«Βιτρίνα» της Θεσσαλονίκης σε μητροπολιτικό επίπεδο είναι το παραλιακό της μέτωπο, μήκους 40 χιλιομέτρων, που διατρέχει επτά δήμους. Όσο για τη ΔΕΘ, είναι μια μοναδική περιοχή αυτής της έκτασης στην καρδιά της πόλης -και η κατασκευή νέου εκθεσιακού σε συνδυασμό με τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων θα αναζωογονήσει όλο το κέντρο.
Για την ανάπλαση της ΔΕΘ συζητάμε για πάνω από είκοσι χρόνια. Να αναπλαστεί; Να μεταφερθεί και αν ναι, πού; Θα είναι βιώσιμη εκτός κέντρου; Κι αν παραμείνει στο κέντρο πώς θα συνδυαστούν οι εκθεσιακές δραστηριότητες με την απόλυτη ανάγκη της πόλης για ελεύθερους χώρους; Οι εξελίξεις δρομολογήθηκαν επί των ημερών της προηγούμενης κυβέρνησης και το σχέδιο στηρίζει και η παρούσα. Το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο (ΕΧΣ) για την ανάπλαση συζητήθηκε εκτενώς σε μια διαβούλευση που έγινε online αλλά και δια ζώσης, με τους τοπικούς φορείς.
Μέσα από τη διαδικασία του διαλόγου προέκυψαν αλλαγές στο σχέδιο της ανάπλασης. Το ξενοδοχείο, που αρχικά είχε χωροθετηθεί στην νοτιοανατολική πλευρά, θα μεταφερθεί στην πλευρά που συγκλίνουν οι οδοί Αγγελάκη και Εγνατία, ώστε το ύψος (34 μέτρα) και ο όγκος του να μην δημιουργούν οπτική ασυνέχεια στο χώρο. Το ίδιο θα συμβεί και με το συνεδριακό κέντρο που θα μεταφερθεί πιο ψηλά σε σχέση με τη σημερινή θέση του «Ι. Βελλίδης», το οποίο θα γκρεμιστεί και ο χώρος θα ελευθερωθεί. Επίσης, τα περισσότερα περίπτερα θα γκρεμιστούν και θα κτιστούν νέα. Στον δήμο Θεσσαλονίκης θα δοθούν περίπου 23 στρ. προκειμένου να αναπτυχθούν καλύτερα τα πεζοδρόμια και τυχόν προκήπια (κυρίως στις οδούς Εγνατία και 3ης Σεπτεμβρίου) και άλλα 7 στρ. ο πεζόδρομος που θα δημιουργηθεί στην προέκταση της Αλεξάνδρου Σβώλου μέχρι το νέο εκθεσιακό κέντρο. Συνολικά το 50% του σημερινού χώρου της ΔΕΘ θα λειτουργεί ως δημόσιος χώρος.
Τα επόμενα βήματα: Θα πρέπει να εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα για το ΕΧΣ και να εγκριθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Στα μέσα Απριλίου αναμένεται να προκηρυχθεί ο διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για το πώς θα διαμορφωθεί η νέα Έκθεση. Στο τέλος του έτους αναμένεται να κατατεθεί το προσχέδιο και τέλος του 2021 η οριστική μελέτη. Και φυσικά θα πρέπει να βρεθούν τα χρήματα για να υλοποιηθούν τα όσα θα προβλέπει η μελέτη- 160 εκατ. ευρώ σύμφωνα με μια αρχική εκτίμηση.
«Όπως ο Λευκός Πύργος είναι ένα τοπόσημο για την πόλη, έτσι και η ΔΕΘ είναι ένα αναπτυξιακό τοπόσημο για την πόλη. Η Έκθεση είναι ταυτισμένη με την πόλη» είχε τονίσει ο πρόεδρος της ΔΕΘ Helexpo T. Τζήκας στην ημερίδα «Σχέδιο Θεσσαλονίκης» που διοργάνωσε η «Μακεδονία». Πράγματι, ένα ριζικά ανακαινισμένο εκθεσιακό κέντρο μπορεί να αναζωογονήσει την Έκθεση ως θεσμό αλλά και ως αναπτυξιακό εργαλείο. Εάν μάλιστα το κτιριακό συγκρότημα ξεχωρίζει και αρχιτεκτονικά και οι ελεύθεροι χώροι δεν καλυφθούν μόνο από πλάκες πεζοδρομίου αλλά γίνουν πραγματικοί χώροι πρασίνου, θα αναβαθμιστεί ολόκληρη η περιοχή πέριξ της Έκθεσης, δημιουργώντας έναν πόλο έλξης ανθρώπων και οικονομικών δραστηριοτήτων στην καρδιά της πόλης.
Η ενοποίηση και ανάπλαση του παραλιακού μετώπου, από το Αγγελοχώρι έως το Καλοχώρι, έχει χαρακτηριστεί από τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολο Τζιτζικώστα, ως η «νέα ταυτότητα της Θεσσαλονίκης» και «το μεγαλύτερο στοίχημα για την επόμενη δεκαετία». Οι υποδομές που θα δημιουργηθούν κατά μήκος του μετώπου θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας, τόσο στην φάση της κατασκευής όσο και της συντήρησης. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι με τη νέα του μορφή το παραλιακό μέτωπο θα προσελκύσει επισκέπτες και τουριστικά έσοδα. Και φυσικά, θα μειωθούν τα χωροταξικά, πολεοδομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που παρουσιάζονται σήμερα, κυρίως στη δυτική Θεσσαλονίκη.
Τα επόμενα βήματα.
Στο τέλος Μαρτίου πρόκειται να ολοκληρωθεί η μελέτη του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου, η ίδια διαδικασία που ακολουθήθηκε και για τη ΔΕΘ. Θα ακολουθήσει, στο τέλος του έτους, διαβούλευση με τους φορείς της πόλης, με προτάσεις από τους επτά δήμους που περιλαμβάνονται από τη μία άκρη του παραλιακού μετώπου έως την άλλη. Το επόμενο βήμα είναι η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, ακολούθως μελέτες για τα έργα που πρέπει να γίνουν -ακόμα και σε περιοχές εκτός πολεοδομικού σχεδίου. Η διαδικασία είναι μακρά και χρονοβόρα μέχρι να φτάσουμε στην υλοποίηση των έργων. Ο στόχος της Περιφέρειας είναι μέχρι το τέλος του 2023 να ξεκινήσουν κάποιες πρώτες παρεμβάσεις.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Φεβρουαρίου/1 Μαρτίου 2020