Το 2006 η 33χρονη ακτιβίστρια Ταράνα Μπερκ από το Μπρονξ της Νέας Υόρκης, ρίχνει για πρώτη φορά στα σόσιαλ μίντια το hashtag #Μetoo. Μεγαλωμένη σ’ ένα φτωχόσπιτο σε μια γειτονιά-γκέτο, η Μπερκ βίωσε τη φρίκη στο κορμί και την ψυχή της από πολύ μικρή, καθώς έπεσε θύμα βιασμού και σεξουαλικής κακοποίησης τόσο ως παιδί όσο και ως έφηβη! Αντί να κλειστεί στον εαυτό της, ταξίδεψε από τον τόπο που την πλήγωσε σ’ έναν ακόμη πιο δύσκολο να είσαι ο εαυτός σου, πόσο μάλλον γυναίκα, τη Σέλμα της Αλαμπάμα, την πόλη του Νότου απ’ όπου ξεκίνησε και η μεγάλη πορεία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, για να δουλέψει με κορίτσια και γυναίκες που είχαν τη φρικτή της μοίρα, αλλά κυρίως να φροντίσει πως καμιά γυναίκα δε θα ξαναμείνει σιωπηλή φοβούμενη να καταγγείλει τον δυνάστη της.
Έντεκα χρόνια μετά, το 2017 το #Metoo που στις δύο λεξούλες του περιλαμβάνει την αφύπνιση, την απελευθέρωση, το σπάσιμο των δεσμών και τελικά μεταφέρει το φόβο από τα θύματα στους θύτες, εμφανίζεται ξανά στο twitter από την ηθοποιό Αλίσα Μιλάνο με αφορμή κάποιες καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση που ακούγεται πως έγιναν εναντίον γνωστού παραγωγού της αμερικανικής βιομηχανίας θεάματος. Το #Metoo της Ταράνα Μπερκ γίνεται τσουνάμι οργής που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα του και παίρνει μαζί του ένα από τα πιο ισχυρά πρόσωπα του κόσμου και σίγουρα το ισχυρότερο του Χόλιγουντ, τον Χάρβεϊ Γουάινστιν.
Το πιο βρόμικο μυστικό του Χόλιγουντ
Από όταν άρχισε μαζί με τον αδερφό του να ασχολείται με τη σόου μπίζνες, ο Χάρβεϊ Γουάινστιν δεν άργησε να βγάλει τη φήμη του «μάγου». Δύσκολος χαρακτήρας έλεγαν όλοι, εκρηκτικός αλλά είχε το άγγιγμα του Μίδα κι ό,τι έπιανε γινόταν... χρυσό αγαλματίδιο. Όποιος ή όποια επιθυμούσε διακαώς ένα Όσκαρ αρκούσε να απευθυνθεί στον Γουάινστιν για να του βρει το κατάλληλο πρότζεκτ όπου όχι μόνο θα ξεδίπλωνε το ταλέντο του/της, αλλά ο ίδιος ο παραγωγός θα φρόντιζε το όνομα του εκλεκτού να προωθηθεί καταλλήλως στην Ακαδημία και να μπει στα φαβορί για το βραβείο. Για του λόγου του αληθές, πριν οι γυναίκες που εξευτέλισε, κακοποίησε και βίασε ο Γουάινστιν σπάσουν τη σιωπή, τα φιλμ του μετρούσαν 81 Όσκαρ! Οι καιροί, όμως, άλλαξαν, οι κοινωνίες –πόσο μάλλον εκείνη του θεάματος- προχώρησαν και έφτασε η στιγμή που το πιο βρόμικο και καλά φυλαγμένο μυστικό του Χόλιγουντ, βγήκε στη φόρα κι ο άλλοτε κραταιός άντρας, βρέθηκε πίσω από τα κάγκελα, ενώ τα στόματα άνοιγαν ένα ένα, αποκαλύπτοντας τα όσα έζησαν στα χέρια του κατ’ εξακολούθηση κακοποιητή γυναικών, νέες ηθοποιοί και όχι μόνο.
Έτσι, κάπως καταστράφηκε ανεπιστρεπτί και η καριέρα του Κέβιν Σπέισι και μάλιστα αυτό επηρέασε τον τελευταίο κύκλο της πολύκροτης σειράς «House of cards», ενώ «βασικός χαρακτήρας» στο όλο θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης είναι χρόνια τώρα ο πρώην, πλέον, πλανητάρχης Ντόναλντ Τραμπ.
Το hashtag που άλλαξε ζωές
Ξεκίνησε με ένα ρεπορτάζ που απαριθμούσε αμέτρητους ισχυρισμούς γυναικών εναντίον του Γουάινστιν, αλλά σύντομα, οι προσωπικές ιστορίες άρχισαν να ξεχύνονται από γυναίκες κάθε επαγγέλματος σε κάθε γωνιά του κόσμου το hashtag #MeToo έγινε μια κραυγή ενάντια στη σεξουαλική επίθεση και την παρενόχληση.
Το κίνημα που ίδρυσε η Μπερκ, ξαναμπήκε δυνατά στα σόσιαλ μίντια μέσα από την έκκληση της Αλίσα Μιλάνο. «Εάν όλες οι γυναίκες που έχουν παρενοχληθεί ή έχουν επιτεθεί σεξουαλικά έγραψαν το #Metoo στα προφίλ του, θα έχουμε μια αίσθηση του μεγέθους του προβλήματος». Μέσα σε λίγες μέρες, εκατομμύρια γυναίκες - και μερικοί άνδρες - χρησιμοποίησαν το Twitter, το Facebook και το Instagram για να αποκαλύψουν την παρενόχληση και την κακοποίηση που αντιμετώπισαν στη ζωή τους. Περιλάμβαναν διασημότητες και δημόσιες προσωπικότητες, όπως ο Björk και ολυμπιονίκες της γυμναστικής, αλλά και απλούς ανθρώπους που ένιωσαν ότι έχουν την εξουσία να μιλήσουν επιτέλους. Η ιστορία προχώρησε πέρα από έναν άντρα, έγινε μια συζήτηση για τη συμπεριφορά των ανδρών απέναντι στις γυναίκες και την ανισορροπία της δύναμης στην κορυφή.
Δεν είναι μόνο ένα τέρας. Το #Metoo αποκαλύπτει την πανταχού παρούσα σεξουαλική επίθεση.
«Ακόμα και στο προσωπικό μου Facebook, έρχονται ιστορίες και λέω ‘Θεέ μου, δεν ήξερα ότι είχε συμβεί’. Είναι υπέροχο ότι οι γυναίκες σπάνε επιτέλους τη σιωπή και με αρρωσταίνουν όσοι –ειδικά γυναίκες- απαντούν «έπρεπε να το έχετε πει πολύ νωρίτερα». Μην τολμήσετε να το ξαναπείτε αυτό. Ο ακριβής λόγος που μιλούν τώρα είναι για να βεβαιωθούν ότι η επόμενη γενιά δεν χρειάζεται να βιώσει το ίδιο» έγραψε εκείνες τις απίστευτες μέρες του 2017 η βρετανίδα βουλευτής Mhairi Black.
Μέσα σε λίγες μέρες το hashtag #MeToo είχε χρησιμοποιηθεί περισσότερες από 1 εκατομμύριο φορές στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής. Οι Γάλλοι χρησιμοποίησαν το #balancetonporc, το ισπανικό #YoTambien και στις αραβικές χώρες τα hashtags وأنا_كمان # και وانا_ايضا # ήταν κυρίαρχα.
Το Facebook είπε ότι μέσα σε 24 ώρες, 4,7 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο συμμετείχαν στη συζήτηση #metoo, με πάνω από 12 εκατομμύρια δημοσιεύσεις, σχόλια και αντιδράσεις.
«Είναι κάτι πολύ περισσότερο από τον Γουάινστιν», δήλωσε η Caroline Criado-Perez, γνωστή φεμινίστρια της Βρετανίας που στο παρελθόν κατάφερε να αναγκάσει την Τράπεζα της Αγγλίας να τυπώσει και γυναικεία πρόσωπα στα χαρτονομίσματα.
Το #MeToo ονόμασε τα θύματα. Τώρα, και στη χώρα μας έφτασε η ώρα να απαριθμήσουμε τους δράστες!
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 24.01.2021