Πιο δύσκολη από ποτέ φαίνεται η εξίσωση που καλείται να λύσει η κυβέρνηση αυτή τη φορά για τη λειτουργία της αγοράς και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Η επιδημιολογική καμπύλη απέκτησε ξανά αυξητικές τάσεις και οι λοιμωξιολόγοι μιλούν για ένα τρίτο -πιο επιθετικό- κύμα προ των πυλών. Την ίδια ώρα, ο προγραμματισμός των εμβολιασμών έχει εκτροχιαστεί και οι καθυστερήσεις των φαρμακοβιομηχανιών στις παραδόσεις προκαλούν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα στη διαχείριση της πανδημίας και την άρση των περιοριστικών μέτρων. Ο «πόλεμος» διαπραγματεύσεων που έχει προκύψει με τις φαρμακοβιομηχανίες και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε εξέλιξη (σχετικό ρεπορτάζ σελ. 48-49) με τη χώρα να προχωρά με αργούς ρυθμούς στους εμβολιασμούς και ο στόχος του 60% ανοσίας μέχρι το καλοκαίρι, να απομακρύνεται διαρκώς.
Από την άλλη, οι άνθρωποι της αγοράς απέκτησαν ένα μικρό μειδίαμα την προηγούμενη εβδομάδα με την επαναλειτουργία των καταστημάτων αλλά σβήνει και αυτό. Όπως είπε ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης τα μαγαζιά δεν μπορούν να κλείσουν πάλι και να χάσουν την εκπτωτική περίοδο, ενώ οι καταστηματάρχες λένε πως δεν θα αντέξουν την επαναφορά λειτουργίας με click away και σε καμία περίπτωση την μέθοδο «ακορντεόν».
Τα μικρά και επαναλαμβανόμενα lockdown, γνωστά ως «ακορντεόν», για πρώτη φορά αναφέρθηκαν ως μέθοδος για τον περιορισμό της διασποράς του ιού στα μέσα Σεπτεμβρίου, όταν υπήρχε η πρώτη μεγάλη ανησυχία για την αύξηση κρουσμάτων μετά τους καλοκαιρινούς μήνες. Τώρα όμως, φαίνεται πως είναι η επόμενη λύση για την εξισορρόπηση της οικονομίας και της διασποράς του COVID-19. Ήδη η αρχή έχει γίνει, καθώς στις 7 Νοεμβρίου η χώρα μπήκε σε ολικό lockdown, με τα εμπορικά καταστήματα, τα κομμωτήρια και τα κέντρα αισθητικής να ανοίγουν για λίγες ημέρες την εορταστική περίοδο. Στις 3 Ιανουαρίου αναστάλθηκε η λειτουργία όλων των δραστηριοτήτων και υπηρεσιών που είχαν σταδιακά επιτραπεί για τα Χριστούγεννα και τη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου άνοιξαν ξανά. Όμως το κατέβασμα ρολών είναι ένα πιθανό ενδεχόμενο που τρομάζει τους ανθρώπους της αγοράς.
«Θα είναι καταστροφή»
Θα είναι καταστροφή αν κλείσουν ξανά τα καταστήματα, έστω και για δύο εβδομάδες, δηλώνει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) Γιώργος Καββαθάς. «Δεν γίνεται να βάζουμε ξανά τους εργαζόμενους σε αναστολή, να μεταφέρουμε προϊόντα και μετά να κινήσουμε διαδικασίες για να ανοίξουν πάλι τα καταστήματα» σημειώνει, τονίζοντας πως πρέπει να βρεθεί μία χρυσή τομή.
«Όταν τίθεται θέμα δημοσίας υγείας, σαφώς όλοι θα υπακούσουν, αλλά θα υπάρχει οργή και φόβος στην αγορά με ένα νέο lockdown» λέει ο κ. Καββαθάς και συμπληρώνει ότι «πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα για τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Να περιοριστεί και να ελέγχεται η διάθεση των δύο ωρών για ψώνια με ηλεκτρονικούς μηχανισμούς, ώστε να μη γίνεται κατάχρηση. Αν δείτε, συνωστισμός και ουρές σχηματίζονται εξωτερικά μόνο, όχι εντός των καταστημάτων».
Ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ τονίζει πως θα είναι το τελευταίο χτύπημα στο λιανεμπόριο ένα νέο lockdown, «καθώς έχει χαθεί το 40% του κύκλου εργασιών. Χάσαμε την περίοδο του Πάσχα και των Χριστουγέννων, δεν γίνεται να χάσουμε και την εκπτωτική περίοδο με τα λουκέτα να είναι προ των πυλών».
Συγκριτικά με το click away οι άνθρωποι της αγοράς προτιμούν το click in shop για την καλύτερη λειτουργία των καταστημάτων. «Θα ήταν καλύτερο για να μπορεί να δοκιμάζει ο κόσμος. Με αυτή τη μέθοδο θα προγραμματίζουμε και την ροή του κόσμου, ώστε να μην σχηματίζονται ουρές» επισημαίνει ο κ. Καββαθάς.
«Μόνο σε τρία μαγαζιά υπήρχαν ουρές στη Θεσσαλονίκη»
Οι εικόνες συνωστισμού στην Ερμού και με τις ουρές έξω από καταστήματα πολυεθνικών εταιρειών, δεν ανταποκρίνονται στη γενική εικόνα της αγοράς σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Παντελή Φιλιππίδη.
«Μόνο σε τρία μαγαζιά υπήρχαν ουρές στη Θεσσαλονίκη. Είναι γνωστό ποια είναι. Στα υπόλοιπα καταστήματα δεν υπήρχαν ούτε τα αναμενόμενα ταμία. Αν και με αυτές τις συνθήκες πλέον δεν αναμένουμε τίποτα, όλα είναι απρόβλεπτα» αναφέρει ο κ. Φιλιππίδης δηλώνοντας πως δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για lockdown «ακορντεόν». «Αν γίνει αυτό θα παραδώσουμε τα κλειδιά των καταστημάτων στην κυβέρνηση. Τελειώνει το έργο, θα κλείσουν πολλά μαγαζιά».
O κ. Φιλιππίδης προτείνει ο συγχρωτισμός στα σημεία που εντοπίζεται και να μην υπάρχουν καθολικά απαγορευτικά μέτρα. «Η αγορά έχει να δει ουρές από το 1987. Αν σε κάποια σημεία υπάρχει συγχρωτισμός, ας επέμβουν οι αρχές και να αντιμετωπιστεί απευθείας το φαινόμενο. Στη χειρότερη των περιπτώσεων, ας κλείσουν την Ερμού και να διευθετήσουν τις ουρές στη Τσιμισκή» δηλώνει.
Tην ίδια άποψη εξέφρασε και ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης Μιχάλης Ζορπίδης. «Όλοι βλέπουμε αυτές τις 12 μέρες ότι το πρόβλημα του συνωστισμού δεν υπάρχει στα μικρά καταστήματα αλλά στις μεγάλες αλυσίδες των πολυεθνικών. Εκεί υπάρχουν ουρές και πολυκοσμία» δήλωσε χαρακτηριστικά, κάνοντας έκκληση προς την κυβέρνηση «στην περίπτωση που κριθεί ότι απαιτούνται και νέα μέτρα, να απαγορεύσει τη λειτουργία των μεγάλων καταστημάτων και όχι των μικρών».
Όσο για το click away στη Θεσσαλονίκη «αφορά το 15% των καταστημάτων. Θα δουλέψουν και πάλι οι πολυεθνικές που έχουν ένα καλά οργανωμένο σύστημα. Οι υπόλοιποι θα πεινάσουν» τονίζει ο πρόεδρος του εμπορικού συλλόγου.
Εμβολιασμοί: Ο αργός ρυθμός εξασφαλίζει τη συνέχεια
Πανευρωπαϊκά το πρόγραμμα εμβολιασμού εκτροχιάστηκε από τους αρχικούς σχεδιασμούς. Λόγω των καθυστερήσεων στις παραδόσεις των δόσεων, οι εμβολιασμοί σταμάτησαν στην Ισπανία και την Τσεχία, αλλά και σε περιφέρειες της Ιταλίας και της Σουηδίας.
Αναμενόμενο ήταν να υπάρχει ανησυχία και για το χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών στη χώρα μας, που έχει αλλάξει ήδη από τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου. Ο αρχικός στόχος της κυβέρνησης ήταν να γίνονται 2,1 εκατ. εμβόλια μηνιαίως, αλλά μέχρι και την περασμένη Πέμπτη φτάσαμε τους 220.000. Αν και ο πονοκέφαλος για τις δόσεις έφτασε και στη χώρα μας, μέχρι στιγμής υπάρχει καθησυχασμός για την εξέλιξη της διαδικασίας του εμβολιασμού, όπως διαβεβαιώνει στη «ΜτΚ» και η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου. «Με τον προγραμματισμό που έχουμε, δεν υπάρχει φόβος να σταματήσουν οι εμβολιασμοί στην Ελλάδα. Εξαρχής υπήρχε πρόβλεψη και για τη δεύτερη δόση όσων εμβολιάζονται, οπότε είναι εξασφαλισμένα τα εμβόλια που χρειαζόμαστε» δηλώνει η κ. Θεοδωρίδου.
Τα ραντεβού συνεχίζονται να κλείνονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, με τέτοιο τρόπο ώστε να μην αδειάσουν οι αποθήκες με τα εμβόλια. Δηλαδή, η διαδικασία εξελίσσεται με αργούς ρυθμούς, ώστε να μην τελειώσουν τα αποθέματα. Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριο Θεμιστοκλέους, «έχουμε ένα ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης 2% και κλεισμένα ραντεβού περίπου 700.000 μέχρι τις αρχές Απριλίου». Συγκεκριμένα, το σύνολο των πολιτών άνω των 85 που έχουν κλείσει ραντεβού είναι 172.000, ενώ στην ηλικιακή ομάδα 80-84, τα ραντεβού είναι 145.000. Ήδη, έχουν εμβολιαστεί περίπου 85.000 πολίτες άνω των 85 ετών, 91.000 υγειονομικοί και 15.000 άνθρωποι σε οίκους ευγηρίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ», μόνο το 2% όσων έκλεισαν ηλεκτρονικά ραντεβού δεν πήγαν για να εμβολιαστούν μέχρι στιγμής.
Όσον αναφορά την παράδοση των δόσεων, ο κ. Σοφοκλέους έκανε γνωστό πως η χώρα θα λάβει μέχρι τέλος Μαρτίου 1,4 εκατ. εμβόλια από τη Pfizer. Στο πρώτο τρίμηνο αναμένονται επίσης 240.000 δόσεις της Μoderna και 700.000 από την AstraZeneca, με μία πιθανή αύξηση 140.000 εμβολίων. Σε αυτές τις δόσεις, θα προστεθούν οι παραλαβές εμβολίων από την εταιρεία CureVac και Johnson & Johnson.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 31 Ιανουαρίου 2021