*Γράφει ο πατήρ και ιεροκήρυκας της Ι.Μ. Θεσσαλονίκης Μιχαήλ Σαντοριναίος
Μεγάλη Πέμπτη. Κόκκινη Πέμπτη την λέει παραστατικά ο απλός λαός. Δηλαδή, η ξεχωριστή Πέμπτη του χρόνου που η Εκκλησία μας γιορτάζει την υπό του Κυρίου παράδοση «τῶν καθ᾿ ἡμᾶς φρικτῶν Μυστηρίων» (=της Θείας Κοινωνίας).
Όλοι οι πιστοί, ακόμη και οι πιο απομακρυσμένοι από την Εκκλησία μας θεωρούσαν αδήριτη ψυχική ανάγκη να πάνε τη Μεγάλη Πέμπτη στην εκκλησία να μεταλάβουν!
Εφέτος;... Πρωτάκουστο! Πρωτόφαντο! Θεωρείται παράνομο! Οι αντιφρονούντες και αντιπαθούντες βρήκαν χρυσή ευκαιρία να σε βιντεοσκοπήσουν, να σε φωτογραφίσουν και να σε καταγγείλουν γιατί τόλμησες «παράνομα» να κοινωνήσεις από την πίσω πόρτα της εκκλησίας… Άκουσον, άκουσον, ο γραφικός πρώην Κρητικός υπουργός μίλησε. Και τι είπε; «Ο Κορονοϊός μεταδίδεται από τους Χριστιανούς και τους πλούσιους».
Ο απλός παραδοσιακός φιλόχριστος λαός μας πονάει, αντιδρά, σκανδαλίζεται από πολιτικούς και εκκλησιαστικούς παράγοντες. Εκφράζεται…
Δεν είναι αδαής, ούτε –με συγχωρείτε– ανεγκέφαλος ή ανυποψίαστος για τον υγειονομικό κίνδυνο. Έχει απλά ένα πολύ δυνατό πνευματικό αισθητήριο, που αντιλαμβάνεται ότι ο Υιός του Θεού που βρίσκεται μέσα στο Άγιο Ποτήριο της Εκκλησίας ανασταίνει νεκρούς, θεραπεύει ασθενείς, συσφίγγει παράλυτους ψυχικά και σωματικά ανθρώπους.
Προχωράμε στο δρόμο και ο λαός διαμαρτύρεται. Γιατί, πάτερ, μας έκλεισαν τις Εκκλησίες; Γιατί δεν μας αφήνουν να ανάψουμε το κεράκι μας; Να κοινωνήσουμε των Αχράντων Μυστηρίων; Πώς θα κάνουμε Πάσχα;
Ένας κρεοπώλης, ένας μανάβης στη λαϊκή, που συνωστίζονται μπροστά του οι πελάτες, μια υπεραγορά (supermarket) έχει περισσότερα δικαιώματα από την Εκκλησία;
Ο ντελιβεράς δεν μεταφέρει και τον ιό μαζί με το πιτόγυρο, αλλά είναι πολύ πιθανό να τον μεταφέρει μαζί με το Άγιο Φως από τον Πανάγιο Τάφο! «Φρῖξον ἥλιε, στέναξον ἡ γῆ» (Τροπάριο Μεγάλης Παρασκευής).
Πόσοι πενθούν αυτή τη Μεγάλη Πέμπτη! Πόσοι πονούν! Πραγματικά ματώνει η καρδιά μας, είναι η πιο κόκκινη Μεγάλη Πέμπτη της ζωής μας. Ένας μου λέει: «Πάτερ, κάθε βράδυ κλαίω που δεν μπορώ να λειτουργηθώ, να κοινωνήσω»! Μία γριούλα κοτσονάτη, που το λέει η καρδιά της και ξέρει τι θα πει Θεία Κοινωνία, δήλωσε: «Αχ πάτερ μου, μαζεύω τα 150 ευρώ για να μπορώ να πληρώσω το πρόστιμο και θα πάω να κοινωνήσω».
Δεν είπε ο κ. Τσιόδρας, «καλύτερα να βγείτε έξω από το σπίτι να ξεσκάσετε και ας πληρώσετε και πρόστιμο, παρά να ασκείτε ενδοοικογενειακή βία»; Φανταστείτε πόσο πιο αναγκαίο αισθάνονται οι Χριστιανοί να κοινωνήσουν τα Άγια;
Δεν ξέρω κάθε πότε κοινωνούν αυτοί που παίρνουν τις αποφάσεις. Καταλαβαίνω, όμως, ότι δεν έχουν καλή κοινωνία ούτε με τον Χριστό –εννοώ, ζωντανή ένωση– ούτε με την ίδια την κοινωνία της Ορθόδοξης Ελλάδας.
Ας αναρωτηθούμε. Γιατί σε άλλα Ορθόδοξα κράτη, όπως η Σερβία, η Βουλγαρία, η Γεωργία, η Ρωσία, τελείται απρόσκοπτά η «σωσίκοσμη» Θεία Λειτουργία; Ενώ εδώ οι τηλεοράσεις τρομοκρατούν συστηματικά τον κόσμο ότι στην εκκλησία θα αρρωστήσει και πιθανόν να πεθάνει;
Ακούγεται μονότονα και πληθωρικά πως θα αποφασίσουμε σύμφωνα με τις προτάσεις των ειδικών.
Ωραία λοιπόν. Τι λέει ο δημοφιλής και διαπρεπής καθηγητής και Πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων λοιμωξιολόγος κ. Σωτήρης Τσιόδρας; «Άλλο πράγμα η Θεία Κοινωνία. Μην μπλέκουμε τα πράγματα». Ο ίδιος κοινωνεί τακτικά. Τι λέει ο δικός μας καθηγητής και διευθυντής κ. Μανώλης Ροηλίδης; Τι είπε ευθαρσώς η διεθνώς αναγνωρισμένη καθηγήτρια λοιμωξιολογίας στο ΕΚΠΑ κα Ελένη Γιαμαρέλλου στις 7/3/2020; «Πάω κανονικά στην εκκλησία. Η Θεία Κοινωνία είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Όταν πάω να κοινωνήσω δεν πάω από συνήθεια, πάω γιατί πιστεύω ότι αυτό είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Είναι ό,τι σπουδαιότερο υπάρχει στη ζωή ενός πιστού. Αν πιστεύω ότι μπορεί να με μολύνει, τότε δεν πιστεύω στο μεγαλύτερο Μυστήριο». Και στην ερώτηση «θα κοινωνούσατε εάν μπροστά σας είχε κοινωνήσει ένας νοσών από κορωνοϊό;», απάντησε ευθαρσώς «ασφαλώς θα κοινωνούσα και έχω πίστη ότι δεν θα κολλήσω!»
Αλήθεια, πότε ακούμε τους ειδικούς; Όταν συμβαδίζουν με τις φοβίες μας ή τις ιδεοληψίες μας;
Αλλά θα προχωρήσουμε. Ας ανοίξουμε το παράθυρο πληροφόρησης του διεθνούς διαδικτύου. Όπως με πληροφορεί φίλος μου διαπρεπής γιατρός: «Στη σύγχρονη ιατρική επιστημονική έρευνα, όλες οι ιατρικές μελέτες που δημοσιεύονται σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά ανεβαίνουν και διαδικτυακά στην ιστοσελίδα PubMed. Εκεί περιλαμβάνονται οι περιλήψεις ή και το πλήρες κείμενο μελετών που δημοσιεύτηκαν από τον 19ο αιώνα. Στην σχετική αναζήτηση «Το Κοινό Ποτήριο της Κοινωνίας και Λοιμώξεις (Common communion cup and infections)», όλα τα αποτελέσματα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ουδέποτε στα διεθνή ιατρικά δεδομένα δεν έχει αναφερθεί περιστατικό μετάδοσης ασθένειας από την Θεία Κοινωνία.
Αναφέρω ενδεικτικά μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 1988 με τίτλο «Κίνδυνος λοίμωξης από το Κοινό Ποτήριο Κοινωνίας», η οποία συμπεραίνει ότι «δεν έχει αναφερθεί ποτέ κανένα περιστατικό ασθένειας που να μπορεί να αποδοθεί στο κοινό ποτήριο. Τα τρέχοντα δεδομένα δεν παρέχουν καμία βάση για να προταθεί η εγκατάλειψη της χρήσης του κοινού ποτηρίου ως πιθανού μέσου διασποράς λοιμώξεων».
Παραλείποντας πληθώρα άλλων δημοσιευμάτων, που κοινότοπα καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η Θεία Κοινωνία δεν μεταδίδει νοσήματα, αναφέρω μία πρόσφατη έρευνα (2013) που δημοσιεύτηκε στο Διεθνές Περιοδικό Λοιμωδών Νοσημάτων (International Journal of Infectious Diseases), όπου συνεξετάζονται διαθρησκειακά δεδομένα από παρόμοιες θρησκευτικές τελετές κοινής μεταλήψεως (χριστιανών, μουσουλμάνων, εβραίων, ινδουιστών και άλλων). Οι μελετητές παρατήρησαν ότι, ενώ σε όλες τις άλλες θρησκείες παρουσιάστηκε μετάδοση νοσημάτων, στο χριστιανικό ποτήριο της Θείας Ευχαριστίας δεν έχει παρατηρηθεί στην έρευνα κανένα καταγεγραμμένο περιστατικό νόσησης.
Ο μεγάλος μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος διανοητής Πασκάλ είχε δηλώσει: «η πίστη έχει τη δική της λογική». Πράγματι εάν είσαι καλός επιστήμων δεν πρέπει να σχολιάζεις κάτι που δεν γνωρίζεις καλά. Δεν πρέπει να προσπαθείς να ερμηνεύσεις το υπερφυσικό Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας με την ανθρώπινη μικροβιολογική ανάλυση.
Με ποια λογική εξηγείται ότι δεν αλλοιώνεται ο αγιασμός επί δεκαετίες; Με ποια λογική εξηγείται η μυροβλυσία των ξηρών λειψάνων των αγίων, όπως του Αγίου Δημητρίου; Με ποια λογική εξηγείται η αφθαρσία των σκηνωμάτων πολλών αγίων όπως του Αγίου Σπυρίδωνα; Με ποια λογική εξηγείται η αυτόματη ανάβλυση, έκχυση και διάχυση του ακτίστου Αγίου Φωτός σε πολλά σημεία ταυτόχρονα του ιστορικού ναού της Ανάστασεως του Σωτήρος;
Με την λογική της Άκτιστης Ενέργειας του Παντοδύναμου Θεού. Υπάρχουν και αλλά όντα και άλλες ενέργειες που υπερβαίνουν την έρευνα των θετικών και εφαρμοσμένων επιστημών. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και με τη Θεία Κοινωνία.
Στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου (θ΄ 20), αναφέρεται ότι μία γυναίκα που αιμορροούσε επί δώδεκα συναπτά έτη πλησίασε τον Χριστό από πίσω και με φόβο και ντροπή «ἤψατο τοῦ κρασπέδου (άγγιξε το εξωτερικό άκρο) τοῦ ἱματίου αὐτοῦ» και αμέσως θεραπεύτηκε.
Γιατί τον άγγιξε έτσι κρυφά και δειλά; Γιατί πίστευε, γράφει ο Ιερός Χρυσόστομος, ότι ήταν σύμφωνα με το μωσαϊκό νόμο ακάθαρτη και μολυσμένη και θα μόλυνε και τον Χριστό.
Τι έγινε, όμως; Μολύνθηκε ο Χριστός; Όχι βέβαια! Και όχι απλώς δεν μολύνθηκε, αλλά θεραπεύτηκε η πιστή γυναίκα από την ανίατη ασθένειά της άμεσα, απόλυτα, ανέξοδα, ανεπίστρεπτα και στο σώμα και στην ψυχή!
Σκεφθείτε τι κάνει η Θεία Κοινωνία! Αν το άκρο του ιματίου του Χριστού έχει τόση χάρη, ο ίδιος ο Χριστός πόση έχει;
Προβληματίζομαι. Μήπως αδίκησα το πνευματικότατο κυρίαρχο θέμα της Μεγάλης Πέμπτης εκφράζοντας έναν λόγο καθαρά απολογητικό;
Νομίζω ταπεινά πως όχι. Γιατί αν κανείς πλησιάζει το Ποτήριο της Ζωής με την πίστη της αιμορροούσης ή των ένδεκα Αποστόλων ή όλων των Αγίων, ο Χριστός θα του δίνει κατά την ανάγκη του. Κατά την καρδία του, κατά την ωκεάνια απέραντη δύναμη, χάρη και αγάπη του υπέρ ημών σταυρωθέντος Χριστού.
Αυτό ακριβώς εύχεται ο ιερέας λίγο πριν βγει να μας κοινωνήσει. «Σὺ οὖν, Δέσποτα, τὰ προκείμενα (= τα Τίμια Δώρα που καθαγιάστηκαν από το Άγιο Πνεύμα που κατέβηκε πριν λίγο και τα οποία έχω εδώ μπροστά μου ακουμπισμένα επάνω στην Αγία Τράπεζα) πᾶσιν ἡμῖν (στον καθένα από μας που θα κοινωνήσουμε) εἰς ἀγαθὸν ἐξομάλισον, κατὰ τὴν ἑκάστου ἰδίαν χρείαν (= κάνε τα να αποβούν συντελεστικά στο καλό, στην ανάγκη που έχει ο καθένας μας)» (Ευχή Θείας Λειτουργίας). Δηλαδή η Θεία Κοινωνία δεν είναι απλό φάρμακο, αλλά αδάπανο και αλάνθαστο πολυφάρμακο, πανάκεια για όλες τις ασθένειες, για όλες τις ανάγκες, για όλους τους πιστούς ανθρώπους.
Να μας αξιώσει ο Άγιος Θεός έτσι να κοινωνούμε από εδώ και πέρα. Με την πίστη και την καθαρότητα που κοινώνησαν στην πρώτη Θεία Μετάληψη που ιερούργησε ο Χριστός μας στον Μυστικό Δείπνο, τη Μεγάλη Πέμπτη.
Ποτέ με την αναισθησία του Ιούδα…