Σε πάνω από 40 δισ.ευρώ - σχεδόν το ένα πέμπτο του ΑΕΠ της χώρας- μπορεί να φτάσει το ανεκτέλεστο των έργων που έχουν αναλάβει οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες της Ελλάδας.
Προβληματισμούς εξέφρασε ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Intrakat, Αλέξανδρος Έξαρχου, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του Economist που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη, για τον πληθωρισμό που εκτινάξει το κόστος αλλά και για την πίεση που δέχεται το τραπεζικό σύστημα από την ανάγκη έκδοσης μεγάλου ύψους εγγυητικών επιστολών, με τον κίνδυνο να χαθούν προθεσμίες για την απορρόφηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Όπως είπε, τα τελευταία 2-3 χρόνια έχει αυξηθεί το ανεκτέλεστο των εταιρειών 7ης τάξεως κατά 11 δισ. ευρώ και με το Ταμείο Ανάκαμψης αναμένουμε έργα της τάξης των 40 δισ. Ευρώ και επιπλέον έργα που θα εκτελεστούν στο πλαίσιο της αποκατάστασης των ζημιών της Θεσσαλίας.
"Έξοχα νέα, εξαιρετικά για τον κλάδο, ο οποίος βγήκε από μία τεράστια κρίση δέκα ετών και από καθόλου έργα βρεθήκαμε να έχουμε πάρα πολλά" είπε.
Ωστόσο εξέφρασε τον προβληματισμό του για το πώς μπορούν να ολοκληρωθούν αυτά τα έργα εμπρόθεσμα και άρτια. "Οι ελληνικές εταιρείες έχουν κεφαλαιοποιηθεί προσφάτως και κάνουν τεράστια προσπάθεια να την αυξήσουν ακριβώς για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν το υφιστάμενο ανεκτέλεστο που είναι ήδη υψηλό και θα αυξηθείσ το μέλλον.
Μας προβληματίζει η δυνατότητα του κλάδου να διατηρήσει μια κερδοφόρα ανάπτυξη, ταυτόχρονα με την έγκαιρη και άρτια εκτέλεση των εργασιών"είπε. Ο ίδιος εξέφρασε προβληματισμό για την έγκαιρη απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης που "φοβούμαι ότι θα κινδυνεύσει κυρίως από τη δυσκολία που θα έχουν οι ελληνικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν την εξαιρετικά υψηλή ζήτηση εγγυητικών επιστολών.
Οι εγγυητικές επιστολές που απαιτούνται για την καλή εκτέλεση και προκαταβολή και συμμετοχή για έργα 40 δισ. Δημιουργούν μια εξαιρετικά μεγάλη πίεση στις τράπεζες, οι οποίες έχουν φτάσει σε ένα σημείο που δυσκολεύονται να εκδώσουν εγγυητικές ακόμα και σε εταιρείες επαρκώς κεφαλαιοποιημένες.
Εάν αυτό συνεχιστεί, και χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα για μια τράπεζα να εκδόσει μια εγγυητική είναι πάρα πολύ πιθανό να μην επιτευχθεί η πενταετία απορρόφησης του RRF και να χαθούν κονδύλια από εκεί. Μας ανησυχεί ιδιαιτέρως".
Ο κ. Εξάρχου πρότεινε να γίνονται αποδεκτές από το ελληνικό δημόσιο και εγγυητικές από ασφαλιστικές εταιρείες και όταν ολοκληρώνεται το έργο με πρωτόκολλο προσωρινής παραλαβής να θεωρείται ανίσχυρη η εγγυητική και να διαγράφεται από τα αρχεία των τραπεζών.
Επίσης εξέφρασε τον προβληματισμό για έργα που δημοπρατήθηκαν πριν δύο χρόνια όταν οι προσφορές δόθηκαν σε περιβάλλον μηδενικού πληθωρισμού και οι συμβάσεις δεν είχαν προβλέψεις για την αναθεώρηση τιμών. Σήμερα δεν είναι ορατός ο χρόνος που θα μηδενιστεί και πάλι ο πληθωρισμός, που είναι "ανεξέλεγκτος και επηρεάζει τις τιμές των υλικών, γεγονός που δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί.
Το να θεωρεί κανείς εύλογο ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες που βγήκαν από μια δεκαετή κρίση και κάνουν μια τεράστια προσπάθεια να κεφαλαιοποιηθούν προκειμένου να αντιμετωπίσουν το ανεκτέλεστο, να αναλάβουν το κόστος της γεωπολιτικής επιλογής ενός πολέμου στην Ουκρανία, είναι παράλογο.
Δεν είναι η διεθνής νόρμα ανάληψης κινδύνων. Η ζημιά της ανωτέρας βίας καλύπτεται από τον τελικό χρήστη, που προφανώς δεν είναι οι κατασκευαστικές εταιρείες" τόνισε προσθέτοντας ότι τα τεράστια βήματα που έκανε η κυβέρνηση δεν επαρκούν, ενόψει του τεράστιου ανεκτέλεστου.
"To κόστος του πολέμου το επιβαρύνεται ο υπαίτιος του πολέμου, αλλά μέχρι να βρεθεί να πληρώσει κάποιος πρέπει να το κάνει για να μην βρεθούν ξανά οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες στην κατάσταση που ήταν δέκα χρόνια πριν".
Από την πλευρά του ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χ. Σταϊκούρας σημείωσε ότι το ανεκτέλεστο έχει δύο αναγνώσεις: ότι οι κατασκευαστικές είναι υγιείς και έχουν δουλειά να κάνουν, αλλά και ότι πρέπει να μειωθεί, δηλαδή να εκτελεστούν και να πληρωθούν τα έργα.
Αναγνώρισε τις μεγάλες προκλήσεις που δημιουργεί ο πληθωρισμός, και τόνισε ότι "θα συμβάλλουμε. Να καλύψουμε μέρος του κόστους από τον πληθωρισμό, όμως να είμαι ξεκάθαρος όλο το κόστος δεν μπορεί να το πάρει το ελληνικό δημόσιο διότι θα γυρνούσαμε σε πρωτογενή ελλείμματα κι αυτό είναι σε βάρος και του ιδιωτικού τομέα.
Όλοι να συμβάλλουμε στο μέτρο του δυνατού".