Σε κοινή διαπίστωση, ότι η ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕυρωπαϊκήΈνωση θα λειτουργήσει προς όφελος του ευρύτερου οικονομικού τοπίου στην περιοχή, αλλά και παγκοσμίως, ενισχύοντας παράλληλα τις σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ των κρατών που την απαρτίζουν, διατύπωσαν οι συμμετέχοντες στις εργασίες της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της Ένωσης Βαλκανικών Επιμελητηρίων.
Η διοργάνωση πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από πρωτοβουλία της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος (ΚΕΕΕ). Η ΚΕΕΕ ασκεί την προεδρία έως το τέλος του 2023 ενώ, κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνέλευσης, ανακοινώθηκε ότι την προεδρία για το 2024 αναλαμβάνει η Βόρεια Μακεδονία.
«Το μεγαλύτερο διακύβευμα που αντιμετωπίζει σήμερα η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων είναι η ένταξη των χωρών αυτών στην ΕΕ», επισήμανε στην έναρξη της τοποθέτησής του, ο πρόεδρος της ΚΕΕΕ και του ΕΒΕΘ, κ. Γιάννης Μασούτης.«Αυτό ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους ίδρυσης της Ένωσης Βαλκανικών Επιμελητηρίων, δηλαδή η υποστήριξη των προσπαθειών των χωρών της περιοχής στην ένταξη τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια» ανέφερε.
«Η ΕΕ έχει αναπτύξει μια πολιτική για τη στήριξη της βαθμιαίας ενσωμάτωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ένωση», τόνισε ο Ι.Μασούτης και πρόσθεσε ότι το σχέδιο παρέχει στις επιχειρήσεις των Δυτικών Βαλκανίων πρόσβαση στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά σε διαφορετικούς τομείς, αλλά ταυτόχρονα καλεί τις βαλκανικές χώρες να ολοκληρώσουν την περιφερειακή κοινή αγορά τους και να επιταχύνουν τις μεταρρυθμίσεις, για να προσαρμόσουν τους κανόνες τους στα ευρωπαϊκά πρότυπα.Όπως υπενθύμισε, πρόθεση της ΕΕ είναι να διαθέσει ένα πακέτο 6 δις. ευρώ για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στα Βαλκάνια, εκ των οποίων 4 δις. ευρώ σε δάνεια και 2 δις. ευρώ σε επιδοτήσεις «αλλά η επένδυση είναι συνάρτηση της συμμόρφωση με τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις», επισήμανε ο κ. Μασούτης.
Στην Συνέλευση παραβρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμό ο υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης, κ. Στάθης Κωνσταντινίδης, ο πρόεδρος της Ένωσης Τουρκικών Επιμελητηρίωνκαι αντιπρόεδρος των Ευρωεπιμελητηρίων, κ. Rifat Hisarciklioglu, ο οποίος ηγείτο σε πολυπληθή αποστολή προέδρων Τουρκικών Επιμελητηρίων. Ακόμα, παρέστησαν ο απερχόμενος δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Μακεδονία, κ. Χρήστος Νίκας, ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Πάρις Μπίλλιας, η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας (ΣΒΕ), κ. Λουκία Σαράντη, ο Ά αντιπρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, κ. Εμμανουήλ Βλαχογιάννης. Στις εργασίες συμμετείχαν ακόμα, οι πρόεδροι του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Σερβίας, του Οικονομικού Επιμελητηρίου Βόρειας Μακεδονίας και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Βουλγαρίας, κκ GoranJovic, Branko Azeski και Tsvetan Simeonovκαθώς και το μέλος του Κυπριακού Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου, κ.Γιοβάννα Μ. Γιουσελλή.
Από τη Διοικούσα Επιτροπή της ΚΕΕΕ, το παρών έδωσαν οι κκ. Ιορδάνης Τσώτσος, Α΄αντιπρόεδρος, Παύλος Ραβάνης, Β΄ αντιπρόεδρος, Ηλίας Χατζηχριστοδούλου, Δ΄ αντιπρόεδρος, Παναγιώτης Αγνιάδης, γενικός γραμματέας, Βασίλης Γιαγιάκος, Οικονομικός Επόπτης και Στέφανος Γεωργιάδης, Υπεύθυνος Διεθνών Σχέσεων και Εξωστρέφειας. Τοποθετήσεις, εκτός από τον πρόεδρο της ΚΕΕΕ, έκανε ο κ. Τσώτσοςκαθώς και ο κ. Αγνιάδης.
Επισυνάπτεται παρακάτω όλη η ομιλία του προέδρου της ΚΕΕΕ, κ. Ιωάννη Μασούτη.
«Χαιρετίζουμε την Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ένωσης Βαλκανικών Επιμελητηρίων που λαμβάνει χώρα στην ιδιαίτερη μου πατρίδα, την Θεσσαλονίκη, την πρωτεύουσα της Μακεδονίας.
Το μεγαλύτερο διακύβευμα που αντιμετωπίζει σήμερα η περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων είναι η ένταξη των χωρών αυτών στην ΕΕ.
Αυτό ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους ίδρυσης της Ένωσης Βαλκανικών Επιμελητηρίων (ABC), δηλαδή η υποστήριξη των προσπαθειών των χωρών της περιοχής στην ένταξη τους στην ΕΕ. Ο στόχος αυτός επετεύχθη για Βουλγαρία και Ρουμανία, Κροατία και Κύπρο και είναι σε εξέλιξη οι διαδικασίες ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας.
Η ΕΕ έχει αναπτύξει μια πολιτική για τη στήριξη της βαθμιαίας ενσωμάτωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ένωση. Την 1η Ιουλίου 2013, η Κροατία υπήρξε η πρώτη από τις επτά χώρες που έγινε μέλος της ΕΕ, ενώ η Αλβανία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία και η Σερβία έχουν καθεστώς υποψήφιων χωρών.Έχουν ανοίξει ενταξιακές διαπραγματεύσεις και κεφάλαια με το Μαυροβούνιο και τη Σερβία, τον Ιούλιο του 2022 άνοιξαν διαπραγματεύσεις με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ το Κόσοβο υπέβαλε αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2022.
Το σχέδιο παρέχει στις επιχειρήσεις των Δυτικών Βαλκανίων πρόσβαση στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά σε διαφορετικούς τομείς, αλλά ταυτόχρονα καλεί τις βαλκανικές χώρες να ολοκληρώσουν την περιφερειακή κοινή αγορά τους και να επιταχύνουν τις μεταρρυθμίσεις για να προσαρμόσουν τα πρότυπα και τους κανόνες τους στα ευρωπαϊκά.
Πρόθεση της ΕΕ είναι να διαθέσει ένα πακέτο 6 δισ. ευρώ για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στα Βαλκάνια, εκ των οποίων 4 δισ. ευρώ σε δάνεια και 2 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις, αλλά εξαρτά την επένδυση από τη συμμόρφωση με τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις.
Τα διμερή εμπορικά ισοζύγια της Ελλάδας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων είναι διαχρονικά πλεονασματικά. Κατά το 2022, οι εμπορικές ροές ανέκαμψαν σε προ πανδημίας επίπεδα, διαμορφώνοντας το συνολικό μας πλεόνασμα με τις χώρες της περιοχής στα 2,1 δις.ευρώ: Αλβανία +435,6 εκ. ευρώ, Δημοκρατία της Βορείου Μακεδονίας +1.088,4 εκ. ευρώ, Βοσνία και Ερζεγοβίνη +41,3 εκ. ευρώ, Κόσοβο +80,9 εκ. ευρώ, Μαυροβούνιο +285,1 εκ. ευρώ και Σερβία +159,9 εκ. ευρώ).
Η Ελλάδα αποτελεί έναν από τους βασικότερους ξένους επενδυτές στη Σερβία, την Αλβανία και την Βόρεια Μακεδονία. Η ελληνική επενδυτική παρουσία στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο είναι λιγότερο αισθητή, αν και παρουσιάζει αξιόλογη δυναμική λόγω της εγκατάστασης εκεί (ιδίως σε Κόσοβο και Μαυροβούνιο) θυγατρικών σημαντικών ελληνικών επιχειρήσεων. Το συνολικό ελληνικό επενδυμένο κεφάλαιο στην περιοχή εκτιμάται σε 1,55 δισ. ευρώ.
Η βαλκανική περιφερειακή πολιτική της Ελλάδας αποβλέπει στην ανάπτυξη της περιοχής μέσω της διευρυμένης διμερούς συνεργασίας, της πλήρους αξιοποίησης των υφιστάμενων περιφερειακών σχημάτων, αλλά και των μηχανισμών της ΕΕ.
Τα σχήματα αυτά στοχεύουν στην προώθηση της συνεργασίας των συμμετεχόντων χωρών σε σειρά τομέων όπως – πέραν των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και πολιτικής προστασίας –οι μεταφορές – επικοινωνίες, η συνδεσιμότητα δικτύων και υποδομών (οδικών, σιδηροδρομικών, τηλεπικοινωνιών) και η συνεργασία στην υλοποίηση δικτύου υδάτινων δρόμων στα Βαλκάνια. Από ελληνικής πλευράς ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην σταδιακή διαμόρφωση περιφερειακής αγοράς στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων, κοινές δράσεις στους τομείς ενέργειας (αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου) και επενδύσεων, καθώς και διαμόρφωση πλατφόρμας τεχνολογίας για ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών.
Σήμερα (σημαδιακά 13.12.2023) συναντώνται οι ηγέτες της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων στις Βρυξέλλες ένα χρόνο μετά τη σύνοδο κορυφής του 2022 στα Τίρανα.
Η σύνοδος κορυφής είναι μια ευκαιρία να επιβεβαιωθεί εκ νέου η προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ καθώς και η ανάγκη για συνεχή και μη αναστρέψιμα μεταρρυθμιστικά επιτεύγματα των εταίρων, που να στηρίζονται στις αξίες και τις αρχές της ΕΕ.
Τα κύρια θέματα συζήτησης θα είναι:
• η εμβάθυνση της πολιτικής και πολιτικής δέσμευσης με τα Δυτικά Βαλκάνια
• η προσέγγιση των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων πιο κοντά στην ΕΕ και η προώθηση της σταδιακής ολοκλήρωσης
• η οικοδόμηση οικονομικών θεμελίων για το μέλλον και μετριασμό των επιπτώσεων του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας
• η ενίσχυση της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας του οικοδομήματος
Προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να κινηθούμε και σας καλώ όλους σε μια κοινή προσπάθεια για την επίτευξη των στόχων αυτών».