«Το μπρος-πίσω δημιουργεί σύγχυση, ανασφάλεια, εκνευρισμό και τελικά αναποτελεσματικότητα» λέει αναφερόμενος στους χειρισμούς της κυβέρνησης για τη διαχείριση της πανδημίας ο πρώην υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αρμόδιος Τομεάρχης του Κινήματος Αλλαγής, Γιώργος Κουτρουμάνης. Μιλώντας στη «ΜτΚ» ο κ. Κουτρουμάνης αξιολογεί πως το «ταμείο» της χώρας μπορεί να αντέξει για τους επόμενους 6-8 μήνες, ενώ υπογραμμίζει ότι απαιτείται ολοκληρωμένο σχέδιο αντιμετώπισης της κατάστασης. Εκτιμά επίσης ότι την επόμενη ημέρα είναι «αδύνατο με το άνοιγμα της αγοράς να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας» εάν επιχειρηματίες και εργαζόμενοι αφεθούν στην τύχη τους. Τέλος, για το ενδεχόμενο συνεργασίας ΚΙΝΑΛ-ΣΥΡΙΖΑ σχολιάζει πως υπό τις παρούσες συνθήκες δεν υπάρχει περιθώριο συνεργασίας.
Πώς αξιολογείτε τους χειρισμούς της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της πανδημίας;
Αντικειμενικά είναι μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδος, πρωτόγνωρη, για την οποία δεν υπάρχει προηγούμενη εμπειρία όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε καμιά άλλη χώρα του κόσμου. Υπάρχουν σε κάθε περίπτωση πράγματα που μπορούν να γίνουν και άλλα που δεν μπορούν. Δεν μπορείς να καλύψεις όλες τις ανάγκες και να αντιμετωπίσεις όλες τις συνέπειες της πανδημίας. H κυβέρνηση αντιμετώπισε με σχετική επιτυχία την πρώτη φάση της επιδημίας και επαναπαύθηκε στη συνέχεια, με αποτέλεσμα να αιφνιδιαστεί στη δεύτερη και πιο δύσκολη φάση. Τα πολλά μπρος-πίσω, η απουσία ενός συνολικού ολοκληρωμένου σχεδίου, τα αντιφατικά κατά περιόδους μηνύματα, έχουν δημιουργήσει μεγαλύτερα προβλήματα στην οικονομία αλλά και στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης.
Στο οικονομικό και εργασιακό επίπεδο, εκατομμύρια εργαζομένων αναγκάστηκαν να τεθούν σε αναστολή και οι επιχειρηματίες να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους. Για πόσο ακόμα θεωρείτε πως θα «αντέξει» το ταμείο;
Το ταμείο μπορεί να αντέξει για τους επόμενους 6-8 μήνες με περαιτέρω ενίσχυση των επιχειρήσεων και των εργαζομένων. Ωστόσο οι πληγές που θα αφήσει αυτή η περίοδος δεν πρόκειται να κλείσουν σύντομα. Υπάρχουν υποχρεώσεις που τρέχουν ακόμη και για κλειστές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Συσσωρεύονται χρέη που δεν είναι δυνατόν να πληρωθούν μετά τη λήξη των αναστολών που έχουν δοθεί. Η επόμενη ημέρα μετά τον έλεγχο της πανδημίας, που ευχόμαστε όλοι να έρθει το συντομότερο δυνατόν, θα είναι μία ημέρα με την οικονομία σε αποσύνθεση και την κοινωνία έντονα τραυματισμένη. Επομένως απαιτείται από τώρα η επεξεργασία ολοκληρωμένου σχεδίου αντιμετώπισης της κατάστασης. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα τα καταφέρουμε.
Τα μέτρα που έχουν υιοθετηθεί μέχρι στιγμής φαίνεται πως συγκρατούν την ανεργία. Τι θα συμβεί όμως όταν τελειώσουν;
Πράγματι σήμερα οι δείκτες της ανεργίας φαίνονται σταθεροποιημένοι. Όλοι όμως γνωρίζουμε ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ευρισκόμενοι σε καθεστώς αναστολής δεν καταγράφονται ως άνεργοι από τη στιγμή που λαμβάνουν τα 534 ευρώ το μήνα από το κράτος. Κάποια στιγμή το μέτρο της αναστολής θα σταματήσει, όταν δημιουργηθούν οι συνθήκες να λειτουργήσουν οι επιχειρήσεις. Είναι όμως αδύνατο με το άνοιγμα της αγοράς να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, όπως αυτές υπήρχαν πριν την έλευση της πανδημίας, εάν επιχειρήσεις και εργαζόμενοι αφεθούν στην τύχη τους. Απαιτείται λοιπόν σήμερα ενίσχυση των μέτρων, έτσι ώστε να συντηρηθούν οι επιχειρήσεις και να μη βάλουν λουκέτο οριστικό. Για την επόμενη ημέρα απαιτείται επίσης ολοκληρωμένο πλαίσιο μέτρων με ελάφρυνση των υποχρεώσεων, ρύθμιση οφειλών στις οποίες μπορούν να ανταποκριθούν, αλλά και ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων.
Πρόσφατα, ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης αναφέρθηκε στις δέκα ενέργειες τις οποίες δρομολογεί το υπουργείο για την επιτάχυνση της καταβολής των συντάξεων. Πως τις αξιολογείτε δεδομένου ότι οι εκκρεμείς συντάξεις υπολογίζεται πως ξεπερνούν τις 400.000;
Εκείνο το οποίο επιθυμώ να τονίσω πρωτίστως στο σημείο αυτό είναι, ότι στο θέμα της λειτουργικότητας στο χώρο της κοινωνικής ασφάλισης, βρισκόμαστε στο χειρότερο σημείο από ποτέ. Ποτέ ακόμα και στις χειρότερες περιόδους των Ταμείων τα προβλήματα δεν ήταν τόσο οξυμένα και αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους και κυρίως όσους έχουν την πολιτική και επιχειρησιακή ευθύνη. Ο ΕΦΚΑ, ο ενιαίος φορέας κοινωνικής ασφάλισης, προήλθε από μία αποτυχημένη ενοποίηση των ταμείων και με ευθύνη και της προηγούμενης κυβέρνησης συνεχίζει με τεράστια λειτουργικά προβλήματα, μεταξύ των οποίων είναι και οι μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων. Αφού έγινε λοιπόν όπως έγινε η ενοποίηση, σε ένα και όχι τρία ταμεία όπως θα ήταν το ορθό ασφαλιστικά και οργανωτικά, αφού δεν μπορούμε τώρα πλέον να πάμε πίσω, ας αντιμετωπιστούν τουλάχιστον τα προβλήματα για να οδηγηθούμε το συντομότερο δυνατόν σε μία ομαλοποίηση της κατάστασης.
Οι εξαγγελίες του κ. Χατζηδάκη σε ό,τι αφορά την επιτάχυνση των διαδικασιών για την απονομή των συντάξεων, φαίνονται να αναγνωρίζουν το πρόβλημα και να εντοπίζουν μερικές από τις βασικές του αιτίες. Ωστόσο όλα θα κριθούν στην εφαρμογή. Οι προηγούμενες εξαγγελίες δεν υλοποιήθηκαν και φθάσαμε σε αυτή τη δεινή κατάσταση. Ας ελπίσουμε τώρα ότι θα ολοκληρωθεί επιτέλους το μεγάλο έργο της δημιουργίας ηλεκτρονικού ασφαλιστικού αρχείου για όλους τους εργαζόμενους και θα απλοποιηθούν οι διαδικασίες για να έχουμε οριστική λύση στο πρόβλημα. Η χορήγηση προσωρινής σύνταξης μόνο προσωρινό μέτρο μπορεί είναι. Εξάλλου όταν πριν από 10 χρόνια το 2011 θεσμοθετήθηκε το μέτρο της προσωρινής σύνταξης, προβλεπόταν η καταβολή του 80% της σύνταξης και μάλιστα σε δυόμιση μήνες. Δεν μπορούμε λοιπόν να είμαστε ικανοποιημένοι σήμερα με καταβολή προσωρινής σύνταξης μέχρι 384 ευρώ και μάλιστα μετά από αρκετά χρόνια από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Η λύση του «ακορνετόν» που όπως φαίνεται μέχρι στιγμής προτιμάται για την αντιμετώπιση της πανδημίας τι επιπτώσεις εκτιμάται πως θα έχει γενικότερα στον τομέα της οικονομίας;
Το μπρος-πίσω όπως ήδη ανέφερα δημιουργεί σύγχυση, ανασφάλεια, εκνευρισμό και τελικά αναποτελεσματικότητα. Ακόμη και η επιλογή του «ακορντεόν» μπορεί και πρέπει να έχει κανόνες, με παραμέτρους και αλγορίθμους που συνδέονται με τους επιδημιολογiκούς δείκτες και την πορεία τους. Οι αιφνιδιασμοί βλάπτουν την οικονομία και δεν αφήνουν στην αγορά περιθώρια διαχείρισης, μιας έτσι και αλλιώς δύσκολης κατάστασης.
Το τελευταίο διάστημα γίνεται συζήτηση για την «προοδευτική διακυβέρνηση». Εσείς πως την ορίζετε; Πρόσφατα, ο πρώην υπουργός Χρήστος Σπίρτζης δήλωσε δημόσια ότι θα συμβάλει για τη συνεργασία Γεννηματά ή Παπανδρέου με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Έχουν αλλάξει πολλά πράγματα στη χώρα μας και σε όλο τον κόσμο τις τελευταίες δεκαετίες. Επιβάλλεται να επαναπροσδιορίσουμε τις έννοιες και το περιεχόμενο του προοδευτικού και του συντηρητικού. Οι ταμπέλες και οι αυτοπροσδιορισμοί έχουν πλέον μικρή αξία. Στο ΠΑΣΟΚ και το Κίνημα Αλλαγής έχει επιλεγεί ως ένα από τα προοδευτικά του στοιχεία η ειλικρίνεια στη σχέση του με τους πολίτες. Είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο με τα άλλα πολιτικά κόμματα, αλλά στη βάση ενός προγραμματικού πλαισίου και όχι ευκαιριακών συνεργασιών. Σε σχέση ειδικά με το ΣΥΡΙΖΑ, αφού μου θέτετε το ερώτημα, δεν θεωρώ ότι υπό τις παρούσες συνθήκες υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14 Φεβρουαρίου 2021