ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΘΡΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Η ελληνική παροικία του Σουδάν μετρά 200 χρόνια ταραχώδους ιστορίας

Λίνα Πέτκου21 Απριλίου 2023

Χωρίς σταματημό συνεχίζονται οι εχθροπραξίες στο Σουδάν μεταξύ του στρατού και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), μιας και αμφότερες οι αντίπαλες δυνάμεις δεν τήρησαν τις αλλεπάλληλες συμφωνίες για κατάπαυση του πυρός. 

Οι βίαιες συγκρούσεις έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 330 ανθρώπους, ενώ περισσότεροι από 3.000 είναι οι τραυματίες, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ. Ωστόσο, εν μέσω χάους, ο πραγματικός απολογισμός των θυμάτων δεν μπορεί να εκτιμηθεί. Παράλληλα, εκατομμύρια κάτοικοι στο Χαρτούμ ζουν εγκλωβισμένοι στα σπίτια τους, χωρίς ρεύμα, νερό και τρόφιμα, ενώ χιλιάδες είναι οι άμαχοι που εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα, στην προσπάθειά τους να διασωθούν.

Η πλευρά των παραστρατιωτικών δυνάμεων κηρύσσει τριήμερη κατάπαυση του πυρός

Σήμερα οι παραστρατιωτικοί των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ) ανακοίνωσαν πως κηρύσσουν κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς λόγους, διάρκειας 72 ωρών, από τις 06:00 (τοπική ώρα).


Η εκεχειρία «συμπίπτει με το ευλογημένο Έιντ αλ Φιτρ» και σκοπό έχει «να ανοίξουν ανθρωπιστικοί διάδρομοι για την απομάκρυνση πολιτών και για να τους δοθεί η ευκαιρία να ξαναβρεθούν με τις οικογένειές τους», ανέφεραν οι ΔΤΥ σε ανακοίνωσή τους.

Τι συμβαίνει στο Σουδάν

Υπενθυμίζεται ότι ο αρχηγός του γενικού επιτελείου στρατηγός Μπουρχάν και ο επικεφαλής των επίφοβων ΔΤΥ Χαμέτι ομονοούσαν πλήρως όταν ανέτρεψαν μαζί τον Οκτώβριο του 2021 τη μεταβατική κυβέρνηση, στην οποία συμμετείχαν πολίτες. Όμως ο τελευταίος σταδιακά άρχισε να παίρνει αποστάσεις από τον επικεφαλής της στρατιωτικής χούντας και η διένεξη ανάμεσά τους που σιγόβραζε για μήνες οδήγησε στο ξέσπασμα της αιματηρής αναμέτρησης των δυνάμεών τους από το Σάββατο.

Εφιαλτικές στιγμές και για τους Έλληνες εγκλωβισμένους

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, εκατοντάδες Έλληνες αλλά και πολλοί ξένοι πολίτες παραμένουν εγκλωβισμένοι στην εμπόλεμη ζώνη στο Χαρτούμ. Όπως εξηγεί στο makthes.gr o ιστορικός, συγγραφέας και μελετητής - ειδικότερα της ιστορίας των Ελλήνων της Αφρικής - Αντώνης Χαλδαίος, «η ελληνική κοινότητα στο Σουδάν, βρίσκεται ακριβώς εκεί που γίνονται οι μάχες, στο κέντρο του Χαρτούμ, κοντά στα κυβερνητικά κτίρια.


Σε αυτό το οικοδομικό τετράγωνο υπάρχουν ο μητροπολιτικός ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, τα γραφεία της ελληνικής κοινότητας, το ελληνικό σχολείο και το κτίριο της Ελληνικής Πρεσβείας που δεν λειτουργεί εδώ και κάποια χρόνια.

«Οι Έλληνες περνούν εφιαλτικές στιγμές. Μίλησα πριν από λίγες ημέρες με μια οικογένεια Ελλήνων στο σπίτι της οποίας έπεσε ένας όλμος στο σπίτι τους και γκρεμίστηκε ολόκληρος τοίχος. Ήταν ευτύχημα που δεν βρίσκονταν στο σημείο, διότι σήμερα δε θα ζούσαν» λέει στο makthes.gr.

Ο κ. Χαλδαίος δεν είναι αισιόδοξος πως οι μάχες θα σταματήσουν άμεσα. «Μόνο εάν επικρατήσει ο πιο ισχυρός από τους δύο αντιμαχόμενους διεκδικητές της εξουσίας, αυτήν τη στιγμή ο αρχηγός του τακτικού στρατού, στρατηγός Αμπντέλ Φατάχ Αλ Μπουρχάν, θα κοπάσει η κατάσταση. Πάντως, αν δεν υπάρξει έξωθεν παρέμβαση, τουλάχιστον διαπραγμάτευση, θεωρώ πολύ δύσκολο να εξομαλυνθεί η κατάσταση τις επόμενες ημέρες της εβδομάδας», αναφέρει.

Καθοριστικός ο ρόλος των Ελλήνων στο Σουδάν από τα τέλη του 19ου αιώνα

Οι Έλληνες αποτέλεσαν εξέχοντα μέλη της τοπικής κοινωνίας του Σουδάν, διατηρώντας εξαιρετικούς δεσμούς με τους ιθαγενείς Σουδανούς μέχρι σήμερα. Το πρώτο μεταναστευτικό ρεύμα προς την περιοχή παρατηρείται στα τέλη του 19ου αιώνα, μετά την κατάληψη του Σουδάν από τα αγγλοαιγυπτιακά στρατεύματα και την αγγλοαιγυπτιακή συγκυριαρχία, το 1899.

«Οι Έλληνες μετρούν 200 χρόνια παρουσίας στο Σουδάν. Από την αρχή της εγκατάστασή τους είχαν πολύ μεγάλη παρουσία και σημαντική συμμετοχή σε κάθε τομέα: στην οικονομία και στο εμπόριο αλλά και στην κοινωνία και του πολιτισμού, καθορίζοντας κατά μεγάλο βαθμό την ιστορία του τόπου. Μπορεί κανείς να χαρακτηρίσει ευημερούσα την παροικία των Ελλήνων μέχρι το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, παρουσιάζοντας μια εκπληκτική χωρική διασπορά εντός της αχανούς χώρας της Αφρικής. Είχαν μάλιστα δημιουργήσει πάνω από δέκα κοινότητες σε όλη τη χώρα. Η πρώτη κοινότητα δημιουργήθηκε το 1902 στο Χαρτούμ», επισημαίνει ο κ. Χαλδαίος.

Η πλειοψηφία των Ελλήνων μεταναστών που έφτασαν την περίοδο εκείνη ήταν από τη νησί της Λέσβου και κατά κύριο λόγο ασχολήθηκαν με το εμπόριο. Πολλοί όμως ήταν εκείνοι που πήραν μέρος στην ανοικοδόμηση της χώρας, ως εργαζόμενοι σε κατασκευαστικά έργα.

Κόστι: Η σουδανική πόλη που πήρε το όνομά της από Έλληνα

Μια ακόμη σημαντική πόλη στο Σουδάν, μετά το Χαρτούμ, το σπουδαίο εμπορικό κέντρο «Κόστι» (Kosti), υπήρξε εξ ολοκλήρου δημιούργημα του Έλληνα εξέχοντος εμπόρου Κωστή Μουρίκη και για αυτόν το λόγο έλαβε και το μικρό του όνομα. «Ξεκίνησε φτιάχνοντας ένα μπακάλικο, το οποίο εξελίχθηκε σε οικισμό και αργότερα σε πόλη».

Η πόλη «Κόστι» ιδρύθηκε επίσημα λίγο μετά το 1899. Υπήρξε ένα σπουδαίο εμπορικό σταυροδρόμι και σημείο συνάντησης για τους οδοιπόρους εμπόρους ή προσκυνητές που από την Δυτική Αφρική κατευθύνονταν προς την Μέκκα.

Όταν το Σουδάν είχε 6.000 Έλληνες

Το δεύτερο μεγάλο μεταναστευτικό κύμα των Ελλήνων στο Σουδάν ήρθε μετά το 1930, όταν η αγγλική διοίκηση έδωσε, για οικονομικούς και πολιτικούς λόγους, κίνητρα για την εγκατάσταση Ευρωπαίων στο σημερινό Νότιο Σουδάν.

Μετά και την ανεξαρτησία της χώρας το 1956, η ελληνική παροικία θα συνεχίσει να διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο και να ανθεί. Σύμφωνα με τον κ. Χαλδαίο, η ελληνική κοινότητα έφτασε τον μεγαλύτερο αριθμό της το 1957, μετρώντας περίπου 6.000 άτομα.

Η μεγάλη φυγή Ελλήνων από το Σουδάν

Στις 25 Μαΐου του 1969, μια μικρή ομάδα αξιωματικών ανέτρεψε την κυβέρνηση Αζάρι. Ακολούθησε μια 16ετής δικτατορία υπό τον Τζαφάρ Νιμέιρι. Το 1973 εφαρμόστηκε μια πολιτική εθνικοποιήσεων, οπότε και μεγάλο μέρος των Ελλήνων έχασε την περιουσίες του. Τότε ήταν που ξεκίνησε σιγά σιγά η πρώτη μεγάλη έξοδος των Ελλήνων από τη χώρα.

Ωστόσο, το τελειωτικό χτύπημα για την ελληνική παροικία και η μεγάλη φυγή από το Σουδάν ήταν το 1983, λόγω των πολιτικών και οικονομικών αλλαγών αλλά και του εμφύλιου σπαραγμού που βίωσε η χώρα.

Επιπλέον, επιβλήθηκε το καθεστώς της Σαρία. Πρόκειται για τον ισλαμικό θρησκευτικό κώδικας διαβίωσης. Είναι εμπνευσμένος από το Κοράνι και χρησιμοποιείται ως αναφορά στο ισλαμικό δίκαιο και τον ισλαμικό τρόπο ζωής.


* Περισσότερες πληροφορίες για τους Έλληνες του Σουδάν μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο του κ. Αντώνη Χαλδαίου «Η ελληνική παροικία του Σουδάν (19ος-21ος αι.)»








This page might use cookies if your analytics vendor requires them.