταν ένας ασθενής ζητήσει συνδρομή στην αυτοκτονία, ένας γιατρός θα πρέπει να αποφανθεί έπειτα από μία διαδικασία που θα του αφήνει περιθώριο 15 ημερών. Θα πρόκειται για ατομική απόφαση του γιατρού, την οποία θα λαμβάνει αφού θα έχει συμβουλευθεί άλλους θεράποντες.
Ανακουφιστική φροντίδα
Για τον πρόεδρο Μακρόν, αυτές οι προϋποθέσεις επιτρέπουν την επίτευξη «ισορροπίας» δημιουργώντας ένα «γαλλικό μοντέλο» για το τέλος της ζωής. Ομως αυτή ακριβώς η συνθήκη δεν ικανοποιεί ούτε τους αντιτιθέμενους ούτε τους υποστηρικτέςτης νομιμοποίησης της υποβοηθούμενης αυτοκτονίας ή της ευθανασίας.
Οι πρώτοι απορρίπτουν κατηγορηματικά κάτι που θεωρούν ότι αποτελεί σοβαρή παρεκτροπή.
Αιχμή του δόρατος κατά του νομοσχεδίου η Εκκλησία της Γαλλίας. Ακολουθεί μεγάλος αριθμός θεραπόντων, κυρίως του τομέα της ανακουφιστικής φροντίδας, σύμφωνα με τους οποίους θα έπρεπε πρώτα να υπάρξει φροντίδα για την ανάπτυξη του τομέα αυτού, ώστε να διασφαλισθεί ότι οι ασθενείς δεν ζητούν να πεθάνουν επειδή δεν βρίσκουν την φροντίδα που έχουν ανάγκη τις τελευταίες ημέρες της ζωής τους.
Ωστόσο, το θέμα της ανακουφιστικής φροντίδας περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο και παράλληλα μία «στρατηγική δεκαετίας» για την ανακουφιστική φροντίδα θα παρουσιασθεί στο υπουργικό συμβούλιο, αυξάνοντας σταδιακά τις δημόσιες δαπάνες για να φθάσουν τα 2,7 δισεκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση το 2034 -έναντι 1,6 δισεκατομμυρίου σήμερα.
Οι υποστηρικτές της υποβοήθησης στον θάνατο επίσης δεν είναι ικανοποιημένοι, αλλά για λιγότερο σοβαρούς λόγους. Διαφωνούν με τις υπερβολικά περιοριστικές προϋποθέσεις, αλλά είναι ανακουφισμένοι για την ίδια την ύπαρξη του νομοσχεδίου.
Οι βουλευτές θα ξεκινήσουν την εξέταση του κειμένου στα τέλη του Μαΐου. Θα είναι η έναρξη μιας μακράς κοινοβουλευτικής διαδικασίας που είναι πιθανόν να διαρκέσει και δύο χρόνια μέχρι την υιοθέτηση ενός νόμου.