Πολύ θετικά είναι τα πρώτα αποτελέσματα από την έως τώρα πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος «Πληρώνω όσο Πετάω» που ξεκίνησε στο δήμο Θέρμης πριν από ακριβώς έναν χρόνο, τον Οκτώβριο του 2023. Πρόκειται για μία νέα γραμμή συλλογής βιοαπόβλητων απορριμμάτων η οποία γίνεται μέσω των καφέ κάδων.
Ως βιολογικά απόβλητα (ή βιοαπόβλητα) ορίζονται τα βιοαποδομήσιμα απόβλητα κήπων και πάρκων, τα απόβλητα τροφίμων και μαγειρείων από σπίτια, γραφεία, εστιατόρια, χονδρεμπόριο, κυλικεία, παρόχους υπηρεσιών εστίασης και χώρους πωλήσεων λιανικής, καθώς και τα συναφή απόβλητα από εγκαταστάσεις μεταποίησης τροφίμων. Τα βιοαπόβλητα ανακυκλώνονται μέσω της κομποστοποίησης, από την οποία μπορεί να παραχθεί οργανικό εδαφοβελτιωτικό (κομπόστ) υψηλής ποιότητας.
Τα βιοαπόβλητα αποτελούν το 40% κ.β. της συνολικής παραγόμενης ποσότητας Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) στην Ελλάδα (ποσοστό πάνω από το μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Το ποσοστό των βιοαποβλήτων στο δήμο Θέρμης είναι υψηλότερο, άνω του 80% των ΑΣΑ. Τουλάχιστον το 35% αυτών που θεωρούμε ως τώρα «σκουπίδια» αποτελούν πρώτες ύλες για κάτι καινούριο. Η δραστηριότητα των επιχειρήσεων μαζικής εστίασης οδηγεί στην παραγωγή σημαντικών ποσοτήτων βιοαποβλήτων. Με τη χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων βελτιώνονται τα ποσοστά ανακύκλωσης και αυξάνεται η εκτροπή αποβλήτων από την ταφή.
Στο πιλοτικό πρόγραμμα συμμετέχουν 45 επιχειρήσεις εστίασης και δύο λαϊκές αγορές της Νέας Ραιδεστού και του Νέου Ρυσίου. Η συλλογή γίνεται σε 36 μεγάλους κάδους 240lt και 9 μικρούς 7lt από τους οποίους συλλέγει τα βιοαπόβλητα ένα ειδικό απορριμματοφόρο.
Η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος ξεκίνησε από την κοινότητα της Θέρμης, συγκεκριμένα από την πλατεία Παραμάνα στο κέντρο της κοινότητας και στις τριγύρω περιοχές. Εκεί εντοπίζεται μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων μαζικής εστίασης. Επίσης, εντάχθηκαν επιχειρήσεις και από την επέκταση της Θέρμης, στον δρόμο Θέρμης-Χαριλάου. Η περιοχή εκεί είναι πιο αραιοκατοικημένη, γεγονός που διευκολύνει τη συλλογή και αποκομιδή των βιοαποβλήτων. Το συνολικό βάρος των βιοαποβλήτων τα οποία συνέλεξε ο δήμος Θέρμης, από 13/10/2023 έως 10/10/2024, ανήλθαν σε 68.200 kg.
Έρευνα αξιολόγησης
Στο πλαίσιο της συνεχούς βελτίωσης της απόδοσής του ο δήμος Θέρμης πραγματοποίησε έρευνα αξιολόγησης του πιλοτικού προγράμματος μέσω ερωτηματολογίου προς τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε αυτό. Μερικά από τα ευρήματα αποτελέσματα της έρευνας είναι τα εξής:
Πως θα χαρακτηρίζατε την έως τώρα εφαρμογή του προγράμματος «Πληρώνω όσο πετάω»;
Απαντήσεις: πολύ καλό 38%, καλό 38%, ελλιπές 14%, δεν με εξυπηρετεί 8%, άλλο 3%.
Πόσο ευχαριστημένοι είστε από την απόδοση/συνέπεια του Δήμου;
Απαντήσεις: πάρα πολύ 68%, πολύ 24%, λίγο 5%, καθόλου 3%.
Στο ερώτημα «Πώς αξιολογείτε τη συνολική οργάνωση και τη ροή του προγράμματος; (1: Κακή 5: Τέλεια), η μέση αξιολόγηση ήταν 4,22.
Επίσης: το 89% των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα δηλώνει ότι διευκολύνεται από τις προγραμματισμένες μέρες και ώρες αποκομιδής του δήμου. Παράλληλα, το 70% αναφέρει ότι θα πρότεινε με σιγουριά σε κάποια άλλη επιχείρηση να ενταχθεί στο πρόγραμμα του καφέ κάδου.
Σε δήλωσή του ο δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος επισημαίνει ότι «ο δήμος Θέρμης έχει επιτύχει από τα υψηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης, ωστόσο, παραμένουμε ακόμη πίσω σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Γι’ αυτό και πρέπει να κάνουμε και άλλα βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση ώστε να βελτιωθούμε ακόμη περισσότερο. Ένα από αυτά είναι και η καθιέρωση του ‘καφέ κάδου’ προκειμένου να εκτρέψουμε από την ταφή σημαντικές ποσότητες βιοαποβλήτων. Το πρόγραμμα αυτό το ξεκινήσαμε αρχικά πιλοτικά, κυρίως σε επιχειρήσεις εστίασης, και στον σχεδιασμό μας είναι να το επεκτείνουμε και στις κατοικίες».
Από την πλευρά του ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης Στέργιος Γκιζάρης δηλώνει πολύ ικανοποιημένος από τα έως τώρα αποτελέσματα πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος. «Η ανταπόκριση των επιχειρηματιών της εστίασης και η συνεργασία μαζί τους είναι πάρα πολύ καλή και το αποτέλεσμα πολύ ικανοποιητικό. Πλέον σχεδιάζουμε το επόμενο βήμα, την επέκταση του ‘καφέ κάδου’ και σε κατοικίες».
Τα πλεονεκτήματα
Τα βιοαπόβλητα ως ένα πολύ απαιτητικό ρεύμα αποβλήτων χρειάζεται συνέπεια και καθημερινή συλλογή από το προσωπικό του δήμου, καθώς και συχνή καθαριότητα του οχήματος και των κάδων. Ο δήμος Θέρμης πραγματοποιεί καθημερινά δρομολόγιο από Δευτέρα έως Παρασκευή, πλην σαββατοκύριακου. Στη συνέχεια η ποσότητα που συλλέγεται μεταφέρεται στον ΧΥΤΑ Μαυροράχης όπου, μέσω της επεξεργασίας μετατρέπεται σε λίπασμα.
Η μέθοδος συλλογής που επιλέχθηκε είναι η μέθοδος “Πόρτα-Πόρτα”, η οποία είναι η διαδικασία κατά την οποία τα απόβλητα συλλέγονται απευθείας από τις επιχειρήσεις, τις λαϊκές ή τα νοικοκυριά. Είναι μια μέθοδος που προτιμάται καθώς διευκολύνει τους πολίτες.
Το πρόγραμμα «Πληρώνω όσο πετάω» έχει τα εξής πλεονεκτήματα: προσωποποίηση παραγωγής αποβλήτων & ενδυνάμωση αισθήματος ευθύνης, ανάγκη εσωτερικής συνεργασίας & αναβάθμισης παρεχόμενων υπηρεσιών και κυρίως, δίκαιη χρέωση δημοτικών τελών & επιβράβευση καλών πρακτικών.
Μέσω αυτού του συστήματος γίνεται αυτοματοποιημένη ταυτοποίηση κάδων και συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, συγκέντρωση δεδομένων σε ένα ψηφιακό περιβάλλον, παρακολούθηση και αξιολόγηση των δεδομένων από το διοικητικό προσωπικό του Δήμου. Επίσης μπορεί να γίνει προσωπική ενημέρωση και επικοινωνία με όσους συμμετέχουν στο πρόγραμμα, διοργάνωση ημερίδων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης κ.ο.κ.