«Μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2026 οι τηλεματικές δίκες θα είναι μία πραγματικότητα, και τολμώ να πω και ο κανόνας στην απονομή της δικαιοσύνης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ταχύτητα, την αποτελεσματικότητα και ασφαλώς των περιορισμό των εξόδων».
Αυτά τόνισε, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Ιωάννης Μπούγας, σε δηλώσεις του στην Πάτρα, όπου παρέστη στην πρώτη τηλεματική συνεδρίαση στο ακροατήριο, σε αίθουσα συνεδρίασης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πάτρας και στο απομακρυσμένο ακροατήριο του Πρωτοδικείου Κεφαλονιάς στο δικαστικό μέγαρο Αργοστολίου.
Όπως είπ, «είμαστε μπροστά σε μία ιστορική στιγμή στην απονομή της δικαιοσύνης, διότι έχουμε την πρώτη τηλεματική δίκη στα διοικητικά δικαστήρια» σημειώνοντας ότι «η δυνατότητα της τηλεματικής δίκης είχε προβλεφθεί στην διοικητική δικονομία με την πρόσφατη μεταρρύθμιση του νόμου 5028 του 2023».
«Οι δικαστές σε συνεργασία με τους δικαστικούς υπαλλήλους και βεβαίως με τις εταιρείες οι οποίες έχουν αναλάβει την ψηφιοποίηση στο χώρο της Δικαιοσύνης, ήταν σήμερα σε θέση να κάνουν την πρώτη τηλεματική δίκη μεταξύ δύο δικαστηρίων, δηλαδή του διοικητικού δικαστηρίου της Πάτρας και του διοικητικού δικαστηρίου της Κεφαλονιάς.
Αν αυτό γινόταν ένα χρόνο πριν, θα έπρεπε οι δικαστές και οι γραμματείς να μεταβούν από την Πάτρα στην Κεφαλονιά. Σήμερα λοιπόν έγινε η δίκη χωρίς να χρειάζεται μετακίνηση του δικαστηρίου, των δικαστών, των γραμματέων και των διαδίκων.
Στην αίθουσα του δικαστικού μεγάρου του Αργοστολίου βρίσκονταν οι διάδικοι και οι δικηγόροι τους και έγινε μια διαδικασία, η οποία ήταν ταυτόχρονη, χωρίς μετακινήσεις και άσκοπα έξοδα» ανέφερε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης και επισήμανε:
«Αυτή η διαδικασία θα αποτελεί πραγματικότητα, η οποία θα αφορά και στις διοικητικές δίκες και ελπίζω πολύ σύντομα και στις πολιτικές δίκες».
Παράλληλα, ο Ιωάννης Μπούγας είπε ότι «μπαίνουμε σε μία νέα εποχή, όπου οι τηλεματικές δίκες και οι δυνατότητες που έχουμε για την χρήση των νέων τεχνολογιών είναι πλέον μία πραγματικότητα» και συμπλήρωσε: «Έχουμε επενδύσει ως Υπουργείο Δικαιοσύνης πολλά σε αυτά. Το πρόγραμμα ψηφιοποίησης των δικαστηρίων είναι ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα που αντλεί πόρους 220 εκατομμυρίων ευρώ και θα βοηθήσει πάρα πολύ στην ταχύτητα, στην αποτελεσματικότητα, αλλά και στην καλύτερη απονομή της δικαιοσύνης στην χώρα μας».
Όσον αφορά στο γεγονός ότι αναβλήθηκαν οι δύο πρώτες τηλεματικές δικές, λόγω της αποχής των δικηγόρων της Κεφαλονιάς, με απόφαση του συλλόγου τους, ο Ιωάννης Μπούγας είπε ότι «εάν δεν είχαμε τηλεματική δίκη, οι αναβολές θα ήταν σε χρόνο πολύ μεταγενέστερο από αυτόν που δίδεται στις τηλεματικές δίκες» και συνέχισε:
«Στη διοικητική δικαιοσύνη ο χρόνος των αναβολών έχει περιοριστεί πάρα πολύ, δηλαδή έχουμε με βάση τις θεσμικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε η κυβέρνηση μία ταχύτητα στην απονομή της διοικητικής δίκης και τα αποτελέσματα είναι εμφανή. Ανάλογα αποτελέσματα περιμένουμε με την εφαρμογή του δικαστικού χάρτη που ξεκίνησε δύο μήνες πριν, αλλά και με τις θεσμικές παρεμβάσεις στον τομέα και της ποινικής και της πολιτικής δικαιοσύνης.
Πράγματι η χώρα μας είναι έχει τους βραδύτερους ρυθμούς στην απονομή της δικαιοσύνης. Αυτό μας έχει απασχολήσει, έχουμε κάνει τις παρεμβάσεις που οφείλουμε να κάνουμε και σε επίπεδο υποδομών και σε επίπεδο θεσμικών πρωτοβουλιών και είμαι αισιόδοξος ότι στο τέλος της τρέχουσας κυβερνητικής περιόδου ο χρόνος της απονομής δικαιοσύνης θα έχει επιταχυνθεί και θα είμαστε σε θέση να έχουμε ρυθμούς απονομής της που θα αγγίζουν ή θα προσεγγίζουν τον μέσο όρο των χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης, που είναι 637 ημέρες».
Μάλιστα, όπως σημείωσε, «ήδη τα πρώτα αποτελέσματα στο ποινικό δίκαιο είναι εμφανή με την θεσμική πρωτοβουλία της αναθεώρησης του κώδικα ποινικής δικονομίας, όπου οι αναβολές έχουν περιοριστεί σε μία στην ποινική δίκη».
«Ανάλογες πρωτοβουλίες», προσέθεσε, «για την επιτάχυνση της πολιτικής δίκης έχουν ήδη αναληφθεί και λαμβάνονται με την τροποποίηση του κώδικα πολιτικής δικονομίας, που θα είναι το νέο θεσμικό εργαλείο για την επιτάχυνση της πολιτικής δίκης και κατά πάσα πιθανότητα θα ισχύσει από το επόμενο δικαστικό έτος».
Επανερχόμενος στις τηλεματικές δίκες, ο υφυπουργός Δικαιοσύνης είπε ότι «η συγκεκριμένη διαδικασία δεν ακυρώνει κανένα ακροατήριο, αφού υπήρχαν ακροατήρια και στην Πάτρα και στο Αργοστόλι» και συμπλήρωσε: «Οι δίκες διεξάγονται στον φυσικό τους χώρο και δεν χρειάζεται η μετακίνηση των ανθρώπων, οι οποίοι λειτουργούν και απονέμουν τηνδικαιοσύνη. Στο Αργοστόλι η δίκη έγινε στο πολιτικό Πρωτοδικείο, επομένως στο φυσικό χώρο με την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους».
Σε αυτό το σημείο αναφέρθηκε σε πρόσφατη διαδικασία που έγινε στην Χαλκίδα, λέγοντας τα εξής: «Στην Χαλκίδα έχουμε πλέον τη δυνατότητα και στο πλαίσιο της ποινικής δίκης, το δικαστικό συμβούλιο που θέλει να κρίνει μία υπόθεση υφ΄ όρων απόλυσης ενός κρατουμένου, να μπορεί να συνδεθεί τηλεματικά από τον χώρο συνεδρίασης του συμβουλίου με το κατάστημα κράτησης όπου κρατείται ο κατηγορούμενος. Έτσι μπορεί να ακούσει τον κρατούμενο και ο τελευταίος να έχει τη δυνατότητα να "ανεβάσει" και να δώσει στο συμβούλιο το υπόμνημα με το οποίο υποστηρίζει τις απόψεις του. Κατόπιν το συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει, χωρίς να χρειάζεται η επικίνδυνη και πολυδάπανη διαδικασία της μεταγωγής του κρατουμένου από το σωφρονιστικό κατάστημα και ταυτόχρονα να μην διακυβεύεται κανένα απολύτως δικαίωμα, είτε του κατηγορουμένου, είτε των διαδίκων».
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ιωάννης Μπούγας, «οι σύγχρονες τεχνολογίες μπορούν να βρουν μία αποτελεσματική εφαρμογή, έτσι ώστε και να διευκολύνουμε και να επιταχύνουμε και να μειώσουμε τις δαπάνες και τους κινδύνους στην απονομή της δικαιοσύνης».
«Εκεί που πρέπει να είμαστε προσεκτικοί», τόνισε, «είναι στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, διότι επ' ουδενί δεν θέλουμε να υποκαταστήσουμε την ανθρώπινη κρίση».
Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι «οι νέες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη είναι στην υπηρεσία της καλύτερης και αποτελεσματικότερης απονομής της δικαιοσύνης, όμως έχουμε μια κόκκινη γραμμή, δηλαδή δεν θα υποκατασταθεί η ανθρώπινη κρίση, η κρίση του δικαστή».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών, Αθανάσιος Ζούπας, ανέφερε σε δηλώσεις του ότι «ήταν μία πιλοτική δίκη και χαιρετίζουμε αυτήν την εξέλιξη, αλλά είμαστε κάθετα αντίθετοι στην εφαρμογή της τηλεματικής δίκης στα ποινικά δικαστήρια».