Κάλεσμα στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών αλλά και στην διεθνή κοινότητα για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα διασφαλίσουν ότι ο πρόεδρος Ερντογάν θα λογοδοτήσει για τη συνεχόμενη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απηύθυνε ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ από το βήμα της Γερουσίας. Ο πρόεδρος της επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας καταδίκασε με τον πιο επίσημο τρόπο τις πρόσφατες απειλές που διατύπωσε ο Τούρκος πρόεδρος εναντίον της Αθήνας.
«Πριν από λίγες ημέρες, μπροστά από ένα δημαρχείο στην βόρεια Τουρκία, ο πρόεδρος Ερντογάν απείλησε με πυραυλική επίθεση την Αθήνα. ‘Η Ελλάδα φοβάται τους πυραύλους μας΄, είπε. ΄Λένε ότι ο πύραυλος Typhoon θα χτυπήσει την Αθήνα΄. Και μετά απευθύνθηκε ευθέως στον ελληνικό λαό και είπε: ‘Θα συμβεί αυτό... εκτός αν ηρεμήσετε΄. Μιλάμε για ένα μέλος του ΝΑΤΟ που απειλεί ευθέως να στοχεύσει την Αθήνα, μια πόλη τριών εκατομμυρίων αμάχων. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη μια σκόπιμη επίθεση εναντίον αμάχων είναι έγκλημα πολέμου. Και έτσι, κύριε πρόεδρε, έρχομαι σήμερα στο βήμα της Γερουσίας για να καταδικάσω τις πρόσφατες ενέργειες του Τούρκου προέδρου, οι οποίες όχι μόνο είναι ανησυχητικές αλλά και εντελώς απαράδεκτες».
Καταπέλτης ο @SenatorMenendez στη Γερουσία/εξαπέλυσε δριμύτατη επίθεση κατά Έρντογαν/ζήτησε τερματισμό υπερπτήσεων στο Αιγαίο κ απομάκρυνση όλων των κατοχικών δυνάμεων από Κύπρο/είπε όχι σε πώληση F16/ζήτησε αποτροπή επέμβασης Συρια/δίκαιες εκλογές pic.twitter.com/QKwRJ5nrLQ
— Lena Argiri (@lenaargiri) December 19, 2022
Την ίδια ώρα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε τη λύπη του για τη συνέχιση της προκλητικής ρητορικής του Ταγίπ Ερντογάν κατά της Ελλάδας. «Οι απειλές και η προκλητική ρητορική θα αυξήσουν μόνο την ένταση και δεν θα βοηθήσουν κανέναν», ανέφερε ο εκπρόσωπος του State Department.
Κάνοντας λόγο για μια «επιθετική εκστρατεία» που εκτυλίσσεται σε ολόκληρη την περιοχή, ο γερουσιαστής διαμήνυσε για μια ακόμα φορά ότι δεν πρόκειται να συναινέσει στην ικανοποίηση του αιτήματος της Άγκυρας για την αναβάθμιση και την απόκτηση νέων μαχητικών F-16. «Και απαιτώ από τον Ερντογάν να σταματήσει όλες τις υπερπτήσεις πάνω από την Ελλάδα και να αποσύρει και τον τελευταίο Τούρκο στρατιώτη από την Κύπρο. Και νομίζω ότι, δεδομένης της πρόσφατης συμπεριφοράς του, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρέπει να δώσουν μαχητικά αεροσκάφη F-16 στα χέρια του προέδρου Ερντογάν», ήταν το μήνυμα που έστειλε στην ηγεσία της Τουρκίας.
Όσον αφορά τις συνεχείς απειλές περί βραδινής ελεύσεως στην Ελλάδα, o κ. Μενέντεζ εκτίμησε ότι η κλιμάκωση της εμπρηστικής ρητορικής συνδέεται με τις επικείμενες εκλογές στην Τουρκία. «Έχουμε δει τον Ερντογάν να απειλεί επανειλημμένα την ελληνική κυριαρχία. Είπε, διαβάζω τα λόγια του, ότι οι τουρκικές δυνάμεις ‘μπορούν να έρθουν ξαφνικά ένα βράδυ’. Φαίνεται να αυξάνει την παράνομη, αυταρχική συμπεριφορά του ενόψει των εκλογών της επόμενης χρονιάς», εκτίμησε ο γερουσιαστής.
Ωστόσο, ο γερουσιαστής Μενέντεζ υποστήριξε ότι δεν πρόκειται για μεμονωμένες ρητορικές απειλές αλλά για ένα μοτίβο παράνομων διεκδικήσεων που αμφισβητούν συστηματικά την κυριαρχία στην ελληνική επικράτεια. Όπως εξήγησε, αυτή η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας δεν περιορίζεται στις πρόσφατες απειλές που διατυπώθηκαν εναντίον της πρωτεύουσας μιας συμμαχικής νατοϊκής χώρας.
Σχετικά με την Κύπρο, ο Ρόμπερτ Μενέντεζ υποστήριξε ότι ο πρόεδρος Ερντογάν επιχειρεί να διαιρέσει ακόμα περαιτέρω το νησί μετά από πενήντα χρόνια παράνομης τουρκικής κατοχής. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μενέντεζ υπενθύμισε ότι η Τουρκία επιχειρεί να προχωρήσει στο παράνομο άνοιγμα των Βαρωσίων και να ενισχύσει ακόμα περισσότερο την στρατιωτική της παρουσία. Μάλιστα στο σημείο αυτό επιχείρησε να συνδέσει την κατοχή της Κύπρου με αυτή της Ουκρανίας, καθώς εκτίμησε ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας παρακολουθεί προσεκτικά τις παράνομες προσαρτήσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο γερουσιαστής Μενέντεζ προσπάθησε να απεικονίσει την απόκλιση της Τουρκίας από τις δυτικές αξίες μέσω της παρουσίασης της κοινής φωτογραφίας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον πρόεδρο της Ρωσίας και του Ιράν. «Δεν αποτελεί έκπληξη που ο Ερντογάν συναντήθηκε στην Τεχεράνη αυτό το καλοκαίρι με τον Ρώσο και τον Ιρανό πρόεδρο -κάποιους από τους πιο βάναυσους δικτάτορες του κόσμου. Απλώς κοιτάξτε τους ηγέτες με τους οποίους συνεργάζεται. Είναι επειδή μοιράζεται την κοσμοθεωρία τους. Και αυτό μπορείς να το δεις καθαρά στον τρόπο που αντιλαμβάνεται την περιοχή», τόνισε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, οι επικρίσεις του γερουσιαστή δεν περιορίστηκαν αποκλειστικά στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, αλλά κάλυψαν μια σειρά από εσωτερικά ζητήματα της Τουρκίας που αφορούν την δημοκρατική διολίσθηση σε συνδυασμό με την παραβίαση θεμελιωδών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όπως επισήμανε, «έχει τάσεις εκδίκησης και στο εσωτερικό (της χώρας). Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ένας από τους πολιτικούς αντιπάλους του Ερντογάν -ο δημοφιλής δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης- καταδικάστηκε σε φυλάκιση δυόμισι ετών. Η ποινή? Προσβολή εναντίον μελών του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου. Και σε περίπτωση που η ποινή φυλάκισης δεν έστελνε ένα αρκετά σαφές μήνυμα, το δικαστήριο επέβαλε και πολιτική απαγόρευση στον δήμαρχο. Ο Ερντογάν μπορεί να χρησιμοποιεί αυτή την επιθετικότητα και την κατασταλτική πολιτική για να αποσπά την προσοχή από την ολοκληρωτική αποτυχία της οικονομίας του. Μπορεί να το κάνει από κακία ή μπορεί να το κάνει επειδή ο ίδιος είναι κακοποιός. Αλλά ένα πράγμα είναι σαφές - οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τις ενέργειες του Τούρκου προέδρου».
Με αυτό το σκεπτικό, ο πρόεδρος της επιτροπής Διεθνών Σχέσεων ζήτησε την πραγματοποίηση δίκαιων και ελεύθερων εκλογών στην Τουρκία, καλώντας παράλληλα τη διεθνή κοινότητα και τους συμμάχους των ΗΠΑ:
- Να λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι ο Ερντογάν θα λογοδοτήσει για τη συμπεριφορά του και την παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας.
- Να καταδικάσουν τη φυλάκιση του πολιτικού αντιπάλου του.
- Να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους για να αποτρέψουν περαιτέρω επιθέσεις στη βορειοανατολική Συρία.
Πλησιάζοντας προς το τέλος της ομιλίας του, ο κ. Μενέντεζ αναγνώρισε ότι η στάση που τηρεί στο θέμα των F-16 δεν τον καθιστά ιδιαίτερα δημοφιλή στην Άγκυρα, υπενθυμίζοντας ότι ο πρόεδρος Ερντογάν τον έχει επικρίνει και αποκαλέσει εχθρό της Τουρκίας. Ωστόσο, υποστήριξε ότι « αν το να αντιστέκομαι στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με κάνει εχθρό του Ερντογάν. Αν το να επικρίνω την Τουρκία που εξοπλίσει το Αζερμπαϊτζάν και επιτρέπει τη σφαγή αθώων Αρμενίων αμάχων με κάνει εχθρό του Ερντογάν. Αν το να ζητάω από την Τουρκία να αναγνωρίσει την ελληνική και κυπριακή κυριαρχία με κάνει εχθρό του Ερντογάν. Τότε είναι ένας ρόλος που θα αποδεχθώ με τιμή».
Headed to the @DSenFloor to address Erdogan's threatened missile strike on Athens.
— Senate Foreign Relations Committee (@SFRCdems) December 19, 2022
Erdogan's growing ties to Putin, pursuit of repressive & anti-democratic norms, & violations of international law are not only disturbing - they are totally unacceptable. https://t.co/bycY8nq4lx
Κλείνοντας, ο γερουσιαστής έστειλε μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες, λέγοντας:
- Στους συναδέλφους μου εδώ στην Γερουσία θα πω μη φοβάστε να υπερασπιστείτε τις αμερικανικές αξίες μπροστά στην επιθετικότητα του Ερντογάν.
- Στη διεθνή κοινότητα θα πω, μη διστάσετε να κάνετε την Τουρκία να λογοδοτήσει για την παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου.
- Στους πολίτες που ζουν στη σκιά των πυραύλων Typhoon του Ερντογάν θα πω, μην ξεχνάτε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες στέκονται στο πλευρό σας.
- Και σε εκείνους τους ανθρώπους στην Τουρκία που εξακολουθούν να ελπίζουν σε ένα ελεύθερο, δημοκρατικό μέλλον, θα πω μην το βάζετε κάτω. Μια μέρα, με τη γενναιότητα σας, η ειρήνη και η ευημερία θα επιστρέψουν στην πατρίδα σας.