Στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται αυτές τις μέρες η γνωστή εικαστικός Δανάη Στράτου, καλεσμένη του MOMus με σκοπό να παραστεί απόψε σε εκδήλωση για το έργο της «Desert Breath».
Πρόκειται για μια σειρά προβολών και δημοσίων συζητήσεων με θέμα «Το παρελθόν δεν είναι ξένη χώρα. Η σύγχρονη τέχνη συναντά τους αρχαιολογικούς χώρους στη Θεσσαλονίκη» που ο οργανισμός διοργανώνει στο πλαίσιο του προγράμματος του ΥΠΠΟ «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός».
Το έργο είναι μια «εγκατάσταση» τεραστίων διαστάσεων (100.000 τμ) που δημιουργήθηκε πριν 25 χρόνια και δεσπόζει ακόμη και σήμερα, παρόλη τη φθορά του χρόνου, στην περιοχή Ελ Γκούνα της Αιγύπτου, στη μέση της Σαχάρας.
Αποτελεί δε συνδημιουργία της ίδιας και των αρχτεκτόνων Αλεξάνδρας Στράτου και Στέλλας Κωνσταντινίδη. «Είναι κάτι που στιγμάτισε τη ζωή και την πορεία και των τριών μας και υπήρξε καθοριστικό για τη συνέχειά μας», επεσήμανε στο makthes.gr η καλλιτέχνης.
Παρόλο που το έργο βρίσκεται σήμερα σε κατάσταση αργής αποσύνθεσης παραμένει ορατό μετά από τόσα χρόνια ακόμη και από το διάστημα. «Η δυσκολία σ’ αυτό ήταν να φέρεις την κλίμακα της ερήμου που είναι άπειρη να συνομιλήσει με την κλίμακα του ανθρώπου που είναι πεπερασμένη και έχει όρια», τονίζει η κ. Στράτου.
«Δυστυχώς δεν ήμασταν προετοιμασμένοι για την πανδημία»
Γνωστή για τις εγκαταστάσεις της μεγάλων διαστάσεων, για τους προβληματισμούς της γύρω από τη σχέση ανθρώπου και φυσικού περιβάλλοντος, για τα ταξίδια της σε όλο τον κόσμο με σκοπό την εικαστική δημιουργία (κάποιοι τη χαρακτηρίζουν ως Ιντιάνα Τζόουνς της σύγχρονης τέχνης) κατέθεσε όταν της ζητήσαμε την άποψή της για όλα όσα συμβαίνουν σήμερα με την πανδημία και τον κορονοϊό. «Είναι ένας ιός που φυσικά υπάρχει – άλλωστε και ιστορικά υπήρξαν πανδημίες. Δυστυχώς δεν ήμασταν προετοιμασμένοι. Νομίζω ότι δεν γινόταν να μην παρθούν μέτρα, τα οποία όμως δεν πάρθηκαν με τον κατάλληλο τρόπο. Όλο αυτό αναδεικνύει τις παθογένειες της κοινωνίας μας αλλά και το ότι άλλη μια κρίση δεν μας βοήθησε να κάνουμε κάτι καλύτερο. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να χάνουμε την ελπίδα μας. Δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί όλη αυτή η ιστορία και από εμάς εξαρτάται το αν θα κάνουμε την αλλαγή».
Καλλιτέχνης με κοινωνικο- πολιτική σκέψη και θέση, σύντροφος του αρχηγού του ΜΕΡΑ 25 Γιάνη Βαρουφάκη η ίδια ίδρυσε μαζί με εκείνον το 2010 τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Vital Space, μια καλλιτεχνική διεπιστημονική πλατφόρμα που δραστηριοποιείται διεθνώς με σκοπό να προσεγγίσει τα ζωτικά ζητήματα της εποχής μας και να προβάλει στο ευρύτερο κοινό την καλλιτεχνική οπτική. «Μέσα από αυτή είχαμε την επιθυμία να δημιουργήσουμε ένα έργο που να επικεντρώνεται στο πώς ακριβώς μπορεί να αναδειχθούν τα προβλήματα της κοινωνίας μας μέσα από την οπτική της τέχνης και του διαλόγου με την έρευνα και την επιστήμη. Τώρα βέβαια ο Γιάνης έχει άλλες προτεραιότητες οπότε το συνεχίζουμε με μια νέα ομάδα».
Μέσα από αυτό η ίδια ξεκίνησε την καμπάνια «It’s time to open the black boxes» που παραπέμπει συμβολικά στο μαύρο κουτί του αεροπλάνου το οποίο, ως γνωστόν, μπορεί να δείξει τα αίτια ενός αεροπορικού δυστυχήματος. Η έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιό της ταξίδεψε σε όλο σχεδόν τον κόσμο. «Αυτό ξεκίνησε ακριβώς μέσα στην κρίση σαν αντίδραση στην ακινητοποίηση που μπορεί να σου προκαλέσει μια τέτοια συγκυρία. Τώρα συνεχίζει, υπάρχει και εξελίσσεται. Συμβολικά σημαίνει ας ανοίξουμε τώρα τα μαύρα κουτιά να φέρουμε στο φως και να απαντήσουμε ως κοινωνία στο τι μας απειλεί ή απειλείται από εμάς. Τι πρέπει να προστατεύσουμε και να αλλάξουμε για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε στο μέλλον καλύτερα. Αυτή τη στιγμή δουλεύουμε με νέους πλέον αλγόριθμους γιατί έχει προχωρήσει πολύ η τεχνολογία. Έτσι, σε σχέση με την τωρινή συνθήκη του κορονοϊού η ερώτηση παραμένει πάλι η ίδια. Είναι κι αυτός ένας τρόπος να λειτουργήσω μέσα σε όλο αυτό που μας συμβαίνει», τονίζει η κ. Στράτου.
Στην Αφρική με ομόκεντρους κύκλους – κυματισμούς μέσα στο νερό
Όσο για το αν μπήκε στη διαδικασία να ετοιμάσει κάποιο έργο τέχνης σχετικά με την πανδημία υπογραμμίζει: «Είναι πολύ νωρίς για να δημιουργήσω κάτι σε σχέση με το κορονοϊό, γιατί είμαστε ακόμη μέσα σε αυτή την ιστορία και δεν ξέρω πώς με επηρεάζει. Ο δικός μου τρόπος για να είμαι ενεργή μέσα σε αυτό από την άποψη της δημιουργίας είναι η καμπάνια που προανέφερα», υπογραμμίζει.
Αεικίνητη με διαρκείς ανησυχίες γύρω από την τέχνη – «δεν σταματάω ποτέ», λέει- δημιουργεί κι εκθέτει διαρκώς. Το 2019 ολοκληρώθηκε ένα έργο της στην Αφρική που περιλαμβάνει ομόκεντρους κύκλους – κυματισμούς μέσα σε μια λίμνη οι οποίοι προκαλούνται με κρυφό μηχανισμό κάτω από το νερό, μάλιστα συζητάει αυτό να παρουσιαστεί και στην Αυστραλία. Παράλληλα αναζητά χώρο για να παρουσιάσει την έκθεσή της που επρόκειτο να φιλοξενηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και αναβλήθηκε λόγω κορονοϊού.
Βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη την περίοδο που ο σύντροφός της είχε προγραμματιστεί να μιλήσει στο πλαίσιο του Thessaloniki Helexpo Forum. «Ήταν καθαρά συμπτωματικό, άλλωστε η εκδήλωση του MOMus είχε σχεδιαστεί περίπου πριν τρεις μήνες. Γενικώς έχω κάνει πολύ ωραίες δουλειές και κομβικά πράγματα σ’ αυτή την πόλη», τονίζει.
Στη συνάντησή μας στο καφέ κεντρικού ξενοδοχείου της πόλης όπου διέμειναν οι δυο τους η συζήτηση στράφηκε γύρω από πολλά θέματα για την τέχνη, την πολιτική και τον πολιτισμό, τους προβληματισμούς του καιρού μας. Η ολοσέλιδη αποτύπωσή της που θα ακολουθήσει στη Μακεδονία της Κυριακής 20 Σεπτεμβρίου δίνει μια ευρύτερη εικόνα όλων όσων ειπώθηκαν.
INFO
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 9μμ στο Επταπύργιο. Τοποθετήσεις θα γίνουν από την ίδια, από την κλινική ψυχολόγο – οικογενειακή θεραπεύτρια – συστημική εκπαιδεύτρια και επόπτρια Έλενα Καρκαζή και την ιστορικό τέχνης – επιμελήτρια MOMus – Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Αρετή Λεοπούλου