Ως μια πρώτη νίκη στον αγώνα τους να αποδοθούν ευθύνες για τη δυσοσμία στην περιοχή του Κορδελιού-Ευόσμου, χαρακτηρίζουν τα μέλη της ομάδας πολιτών «Η αναπνοή είναι δικαίωμα» την καταδίκη σε πρώτο βαθμό στελέχους των ΕΛΠΕ για υποβάθμιση περιβάλλοντος στη μονάδα που λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη.
Με ομόφωνη απόφαση το δικαστήριο αναγνώρισε πρόθεση τελούμενη διά παραλείψεως κατ’ εξακολούθηση, επιβάλλοντάς του ποινή φυλάκισης ενός έτους με αναστολή. Σημειωτέον ότι η πρόταση της εισαγγελέως ήταν για δύο έτη, λόγω της μεγάλης διάρκειας τέλεσης των πράξεων και παραλείψεων και της επίπτωσης ως προς την κοινωνία. Υποβλήθηκε έφεση και η υπόθεση θα εξεταστεί σε δεύτερο βαθμό.
Είχε προηγηθεί η αθώωση δύο πρώην διευθυντών των βιομηχανικών εγκαταστάσεων των ΕΛ.ΠΕ. στη Θεσσαλονίκη, που κατηγορούνταν για ρύπανση και υποβάθμιση περιβάλλοντος, πράξη συνδεόμενη με τη λειτουργία του διυλιστηρίου της Θεσσαλονίκης, για την περίοδο από το 2016 έως τις αρχές του 2018. Η παραπομπή στη δικαιοσύνη βασίστηκε σε έκθεση που συνέταξαν Επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Το κατηγορητήριο τούς καταλόγιζε μεταξύ άλλων ότι δεν μερίμνησαν για την ορθή αποθήκευση των χημικών ουσιών και προϊόντων εντός του διυλιστηρίου, ότι δεν τήρησαν τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και της αποτροπής διαρροής επικίνδυνων αποβλήτων (όπως π.χ. μαζούτ ) κι ότι δεν φρόντισαν για τη σύννομη διαχείριση των στερεών επικίνδυνων αποβλήτων. Τελικά ο εισαγγελέας της έδρας ζήτησε την απαλλαγή τους, πρόταση με την οποία συντάχθηκαν οι δικαστές.
Στη δίκη που διεξήχθη προ ημερών, και οδήγησε στην καταδίκη του πρώην στελέχους των ΕΛΠΕ, η δίωξη προήλθε μετά από μηνυτήρια αναφορά των κατοίκων, η οποία είχε μπει στο αρχείο και ανασύρθηκε μετά το πόρισμα των μετρήσεων του ΑΠΘ το 2019. Κατέθεσαν ως μάρτυρες κατηγορίας μεταξύ άλλων δύο Επιθεωρήτριες Περιβάλλοντος οι οποίες είχαν προβεί σε σχετικούς ελέγχους, ο πρώην αντιδήμαρχος Πρασίνου του Δήμου Ευόσμου- Κορδελιού και κάτοικοι της περιοχής. Σύμφωνα Στέλιο Δημητριάδη, μέλος της ομάδας «Η αναπνοή είναι δικαίωμα», η υπόθεση που εκδικάστηκε προ ημερών και κατέληξε στην καταδίκη του πρώην στελέχους των ΕΛΠΕ αγγίζει τον πυρήνα της υπόθεσης της δυσοσμίας, για αυτό έχει μεγάλη σημασία η πρωτόδικη καταδικαστική απόφαση.
«Πραγματικά αξίζουν οι αγώνες για το περιβάλλον. Ο κόσμος αναθάρρησε με αυτή την απόφαση, γιατί χρειάζεται να έχει στα χέρια του μια απόφαση, έναν ‘’φάρο’’, κάτι να τον παρακινήσει για να ασχοληθεί με τα περιβαλλοντικά προβλήματα» λέει ο ίδιος στο makthes.gr.
Ακόμα σημαντικότερη θεωρείται για την ομάδα της «Αναπνοής» η επικείμενη εκδίκαση της τρίτης υπόθεσης, τον προσεχή Μάρτιο, γιατί στη δικογραφία περιλαμβάνονται και οι μετρήσεις του ΑΠΘ για τη δυσοσμία, που κατέδειξε ότι οι ενώσεις που προκαλούν το φαινόμενο της δυσοσμίας εντοπίστηκαν σε πολύ μεγάλες συγκεντρώσεις σε δύο μονάδες εντός της βιομηχανικής εγκατάστασης των ΕΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη.
Να πάρουν θέση όλοι
«Η καταδικαστική απόφαση του Γ' Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης στις 15-12-22 σίγουρα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα σε έναν μακροχρόνιο αγώνα των πολιτών. Η ατμοσφαιρική ρύπανση και υποβάθμιση δεν γνωρίζει σύνορα. Αφορά όλη τη Θεσσαλονίκη, καθώς οι επικρατέστεροι άνεμοι είναι Δυτικοί-Βορειοδυτικοί. Η απόφαση αποτελεί μια αφορμή να ανοίξει ξανά ο δημόσιος διάλογος γύρω από την αποτελεσματικότητα της προστασίας του περιβάλλοντος, τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, τα διαθέσιμα εργαλεία και τις διαδικασίες που παρέχονται ή δεν παρέχονται στην κοινωνία των πολιτών, τον συντονισμό και τη στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών και άλλα πολλά σημαντικά ζητήματα» λέει ο κ. Δημητριάδης.
Ο ίδιος επισημαίνει ότι «οφείλει η Περιφέρεια να δημοσιεύει άμεσα και online όλα ανεξαιρέτως τα αποτελέσματα από τον Σταθμό Μέτρησης Αέριας Ρύπανσης στο Κορδελιό, αφού πλέον μετά την πρόσφατη αναβάθμισή του καταγράφει σειρά οσμηρών ουσιών. Οφείλει, ομοίως, να εκπονήσει επιδημιολογικές μελέτες στον πληθυσμό. Για τους λόγους αυτούς, αναμένουμε να πάρουν δημόσια θέση όλες οι πολιτικές δυνάμεις τόσο της τοπικής αυτοδιοίκησης (Δήμαρχοι του ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος, Περιφερειάρχης, Αντιπεριφερειάρχης κλπ) όσο και της κεντρικής πολιτικής σκηνής (κυβέρνηση και αντιπολίτευση). Οι κάτοικοι, πάντως, του Δήμου Κορδελιού - Ευόσμου δεν μπορούν να ζουν ως αιχμάλωτοι στα σπίτια τους, για να αποφεύγουν την εισπνοή δύσοσμων και μη ουσιών μιας βαριάς βιομηχανίας. Είναι γνωστό ότι ο οικισμός μας κατοικείται πολύ πριν τη δεκαετία του 1960, οπότε και εγκαταστάθηκε το διυλιστήριο. Η πραγματική δικαίωση θα έρθει, όταν οι πολίτες θα αναπνέουν καθαρό αέρα, επειδή είναι όχι μόνο δικαίωμά τους αλλά και ζωτική τους ανάγκη».