Στα παπούτσια του «Μόρι» ετοιμάζεται να μπει για ακόμα μια φορά ο Γρηγόρης Βαλτινός και η ανυπομονησία του να συναντήσει ξανά επί σκηνής αυτόν, τον σχεδόν καρμικό, ρόλο είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.
Υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Νικορέστη Χανιωτάκη, Γρηγόρης Βαλτινός και Γιάννης Σαρακατσάνης ξεκινούν από τη Θεσσαλονίκη την περιοδεία της παράστασης «Κάθε Τρίτη με τον Μόρι» που μάγεψε το αθηναϊκό κοινό τη σεζόν 2018-2019.
Η πραγματική ιστορία του διάσημου καθηγητή κοινωνιολογίας Morrie Schwartz, που στην πιο κρίσιμη στιγμή της ζωής του, κατάφερε να αφυπνίσει πνευματικά τον μαθητή του, παίρνει ζωή στα πρόσωπα των δύο πρωταγωνιστών που πραγματεύονται, μεταξύ άλλων, τα αιώνια ζητήματα της αγάπης, του έρωτα και της συγχώρεσης κάνοντας μια ανατομία της ανθρώπινης ψυχής.
Από πλευράς του, ο Γρηγόρης Βαλτινός μετρά αντίστροφα όχι μόνο για την επανασύνδεσή του με τον «Μόρι» αλλά και με το κοινό που στερήθηκε λόγω της πανδημίας ενώ παράλληλα τονίζει πως η δύναμη που έχουν αποκτήσει οι «οθόνες» και τα social media αποβαίνει καταστροφική για τη νέα γενιά που απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την πρωτόλεια μορφή της τέχνης.
«Υπάρχει μεγάλη λαχτάρα να επικοινωνήσουμε με τον κόσμο. Σταματήσαμε να έχουμε επαφή με τον λόγο και να μεταφέρουμε ιδέες μέσω αυτού. Καθόμαστε μέσα, βλέπουμε μόνο τηλεόραση και η παιδεία μας είναι ελλιπέστατη. Τα παιδιά έχουν απομακρυνθεί από το θέατρο, την ποίηση, την τέχνη και είναι όλη μέρα βουτηγμένα σε μία οθόνη. Αν δει κανείς το περιεχόμενο στα social media είναι απογοητευτικό. Καταναλωτισμός, η γυναίκα προβάλλεται σαν κρέας και καλοπέραση. Υπάρχουν και εξαιρέσεις φυσικά αλλά είναι λίγες. Το μόνο που ενδιαφέρει είναι το ‘κλικ’ και η διαφήμιση. Μεγαλώνουν όμως έτσι ‘τυφλά’ και ‘κουφά’ παιδιά», αναφέρει ο ίδιος.
Mε το έργο να θίγει ευαίσθητα ζητήματα μέσω του διαλόγου δασκάλου και μαθητή και να επαναπροσδιορίζει τις σημαντικές αξίες, ο ηθοποιός κάνει μία κατάδυση στον προσωπικό του αξιακό κώδικα και υποδεικνύει τους «δασκάλους» που του «φώτισαν» τον δρόμο:
«Το συγκεκριμένο έργο θίγει το θέμα της μόρφωσης, το θέμα της ουσιαστικής επικοινωνίας, των πραγματικών αξιών της ζωής, μιλά για την αγάπη, τον έρωτα, την οικογένεια, τα παιδιά που είναι η αθανασία μας. Αν καταφέρουμε να εξομαλύνουμε τις διαφορές μας οι άνθρωποι και να εξημερωθούμε μέσα από την τέχνη, την μόρφωση, θα αγαπήσουμε περισσότερο και αν βρούμε κάτι να αγαπήσουμε θα γίνουμε και καλύτεροι άνθρωποι. Για μένα είναι πρώτιστος σκοπός η αγάπη. Είναι σημαντικό να βρει κανείς το δρόμο του στη ζωή και χρειάζεται δασκάλους για να το κάνει. Οι δάσκαλοί μου ήταν άνθρωποι που ξεχώριζα από την παιδική μου ηλικία, που μπορούσαν να μου δώσουν ένα απόφθεγμα, μία στάση ζωής. Στην πορεία έγιναν δάσκαλοί μου οι καθηγητές μου στη σχολή και έπειτα όλες οι μεγάλες προσωπικότητες με τις οποίες ήρθα σε επαφή μέσω της τέχνης. Την ίδια στιγμή, δάσκαλοί μου είναι η λογοτεχνία, η ποίηση και όλοι οι θεατρικοί συγγραφείς».
Ο Μόρι έκανε τον Βαλτινό ή ο Βαλτινός τον Μόρι;
Η σημασία της τέχνης φαίνεται να ήταν αυτή που γέννησε στον Γρηγόρη Βαλτινό τη σπίθα της υποκριτικής. Όπως λέει μάλιστα, επέλεξε ένα επάγγελμα από το οποίο θα μπορούσε να αντλεί συνεχώς ανάσες ζωής ενώ για τον ίδιο η θεατρική σκηνή είναι πιο «αληθινή» από την πραγματικότητα.
«Έγινα ηθοποιός όταν είδα πρώτη φορά τον Οιδίποδα Τύραννο. Ήμουν 18 χρονών και είπα ότι αν ασχοληθώ με αυτή την τέχνη θα κάνω ένα επάγγελμα που θα με καλλιεργεί. Όλη η ζωή μου είναι συνδεδεμένη με την τέχνη γιατί από νωρίς κατάλαβα πως το θέατρο και η ζωή δεν διαφέρουν σε τίποτα. Ό,τι γίνεται στο θέατρο είναι παρμένο μέσα από τη ζωή και οι κώδικες επικοινωνίας μας στη ζωή είναι τα εργαλεία του θεάτρου. Το θέατρο είναι ταυτισμένο με τη ζωή και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς. Στο θέατρο υπάρχει περισσότερη αλήθεια από ότι στη ζωή γιατί στη ζωή υπάρχει κοινωνική υποκρισία. Το θέατρο καταγγέλλει τα κακώς κείμενα της ζωής», εξηγεί.
Ερχόμενοι στο σήμερα, μπορούμε να υποστηρίξουμε πως η συνάντηση του Μόρι με τον Βαλτινό ήταν σχεδόν νομοτελειακή. Δια στόματος Βαλτινού ο Μόρι αποκαλύπτει έμμεσα τα διδάγματά του στο κοινό ενώ προσκαλεί τον κάθε θεατή να βουτήξει στα προσωπικά του άδυτα και να δει με άλλη ματιά τον βυθό της ψυχής του. Τι γίνεται όμως αν ο ηθοποιός νιώθει πως τα λόγια του Μόρι έρχονται σε πλήρη ταύτιση με όσα διαμηνύει εκείνος τόσα χρόνια; Τελικά το κοινό ποιον βλέπει επί σκηνής; Τον καθηγητή κοινωνιολογίας που βρήκε υπόσταση στον Γρηγόρη Βαλτινό ή τον ηθοποιό που κραυγάζει την αλήθεια του μέσα από το ρόλο του;
«Είμαστε σε μία εποχή που δοξάζει την επιφάνεια. Η επιφάνεια σε αφήνει ακάλυπτο, έρμαιο οποιουδήποτε θηρίου θέλει να σε εκμεταλλευτεί. Αρκετός κόσμος νομίζει πως η λογοτεχνία και οι τέχνες γενικά είναι στολίδια της ζωής αλλά στην πραγματικότητα είναι ο πραγματικός πλούτος που δεν χάνεται. Τα λεφτά θα χαθούν από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά η δύναμη της γνώσης, της αγάπης, του ταλέντου και της επικοινωνίας δεν πρόκειται να χαθούν ποτέ. Όταν συνάντησα τον Μόρι είδα καταγεγραμμένα όλα αυτά που λέω τόσα χρόνια. Θα έκανα μία παράσταση στην οποία θα μιλούσα για όλα αυτά που ήθελα. Η φιλοδοξία μου είναι να μένει μία φράση στο κοινό μετά από κάθε παράσταση γιατί αν μαζέψουμε δέκα φράσεις συνολικά θα βγάλουμε μία ζωή με καλή ποιότητα. Στον Μόρι η φράση που μένει δεν είναι μία αλλά πενήντα. Είναι σπουδαία προσωπικότητα ο Μόρι». Σκεπτόμενοι κι εμείς ως άλλοι «μαθητές», αναρωτιόμαστε αν βρισκόμαστε σε ένα σημείο που χρειαζόμαστε μία πνευματική αφύπνιση, και αν ναι τότε ποιος θα έχει τον ρόλο του δικού μας Μόρι. Για τον Βλατινό ο καθένας από εμάς μπορεί να συναντήσει τον δικό του «Μόρι» μόνο μέσω της τέχνης.
Ο φοιτητής του Μόρι έχει βουτήξει μέσα στο σύστημα και κινδυνεύει να χάσει την ψυχή του. Έτσι κι εμείς, δεν θα χάσουμε την ψυχή μας μόνο αν έχουμε επαφή με την τέχνη, με το αίσθημα. Πολλοί πιστεύουν ότι το αίσθημα είναι αδυναμία. Εγώ διαφωνώ. Το αίσθημα θα μας κάνει να σκεφτούμε το μέλλον», καταλήγει ο ηθοποιός.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
«Κάθε Τρίτη με τον Μόρι»
Θέατρο: Αριστοτέλειον
Παραστάσεις: Από Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2021
Εισιτήρια: Τicketservices.gr & 210-7234567 ή στο ταμείο του θεάτρου (τηλ. 2310-262051)
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 7 Νοεμβρίου 2021