Υψηλά ποσοστά στις αστικές περιοχές και μία… τρύπα στην υποβαθμισμένη δυτική Θεσσαλονίκη περιλαμβάνει η εκλογική ακτινογραφία της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη μετά τις εκλογές της περασμένης Κυριακής.
Τα αποτελέσματα που κατέγραψε η ΝΔ στις δύο εκλογικές περιφέρειες του νομού Θεσσαλονίκης προκάλεσαν χαμόγελα για την πρωτιά του κόμματος στην Α’ και τη Β’ Θεσσαλονίκης, όπου πριν από τεσσεράμισι χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κερδίσει τη μάχη, συγκεντρώνοντας αντίστοιχα 35,8% (έναντι 25,3% της ΝΔ) και 32,5% (έναντι 29,5%).
Αυτήν τη φορά η ΝΔ ήταν πρώτο κόμμα και στις δύο εκλογικές περιφέρειες του νομού. Στην πρώτη με ποσοστό 35,6% και στη δεύτερη με ποσοστό 43%. Τι λέει η εκλογική ακτινογραφία της ΝΔ στη Θεσσαλονίκη και γενικότερα την Κεντρική Μακεδονία;
Η ΝΔ διατήρησε τα υψηλά της ποσοστά σε αμιγώς αστικές περιοχές, αλλά και σε παραδοσιακές αγροτικές περιοχές της περιφέρειας, όπου διατηρεί εδώ και χρόνια ισχυρές δυνάμεις, όπως στο δήμο Λαγκαδά (46,6%).
Στην Α’ Θεσσαλονίκης έκανε limit up στο δήμο Θεσσαλονίκης με ποσοστό 40,9% και στη Β’ στο Πανόραμα, όπου το ποσοστό της εκτοξεύτηκε στο 62%! Μία πιο προσεκτική εκλογική ανάλυση δείχνει ότι οι περιοχές όπου κατοικούν τα λεγόμενα υψηλότερα κοινωνικά στρώματα, η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι πιο ελκυστική.
Για παράδειγμα, στα εκλογικά τμήματα της περιοχής της Αγίας Σοφίας του 1ου δημοτικού διαμερίσματος η ΝΔ ξεπέρασε το 50% και έφτασε στο 51,4%, ενώ στη Γρηγορίου Παλαμά έπιασε το ιδιαίτερα υψηλό 64,3%. Στην Ανάληψη του 5ου δημοτικού διαμερίσματος το ποσοστό της ήταν και πάλι υψηλό, αλλά όχι συντριπτικό (41,1%), κάτι που ισχύει και για την αστική περιοχή της Σχολής Τυφλών, όπου το γαλάζιο ποσοστό έφτασε το 43,7%.
Αντίθετα σαφώς πιο χαμηλά είναι τα ποσοστά της ΝΔ σε πιο λαϊκές περιοχές του κεντρικού δήμου, όπως στην Παναγία Φανερωμένη του 2ου δημοτικού διαμερίσματος (33,4% και μάχη στήθος με στήθος με τον ΣΥΡΙΖΑ για την πρωτιά) ή στους Άγιους Πάντες (33,4% η ΝΔ και 33,6% ο ΣΥΡΙΖΑ) και στην Αγία Βαρβάρα, όπου η ΝΔ αναδείχτηκε δεύτερο κόμμα πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ (32% έναντι 33,6%).
Ακόμη πιο εμφανή είναι η εκλογική αποτίμηση της κοινωνικής απήχησης της ΝΔ αν δούμε τα αποτελέσματα του κυβερνητικού πλέον κόμματος στη δυτική Θεσσαλονίκη, που θεωρείται εδώ και χρόνια υποβαθμισμένη. Εδώ η ΝΔ βελτίωσε σημαντικά τα εκλογικά ποσοστά της σε σχέση με το 2015, αλλά δεν κατάφερε να ξεπεράσει τον ΣΥΡΙΖΑ.
Στο δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης το 21,7% των εκλογών του 2015 έγινε στις ευρωεκλογές 25,9% και στις εθνικές εκλογές της περασμένης Κυριακής έφτασε το 28,8%. Παρ’ όλα αυτά, το ανεβασμένο ποσοστό δεν έδωσε στη ΝΔ την πρωτιά, καθώς στο συγκεκριμένο δήμο ο ΣΥΡΙΖΑ έπιασε 37,4% και ήταν πρώτος. Εδώ να υπενθυμίσουμε για τις ανάγκες της σύγκρισης ότι το ποσοστό που πέτυχε στις φετινές περιφερειακές εκλογές ο συνδυασμός του Απόστολου Τζιτζικώστα ήταν πολύ υψηλότερο (56,3%).
Τα ίδια εκλογικά χαρακτηριστικά καταγράφηκαν και σε άλλους δυτικούς δήμους στις εκλογές της Κυριακής. Στο δήμο Παύλου Μελά η ΝΔ έπιασε στις εθνικές εκλογές 27,9%, αλλά έμεινε σαφώς πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ, που συγκέντρωσε 34,9%, στο δήμο Νεάπολης-Συκεών ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε με 33% έναντι 30,5%. Μόνο στο δήμο Κορδελιού-Ευόσμου από τη δυτική Θεσσαλονίκη, έναν δήμο με μεγάλη παράδοση για τη ΝΔ, οι γαλάζιοι, αν και οριακά, κέρδισαν την πρωτιά (31,6% έναντι 31,1%).
Το γιατί αναζητείται. Σίγουρα δεν οφείλεται σε οργανωτικούς λόγους, αν αναλογιστούμε ότι μόνο τους τελευταίους δύο μήνες πέρασαν από τους δήμους της δυτικής Θεσσαλονίκης τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο Κώστας Καραμανλής, οι οποίοι πραγματοποίησαν περιοδείες με σκοπό να συσπειρώσουν τον κόσμο της ΝΔ.
Το γεγονός ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έριξε ισχυρό βλέμμα στην περιοχή και με πολλές πρωτοβουλίες που πήρε επηρέασε το εκλογικό αποτέλεσμα. Πάντως, το εκλογικό έλλειμμα της ΝΔ σε λαϊκές περιοχές εμφανίζεται και στο λεκανοπέδιο, όπως δείχνουν και τα πρόσφατα γαλάζια ποσοστά: Στο δυτικό τομέα Αθηνών η ΝΔ συγκέντρωσε ποσοστό 29,7%, στην Β’ Πειραιώς 30,2% και στη Δυτική Αττική 34,3%.
Πάντως η συζήτηση που άνοιξε για το εκλογικό αποτέλεσμα της ΝΔ στην Α’ Θεσσαλονίκης καλά κρατεί. Γιατί το 35,6% είναι σαφώς πιο κάτω από το πανελλαδικό της ποσοστό που έφτασε το 39,85%. Έχει δηλαδή μια απόκλιση της τάξης του 4,3%, ενώ και η διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι στην Α’ Θεσσαλονίκης πιο μικρή σε σχέση με την πανελλαδική (4,3% έναντι 8,3%).
Εδώ το εκλογικό αρχείο του www.ypes.gr βοηθά στο να δούμε τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις. Σύμφωνα λοιπόν με τα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, πάντοτε το ποσοστό της ΝΔ στην Α’ Θεσσαλονίκης υπολειπόταν του πανελλαδικού της. Το 1996 είχε πανελλαδικά 38,2% και στην Α’ Θεσσαλονίκης έπιασε 36,6% (-1,6%), το 2000 πανελλαδικά 42,7% και στη Α’ Θεσσαλονίκης 41,6% (-1,1), ενώ το 2004 που η ΝΔ κάλπαζε για την εξουσία είχε συγκεντρώσει 45,4% και στη Θεσσαλονίκη 43,7% (-1,7).
Το 2007 τα νούμερα ξέφυγαν: πανελλαδικά έπιασε 41,8% και στη Α’ Θεσσαλονίκης 37,4% (-4,4), με αποτέλεσμα να ανοίξει και τότε μια αντίστοιχη συζήτηση για το γιατί. Μόνο που τότε η ΝΔ του Κώστα Καραμανλή ήταν σε καθοδική πορεία, ενώ σήμερα η πορεία του Κυριάκου Μητσοτάκη και η δυναμική που είχε η ΝΔ δεν δικαιολογούν τέτοιες αποκλίσεις.
Το 2009 τα ποσοστά ήταν 33,5% (πανελλαδικό) και 30,3% στην Α’ Θεσσαλονίκης, στις πρώτες εκλογές του 2012 κατέγραψε πανελλαδικά 18,85% και στην Α’ Θεσσαλονίκης 14,8% και στις δεύτερες εκλογές 29,7% έναντι 27,75%, ενώ το 2015 η ΝΔ είχε συγκεντρώσει πανελλαδικά 28,1% και στην Α΄ Θεσσαλονίκης 25,3% (-2,8%).
Εσωκομματικό σκηνικό
Η αδυναμία αυτή πρέπει σίγουρα να αναλυθεί και πολιτικά. Κατά πολλούς οφείλεται και στην εσωκομματική πανσπερμία που υπάρχει επί Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΝΔ Θεσσαλονίκης. Με το καραμανλικό μπλοκ να παραμένει ισχυρό, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη περιοδεία του Κώστα Καραμανλή στη Θεσσαλονίκη, τον πόλο του Απόστολου Τζιτζικώστα να ενισχύεται συνεχώς, το μητσοτακικό στρατόπεδο δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να επιβάλει τους δικούς του όρους στη Θεσσαλονίκη ούτε να σχηματίσει ένα σαφές στίγμα, κάτι που ισχύει και για τους γαλάζιους βουλευτές. (Γιατί άραγε ο Κυριάκος Μητσοτάκης όρισε μόνο έναν βουλευτή σε θέση υφυπουργού στην κυβέρνησή του;).
Σε αυτό το εσωκομματικό παζλ δεν είναι καθόλου τυχαίες οι τρεις αλλαγές που έγιναν μέσα σε τρία χρόνια στην ηγεσία της Διοικούσας της ΝΔ και η εκ νέου απώλεια του κεντρικού δήμου Θεσσαλονίκης για τη ΝΔ, όπου εμφανίστηκαν πέντε υποψήφιοι από τον ευρύτερο χώρο της κεντροδεξιάς.
Ερωτήματα και ζητήματα που πρέπει να λυθούν, καθώς η ΝΔ μπαίνει σε νέα φάση και ενηλικιώνεται εκ νέου. Και από αξιωματική αντιπολίτευση γίνεται πλέον κυβέρνηση…
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14 Ιουλίου 2019