Αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να εγκλωβιστούν σε πύρινο κλοιό είναι οι κάτοικοι του Ελαιορέματος, που εδώ και χρόνια κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την ανάγκη διάνοιξης δρόμων και ζωνών αντιπυρικής προστασίας, αλλά όπως λεν, δεν έχουν εισακουστεί μέχρι σήμερα. «Κάθε φορά που πιάνει φωτιά στο Σέιχ Σου, όπως συνέβη προ ημερών, ζούμε έναν εφιάλτη. Είναι πολύ πρόσφατες οι μνήμες από όσα συνέβησαν στο Μάτι και δεν θέλουμε να είμαστε οι επόμενοι. Τη φωτιά δε μπορείς να την κοροϊδέψεις, ούτε να την ξεγελάσεις. Ζητούμε την άμεση λήψη πυροπροστατευτικών μέτρων σε πλήρη έκταση, χωρίς ημίμετρα, όπως αυτά που βλέπουμε μέχρι σήμερα» λέει η κ. Έλλη Γεωργιάδου, που εκπροσωπεί περισσότερες από είκοσι οικογένειες που ζουν στην περιοχή.
Τα ίδια αιτήματα διατυπώνουν οι κάτοικοι εδώ και τέσσερα χρόνια, από το 2018. «Σήμερα το πευκοδάσος έχει περικυκλώσει ασφυκτικά τα κτίσματα και τις οικογένειες που τα κατοικούν, έχει μειώσει επικίνδυνα τους δασικούς και τους αγροτικούς δρόμους, τις διόδους πρόσβασης κι διαφυγής, καθώς και τις ζώνες πυροπροστασίας. Το δάσος είναι απόλυτα ασυντήρητο, διασπαρμένο ακόμη από καμένα, σάπια και ξερά πεύκα και από όγκους ξερών πευκοβελόνων και κουκουναριών. Οι δασικοί δρόμοι διακόπτονται από νεροφαγιές» ανέφερε η πρώτη έγγραφη αναφορά των κατοίκων στις 10/8/2018. Ακολούθησε αυτοψία της Πυροσβεστικής που ζήτησε εγγράφως να δημιουργηθούν δύο ανεξάρτητοι δρόμοι διαφυγής για όλες τις κατοικίες, όμως ο δήμος απάντησε ότι η περιοχή είναι αναδασωτέα άρα οποιοδήποτε έργο τελεί υπό την έγκριση του δασαρχείου. Έκτοτε ακολούθησαν κι άλλες έγγραφες αναφορές στην πυροσβεστική, το δασαρχείο και τον δήμο, ακόμα και στην εισαγγελία, χωρίς όμως επί της ουσίας να έχει αναληφθεί δράση για τη διάνοιξη δρόμων και άλλα μέτρα πυροπροστασίας που ζητούσαν οι κάτοικοι.
Φοβόμαστε ότι θα καούμε ζωντανοί, όπως στο Μάτι
Λίγο διάστημα αφού κτίστηκε το σπίτι της κ. Γρηγοριάδου ξέσπασε η μεγάλη πυρκαγιά στο Σέιχ Σου. «Τότε κοντέψαμε να καούμε. Ακόμα και σήμερα, κάθε μέρα κοιτάω έξω μην έχει καπνό. Μετά το Μάτι αγωνιώ πιο πολύ». Λόγω του ιδιότυπου καθεστώτος η ίδια δεν έχει δικαίωμα να καθαρίσει μόνη της την περιοχή πέριξ του σπιτιού της. «Πληρώνω ίδια δημοτικά τέλη με όλους τους άλλους, αλλά ζω με την αγωνία του αν θα χιονίσει και θα αποκλειστώ ή αν θα πιάσει φωτιά και θα εγκλωβιστώ». Όπως λέει η ίδια, δεν θυμάται από το 1997 και έπειτα να γίνεται συστηματικός καθαρισμός, αν και διαπιστώνει ότι τα τελευταία 4 χρόνια ήρθαν κάποια συνεργεία και έκοψαν κάποια ξερά δέντρα, αλλά υποστηρίζει ότι χρειάζεται να διανοιχθούν και δρόμοι για να είναι ευχερής η πρόσβασης της πυροσβεστικής.
«Ήρθε η πυροσβεστική πριν 2-3 χρόνια, είδε κατάσταση και μας είπε ‘’εσείς θα καείτε’’. Η πυροσβεστική είπε να γίνει διάνοιξη δρόμων, να γεφυρωθεί ο δρόμος που διακόπτεται από το ρέμα… και το μονο που έγινε ήταν επίστρωση δρόμου 300 μέτρων σε πλάτος 4-5 μέτρα» λέει ο κ. Τουρούτογλου. Όπως τονίζει τα χρόνια πέρασαν αλλά ο κίνδυνος υπάρχει, αφού δεν έχει αλλάξει τίποτα από τότε. «Κάθε καλοκαίρι έχουμε τεράστια αγωνία, κοιμόμαστε με το ένα μάτι ανοιχτό μην πιάσει φωτιά… Θα γίνει ό,τι έγινε και στο Μάτι, δεν έχουμε ένα δρόμο διαφυγής» λέει με έντονη φόρτιση.
Νόμιμες κατοικίες σε αναδασωτέα περιοχή
Το Ελαιόρεμα έχει έκταση 650 στρεμμάτων και περιλαμβάνει 135 ιδιοκτησίες για τις οποίες υπάρχουν νόμιμοι τίτλοι ιδιοκτησίας. Κατά το παρελθόν εκεί ήταν οι μπαχτσέδες του Πανοράματος. Τα κληροτεμάχια δόθηκαν το 1931 στους πρόσφυγες του Πόντου, στο πλαίσιο της γεωργικής αποκατάστασης, με τίτλους της οριστικής διανομής. Για πολλά χρόνια η περιοχή συνέχισε να καλλιεργείται. Κάποιοι από τους σημερινούς ιδιοκτήτες είναι απόγονοι εκείνων των προσφύγων, και κάποιοι άλλοι αγόρασαν τα κληροτεμάχια από τους πρώτους κατόχους των τίτλων. Όπως λεν οι σημερινοί ιδιοκτήτες, έκτισαν με βάση τις προβλέψεις για την εκτός σχέδιου δόμηση και με νόμιμη άδεια από την πολεοδομία. Το 1972, με απόφαση της χούντας, τα κληροτεμάχια γεωργικής αποκατάστασης στο Ελαιόρεμα εντάχθηκαν στην αναδασωτέα περιοχή του περιαστικού δάσους. Μεταπολιτευτικά η απόφαση ανακλήθηκε, για να επανέλθει το 1990, επί οικουμενικής κυβέρνησης.
«Αγοράσαμε κληροτεμάχια της διανομής του 1931 τη δεκαετία του ’90 και κτίσαμε νόμιμα, αλλά πλέον δεν μπορούμε να μεταβιβάσουμε την ιδιοκτησία μας παρά μόνο με διαθήκη, γιατί βρίσκεται σε περιοχή που εκ των υστέρων κηρύχτηκε αναδασωτέα. Δεν μπορούμε ούτε μια αλλαγή να κάνουμε στα σπίτια μας, γιατί η πολεοδομία δεν εκδίδει άδεια» υποστηρίζει η κ. Κατερίνα Γρηγοριάδου. Ο κ. Νίκος Τουρούτογλου κληρονόμησε από τον πατέρα του το αγροτεμάχιο που το δόθηκε από το πρόγραμμα αγροτικής αποκατάστασης και έκτισε το σπίτι του πριν η περιοχή κηρυχτεί αναδασωτέα, όταν εκεί υπήρχαν απλώς χέρσα χωράφια. «Μας πήρε σβάρνα η αναδάσωση, απαγόρευσαν τα πάντα, δεν μπορούσε να καλλιεργηθεί η γη, μεγάλωσαν τα δέντρα και μας κατέλαβε γύρω γύρω το δάσος».
Δεν μπορούν να καθαρίσουν τις αυλές τους
Μετά την τελευταία απόφαση χαρακτηρισμού της αγροτικής περιοχής ως αναδασωτέας και ιδιαίτερα μετά την πυρκαγιά του 1997 υπήρξε εκρηκτική αναζωογόνηση της φύσης και το δάσος που ήταν γιγαντώθηκε. Η απόφαση να περιληφθεί το Ελαιόρεμα στις περιοχές που κρίθηκαν αναδασωτέες είχε ως συνέπεια «όσοι είχαν νομίμως ιδιοκτησίες εντός της περιοχής να μην μπορούν ούτε τις αυλές τους να καθαρίσουν από την οργιώδη βλάστηση, να μην μπορούν να κόψουν ούτε ένα κλαδί πεύκου στο οικόπεδό τους» υποστηρίζει η κ. Γεωργιάδου. «Είμαστε ιδιοκτήτες γης μειωμένων δικαιωμάτων. Για να κόψω δυο πεύκα που έπεφταν στην σκεπή μου κάλεσα την δασική υπηρεσία. Όμως δεν αρκεί αυτό, πρέπει να γίνει εκτεταμένος καθαρισμός» λέει από την πλευρά του ο κ. Νίκος Τουρούτογλου. Σημειωτέον ότι για να γίνει καθαρισμός εντός των ορίων των κληροτεμαχίων θα πρέπει να προηγηθεί αίτημα στο δασαρχείο, και αφού εγκριθεί ο καθαρισμός θα πρέπει να γίνει από έμπειρο συνεργείο υλοτόμων και με την επίβλεψη της δασικής υπηρεσίας.