Πάνε περίπου 10 χρόνια που για τελευταία φορά ο Κώστας Καραμανλής είχε ανοίξει τα χαρτιά του για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ήταν στη δεξίωση του γάμου του γιου του Σάββα Αναστασιάδη, όταν μεταξύ τύρου και αχλαδιού ακούστηκε στο τραπέζι η εξής ερώτηση: «Πρόεδρε, τι λες για τον ανώτατο θεσμό του κράτους; Θα σε ενδιέφερε;». Πρωθυπουργός ήταν ο Αντώνης Σαμαράς και αντιπρόεδρος ο Βαγγέλης Βενιζέλος και η συζήτηση είχε ήδη ανάψει για το ποιος θα διαδεχτεί τον Κάρολο Παπούλια. Τότε ο Καραμανλής παρουσία αρκετών συνδαιτημόνων είχε καταθέσει τηλεγραφικά τις δικές του απόψεις για τον θεσμό, απόψεις που συζητήθηκαν πολύ εκείνες τις ημέρες.
Ο Καραμανλής είχε εκφράσει τη θέση ότι η Προεδρία της Δημοκρατίας έχει λίγες αρμοδιότητες και ότι ο ίδιος δε θα ενδιαφερόταν να αναλάβει μια τέτοια αποστολή. Ένα δεύτερο σημείο ήταν η άποψή του ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να εκλέγεται από τον λαό. Στο τέλος της κουβέντας δεν είπε ότι σε μία τέτοια περίπτωση ο ίδιος θα ενδιαφερόταν, αλλά όλοι είχαν καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα.
Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι της χώρας Με πρόταση του Αλέξη Τσίπρα Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέχτηκε σχεδόν ομόφωνα (πλην Κυριάκου Μητσοτάκη) ο Προκόπης Παυλόπουλος, ενώ 5 χρόνια αργότερα ήταν η σειρά του Κυριάκου Μητσοτάκη να προτείνει για την Προεδρία. Και επέλεξε την Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Σήμερα το όνομα του Καραμανλή συνεχίζει να ακούγεται για το ανώτατο αξίωμα της χώρας. Και αυτό για δύο κυρίως λόγους.
Πρώτον γιατί στο εσωτερικό της ΝΔ η συζήτηση μετά την εκλογική αποτυχία των ευρωεκλογών άναψε για τα καλά, με τους Νεοδημοκράτες να έχουν βάλει στο μάτι τη σημερινή Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του, αν και προεκλογικά είχε μιλήσει με θετικό τρόπο για τον απολογισμό της θητείας της κ. Σακελλαροπούλου. Τόσο που πολλοί το εξέλαβαν ως πράσινο φως για μία δεύτερη θητεία.
Όλα αυτά φαίνεται ότι επανεξετάζονται, καθώς η κ. Σακελλαροπούλου έγινε μετεκλογικά στόχος πολλών στη ΝΔ που της χρεώνουν κυρίως δύο πράγματα. Πρώτον, ότι ποτέ δεν πλησίασε τον απλό Νεοδημοκράτη και δεύτερον ότι με την υπερβολική στήριξη που παρείχε στο νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και ιδιαίτερα με τη συμμετοχή της στους μεθεόρτιους εορτασμούς χτύπησε στο μαλακό υπογάστριο της ΝΔ. Έτσι με βάση τα σημερινά δεδομένα η πρόταση για μία δεύτερη θητεία της κ. Σακελλαροπούλου φαντάζει μάλλον απίθανη.
Ο δεύτερος λόγος που τα προεδρικά σενάρια για τον Καραμανλή συνεχίζονται έχει να κάνει με τη δημόσια παρέμβασή του στην εκδήλωση της Δευτέρας. Σε αυτήν ο πρώην πρωθυπουργός μέτρησε και πάλι με ιδιαίτερη προσοχή τα λόγια του και κινήθηκε στο πνεύμα όλων των τελευταίων του παρεμβάσεων: Σε υψηλούς τόνους κριτικής απέναντι στην Ευρώπη και με ιδιαίτερες ευαισθησίες σε ό,τι αφορά στα εθνικά μας θέματα και ειδικότερα στις σχέσεις μας με την Τουρκία. «Η παρέμβαση του Καραμανλή ήταν όπως πάντα πολύ προσεκτική. Το ότι ουσιαστικά μίλησε μόνο για τα εθνικά θέματα έχει τη σημασία του», τονίζει παλιός και σταθερός συνομιλητής του.
Θέλει όμως ο Καραμανλής να επανέλθει στην ενεργό πολιτική δράση; Κανείς δεν ξέρει. Άνθρωπος που βρίσκεται χρόνια κοντά του εξηγούσε αυτές τις ημέρες ότι ο Καραμανλής λειτουργεί πάντοτε βλέποντας τις διαθέσεις του κόσμου. Για παράδειγμα, το 1997 μπήκε στη μάχη της προεδρίας της ΝΔ όταν είδε ότι μία μεγάλη μερίδα της παράταξης τον ήθελε. «Με τη στάση του ο Καραμανλής δε δείχνει ποτέ τί επιθυμεί. Αν όμως οι γύρω του θέλουν κάτι και τού το ζητήσουν, θα το σκεφτεί», τονίζει άνθρωπος που γνωρίζει τον τρόπο σκέψης του. Πέραν τούτου βέβαια υπάρχουν και οι συγκυρίες, που ακόμη δεν έχουν έρθει, καθώς οι αποφάσεις για την Προεδρία της Δημοκρατίας θα οριστικοποιηθούν στις αρχές του 2025. Μέχρι τότε υπάρχει πολύς πολιτικός χρόνος και μπορεί πολλά να αλλάξουν. Μία κρίση με την Τουρκία θα προβλημάτιζε επιπλέον τον Καραμανλή, το ίδιο και μία επιδείνωση της αβεβαιότητας στη γειτονιά μας. Από την άλλη το 2025 ο Καραμανλής θα είναι 69 χρονών, σε ηλικία δηλαδή ό,τι πρέπει για την Προεδρεία της Δημοκρατίας. Θα ήθελε να μπει σε ένα πρόγραμμα περιοδειών που απαιτούν οι υποχρεώσεις ενός Προέδρου της Δημοκρατίας, τη στιγμή που από το 2009 έχει κατεβάσει κατακόρυφα τους ρυθμούς της ζωής του;
Πάνω από όλα βέβαια ρόλο θα παίξει και η πολιτική χημεία του πρώην πρωθυπουργού με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αυτή τη στιγμή δεν είναι κακή, αλλά σίγουρα δεν είναι η ίδια όπως την περίοδο 2019-2021. Όμως πίσω από τις λέξεις της ομιλίας του τη Δευτέρα δεν κρύβονταν μεγάλες διαφωνίες ή έντονη διάθεση συνολικής κριτικής της κυβερνητικής πορείας, όπως συνέβη με τον Αντώνη Σαμαρά.
Σημαντικό ρόλο εδώ θα παίξει και η στρατηγική του πρωθυπουργού. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται μετεκλογικά να μετακινείται ελαφρά από τη γραμμή του «κοιτώ πιο πολύ προς το κέντρο παρά προς τα δεξιά» και ακολουθεί τη γραμμή «ούτε δεξιά ούτε κέντρο, απλά αποτελεσματικά». Μία απόφαση για τον Καραμανλή είναι βέβαιο ότι θα συσπειρώσει τη σημερινή ΚΟ της ΝΔ, η οποία και θα τον ψηφίσει χωρίς απώλειες. Ισχύει το ίδιο σήμερα για το ενδεχόμενο η πρόταση να είναι Κατερίνα Σακελλαροπούλου; Σίγουρα όχι. Ο Μητσοτάκης λοιπόν, το σκέφτεται. Και θα το αποφασίσει προς το τέλος του χρόνου.
Το σενάριο Σαμαρά απομακρύνεται
Αντίθετα το σενάριο για τον Αντώνη Σαμαρά στο ανώτατο αξίωμα της χώρας φαίνεται να έχει σχεδόν αποκλειστεί. «Αυτές είναι οι θέσεις μου. Και δε τις διαπραγματεύομαι για κάποια υψηλά αξιώματα», ήταν το λόγια με τα οποία ο πρώην πρωθυπουργός έκλεισε την ομιλία του. Μία ομιλία με πολλές και έντονες κριτικές προς την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική, που πολλές φορές περιείχαν αντιπολιτευτικές κορώνες.
Οι διαφωνίες του πρώην πρωθυπουργού ήταν και είναι γνωστές, αυτό που ξάφνιασε ήταν η δοσολογία της κριτικής. «Μου έδινε την εντύπωση ότι ανέβασε τους τόνους γιατί θέλει τον εαυτό του πιο προβεβλημένο, αλλά κάτι τέτοιο δε συμβαίνει», σημείωσε παλιός κοινοβουλευτικός. Προσθέτοντας ότι ο Σαμαράς είναι διαφορετικός σε πολλά από τον Καραμανλή. Μία από τις διαφορές τους είναι ότι ο Σαμαράς δίνει μάχες για τους ανθρώπους του. Είτε στην κυβέρνηση, είτε στο κράτος, είτε σε ένα περιφερειακό νοσοκομείο. Και όταν λαμβάνει το μήνυμα ότι αγνοείται παίρνει ανάποδες.
Πάντως όπως έλεγε «γαλάζιος» της Θεσσαλονίκης ο Μητσοτάκης μπορεί να μη θέλει τον Σαμαρά σε κάποια κομβική θέση, αλλά προτιμά να τον έχει εντός της ΝΔ και να ασκεί κριτική ακόμη και σε υψηλούς τόνους, παρά να βρεθεί εκτός και να πυροβολεί κατά ριπάς…
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 07.07.2024