Η Χιλή, η μικρή –συγκριτικά με τις υπόλοιπες– χώρα της Λατινικής Αμερικής , με έκταση περίπου 756 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό που αγγίζει τα 19,5 εκατομμύρια κατοίκους, μπορεί να βρέχεται από τον Ειρηνικό ωκεανό και να απέχει χιλιόμετρα μακριά από την Ελλάδα, όμως διαθέτει πλούσιο ελληνικό στοιχείο στην ιστορία της.
Η ελληνική παρουσία στη Χιλή μετράει αιώνες και οι γενιές που έχουν μεγαλώσει εκεί δε χάνουν ποτέ το ελληνικό στοιχείο τους. Ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, Γιάννης Χρυσουλάκης, συναντήθηκε διαδικτυακά με τα ελληνόπουλα της Αντοφαγάστα στη Χιλή και μίλησαν για την αγάπη που τρέφουν για τη δεύτερη πατρίδα τους, την Ελλάδα.
Ιστορικά, πηγές αναφέρουν ότι οι πρώτες οικογένειες Ελλήνων που μετανάστευσαν στη Χιλή ήταν τον 16ο αιώνα και κατάγονταν από την Κρήτη. Οι απόγονοι αυτοί των Ελλήνων ονομάζονται μέχρι και σήμερα ‘Κάντια’, όπως δηλαδή ονομαζόταν τότε η βενετοκρατούμενη Κρήτη, παρόλο που αγνοούν πλήρως τις ελληνικές τους ρίζες, σύμφωνα με μια μελέτη του Χιλιανού ιστοριογράφου, Χούλιο Ρεταμάλ.
Τον 20ο αιώνα, αρχίζει η αποίκιση της πόλης Αντοφαγάστα από τους Έλληνες. Η μεγάλη ακτογραμμή της και το λιμάνι της, αποτέλεσαν πόλο έλξης για τους απόδημους που έφτασαν μέχρι εκεί προκειμένου να εκμεταλλευτούν την παραγωγή νιτρικού άλατος που προσέφερε ο τόπος. Μάλιστα, οι πρώτες επίσημες πληροφορίες που επιβεβαιώνουν την ελληνική παρουσία στην πόλη έρχονται στα 1920 και 1935 από την τοπική εφημερίδα ‘Ο Ταχυδρόμος’ και κάνουν λόγο για περίπου 400 Έλληνες, οι οποίοι ζούσαν στην Αντοφαγάστα. Το χρονικό διάστημα εκείνο, ιδρύουν επίσης και τον πρώτο ελληνικό σύλλογο με την ονομασία ‘Sociedad Helenica de Socorros mutuos’.
Σήμερα, η πόλη της Αντοφαγάστα κατοικείται από 350.000 κατοίκους και είναι ιδιαίτερα σημαντική στο χώρο του παγκόσμιου εμπορίου, καθώς εξάγει μεγάλες ποσότητες χαλκού στα μεγαλύτερα βιομηχανικά κέντρα του κόσμου.
Οι Έλληνες που ζουν στην πόλη είναι κυρίως 3ης , 4ης, μερικοί 5ης γενιάς και μολονότι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, 95%, δε γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα, λόγω των μεικτών γάμων, διατηρούν από τους πιο δραστήριους συλλόγους ομογενών στη Λατινική Αμερική. Οι νέοι μάλιστα, οι οποίοι ασχολούνται ενεργά με την κοινότητα εξέφρασαν τη μεγάλη αγάπη τους για την Ελλάδα… που δε γνώρισαν ποτέ.
Κρατώντας άσβεστο τον ελληνικό πολιτισμό, οι νέοι και οι νέες, φροντίζουν να διατηρούν τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα της Ελλάδας, ενώ όπως ανέφεραν ένας ακόμη στόχος τους είναι η «προώθηση του ελληνικού πολιτισμού στην ευρύτερη περιοχή».
Μία από τις δράσεις τους είναι και ο χορευτικός σύλλογος ‘Ακρίτες’, που έχει λάβει σημαντικές διακρίσεις και από το 2019 διδάσκει ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς από όλα τα μέρη της Ελλάδας σε μικρότερα παιδιά.
«Η Ελλάδα είναι στην καρδιά μας», θα πουν, τέλος, οι νέοι όταν ερωτηθούν για τη χώρα που δε γνώρισαν ποτέ, παρά μόνο από τις διηγήσεις των πατεράδων και των παππούδων τους, όμως «οι ελληνικές τους ρίζες και το πάθος τους για την Ελλάδα τους δίνει δύναμη».
