Ο Γιάννης Κανακούδης, υπεύθυνος ανθρωπιστικών σπουδών στα φροντιστήρια ΜΠΑΧΑΡΑΚΗ αναλύει τη θεματολογία και τη δυσκολία των θεμάτων που κλήθηκαν να απαντήσουν οι μαθητές των ΕΠΑΛ και ΓΕΛ κατά την πρώτη εβδομάδα έναρξης των πανελλαδικών εξετάσεων 2023.
Αντικείμενο εξέτασης αποτέλεσαν δύο κείμενα. Το πρώτο, μη λογοτεχνικό, προερχόταν από το ψηφιακό αποθετήριο ακαδημαϊκών εργασιών και είχε ως θέμα τα οφέλη του εθελοντισμού. Το δεύτερο, λογοτεχνικό, ήταν ένα ποίημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ «Καταφύγια για τη νύχτα» με θέμα την ανάγκη επίδειξης ενδιαφέροντος και αγάπης προς τον συνάνθρωπο. Οι ασκήσεις που δόθηκαν ήταν μέσης δυσκολίας και σχετικά εύκολα διαχειρίσιμες από κάποιον εξοικειωμένο με τη θεωρία και ικανό να εμβαθύνει στα νοήματα των κειμένων.
Σε επίπεδο παραγωγής λόγου οι μαθητές κλήθηκαν να παρουσιάσουν κάποιες μορφές εθελοντικής προσφοράς και τρόπους με τους οποίους το σχολείο μπορεί να συμβάλει στην καλλιέργεια εθελοντικού πνεύματος. Το θέμα ήταν εντός ύλης και αρκετά προβλέψιμο. Τα τελευταία χρόνια , στα ζητήματα παραγωγής λόγου, δίνεται έμφαση στον ρόλο του σχολείου, όσον αφορά τη διαμόρφωση συγκεκριμένου τρόπου σκέψης και ζωής. Βατά τα θέματα στο σύνολό τους, απευθυνόμενα όμως σε καλά προετοιμασμένους και ικανούς σε ποικίλα πεδία μαθητές.
Η «Ημέρα καταδίκης της βίας εναντίον των γυναικών» και ο «Φεμινισμός και Νεοφεμινισμός» ήταν τα δύο μη λογοτεχνικά κείμενα που κλήθηκαν να επεξεργαστούν οι υποψήφιοι και αξιοποιώντας υλικό τους, να παρουσιάσουν σε ομιλία φαινόμενα παραβίασης των δικαιωμάτων της γυναίκας στη σύγχρονη εποχή στον ιδιωτικό και δημόσιο βίο και να καταθέσουν προτάσεις για το πώς μπορεί έμπρακτα η νέα γενιά να συντελέσει στην επίτευξη της ισότητας των δύο φύλων. Εύκολα κατανοητό το πρώτο κείμενο από το οποίο ζητήθηκε η περίληψη, πρωτότυπη η άσκηση πολλαπλής επιλογή Β1 και με υψηλή μοριοδότηση. Χωρίς προβλήματα στην προσέγγιση τους οι ασκήσεις Β2 και Β3 που ήταν γενικής φύσεως και όχι εστιασμένες σε συγκεκριμένη και πιο ειδική θεωρία.
Το λογοτεχνικό κείμενο «Μια φοβερή παρηγοριά» (για δεύτερη συνεχή χρονιά πεζό) ήταν εύκολα κατανοητό, όσον αφορά τα βασικά του νοήματα. Υπήρχαν αρκετοί και ευδιάκριτοι κειμενικοί δείκτες στους οποίους τα παιδιά μπορούσαν να στηρίξουν την απάντησή τους. Το Δ Θέμα ήταν διατυπωμένο με σαφήνεια και αφορούσε ένα επίκαιρο και σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, την παραβίαση των δικαιωμάτων της γυναίκας. Αρκετά αναμενόμενο με βάση τις αυξητικές τάσεις του φαινομένου, το τελευταίο χρονικό διάστημα. Ικανοποιητικά τα θέματα στο σύνολο τους, στο πνεύμα της εποχής, συγκριτικά πιο εύκολα σε σχέση με θέματα του παρελθόντος. Απαιτούσαν γενική παιδεία και σφαιρική επαφή με το μάθημα, σε συνδυασμό με αναπτυγμένη αντίληψη και κρίση.