Μία παρουσία που ξεκινά από πολύ παλιά και σήμερα αργά αλλά σταθερά αυξάνεται καταγράφει η Γερμανία στα πράγματα της Ελλάδας αλλά και της Θεσσαλονίκης.
Με τα εκπαιδευτικά και πολιτιστικά ιδρύματα πολλών χρόνων, τις νέες δομές αλλά και τη συνεύρεση ανθρώπων που δημιουργήθηκε παλιότερα αλλά και πιο πρόσφατα από τη μετανάστευση Ελλήνων στη Γερμανία να συνθέτουν το παζλ των σχέσεων των δύο λαών. Μία σχέση που εξαιτίας της ναζιστικής κατοχής της περιόδου 1940-44 αλλά και του Ολοκαυτώματος του Χορτιάτη προκάλεσε ρωγμές στις σχέσεις των δύο πλευρών.
Η Γερμανία λοιπόν είναι παρούσα. Ύστερα από μία περίοδο που λόγω της δημοσιονομικής κρίσης οι σχέσεις των δύο χωρών δοκιμάστηκαν εκ νέου οι συνεργασίες δείχνουν να πυκνώνουν. Αυτό έδειξε αυτήν την εβδομάδα το πρότζεκ της Αστυπάλαιας (τίτλος: Αστυπάλαια: ένα έξυπνο και βιώσιμο νησί. Επισκόπηση προόδου: από το όραμα στην πράξη»), που παρουσιάστηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον CEO της Volkswagen Herbert Diess, με τον πρωθυπουργό να το χαρακτηρίζει ως ένα παράθυρο σε ένα καθαρότερο και πιο πράσινο μέλλον.
Το πρότζεκτ πενταετούς διάρκειας αποβλέπει στη μετατροπή της Αστυπάλαιας στο πρώτο ενεργειακά πράσινο και λειτουργικά έξυπνο νησί στη Μεσόγειο, το οποίο θα λειτουργήσει ως παράδειγμα για την πράσινη μετάβαση και άλλων νησιών, ειδικά εάν πρόκειται για νησιά που είναι μικρά ή απομακρυσμένα από την ηπειρωτική χώρα.
Το πρότζεκτ εδράζεται στην αντικατάσταση του υφιστάμενου στόλου οχημάτων από ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, τη συγκρότηση ενός νέου συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών και μεταφορών που θα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του νησιού και την μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε να περιοριστεί δραστικά το ενεργειακό αποτύπωμα.
Η ηλεκτροκίνηση αλλά και γενικότερα τα θέματα της πράσινης οικονομίας είναι ένας τομέας που η Γερμανία έχει μπει εδώ και καιρό δυνατά στο παιχνίδι, τόσο σε όλη την Ελλάδα όσο και στη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη. Όπως τονίζουν παράγοντες που γνωρίζουν την τάση που παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια οι γερμανικές ιδιωτικές επενδύσεις στη Θεσσαλονίκη οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τα φωτοβολταϊκά και το βιοαέριο είναι τομείς που δραστηριοποιούνται γερμανικές εταιρείες. Μάλιστα το γεγονός ότι το Ταμείο Ανάκαμψης έχει ως βασική του κατεύθυνση την πράσινη οικονομία εκτιμάται ότι θα δώσει σημαντική ώθηση στον συγκεκριμένο τομέα.
Επίσης κάτι που τονίζεται από ανθρώπους που γνωρίζουν την αγορά της Θεσσαλονίκης και τις κινήσεις γερμανικών εταιρειών είναι η χρηματοδότηση για τη δημιουργία μεγάλου call center στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, ενώ παρατηρείται και μεγάλη κινητικότητα σε θέματα που αφορούν την ανάπτυξη και τη δημιουργία λογισμικού.
Την ίδια στιγμή το γερμανικό κράτος συνεχίζει να στηρίζει οικονομικά σημαντικά και παραδοσιακά εκπαιδευτικά ιδρύματα της πόλης, όπως η Γερμανική Σχολή Θεσσαλονίκης με έτος ίδρυσης το 1888 και το Ινστιτούτο Γκέτε, με το υποκατάστημα της Θεσσαλονίκης να έχει συμπληρώσει σήμερα πάνω από 60 χρόνια λειτουργίας.
Μεγάλη σημασία έχει αποκτήσει για τη Γερμανία η δημιουργία και η λειτουργία από τον φετινό Απρίλιο του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας (ΕΓΙΝ), με έδρα τη Λειψία και τη Θεσσαλονίκη, το οποίο στοχεύει όπως και το υφιστάμενο Γερμανογαλλικό Ίδρυμα Νεολαίας και το Γερμανοπολωνικό Ίδρυμα Νεολαίας στην εντατικοποίηση των σχέσεων μεταξύ των νέων στην Γερμανία και την Ελλάδα και στην προώθηση της αμοιβαίας κατανόησης, αλλά και στη διεύρυνση της ανταλλαγής νέων μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδος.
Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε την Πέμπτη και την Παρασκευή στη Θεσσαλονίκη ο υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Μίκαελ Ροτ επισκέφθηκε αυτά τα τρία ιδρύματα. Μάλιστα μιλώντας για το ΕΓΙΝ επισήμανε ότι θα χτίσει περισσότερες γέφυρες μεταξύ των δύο χωρών. «Όταν το επιτρέψει η πανδημία, επιθυμούμε να ενισχύσουμε την ανταλλαγή των νέων. Οι συναντήσεις αυτές θα αφορούν τη γνωριμία με τον άλλο πολιτισμό, πρακτική άσκηση, αλλά και την κοινή μας Ιστορία. Και ακριβώς αυτό είναι το καθοριστικό για την κατανόηση μεταξύ των δύο χωρών μας: Μόνο μέσα από προσωπικές συναντήσεις θα μπορέσει η νέα γενιά να σχηματίσει τη δική της εικόνα για την άλλη χώρα», σημείωσε. Μία από τις στάσεις που έκανε ο Γερμανός πολιτικός κατά την παραμονή του στη Θεσσαλονίκη ήταν το Μνημείο του Ολοκαυτώματος, ενώ επακολούθησε συνάντηση με τη διοίκησή του. Αυτό είναι το μεγάλο πρότζετκ που στηρίζει εδώ και χρόνια η γερμανική κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη και το οποίο ύστερα από διάφορες γραφειοκρατικές δυσκολίες μπαίνει σε ράγες υλοποίησης. Με το συνολικό κόστος να ξεπερνά τα 25 εκατομμύρια, το γερμανικό κράτος να δίνει περίπου 10 εκατομμύρια, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος άλλα 10 και το ελληνικό κράτος να αναμένεται να συνεισφέρει με 8 εκατομμύρια. Έτσι, όπως τονίζει ο πρόεδρος του Μουσείου Γιάννης Μπουτάρης, η Θεσσαλονίκη θα αποκτήσει στην περιοχή του λιμανιού ένα σημείο αναφοράς για την ιστορία της αλλά και για τις επόμενες γενιές. Ένα πρότζεκτ για το οποίο έτρεξε πολύ ο φιλέλληνας υφυπουργός εξωτερικών της Γερμανίας που είναι στη θέση αυτή από το 2013.
Στα μικρά αλλά ενδιαφέροντα των τοπικών ελληνογερμανικών σχέσεων θα πρέπει να αναφερθεί από τη μια η αποχώρηση των Γερμανών μετόχων από την κοινοπραξία SEGT που είναι βασικός μέτοχος στον ΟΛΘ. Και από την άλλη η σταθερά δραστήρια παρουσία στην πόλη του Γενικού Προξενείου της Γερμανίας, που έχει την ευθύνη για όλη τη Βόρεια Ελλάδα, την Ήπειρο και τη Θεσσαλία, οι πολύ καλές σχέσεις με την Ισραηλιτική Κοινότητα της πόλης, το περσινό μπάσιμο της Γερμανίας στη διοργάνωση της ΔΕΘ, όπου η χώρα ήταν η τιμώμενη και η σημαντική γερμανική παρουσία στη 85η ΔΕΘ, καθώς και η λειτουργία δύο think tanks πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα: στην Αθήνα της Κonrad Αdenauer Stifung, που βρίσκεται ιδεολογικά κοντά στους Χριστιανοδημοκράτες και της Heinrich Böll Stiftung που κινείται στο χώρο του κόμματος των Πρασίνων-Οικολόγων. Επίσης και τα 850 μέλη του παραρτήματος Βορείου Ελλάδος του Ελληνογερμανικού Επιμελητήριου.
«Ήμασταν αλληλέγγυοι στην Ελλάδα»
«Τον Ιούλιο συμπληρώνονται 70 χρόνια από την αποκατάσταση των διμερών διπλωματικών σχέσεων. Έχουμε διανύσει πολύ δρόμο από το 1951 και ακόμη περισσότερο από τη σκοτεινή περίοδο της κοινής μας ιστορίας, τη ναζιστική κατοχή της Ελλάδας και το Ολοκαύτωμα που ούτε θα ξεχάσουμε ούτε θα παραμερίσουμε», τόνισε σε δηλώσεις του ο κ. Ροτ και προσέθεσε πως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Γερμανία υποστηρίζει την κατασκευή του Μουσείου Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα έστειλε το μήνυμα πως η Ελλάδα και η Γερμανία συμμερίζονται την άποψη ότι «η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει αλληλέγγυα ενωμένη απέναντι σε προκλήσεις που μας επηρεάζουν όλους, είτε πρόκειται για απόπειρες αυταρχικών καθεστώτων -όπως της Τουρκίας, της Ρωσίας ή της Κίνας- να υπονομεύσουν τις κοινές αξίες μας, είτε πρόκειται για το μεταναστευτικό ή την αστάθεια στην κοινή γειτονιά μας, στα ανατολικά και τα νότια», ενώ σημείωσε ότι η Γερμανία υποστηρίζει τις συνεχείς προσπάθειες της Ελλάδας για ένα διαρκή διάλογο με την Τουρκία για αμφισβητούμενα ζητήματα, ο οποίος είναι ο μόνος δρόμος για μια Μεσόγειο που ενώνει παρά διχάζει. Όσο για την αίσθηση που υπάρχει στην Ελλάδα ότι η Γερμανία μια ευρεία αίσθηση ότι το Βερολίνο κράτησε μια μάλλον ουδέτερη στάση μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, απαντά: «Δυσκολεύομαι να κατανοήσω αυτή την κριτική. Ήμασταν και είμαστε αλληλέγγυοι προς την Ελλάδα. Ας μην ξεχνάμε τη δραματική κλιμάκωση της έντασης με την Τουρκία πέρυσι. Εκείνο το παιχνίδι με τη φωτιά δεν πρέπει να επαναληφθεί. Επικροτούμε και χαιρετίζουμε τον διάλογο αυτό, επισημαίνοντας πάντα ότι εναπόκειται κυρίως στην Τουρκία να συνεχίσει με συνέπεια την πορεία της αποκλιμάκωσης και να συμβάλει έτσι επιτέλους ουσιαστικά στην επίλυση των διαφορών με βάση τον διάλογο και την εμπιστοσύνη».
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 6 Ιουνίου 2021