Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργού Παιδείας Κυριάκου Πιερρακάκη, τον Ιανουάριο του ’24 για την ίδρυση των Μη Κρατικών-Μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων στη χώρα μας, «περί τις 40.000 φοιτητές σπουδάζουν σε ξένα πανεπιστήμια, όπου μόνο στην Κύπρο υπολογίζονται στις 18.000, όσοι σπουδάζουν σε προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές».
Η Κύπρος διαθέτει τρία Δημόσια Πανεπιστήμια και εννιά Ιδιωτικά, όπου το υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας της Κύπρου, με το οποίο επικοινώνησε η «ΜτΚ», δεν διαθέτει επίσημα στοιχεία όσον αφορά στους Ελλαδίτες που σπουδάζουν σε ιδρύματα της Κύπρου ενώ τέτοιο στοιχείο δεν διαθέτει ούτε η Πρεσβεία της Ελλάδος στη Λευκωσία, όπου τώρα ξεκινά μία προσπάθεια καταγραφής.
Όπως προέκυψε στο πλαίσιο έρευνας της «ΜτΚ», δεν υπάρχει καμία βάση δεδομένων που να διαθέτει επίσημα στοιχεία που να «δείχνουν», εάν οι Έλληνες φοιτητές και φοιτήτριες που φεύγουν για σπουδές στο εξωτερικό στοχεύουν σε προπτυχιακές ή μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές και άρα, εάν πρόκειται για αριθμό που θα παραμείνει στη χώρα, με την ίδρυση των Μη Κρατικών Πανεπιστημίων.
Όσον αφορά στα στοιχεία που διαθέτει η Unesco, από το 2017 και μετά ο αριθμός των Ελλήνων φοιτητών που φεύγουν για σπουδές σε χώρες του εξωτερικού, ολοένα αυξάνεται. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Στατιστικού Ινστιτούτου της Unesco (UIS), το 2017 σπούδαζαν σε χώρες του εξωτερικού 37.966 φοιτητές και φοιτήτριες από την Ελλάδα, το 2018 ο αριθμός αυτός ανήλθε σε 39.109, το 2019 σε 39.592, το 2020 σε 40.446, το 2021 σε 40.604 και το 2022 που είναι και η τελευταία χρονιά καταγραφής, σε 38.484.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το 2017 στη Βουλγαρία φοιτούσαν 3.588 φοιτητές και φοιτήτριες, αριθμός που το 2022 έφτασε τους 4.378. Στην Κύπρο το 2017 σπούδαζαν 3.537 Ελλαδίτες με τον αριθμό αυτόν να ανέρχεται το 2022, τους 3.998. Στην Τουρκία το 2017 σπούδαζαν 2.285 νέοι και το 2022, έφτασαν τους 2.593. Στη Ρουμανία το αντίστοιχο διάστημα φοιτούσαν 959 και 1.023 φοιτητές από την Ελλάδα, στη Σλοβακία 524 το 2017 και 182 το 2022 και τέλος, στην Τσεχία 250 το 2017 και 202 το 2022. Όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο, το 2017 φοιτούσαν εκεί 10.025 Έλληνες -αριθμός που άρχισε να φθίνει μετά το Brexit το 2020- φτάνοντας τους 7.068 το 2022.
Παρεμφερή και τα στοιχεία της Eurostat, σύμφωνα με τα οποία οι περισσότεροι Έλληνες φοιτητές το ’17 βρέθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο (10.025), με τη Βουλγαρία να ακολουθεί σε εισδοχές με 3.588 φοιτητές και την Κύπρο να αποτελεί την τρίτη χώρα εισδοχής με 3.537 φοιτητές. Τέταρτη χώρα η Γαλλία με 2.307 φοιτητές. Το ’22 που είναι η τελευταία καταγραφή, για το Ηνωμένο Βασίλειο δεν υπάρχουν στοιχεία Ελλήνων φοιτητών, στη Βουλγαρία οι εισδοχές έφτασαν τους 4.378, στην Κύπρο τους 3.988 και στη Γαλλία τους 2.463. Ανοδική πορεία εμφανίζει η Τουρκία με 2.285 φοιτητές το ’17 και 2.593 το ’22.
Από την Κύπρο το 50% στον ΔΟΑΤΑΠ
Συγκεκριμένα στοιχεία που να αφορούν στα Ιδρύματα και τις χώρες του εξωτερικού τις οποίες επιλέγουν να σπουδάσουν οι Έλληνες, δεν διαθέτει ούτε η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) διότι τα στοιχεία καταγραφής αφορούν μόνον σε όσους σπουδάζουν σε εγχώρια ιδρύματα. Όσον αφορά στον Διεπιστημονικό Οργανισμό Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (ΔΟΑΤΑΠ), τα υπάρχοντα στοιχεία δεν αφορούν το σύνολο των ατόμων που έχουν λάβει ένα πτυχίο από πανεπιστήμιο του εξωτερικού, αλλά σε όσους θέλουν να αναγνωριστεί το πτυχίο τους προκειμένου να εργαστούν στον δημόσιο τομέα.
Σύμφωνα με πηγές του ΔΟΑΤΑΠ, ετησίως κατατίθενται 8.000 με 9.000 αιτήσεις. Από αυτές το 50-60% προέρχεται από πανεπιστήμια της Κύπρου, περίπου 18% προέρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο, ακολουθεί η Βουλγαρία με ένα ποσοστό αιτήσεων αναγνώρισης πτυχίων της τάξεως του 8% και ακολουθούν με μικρότερα ποσοστά χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Ιταλία, η Γαλλία και η Αμερική. Αξίζει επίσης να επισημανθεί ότι η πλειοψηφία των πτυχίων προς αναγνώριση που προέρχεται από την Κύπρο αφορά σε ποσοστό που αγγίζει το 90%, σε μεταπτυχιακά εξ αποστάσεως.
Τα δίδακτρα
Εταιρεία που αποτελείται από εξουσιοδοτημένους αντιπρόσωπους πανεπιστημίων (Δημόσιων και Ιδιωτικών) σε Σλοβακία, Τσεχία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Πορτογαλία, Αυστρία, Σερβία και Κύπρο, για σπουδές Ιατρικής, Οδοντιατρικής, Φαρμακευτικής, Κτηνιατρικής στην Κεντρική Ευρώπη και στην Αυστρία, με εμπειρία 30 ετών όπως αναφέρει στο διαδίκτυο, έχει αναρτήσει ενδεικτικές τιμές διδάκτρων από ιδρύματα του εξωτερικού με τα οποία συνεργάζεται και τα οποία μπορεί να διαφέρουν, κατά περίπτωση.
Όσον αφορά στο κόστος των σπουδών Ιατρικής στα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια της Κύπρου, τα δίδακτρα ανέρχονται σε 18.000/21.000 ευρώ ανά έτος για το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας και 21.000 ευρώ/έτος για το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο.
Όσον αφορά στα Δημόσια Ιδρύματα, το ακριβότερο αγγλόφωνο προπτυχιακό ανέρχεται σε 18.200 δολάρια/έτος και αφορά στην Ιατρική στη Βουδαπέστη και στο Semmelweis University.
Για τις σπουδές Οδοντιατρικής, το Ιδιωτικό Egas Moniz University of Dentistry στην Πορτογαλία, χρεώνει 7.800 ευρώ/έτος για πολίτες της ΕΕ και 10.761 ευρώ για πολίτες εκτός ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Κύπρου αντίστοιχα, στοιχίζει 21.000 ευρώ/έτος. Όσον αφορά στα αγγλόφωνα προπτυχιακά των Δημόσιων Πανεπιστημίων, το ακριβότερο ανέρχεται σε 17.350 δολάρια/έτος, στο Πετς της Ουγγαρίας, Pecs University.
Στην Φαρμακευτική, το κόστος διδάκτρων στο Ιδιωτικό Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας ανέρχεται σε 8.316 ευρώ/ανά έτος και για το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Κύπρου σε 8.940 ευρώ/έτος όπου και στα δύο, τα μαθήματα διδάσκονται στα ελληνικά.
Τέλος, όσον αφορά στην Κτηνιατρική, στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας το κόστος ανέρχεται σε 20.000 ευρώ/έτος και στο Egas Moniz University της Πορτογαλίας σε 9.996 ευρώ/έτος. Το οικονομικότερο προπτυχιακό είναι στην Κτηνιατρική της Βουλγαρίας, στο Δημόσιο Forestry University στη Σόφια, με κόστος 4.820 ευρώ/έτος.
«Άνθρακας ο θησαυρός»
Ο Ηλίας Κονδύλης, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής του ΑΠΘ και μέλος του Ενιαίου Συλλόγου Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού (ΕΣΔΕΠ ΑΠΘ) που από την πρώτη στιγμή είχε ταχθεί ενάντια στην ίδρυση των Πανεπιστημίων στη χώρα μας, αναφέρει στη «ΜτΚ» πως «είναι παραπλανητικό το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πληροφορίες για το εάν αυτοί οι φοιτητές που φεύγουν σε χώρες του εξωτερικού, πηγαίνουν για προπτυχιακές ή μεταπτυχιακές σπουδές. Τα προπτυχιακά είναι κυρίως προς Βουλγαρία και Κύπρο και ένας μικρότερος αριθμός προς ευρωπαϊκές χώρες. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Unesco, η συντριπτική πλειοψηφία σπουδάζει σε ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία) ή στις ΗΠΑ. Οι φοιτητές αυτοί στην συντριπτική τους πλειοψηφία κάνουν μεταπτυχιακές ή διδακτορικές σπουδές. Ένας σταθερός αριθμός σπουδάζει στην Τουρκία περί τις 2.500, ενώ περί τις 9.000 σπουδάζουν σε Κύπρο, Βουλγαρία και Ρουμανία. Μάλλον τους τελευταίους φιλοδοξεί στην καλύτερη περίπτωση να επαναπατρίσει η κυβέρνηση με την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Κοινώς άνθρακας ο θησαυρός», καταλήγει.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29.09.2024