Σε λίγες ημέρες θα συμπληρώσουν έναν χρόνο παραμονής στην Ελλάδα, οι πρώτοι πρόσφυγες που έφτασαν από την Ουκρανία στη χώρα, λίγο μετά την έναρξη του πολέμου.
Ήταν γυναίκες και παιδιά, αλλά και ένα ζευγάρι ηλικιωμένων, από την πόλη Σαρτανά, η οποία ήταν από τις πρώτες που βομβαρδίστηκαν και ισοπεδώθηκαν τα σπίτια τους και η περιουσία τους. Αναχώρησαν με το «καραβάνι της Μαριούπολης» και μετά από ένα πολυήμερο ταξίδι, όπου πέρασαν ακόμη και μέσα από ρωσικά στρατεύματα, έφτασαν στην Ελλάδα ανήμερα της Καθαράς Δευτέρας.
Ο δήμος Ζωγράφου, ο οποίος είναι αδελφοποιημένος με τον Σαρτανά, άνοιξε την αγκαλιά του για αυτούς τους ανθρώπους και μετέτρεψε αμέσως σε δομή φιλοξενίας τις κατασκηνώσεις που έχει στην περιοχή Περιβολάκια της Ραφήνας. Σε στενή συνεργασία με τον δήμο Ραφήνας, παρείχαν στέγη, γιατρούς και όλα τα αναγκαία, ενώ μεγάλη υπήρξε και η συμπαράσταση των κατοίκων της περιοχής, που αμέσως έδειξαν την ανθρωπιά τους και έσπευσαν κατά κύματα να συνδράμουν με ό,τι μπορούσε ο καθένας. Έναν χρόνο μετά, αυτή η αγάπη των κατοίκων της περιοχής προς τους πρόσφυγες από την Ουκρανία, δεν έχει σταματήσει.
Πέρυσι, η πρώτη ομάδα προσφύγων που είχε φτάσει, αριθμούσε 25 άτομα, ενώ λίγο αργότερα ήρθαν και κάποιες ακόμη γυναίκες με παιδιά. Φέτος, στη δομή έχουν μείνει 14 άτομα, εκ των οποίων τα πέντε είναι παιδιά, ενώ προστέθηκαν και δύο άντρες, οι οποίοι τραυματίστηκαν σοβαρά κατά τη διάρκεια του πολέμου κι έτσι τους δόθηκε άδεια να φύγουν από την Ουκρανία, ώστε να μπορέσουν να ενωθούν με τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, που βρίσκονταν ήδη στη Ραφήνα.
Οι υπόλοιποι από τους περσινούς πρόσφυγες, έφυγαν κατά τη διάρκεια της χρονιάς, άλλοι για τις ΗΠΑ και άλλοι για να φιλοξενηθούν από συγγενείς τους, όπως μια μητέρα με το παιδάκι της, που πήγαν στην Τσεχία. Μια άλλη μητέρα με το παιδί της πήγε στην Κύπρο, όμως έμεινε μόνο 1,5 μήνα και ζήτησε να γυρίσει πίσω στη Ραφήνα. Και μια ακόμη κυρία, η οποία με την επιδότηση κατάφερε να ενοικιάσει σπίτι, όμως δεν απομακρύνθηκε από την περιοχή. Επέλεξε αυτό να βρίσκεται στη Ραφήνα, γιατί θέλησε να παραμείνει κοντά στη δομή του δήμου Ζωγράφου.
«Εδώ νιώθουμε ασφάλεια και γαλήνη»
Οι εγκαταστάσεις στο εσωτερικό των κατασκηνώσεων και σε σχέση με πέρυσι, παραμένουν σε υψηλό επίπεδο, καθαρές και περιποιημένες, παρέχουν ό,τι χρειάζεται μια οικογένεια και οι βελτιώσεις που είχαν υποσχεθεί πέρυσι οι δύο δήμαρχοι για τα σπιτάκια, έγιναν και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Κι επειδή ακριβώς απέναντι από την είσοδο, στο βάθος της δομής, είναι το ξέφωτο με τον παιδότοπο που έχει δημιουργηθεί, το πρώτο πράγμα που αντικρίζεις μπαίνοντας, είναι παιδάκια να παίζουν και να χαίρονται αυτό το παιχνίδι τους. Στη στιγμή ελπίζεις αυτή η τωρινή χαρά να μπορεί να σβήσει τον τρόμο που θα είχαν νιώσει ακριβώς πριν από έναν χρόνο. Άλλωστε και οι κυρίες που φιλοξενούνται στη δομή, στα παιδιά αναφέρονται συνεχώς όταν συζητάς μαζί τους.
«Νιώθουμε ασφαλείς εδώ και είναι πολύ σημαντικό αυτό για εμάς», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Άνια και συνεχίζει: «Βέβαια θα θέλαμε να επιστρέψουμε στο σπίτι μας κάποια στιγμή, όμως είναι ζεστά εδώ, έχει ωραίο κλίμα, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι τα παιδιά μας είναι ασφαλή και τους αρέσει εδώ».
«Τι ακριβώς τους αρέσει;», τη ρωτάμε και απαντά: «Τους θυμίζει λίγο το χωριό μας, έτσι όπως είναι η δομή μέσα στο δάσος και τα δέντρα». Και προσθέτει: «Είμαστε ικανοποιημένοι. Έχουμε γιατρό, τα παιδιά κάνουν τα μαθήματά τους και ό,τι χρειαστούμε αμέσως το φροντίζουν εδώ οι άνθρωποι».
Ρωτάμε μία άλλη μητέρα, τη Βάλια, να μας πει για τις σχέσεις τους με τους κατοίκους της περιοχής. «Ο κόσμος μάς δείχνει διαρκώς την αγάπη του», λέει και συνεχίζει: «Από την πρώτη στιγμή μας το έδειξαν αυτό. Ήρθαν να μας βοηθήσουν και συνεχίζουν να μας δείχνουν την αγάπη τους. Και οι δύο δήμοι μας έχουν σταθεί πάρα πολύ, είναι δίπλα μας σε ό,τι χρειαστούμε και δίπλα στα παιδιά μας. Ήρθαμε εδώ και βρήκαμε τη γαλήνη».
Στη συζήτηση μπαίνει και η Βαλεντίνα, που μας λέει: «Μας φέρθηκαν όλοι πολύ καλά και δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ αυτό. Μας έκαναν να νιώθουμε σαν να είναι εδώ το δικό μας σπίτι».
«Θέλω να μπω στο Πανεπιστήμιο»
Μια ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί ο 17χρονος Αλέξανδρος. Ένα παιδί, που ο ίδιος στάθηκε τυχερός, όμως ο πόλεμος τον χτύπησε πολύ άσχημα, καθώς έχασε όλη την οικογένειά του. Η ιστορία του συγκλονίζει. Είχε πάει σ' ένα γειτονικό σπίτι για να αποχαιρετήσει τη συμμαθήτριά του, η οποία ετοιμαζόταν να φύγει με την οικογένειά της από τον Σαρτανά, για να φτάσουν στη Μαριούπολη και από εκεί με το «καραβάνι» να έρθουν στην Ελλάδα. Τη στιγμή που ήταν στο σπίτι της φίλης του, μια ρωσική ρουκέτα έπεσε στο δικό του σπίτι και σκότωσε τους γονείς του. Τελικά, η οικογένεια της συμμαθήτριάς του τον πήρε μαζί και στη Μαριούπολη έγιναν οι κατάλληλες ενέργειες, ώστε να μπορέσει και ο Αλέξανδρος να φτάσει στην Ελλάδα.
Τώρα δεν θέλει να φύγει από τη χώρα μας. Τέλειωσε το σχολείο και μας λέει με τα λίγα ελληνικά που έχει μάθει: «Θέλω να μπω στο Πανεπιστήμιο». Στόχος του είναι να σπουδάσει και να μείνει για πάντα εδώ.
Β. Θώδας: «Ανοίξαμε την αγκαλιά μας και αναλάβαμε κάθε δυνατή δράση»
Για τον έναν χρόνο παραμονής αυτών των ανθρώπων στις κατασκηνώσεις της Ραφήνας, μίλησε στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και ο δήμαρχος Ζωγράφου Βασίλης Θώδας.
«Από την πρώτη στιγμή στον δήμο Ζωγράφου, ο οποίος, υπενθυμίζω, είναι αδελφοποιημένος με τον δήμο Σαρτανά, ανοίξαμε την αγκαλιά μας και προσφέραμε στέγη και φροντίδα στους ομογενείς μας από τις μαρτυρικές περιοχές της Μαριούπολης και του Σαρτανά», λέει αρχικά και συνεχίζει:
«Αναλάβαμε κάθε δυνατή δράση. Ενώσαμε τις δυνάμεις μας με τον δήμο Ραφήνας και τον δήμαρχο Ευάγγελο Μπουρνούς και φροντίσαμε να κάνουμε όλες εκείνες τις απαραίτητες παρεμβάσεις στις εγκαταστάσεις των κατασκηνώσεων του δήμου μας, ώστε οι πρόσφυγες από την Ουκρανία να βρουν μια φιλόξενη στέγη και καλές συνθήκες διαβίωσης. Προσπαθούμε καθημερινά να απαλύνουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τον πόνο του ξεριζωμού από την πατρίδα τους. Είμαστε διαρκώς δίπλα τους. Είναι πολύ σημαντική και η συμβολή των ιδιωτών, που με τη μορφή χορηγιών μας βοηθούν να αναβαθμίσουμε την υλικοτεχνική υποδομή στις κατασκηνώσεις, ώστε να τους εξασφαλίζουμε καλύτερες συνθήκες ζωής».
Στο σημείο αυτό ο κ. Θώδας αναφέρεται και στη μέριμνα από την πλευρά της Πολιτείας: «Ο δήμος μας, αλλά και η κυβέρνηση είναι κοντά τους. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει επισκεφτεί τις κατασκηνώσεις και έχει συνομιλήσει μαζί τους, αλλά και υπουργοί, όπως ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας και η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Σοφία Βούλτεψη, έχουν ενσκήψει πάνω από τα όποια θέματα έχουν να αντιμετωπίσουν οι ομογενείς μας από την Ουκρανία, ώστε να ρυθμιστούν άμεσα και να ενταχθούν πλήρως και αρμονικά στην ελληνική κοινωνία».
Και καταλήγει λέγοντας: «Εμείς, ως δήμος Ζωγράφου, θα συνεχίσουμε να είμαστε στο πλευρό τους και ευχόμαστε σύντομα να επικρατήσει ειρήνη και οι άνθρωποι να επιστρέψουν στην πατρίδα τους».