Και η Σάλμα Χάγιεκ; Kαι ο Βενσάν Κασέλ; Kαι ο Κρις Εβανς; Τι γυρεύουν όλοι αυτοί οι αστέρες του Χόλιγουντ στη Δράμα; Η απάντηση είναι πλέον προφανής: Γυρίζουν ταινία με την Κεντρική Μακεδονία να καθίσταται πόλος έλξης για διεθνούς βεληνεκούς παραγωγές με την κινηματογραφική αφρόκρεμα να ρίχνει άγκυρα στην Κεντρική Μακεδονία Θεσσαλονίκη.
Χθες ολοκληρώθηκαν τα γυρίσματα του φιλμ «The Carpenter’s Son» σε σκηνοθεσία Ρομέν Γαβρά με τα εντυπωσιακά λατομεία εξόρυξης μαρμάρου στην περιοχή του Βώλακα, στον δήμο Κάτω Νευροκοπίου της ορεινής Δράμας να αποτελούν το ιδανικό σκηνικό που θα «ντύνει» την ταινία.
Στο πλαίσιο αυτό, στο κινηματογραφικό προσκήνιο και στα… χολιγουντιανά ραντάρ συνεχίζει να βρίσκεται σταθερά και το 2024 η Κεντρική Μακεδονία με την περιοχή να «γράφει» και να πρωταγωνιστεί σε ένα σενάριο που δε φανταζόταν oύτε στα πιο τρελά της όνειρα τα προηγούμενα χρόνια.
Τα τελευταία χρόνια στη Θεσσαλονίκη έχουν γυριστεί 6 ταινίες με… σφραγίδα Χόλιγουντ, με πολλούς αστέρες της κινηματογραφικής Μέκκας να παρελαύνουν από την πόλη (Αντόνιο Μπαντέρας, Τζέισον Στέιθαμ, Μέγκαν Φοξ, μεταξύ άλλων, ήρθαν στην πόλη).
100 εκατ. ευρώ ρέουν στην τοπική οικονομία
Οι ωφέλειες από τη δυναμική είσοδο της Θεσσαλονίκης στον κινηματογραφικό χάρτη διαχέονται σε σημαντικό τμήμα της τοπικής οικονομίας. Είναι ενδεικτικό πως καταγράφηκαν 90.000 διανυκτερεύσεις, αλλά και έσοδα που ξεπέρασαν τα 100 εκατ. ευρώ από τις τέσσερις κινηματογραφικές ταινίες που γυρίστηκαν στην περιοχή το 2022, κυρίως στην Θεσσαλονίκη, με τους… χολιγουντιανούς οιωνούς να προμηνύουν πως το «φώτα, κάμερα, πάμε» θα ακούγεται συχνά τα επόμενα χρόνια.
Πέρα όμως από τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και την τουριστική βιομηχανία, ο θετικός αντίκτυπος αφορά και στις θέσεις εργασίας. Δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός πως απασχολούνται και Έλληνες εργαζόμενοι στις παραγωγές (κάμερες, ήχος, editorial, post production, λογιστές, νομική υποστήριξη και άλλες ειδικότητες πίσω από την κάμερα).
Τα οφέλη, άμεσα και έμμεσα, αν η Θεσσαλονίκη και η Κεντρική Μακεδονία καθιερωθούν για τα καλά στον κινηματογραφικό χάρτη και δεν αποτελέσουν ένα πυροτέχνημα, ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε βάθος χρόνου με την τοπική οικονομία να έχει την ευκαιρία να αλλάξει επίπεδο διαχέοντας την προστιθέμενη αξία που θα δημιουργηθεί στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
«Κινηματογραφικός» τουρισμός
Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αναλύσεις για τη διαφήμιση που προσφέρουν στην περιοχή χολιγουντιανές παραγωγές με ηθοποιούς-κράχτες για το κοινό, που προβάλλονται στις μεγαλύτερες κινηματογραφικές αίθουσες του πλανήτη.
Την ώρα που η Θεσσαλονίκη πασχίζει να προσελκύσει περισσότερους Αμερικανούς τουρίστες, οι οποίοι και ανεβάζουν επίπεδο στο τουριστικό της προϊόν, καθώς ξοδεύουν τα περισσότερα, τονώνοντας την τοπική οικονομία, το… κινηματογραφικό γλυκό έρχεται και δένει βοηθώντας τα μέγιστα την περιοχή να «συστηθεί» σε μεγάλες αγορές.
Πέρα από το «The Carpenter’s Son», που γυρίστηκε στη Δράμα, η πιο πρόσφατη… επίσκεψη του Χόλιγουντ στη Θεσσαλονίκη έγινε μέσω των γυρισμάτων της ταινίας «Dirty Angels», της κινηματογραφικής παραγωγής της Millennium Media σε συνεργασία με τα Nu Boyana Film Studios Hellenic και την Chiltern Media, με πρωταγωνίστρια τη διάσημη χολιγουντιανή σταρ Έβα Γκριν.
Τα γυρίσματα της νέας ταινίας δράσης της Millennium Media, της πέμπτης κατά σειρά παραγωγής της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη μέσα στα τελευταία δύο χρόνια, πραγματοποιήθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους στην πόλη, σε κτίρια, ξενοδοχεία και κεντρικά σημεία, αλλά και σε τοποθεσίες της ευρύτερης περιοχής, όπως τους Αμπελόκηπους, τη Μενεμένη, τα Διαβατά, το Πανόραμα, το Σέιχ Σου και το Ασβεστοχώρι. Από τα 35 εκατ. ευρώ που κόστισε η ταινία, εκτιμάται πως τα 20 εκατ. έμειναν στη Θεσσαλονίκη, ενώ δημιουργήθηκαν 250 θέσεις εργασίας.
Είχε προηγηθεί η ταινία «Red Sonja», επιστημονικής φαντασίας και δράσης, remake του ομώνυμου κόμικ και της ταινίας του 1985, τα γυρίσματα της οποίας έγιναν στα στούντιο της Θέρμης στη Θεσσαλονίκη, ενώ ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται το γεγονός ότι το post production, δηλαδή η διαδικασία παραγωγής της ταινίας μετά από τα γυρίσματα, που απαιτεί υψηλών προδιαγραφών ειδικά εφέ, θα γίνει στη Θεσσαλονίκη, εξασφαλίζοντας μάλιστα 100 νέες θέσεις.
Τ0 2022 συνεργεία «όργωσαν» το κέντρο και γειτονιές της Θεσσαλονίκης αλλά και τη Χαλκιδική για τα γυρίσματα της χολιγουντιανής παραγωγής «The Bricklayer», με πρωταγωνιστές τον Άαρον Έκχαρτ και τη Νίνα Ντόμπρεβ, υπό τη σκηνοθετική μπαγκέτα τού διεθνούς φήμης Ρένι Χάρλιν (πρόκειται για ένα κατασκοπικό θρίλερ, που προβλήθηκε στις σκοτεινές αίθουσες το φθινόπωρο του 2023).
Ήταν η τρίτη ταινία που πραγματοποίησε γυρίσματα στη Θεσσαλονίκη (και η πρώτη με πλοκή που εκτυλίσσεται στην πόλη) μετά τις παραγωγές «The Enforcer (Barracuda)» και «Expendables 4», με πρωταγωνιστές αστέρες πρώτου μεγέθους, όπως ο Σιλβέστερ Σταλόνε, ο Αντόνιο Μπαντέρας, ο Τζέισον Στέιθαμ, ο Άντι Γκαρσία και η Μέγκαν Φοξ (όλες οι ταινίες γυρίστηκαν για λογαριασμό της χολιγουντιανής εταιρείας παραγωγής Millennium Media, σε συνεργασία με τα Nu Boyana Film Studios Hellenic).
Για να αντιληφθεί κάποιος τι σημαίνουν για την περιοχή τα γυρίσματα, αρκεί να αναλογιστεί ότι μόνο στο Bricklayer απασχολήθηκαν περίπου 3.000 βοηθητικοί ηθοποιοί, πολλές τοπικές επιχειρήσεις συνεργάστηκαν για την κάλυψη των αναγκών της παραγωγής (ο προϋπολογισμός της οποίας άγγιξε τα 21 εκατ. ευρώ), ενώ καίριας σημασίας είναι και η προβολή της Κεντρικής Μακεδονίας στο εξωτερικό, καθώς, μέσα από την ταινία, πολλά σημεία της Θεσσαλονίκης και της περιφέρειας θα «ταξιδέψουν» σε όλο τον κόσμο.
Αντίστοιχα, στην περίπτωση της ταινίας «Expendables 4», περί τα 300 άτομα της παραγωγής διέμειναν επί σχεδόν ενάμιση μήνα στη Θεσσαλονίκη, πραγματοποιώντας περίπου 10.000 διανυκτερεύσεις σε 14 ξενοδοχεία της περιοχής, αλλά και σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης τύπου ΑirBnΒ (ένα όφελος στο οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστούν τα έσοδα και για άλλες εταιρείες και επιχειρήσεις της πόλης, όπως π.χ. αυτές που παρείχαν τεχνικό εξοπλισμό).
Από Λος Άντζελες… Θέρμη
Πλέον, οι προβολείς στρέφονται στα κινηματογραφικά στούντιο παραγωγής ταινιών της «NU Boyana Film Studios», τα οποία θα φιλοξενηθούν στις αποθήκες Κορδογιάννη, στη Θέρμη, μία επένδυση της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ (του αμερικανικού κολοσσού Millennium Media και της εταιρείας «Βασιλικά Θέρμης», η οποία συνδέεται με την εταιρεία κινηματογραφικών παραγωγών Nu Boyana Hellenic) που αναμένεται να μπει σε τροχιά υλοποίησης το ερχόμενο διάστημα.
Με την ολοκλήρωση των τελευταίας τεχνολογίας στούντιο, εκτιμάται ότι η Θεσσαλονίκη θα μπορεί να φιλοξενεί κινηματογραφικά γυρίσματα ακόμη και 365 ημέρες τον χρόνο σε 16 διακριτούς χώρους συνολικού εμβαδού άνω των 20.000 τ.μ., που εκτείνονται σε συνολική έκταση 83 στρεμμάτων. Μελλοντικά, θα μπορεί να στηθεί ολόκληρο σκηνικό πόλης!
Τα γυρίσματα κινηματογραφικών υπερπαραγωγών του εξωτερικού θα συνεχιστούν στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ παράλληλα θα δημιουργηθούν και νέες υπερσύγχρονες υποδομές με στόχο την μεγαλύτερη ανάπτυξη της οπτικοακουστικής βιομηχανίας στην χώρα μας.
Τα σημεία- κλειδιά
01 Έσοδα πάνω από 100 εκατ. ευρώ στην τοπική οικονομία μπορεί να αποφέρει η εδραίωση Θεσσαλονίκης και Κ. Μακεδονίας στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη.
02 Η δημιουργία κινηματογραφικών στούντιο στη Θέρμη θα εκτοξεύσει (σε πολλαπλά επίπεδα) την Κεντρική Μακεδονία.
03 Αν κάθε χρόνο γυρίζονταν στη χώρα 20 ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού, της τάξεως των 450.000 ευρώ καθεμία, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) θα «απογειωνόταν» 14,2 εκατ. ευρώ.
04 Περίπου 30 θέσεις εργασίας δημιουργούνται στην οικονομία για κάθε 1 εκατομμύριο ευρώ δαπάνη στην παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών.
Ο καθοριστικός ρόλος του Film Office
Ρόλο-κλειδί στην κινηματογραφική άνθιση Θεσσαλονίκης και Κεντρικής Μακεδονίας παίζει το Film Office της ΠΚΜ, που έχει προσελκύσει μεγάλες παραγωγές, τραβώντας χειρόφρενο στη γραφειοκρατία.
Η λειτουργία του βασίζεται σε τρεις πυλώνες: τον οικονομικό, τον πολιτιστικό και τον εκπαιδευτικό. Ο πρώτος πυλώνας ασχολείται με την προσέλκυση οπτικοακουστικών παραγωγών στην Κεντρική Μακεδονία, προωθώντας και τις επτά περιφερειακές ενότητες (Θεσσαλονίκης, Ημαθίας, Πέλλας, Κιλκίς, Σερρών, Χαλκιδικής, Πιερίας) ως ιδανικές τοποθεσίες γυρισμάτων για οπτικοακουστικές παραγωγές όλων των ειδών.
Ο δεύτερος πυλώνας αναφέρεται στην πολιτιστική κληρονομιά της Κεντρικής Μακεδονίας και ιδίως στον κινηματογραφικό πολιτισμό της περιοχής, ενώ, σε ό,τι αφορά τον εκπαιδευτικό πυλώνα, το Film Office διοργανώνει εκδηλώσεις εκπαίδευσης και δικτύωσης για όλους τους επαγγελματίες που εργάζονται στην Κεντρική Μακεδονία, ενθαρρύνοντας παράλληλα τον κινηματογραφικό αλφαβητισμό του ευρύτερου κοινού.
Στόχος του Film Office είναι η σταδιακή ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας, η σύνδεση εγχώριων και ξένων οπτικοακουστικών έργων με έμπειρους τοπικούς επαγγελματίες και επιχειρήσεις και η ενημέρωση των κινηματογραφιστών για τα ανταγωνιστικά εθνικά κίνητρα που προσφέρει η Ελλάδα, όπως για οπτικοακουστικές παραγωγές, όπως το πρόγραμμα cash rebate 40% και το καθεστώς φοροαπαλλαγής 30%, και τα δύο επενδυτικά εργαλεία, τα οποία διαχειρίζεται το ΕΚΟΜΕ (Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας).
Αξίζει βέβαια να σημειωθεί πως γραφειοκρατικές εμπλοκές «έφαγαν» το ΕΚΟΜΕ και στην θέση του πλέον ιδρύθηκε το ΕΚΚΟΜΕΔ (Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Οπτικοακουστικών Μέσων και Δημιουργίας), το οποίο από τις αρχές του 2025 θα αρχίσει να δέχεται και πάλι αιτήσεις από τους ενδιαφερόμενους.
Η επαναλειτουργία της πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων για το σύστημα cash rebate είναι ζήτημα άμεσης προτεραιότητας για τον κινηματογραφικό κόσμο με την Ελλάδα για μία ακόμα φορά να πυροβολεί τα πόδια της…
Χολιγουντιανός βαρδάρης… 14,2 εκατ. στο ΑΕΠ
Αν κάθε χρόνο, γυρίζονταν στη χώρα 20 ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού, της τάξεως των 450.000 ευρώ καθεμία, το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) θα αυξανόταν κατά 14,2 εκατ. ευρώ, βάσει έρευνας του ΙΟΒΕ.
Εάν για τις ανάγκες μίας παραγωγής δαπανούνταν στην Ελλάδα 25 εκατ. ευρώ, το ΑΕΠ θα αυξανόταν κατά 39 εκατ. ευρώ και στη διάρκεια των γυρισμάτων θα δημιουργούνταν 755 θέσεις εργασίας, ενώ τα οικονομικά οφέλη μεγιστοποιούνται, εάν ληφθεί υπόψη η επίδραση στον τουρισμό από την προβολή των περιοχών όπου γίνονται τα εκάστοτε γυρίσματα.
30 θέσεις εργασίας για κάθε 1 εκατ. δαπάνη
Από την πλευρά της απασχόλησης, συνολικά, περίπου 30 θέσεις εργασίας δημιουργούνται στην οικονομία για κάθε 1 εκατομμύριο ευρώ δαπάνη στην παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών.
Η Ελλάδα, λόγω και των ενισχύσεων μέσω του καθεστώτος cash rebate, μπορεί να έχει καταστεί ελκυστική στις διεθνείς παραγωγές, όμως, δε συμβαίνει το ίδιο με τις υποδομές, τα κινηματογραφικά δηλαδή στούντιο, των οποίων η απουσία απομειώνει το συγκριτικό πλεονέκτημα.
Και αυτό διότι οι ξένοι παραγωγοί, που επιλέγουν τη χώρα, θα πρέπει είτε να εξαρτώνται από την περιορισμένη διαθεσιμότητα των υφιστάμενων, περίπου επτά, στούντιο, κατάλληλων κυρίως για τηλεοπτικές παραγωγές είτε να πραγματοποιούν τα γυρίσματά τους σε ανοιχτούς χώρους, οι οποίοι υπόκεινται σε αστάθμητους παράγοντες, όπως ο καιρός.
Αυτού του είδους οι εγκαταστάσεις, ωστόσο, συμπληρώνουν μαζί με τις εταιρείες post production και σημαντικό αριθμό άλλων παικτών του θεάματος, τον καμβά της κινηματογραφικής βιομηχανίας, που διαθέτει έναν από τους ισχυρότερους οικονομικούς πολλαπλασιαστές.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 03.11.2024