Ο κορονοϊός δημιούργησε προβλήματα σε όλα τα εργοτάξια και υπολογίζεται ότι μπορεί να χάθηκαν έως και δύο μήνες στην εξέλιξη των έργων στη βασική γραμμή και έως και ένας μήνας στη γραμμή της Καλαμαριάς, κι αυτό γιατί αν κολλούσε ένας εργάτης έπρεπε όλοι να μείνουν σε καραντίνα. Στην πορεία οι εργάτες χωρίστηκαν σε επιμέρους «κλειστές» ομάδες, για να είναι πιο ελεγχόμενη η κατάσταση. Επιπλέον, υπήρχε και ένα «μούδιασμα» στους εργαζόμενους της Άκτωρ, που παρακολουθούσαν τις διοικητικές αλλαγές στην εταιρεία.
Πλέον, με εξαίρεση το σταθμό Βενιζέλου, οι εργασίες στα υπόλοιπα τμήματα προχωρούν κανονικά, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Αττικό Μετρό Νίκο Ταχιάο. Μικρότερη εκκρεμότητα είναι αυτή του σταθμού Αγίας Σοφίας όπου θα πρέπει να επανατοποθετηθούν κάποιες από τις αρχαιότητες που αποσπάστηκαν.
Σε δοκιμαστική λειτουργία
Οι γραμμές στρώθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος του έργου, μέσα στο καλοκαίρι θα έχει ολοκληρωθεί η ηλεκτροδότηση και θα αρχίσουν οι πρώτες κανονικές δοκιμαστικές διαδρομές. Μέχρι στιγμής δοκιμές πραγματοποιούνται μόνο μέσα στο Αμαξοστάσιο, σε απόσταση 250 μέτρων και με χαμηλές ταχύτητες. Στις δοκιμές που θα πραγματοποιηθούν το καλοκαίρι οι συρμοί θα κινούνται με τη μέση ταχύτητα (30χλμ/ώρα) ενώ θα πιάσουν και τη μέγιστη ταχύτητα (80χλμ/ώρα).
Μέσα στο 2020 είχαν έρθει στη Θεσσαλονίκη 12 συρμοί, τις επόμενες μέρες φτάνει και ο 13ος, ενώ μέχρι το τέλος της χρονιάς θα έχει συμπληρωθεί ο αριθμός των 18 συρμών του μετρό Θεσσαλονίκης.
Ως προς την επέκταση του μετρό στην Καλαμαριά, το έργο πλέον έχει μπει σε έναν ρυθμό σύμφωνα με τον κ. Ταχιάο, ο οποίος σημειώνει ότι όταν παρέλαβε τη διοίκηση της εταιρείας δεν βρήκε μελέτες για τα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα. «Κάναμε διαγωνισμό για τα Η/Μ και εκκρεμούν οι δημοπρασίες για τους συρμούς και το σύστημα των εισιτηρίων. Το καλοκαίρι θα τελειώσει και η επιδομή» εκτιμά ο κ. Ταχιάος. Μία ακόμα, μεγάλη εκκρεμότητα είναι το ποιος θα λειτουργεί το μετρό. Το υπουργείο Μεταφορών έχει καταστήσει σαφές ότι προκρίνει την εμπλοκή ιδιώτη που θα αναλάβει τη λειτουργία και τη συντήρηση του έργου, όμως για αυτό θα πρέπει να μεσολαβήσει διεθνής διαγωνισμός. Σ’ αυτή την περίπτωση, ο ιδιώτης που θα λειτουργήσει το μετρό θα πρέπει να έχει προκύψει μέχρι τα τέλη του 2021 ώστε να συμμετέχει και στη φάση δοκιμαστικής λειτουργίας του μετρό, που θα διαρκέσει 18 μήνες στη βασική γραμμή και άλλους έξι μήνες για να «κουμπώσει» η γραμμή της Καλαμαριάς,
Ο σταθμός Βενιζέλου
Για το σταθμό Βενιζέλου, ως γνωστόν, έχουν κατατεθεί αιτήσεις ακύρωσης στο ΣτΕ από πολίτες και συλλογικότητες, προκειμένου να μην αποσπαστούν οι αρχαιότητες που βρέθηκαν εκεί. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο αρχικά δέχτηκε να εξετάσει την υπόθεση στις αρχές Νοεμβρίου 2020, ένα μήνα νωρίτερα από την καθορισμένη ημερομηνία, και αυτό δημιούργησε προσδοκίες στην Αττικό Μετρό, ότι κατ’ εξαίρεση θα μπορούσε να εκδοθεί η απόφαση μέχρι το τέλος του προηγούμενου έτους. Όμως αυτό όχι μόνο δεν συνέβη αλλά ήρθε και το δεύτερο κύμα της πανδημίας να σταματήσει προσωρινά τις διασκέψεις των δικαστών. Πλέον, η αισιόδοξη εκτίμηση είναι ότι η απόφαση θα εκδοθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2021. Αυτό αυτομάτως σημαίνει ότι το ούτως ή άλλως σφιχτό χρονοδιάγραμμα πάει τουλάχιστον έξι μήνες πίσω, δηλαδή από τον Απρίλιο στα τέλη του 2023.
«Μόνο όταν εκδοθεί η απόφαση του ΣτΕ θα μπορούμε να κάνουμε μια ακριβή εκτίμηση του χρονοδιαγράμματος. Πολλά θα εξαρτηθούν από την πορεία των αρχαιολογικών ανασκαφών» λέει ο κ. Ταχιάος, ο οποίος πάντως τονίζει ότι εξακολουθεί να θεωρεί εφικτό το στόχο να παραδοθεί η βασική γραμμή του μετρό το 2023.
Εφόσον απορριφθούν οι προσφυγές, θα αρχίσει ο τεμαχισμός και η απόσπαση των αρχαιοτήτων από το κυρίως τμήμα του σταθμού, θα ακολουθήσουν νέες αρχαιολογικές ανασκαφές, να αποφασίσει το ΚΑΣ εάν τα νέα ευρήματα θα αποσπασθούν ή θα καταστραφούν, και μετά από όλη αυτή τη διαδικασία να σκαφτεί ο χώρος μέχρις εκεί όπου βρίσκονται οι σήραγγες, για να κατασκευαστεί η αποβάθρα του σταθμού. Προς το παρόν στη Βενιζέλου δεν γίνεται καμία εργασία, παρά μόνο οι αρχαιολογικές ανασκαφές στην νότια είσοδο του σταθμού, κι αυτές προχωρούν αργά γιατί λόγω της πανδημίας δεν μπορούν να εργάζονται πολλοί εργάτες στον ίδιο χώρο. Εάν οι προσφυγές γίνουν δεκτές, τότε θα έρθουν τα πάνω κάτω στην εξέλιξη του έργου, για μία ακόμη φορά. Πάντως η Αττικό Μετρό έχει δηλώσει, δια του προέδρου της, ότι σε αυτή την περίπτωση δεν έχει σκοπό να συνεχίσει να αναζητά τεχνική λύση, κι ότι θα εγκαταλείψει το σταθμό. Με αυτά και με εκείνα, το μετρό θα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια από τώρα, αλλά θα παραμένει μια μεγάλη «τρύπα» στην καρδιά του έργου, ο σταθμός Βενιζέλου.
Η επέκταση στα δυτικά
Εντελώς ασαφές παραμένει το εγχείρημα επέκτασης του μετρό στα δυτικά, καθώς ακόμα δεν έχει αποφασιστεί από πού θα περνάει το μετρό, παρότι ήδη αναδείχθηκε ο πρώτος ανάδοχος που θα εκτελέσει κάποιες πρόδρομες εργασίες προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ. Ο διαγωνισμός είχε προκηρυχθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση, που προέκρινε μία κυκλική διαδρομή του μετρό στους δήμους των δυτικών περιοχών του πολεοδομικού συγκροτήματος.
Η νέα διοίκηση της Αττικό Μετρό σκοπεύει να επαναξιολογήσει τη χάραξη, αφού πρώτα ολοκληρωθεί η Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό Θεσσαλονίκης. Σε αυτή τη μελέτη, την πρώτη ολοκληρωμένη συγκοινωνιακή μελέτη στην πόλη μετά το 2000, μελετώνται οι συγκοινωνιακοί φόρτοι. Ωστόσο οι έκτακτες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία, επηρεάζουν και την εξέλιξη αυτής της μελέτης.
Πάντως για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, ως προς το χρονοδιάγραμμα, ο διαγωνισμός για τις πρόδρομες εργασίες για τη γραμμή 4 στην Αθήνα, προκηρύχτηκε το 2018 και το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί μετά το 2030.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 28 Μαρτίου 2021