Το Μπακού κατηγόρησε σήμερα το Γερεβάν ότι αρμενικές δυνάμεις άνοιξαν πυρ εναντίον αζέρικων στρατιωτικών δυνάμεων στην διάρκεια της νύχτας και ότι μονάδες του στρατού του Αζερμπαϊτζάν προέβησαν σε «αντίποινα», περιστατικά που αρνήθηκε η Αρμενία.
Ο ισχυρισμός και η διάψευση έρχονται στο πλαίσιο μιας αυξανόμενης έντασης μεταξύ των αντίπαλων δύο χωρών ενώ ξένοι ηγέτες εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κλιμάκωση.
Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν έχουν εμπλακεί σε δυο πολέμους, τη δεκαετία του 1990 και του 2020, για τον έλεγχο του θύλακα Ναγκόρνο Καραμπάχ, που διεθνώς αναγνωρίζεται ως τμήμα της αζερικής επικράτειας αλλά κατοικείται κυρίως από Αρμένιους.
Την Πέμπτη το Γερεβάν κατηγόρησε από την πλευρά του το Μπακού ότι προετοιμάζει «στρατιωτική πρόκληση» συσσωρεύοντας αζέρικες στρατιωτικές δυνάμεις κατά μήκος των συνόρων μεταξύ αυτών των δύο αντίπαλων χωρών του Καυκάσου και κοντά στον διαφιλονικούμενο θύλακα. Το Μπακού διέψευσε αυτό τον ισχυρισμό.
Σήμερα, το αζέρικο υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι αρμενικές στρατιωτικές μονάδες άνοιξαν πυρ με φορητά όπλα εναντίον Αζέρων στρατιωτών στο Σανταράκ στο βόρειο τμήμα του Ναχτσιβάν, έναν θύλακα του Αζερμπαϊτζάν που συνορεύει με την Αρμενία, την Τουρκία και το Ιράν.
Η ανακοίνωση του υπουργείου δεν ανέφερε αν υπήρξαν θύματα. Το υπουργείο Άμυνας της Αρμενίας αρνήθηκε ότι δυνάμεις του άνοιξαν πυρ εναντίον θέσεων του Αζερμπαϊτζάν.
Η ανακοίνωση του υπουργείου δεν ανέφερε αν υπήρξαν τραυματίες.
Το Reuters δεν μπόρεσε να διακριβώσει ανεξάρτητα το περιστατικό, το οποίο σημειώθηκε εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν τις τελευταίες ημέρες.
⚠️A significant amount of #armenian #military vehicles are assembling near the #Azerbaijan border pic.twitter.com/GW2OoXbuuG
— Saida Zahidova (@Saida_Zahidova) September 9, 2023
Διεθνής ανησυχία
Η αρμενική κυβέρνηση και αρμενικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, των γειτονικών χωρών, Ιράν και της Γεωργίας και με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν. Το Μπακού ανέφερε ότι ο Αζέρος υπουργός Εξωτερικών συζήτησε την κατάσταση στην περιοχή με έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τον Γιούρι Κιμ.
Το Γερεβάν ανέφερε ότι ο Πασινιάν είπε στον Μπλίνκεν και στον Ιρανό πρόεδρο Εμπραχίμ Ραϊσί, παραδοσιακό σύμμαχο της Αρμενίας, ότι οι εντάσεις αυξάνονται στα σύνορα και το Αζερμπαϊτζάν συσσωρεύει στρατεύματα γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Ο Πασινιάν δήλωσε στους Μπλίνκεν και Ραϊσί ότι είναι έτοιμος να έχει επείγουσα συνάντηση με τον Αζέρο πρόεδρο Ιλχάμ Αλίεφ με στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης. Το αρμενικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Armenpress τόνισε ότι ο Πασινιάν είχε επίσης συνομιλίες με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
Ο Χικμέτ Χατζίεφ, σύμβουλος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής του Αλίεφ, είπε στο Reuters ότι το Μπακού δεν έχει λάβει πρόταση για συνάντηση.
Ο εκπρόσωπος του Γερμανού καγκελάριου, ο Στέφεν Χεμπεστράιτ ανέφερε με ανακοίνωσή του ότι ο Σολτς εξέφρασε στον Αρμένιο πρωθυπουργό στην τηλεφωνική τους συνομιλία τη «βαθιά ανησυχία» του για τις αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ Γερεβάν και Μπακού για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ .
Ο Σολτς αναφέρθηκε στις «εντάσεις που αυξάνονται σταθερά μέσα στις τελευταίες εβδομάδες, ιδιαίτερα με την ανάπτυξη στρατιωτικών μονάδων».
«Η γερμανική κυβέρνηση ζητά με σθεναρό τρόπο την αποχή από οποιαδήποτε στρατιωτική κλιμάκωση», δήλωσε ο Σολτς, υπογραμμίζοντας ότι η σύγκρουση μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν «μπορεί να επιλυθεί μόνο μέσω διπλωματικών οδών».
Ο Μακρόν είχε χθες επίσης τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πασινιάν και ζήτησε επίσης μια επίλυση «μόνο μέσω της διπλωματικής οδού».
Το Γερεβάν κατηγορεί το Μπακού από τον Δεκέμβριο πως εμποδίζει τον εφοδιασμό του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ότι έχει επιβάλει αποκλεισμό σε οδό στρατηγικής σημασίας, τον διάδρομο Λατσίν, προκαλώντας μεγάλες ελλείψεις και «ανθρωπιστική κρίση».
Το Μπακού απαντά ότι εγκατέστησε οδόφραγμα στην είσοδο του δρόμου για λόγους ασφαλείας και τονίζει ότι οι μεταφορές μπορούν να συνεχιστούν ανεμπόδιστα.
Ένταση και γύρω από τις εκλογές
Παράλληλα το Μπακού κατήγγειλε τις προεδικές εκλογές που διεξήχθησαν σήμερα στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Το αυτονομιστικό κοινοβούλιο του θύλακα εξέλεξε τον Σαμβέλ Σαχραμανιάν, έναν στρατιωτικό αξιωματικό και πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας ασφαλείας της περιοχής, ως νέο πρόεδρό του, αφού ο προηγούμενος πρόεδρος παραιτήθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα, τονίζοντας ότι η παρουσία του στο πόστο ήταν εμπόδιο στις συνομιλίες με το Αζερμπαϊτζάν.
Σε μια ομιλία του στο κοινοβούλιο, ο Σαχραμανιάν ζήτησε άμεσες διαπραγματεύσεις με το Αζερμπαϊτζάν και την αποκατάσταση των συγκοινωνιακών συνδέσεων με την Αρμενία.
Σε ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών του Αζερμπαϊτζάν χαρακτήρισε την αρμενική ηγεσία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ «αυτονομιστικό καθεστώς-μαριονέτα», χαρακτηρίζοντας τις εκλογές παράνομες.
«Η Δημοκρατία του Αζερμπαϊτζάν θα αντιμετωπίσει αποφασιστικά τις απειλές κατά της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Ο μόνος τρόπος για να επιτευχθεί ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή είναι η άνευ όρων και πλήρης αποχώρηση των αρμενικών ενόπλων δυνάμεων από την περιοχή Καραμπάχ του Αζερμπαϊτζάν και η διάλυση του καθεστώτος μαριονέτας».
Η Ρωσία έχει αναπτύξει από το 2020 ειρηνευτικές δυνάμεις στην περιοχή, αλλά η Αρμενία εκφράζει ολοένα και πιο συχνά απογοήτευση για την αναποτελεσματικότητα, όπως την χαρακτηρίζει, των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων.
Χθες Παρασκευή, η Ρωσία κάλεσε τον πρέσβη της Αρμενίας στη Μόσχα για να διαμαρτυρηθεί για σχόλια που έκανε πρόσφατα ο πρόεδρος του αρμενικού κοινοβουλίου και αφορούσαν την εκπρόσωπο του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, ανέφερε το υπουργείο σε ανακοίνωσή του.
Στην ανακοίνωσή του, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών επέκρινε μια σειρά «μη φιλικών κινήσεων» της Αρμενίας, μεταξύ των οποίων οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με τις ΗΠΑ και η ανθρωπιστική βοήθεια που έστειλε στην Ουκρανία.
Οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Αρμενίας έχουν επιδεινωθεί απότομα τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς το Γερεβάν πραγματοποιεί ανοίγματα σε δυτικές χώρες, κατηγορώντας παράλληλα την Μόσχα ότι επιδεικνύει «απόλυτη αδιαφορία» προς την Αρμενία, με την οποία είναι επίσημα σύμμαχος.
\