Οι ριζικές αλλαγές ελέω πανδημίας, η εικόνα και οι τάσεις που παρουσιάζονται στην αγορά ακινήτων υπό το πρίσμα του ιδιαίτερου περιβάλλοντος που έχει διαμορφωθεί με κυρίαρχη την αβεβαιότητα, κυριάρχησαν στην διαδικτυακή ημερίδα του ελληνοσερβικού επιμελητηρίου με θέμα: “Το Real Estate στην Covid και μετά Covid εποχή”.
«H πανδημία μας προσγείωσε απότομα ενώ ήμασταν έτοιμοι για απογείωση, την επόμενη δεκαετία θα δούμε μεγάλες αλλαγές στην αγορά ακινήτων με τις αξίες να μειώνονται, ταυτόχρονα όμως θα προκύψουν και ευκαιρίες, το ελατήριο μπορεί να εκτιναχτεί στην μετά Covid εποχή», ανέφερε ο Κώστας Γεωργάκος, κτηματομεσίτης και πρόεδρος του ελληνοσερβικού επιμελητηρίου και του παρατηρητηρίου τιμών και εκτιμήσεων ακινήτων Ν.Α. Ευρώπης. «Οι μεγαλύτεροι ιδιοκτήτες ακινήτων σήμερα είναι οι τράπεζες και το κράτος», τόνισε.
«Πολλές επιχειρήσεις στρέφονται στο διαδίκτυο, κατά συνέπεια στη νέα εποχή μετά την πανδημία η αξία του ακινήτου μεταναστεύει και θα χάσει και το κράτος από αυτό, στο μέλλον δεν θα μπορεί να λέει κάποιος έχω ένα ακίνητο σε έναν εμπορικό δρόμο και ζουν γενιές ολόκληρες από αυτό», επεσήμανε. «Η εξοχική κατοικία μπορεί να σηματοδοτήσει την ανάκαμψη», πρόσθεσε. "Οι τιμές για γραφειακούς χώρους κυμαίνονται από 2-5 ευρώ το τ.μ., των κατοικιών από 5 ευρώ το τ.μ. και πάνω, στο Βελιγράδι δεν μπορείς να βρεις γραφείο κάτω των 12 ευρώ το τ.μ.", είπε.
Την ίδια στιγμή, εξέφρασε την αισιοδοξία του πως αυτή τη φορά τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη και φιλοδοξούν να αλλάξουν την εικόνα της Θεσσαλονίκης, θα γίνουν πράξη και δε θα μείνουν στα λόγια.
«Οι επιπτώσεις του κορονοϊού στην οικονομία θα είναι δραματικές», σημείωσε ο Πάρις Μπίλιας, μηχανικός και αντιπεριφερειάρχης υποδομών και δικτύων κεντρικής Μακεδονίας. «Στην Κ.Μακεδονία μετά το τέλος αυτής της περιπέτειας θα γίνει επανεκκίνηση, η Περιφέρεια σχεδιάζει ήδη έργα αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ, προωθούμε την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων στον δρόμο Θεσσαλονίκης – Έδεσσας και στη Σιθωνία», πρόσθεσε. Όπως είπε τις επόμενες μέρες θα καταθέσουν οι ενδιαφερόμενοι τις προσφορές τους για το εμβληματικό έργο του Fly-over στην ανατολική περιφερειακή οδό της πόλης.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στο μεγάλο ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε από τους ενδιαφερόμενους στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την ανάπλαση της ΔΕΘ, στην αναμόρφωση του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά που θα μετατραπεί σε πάρκο, στην επέκταση του 6ου προβλήτα του λιμανιού, στη σύνδεση του λιμένα με την ΠΑΘΕ, στην υλοποίηση του τεχνολογικού πάρκου ThessINTEC στο οποίο θα εγκατασταθούν πολλές επιχειρήσεις και ερευνητικά εργαστήρια ενώ θα δημιουργηθούν 7.000 θέσεις εργασίας, στο κέντρο καινοτομίας της Pfizer και στην ανάπλαση του παραλιακού μετώπου της πόλης που θα φτάνει μέχρι το Καλοχώρι.
Εκτίμησε πως αν γυρίσουν οι νέοι που έχουν φύγει στο εξωτερικό και αναστραφεί το brain drain θα ανακάμψει και το real estate. «Η ανάπτυξη των υποδομών της χώρας θα προσελκύσει επενδύσεις», τόνισε.
«Η προηγούμενη δεκαετία ήταν πολύ άσχημη για τον τεχνικό κόσμο, η οικοδομική δραστηριότητα κατακρημνίστηκε, το 2018 αυτό άρχισε να αλλάζει, ο Covid έφερε πάλι πισωγύρισμα στην αγορά», επεσήμανε ο Γεώργιος Τσακούμης, μηχανικός και πρόεδρος του ΤΕΕ στο τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας. «Ελπίζουμε πως μετά την πανδημία θα υπάρξουν ικανά εργαλεία για να αλλάξει το τοπίο στο real estate και σε αυτό θα βοηθήσει το νέο χωροταξικό νομοσχέδιο και η ολοκλήρωση του κτηματολογίου, ευελπιστούμε σε πέντε χρόνια να έχουμε χωρικό σχεδιασμό για ολόκληρη την Κεντρική Μακεδονία», συμπλήρωσε. Στάθηκε ιδιαίτερα και στην υλοποίηση του έργου για τον ψηφιακό χάρτη σε βάθος χρόνου μέσω του οποίου θα μπορεί ο καθένας να έχει τη δυνατότητα να δει από τον υπολογιστή του κάθε σημείο της χώρας.
«Aπό τον Μάρτιο το real estate πάγωσε αλλά οι τιμές δεν ‘έσπασαν’, η κτηματαγορά θέλει ένα διάστημα για να αφομοιώσει τα νέα δεδομένα, εκτιμώ πως θα υπάρξει διόρθωση στις τιμές, τα πράγματα δεν είναι τόσο άσχημα, τα μηνύματα που λαμβάνουμε τώρα είναι αρκετά ενθαρρυντικά», αναφέρει ο Λευτέρης Ποταμιάνος, κτηματομεσίτης και πρόεδρος του συλλόγου μεσιτών Αθηνών – Αττικής. «Πρέπει να καλλιεργηθεί μία καλύτερη σχέση του κράτους με την αγορά», πρόσθεσε.
Για το μετά - Covid μέλλον θεωρεί πως ναι μεν η αγορά θα αλλάξει δομή και χαρακτήρα, χωρίς όμως να ανατραπούν ριζικά οι ισορροπίες υπέρ του ηλεκτρονικού εμπορίου.
«Η αίσθηση ευφορίας που υπήρχε το 2018 στην αγορά ακινήτων διακόπηκε όταν ήρθε η χιονοστιβάδα τον Μάρτιο του 2020, οι ιδιοκτήτες ακινήτων σήμερα είναι αντιμέτωποι με μία αναγκαστική μείωση στα ενοίκια, γίνεται κηδεία με ξένα κόλυβα», υποστήριξε ο Κώστας Χαϊδούτης, δικηγόρος και πρόεδρος των ιδιοκτήτων ακινήτων Θεσσαλονίκης. «Είμαστε ικανοποιημένοι που το οικονομικό επιτελείο δέχθηκε την πρότασή μας να επιστρέφεται το 50% του κουρεμένου μισθώματος στους ιδιοκτήτες», πρόσθεσε.
Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι μεγάλο μέρος των ιδιοκτητών θα προβούν σε οικειοθελείς μειώσεις μισθωμάτων προσπαθώντας να διευκολύνουν τους ενοικιαστές καθώς η δυσμενής κατάσταση που έχει διαμορφώσει η πανδημία θα φέρει λουκέτα στην αγορά από επιχειρήσεις που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν. «Τα φυσικά καταστήματα δε θα εκλείψουν», ανέφερε
«Δεν υπάρχει τζίρος ικανός για να κινηθεί σήμερα η αγορά ακινήτων, έχουμε μπει στο ψυγείο, είναι αναγκαία η θεσμική στήριξη του κλάδου των ακινήτων, είναι θετικό που σύμφωνα με τις μετρήσεις οι ξένοι επενδυτές διατηρούν το ενδιαφέρον τους για την Ελλάδα ακόμα και σε αυτή τη συγκυρία», είπε ο Φώτιος Μουζάκης, ακαδημαϊκός υπεύθυνος προγραμμάτων στην ακίνητη περιουσία του Καποδιστριακού πανεπιστημίου.