Του Dr Ηλία Τσάκου*
σε συνεργασία με τους Ουρολόγους-Ανδρολόγους και τους Βιολόγους της EmbryoClinic
Κάθε άνδρας μπορεί και πρέπει να έχει μια σαφή εικόνα για το «επίπεδο» γονιμότητάς του. Ο προληπτικός έλεγχος γίνεται με ένα απλό σπερμοδιάγραμμα που μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα Μικροβιολογικό εργαστήριο, σε ένα Ανδρολογικό Εργαστήριο, αλλά και σε ένα Κέντρο Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Φυσικά, ο εξειδικευμένος Ουρολόγος-Ανδρολόγος είναι ο Ειδικός Ιατρός που ασχολείται με θέματα Ανδρικής Γονιμότητας. Δυστυχώς, οι άνδρες συνήθως δεν προσέρχονται για προληπτικό έλεγχο και συχνά τα προβλήματα ανδρικής γονιμότητας μένουν αδιάγνωστα και αθεράπευτα έως ότου παρουσιαστεί το πρόβλημα και χρειαστεί η διερεύνηση της γονιμότητας του ζευγαριού.
Δέκα βασικά στοιχεία πρέπει να γνωρίζουν όλοι οι άνδρες σχετικά με την ανδρική γονιμότητα:
1.Η ανδρική υπογονιμότητα είναι εξίσου συχνή με τη γυναικεία υπογονιμότητα. Ένα στα 6 ζευγάρια πάσχει από υπογονιμότητα. Στα μισά ζευγάρια υπάρχει ή συνυπάρχει ανδρικός παράγοντας υπογονιμότητας.
2.Η ηλικία του άνδρα επηρεάζει αρνητικά την γονιμότητα. Τα προβλήματα ανδρικής γονιμότητας εμφανίζονται πιο έντονα μετά την ηλικία των 40 ετών και ακόμη περισσότερο μετά την ηλικία των 50 ετών.
3.Η ανδρική γονιμότητα επηρεάζεται από τον τρόπο ζωής του άνδρα. Κάπνισμα, αλκοόλ, παχυσαρκία, έλλειψη άσκησης, καθιστική ζωή, περιβαλλοντική ρύπανση, άγχος κλπ. σχετίζονται με την ανδρική υπογονιμότητα.
4.Η ανδρική γονιμότητα επηρεάζεται από την αναπαραγωγική & γενική υγεία του άνδρα. Παρωτίτιδα, προστατίτιδα, τραύματα, σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, κιρσοκήλη, βουβωνοκήλη, καρκίνος όρχεων, αλλά και παθήσεις όπως σακχαρώδης διαβήτης, παθήσεις της υπόφυσης, του θυρεοειδούς, ορμονικές διαταραχές κλπ σχετίζονται με ανδρική υπογονιμότητα.
5.Η ανδρική γονιμότητα επηρεάζεται από τα φάρμακα. Ναρκωτικά, αντικαταθλιπτικά, χημειοθεραπεία κλπ. σχετίζονται με την ανδρική υπογονιμότητα. Το ενδεχόμενο κρυοσυντήρησης και φύλαξης σπέρματος πριν από την έναρξη τοξικών θεραπειών αποτελεί πολύτιμη επιλογή σε πολλές περιπτώσεις.
6.Η ανδρική υπογονιμότητα ενδέχεται να έχει γενετικά αίτια, όπως για παράδειγμα οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες, οι ανωμαλίες γονιδίων της Κυστικής ίνωσης, και η δρεπανοκυτταρική αναιμία.
7.Η ανδρική υπογονιμότητα επηρεάζεται αρνητικά από την αυξημένη θερμοκρασία στην περιοχή του οσχέου. Συνιστάται η αποφυγή ζεστών λουτρών για παρατεταμένο χρόνο, η αποφυγή σάουνας και ατμόλουτρου. Επιπλέον, τα στενά εσώρουχα και παντελόνια όσο και η παρατεταμένη ποδηλασία έχουν ενοχοποιηθεί για αρνητικές επιπτώσεις στην αντρική γονιμότητα.
8.Τα πρωτεϊνούχα σκευάσματα έχουν αρνητική επίδραση στην ανδρική γονιμότητα ανάλογη με τα απαγορευμένα αναβολικά στεροειδή και θα πρέπει να αποφεύγονται. Επιπλέον αρνητική επίδραση στην αντρική γονιμότητα έχει η έντονη σωματική άσκηση.
9.Η υγιεινή διατροφή και τα βιταμινούχα σκευάσματα (υπό ιατρική παρακολούθηση) είναι απαραίτητα για τη διατήρηση και σε ορισμένες περιπτώσεις βελτίωση της ανδρικής γονιμότητας.
10.Ο καλός ύπνος σε διάρκεια και ποιότητα είναι απαραίτητος τόσο για τη γενική υγεία του οργανισμού όσο και για τη γονιμότητα
Σε περίπτωση προβλήματος η σύγχρονη επιστήμη παρέχει πολλαπλές επιλογές και λύσεις διάγνωσης και θεραπείας, ωστόσο η πρόληψη οφείλει να είναι η πρώτη και καλύτερη επιλογή. Όλοι οι άνδρες πρέπει να ενδιαφερθούν να αποκτήσουν τις βασικές γνώσεις για τη γονιμότητά τους και να τη διαφυλάσσουν όσο καλύτερα γίνεται.
Με τις καλύτερες ευχές της ομάδας της EmbryoClinic για τη γιορτή του πατέρα!
Dr Ηλίας Τσάκος MD, FRCOG
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Μέλος του Βασιλικού Κολεγίου Γυναικολόγων Λονδίνου