Η ρύπανση πολλών ποταμών του πλανήτη από τα φάρμακα και άλλα συναφή προϊόντα συνιστά σοβαρή απειλή για την υγεία των ανθρώπων και το περιβάλλον, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη που αναδεικνύει το μέγεθος και τη σημασία του προβλήματος σε παγκόσμια κλίμακα.
Σε πάνω από ένα στα τέσσερα σημεία ποταμών ανά τον κόσμο, από όπου ελήφθησαν δείγματα, βρέθηκαν συγκεντρώσεις φαρμακευτικών ουσιών σε δυνητικά τοξικά επίπεδα. Συνολικά έγιναν περισσότερες από 1.000 μετρήσεις σε 258 ποτάμια άνω των 100 χωρών της Γης, μεταξύ των οποίων στον Τάμεση του Λονδίνου, στον Μισισιπί και στον Αμαζόνιο. Ανιχνεύθηκε η παρουσία 61 δραστικών φαρμακευτικών ουσιών, όπως διαφόρων αντιβιοτικών, μετφορμίνης (αντιδιαβητικού φαρμάκου), καρμπαμαζεπίνης (αντιεπιληπτικού), προπρανολόλης (β-αναστολέα για υπέρταση), λοραραταδίνης (αντισταμινικού-αντιαλλεργικού), παρακεταμόλης (αναλγητικού), αντισυλληπτικών, αρτεμισινίνης (κατά της ελονοσίας) κ.α., καθώς επίσης νικοτίνης και καφεΐνης.
Οι ερευνητές του βρετανικού Πανεπιστημίου της Υόρκης, με επικεφαλής τον δρα Τζον Γουίλκινσον, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), βρήκαν ότι:
- Η φαρμακευτική ρύπανση μολύνει τα νερά των ποταμών σε όλες τις ηπείρους.
- Οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έχουν αναλογικά μεγαλύτερο πρόβλημα στα ποτάμια τους σε σχέση με τις πλουσιότερες χώρες.
- Όσο μεγαλύτερη είναι η μέση ηλικία των κατοίκων σε μια περιοχή και επίσης όσο μεγαλύτερη είναι η ανεργία και η φτώχεια, τόσο πιο αισθητό είναι το πρόβλημα της φαρμακευτικής ρύπανσης των ποταμιών.
- Τα πιο μολυσμένα ποτάμια υπάρχουν στην υποσαχάρια Αφρική, στη Νότια Αμερική και στη Νότια Ασία. Τα ποτάμια στο Πακιστάν, στη Βολιβία και στην Αιθιοπία έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Αντίθετα τα ποτάμια στην Ισλανδία, στη Νορβηγία και στο βροχοδάσος της λεκάνης του Αμαζονίου έχουν το μικρότερο.
- Οι δραστηριότητες που ευθύνονται κυρίως για τη φαρμακευτική ρύπανση, είναι το πέταμα αποβλήτων στις όχθες των ποταμών, το άδειασμα του περιεχομένου σηπτικών δεξαμενών μέσα στα ποτάμια, ο ανεπαρκής καθαρισμός των αποβλήτων των φαρμακοβιομηχανιών κ.α.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι η φαρμακευτική ρύπανση των ποταμών μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα των μικροβίων που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και σε άλλα φάρμακα.