Στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής της χώρας μπαίνει η Θεσσαλονίκη, όπου το επόμενο διάστημα θα στραφούν τα φώτα της πολιτικής επικαιρότητας ενόψει της 84ης ΔΕΘ. Μιας διοργάνωσης που παραδοσιακά αποτελεί κατά σαν εναρκτήριο λάκτισμα της πολιτικής σεζόν, καθώς από τη Θεσσαλονίκη και εξαιτίας της διοργάνωσης της Έκθεσης θα περάσουν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί.
Εδώ στη Θεσσαλονίκη διαμορφώνεται το πολιτικό κλίμα για την επόμενη χρονιά, η κυβέρνηση διά του εκάστοτε πρωθυπουργού παρουσιάζει τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές της οικονομικής πολιτικής, τα κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης φανερώνουν τη στρατηγική που θα ακολουθήσουν και οι φορείς και τα συνδικάτα δείχνουν τις διαθέσεις τους ενόψει της προτεινόμενης οικονομικής πολιτικής.
Εδώ και στο πλαίσιο της ΔΕΘ έχουν γραφτεί ουκ ολίγες σημαντικές στιγμές της πολιτικής ιστορίας της χώρας. Παλιότερα με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να εγκαινιάζουν την Έκθεση με μεγάλη ανοικτή ομιλία στο Παλέ Ντε Σπορ και τον Ανδρέα Παπανδρέου να δίνει ιστορικές συνεντεύξεις Τύπου στη Ρέμβη της Καλαμαριάς.
Λίγα χρόνια μετά στα σκαλιά του Βελιδείου και ενώ όλοι οι επίσημοι ανάμεναν τον Κώστα Σημίτη γινόταν γνωστό ότι η Ελλάδα αναλάμβανε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Επακολούθησε μια ιστορική ομιλία του τότε πρωθυπουργού που είχε ετοιμάσει δύο χαιρετισμούς. Έναν σε περίπτωση που η Ελλάδα έπαιρνε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και έναν τους έχανε.
Το 2004 και με το καλημέρα της καραμανλικής διακυβέρνησης είχαμε το τραγικό συμβάν με την πτώση του Σινούκ που στοίχισε τη ζωή στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Αλεξανδρείας και Αφρικής Πέτρο. Λίγο πριν τη λήξη της σύσκεψής του Κώστα Καραμανλή με τους φορείς της πόλης για τη ΔΕΘ ο τότε επικεφαλής της ΥΠΑ Δημήτρης Σταμάτης ενημέρωσε τον πρωθυπουργό για τα δραματικά καθέκαστα, που στιγμάτισαν το όλο τριήμερο.
Επί Γιώργου Παπανδρέου αυτό που έμεινε είναι η φράση που θα τον κυνηγά σε όλη του την πολιτική ζωή. «Λεφτά υπάρχουν» είχε πει στο πλαίσιο της ΔΕΘ ο τότε πρωθυπουργός, δημιουργώντας πολιτικό σάλο. Στη ΔΕΘ το 2011, ύστερα από μια δραματική και έκτατη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στη Θεσσαλονίκη είχε προχωρήσει η θέσπιση ενός έκτακτου φόρου μέσω της ΔΕΗ (ο σημερινός ΕΝΦΙΑ), ο οποίος παραμένει μέχρι σήμερα.
Από την περίοδο της διακυβέρνησης του Αντώνη Σαμαρά έχουν μείνει λίγα πράγματα καθώς ο πρώην πρωθυπουργός ήταν ίσως ο μοναδικός που περιόρισε το πλαίσιο της επίσκεψης στη ΔΕΘ. Μάλιστα το 2014 στην τελευταία του άνοδο στην Έκθεση παρέμεινε στη Θεσσαλονίκη για μόλις τρεις ώρες! Ήρθε το πρωί στην πόλη, έκανε μια όλο κι όλο ομιλία παρουσία λίγων εκπροσώπων και στη συνέχεια αποχώρησε χωρίς να δώσει συνέντευξη Τύπου.
Στη Θεσσαλονίκη χρωστά κατά μεγάλο ποσοστό την άνοδό του στην εξουσία το Αλέξης Τσίπρας. Κι αυτό γιατί εδώ παρουσίασε το 2014 το περίφημο «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης», που μπορεί εφαρμόστηκε ελάχιστα αλλά του έδωσε τον Γενάρη του 2015 τη νίκη στις εκλογές.
Η φετινή 84η ΔΕΘ
Η φετινή ΔΕΘ έχει τεράστιο πολιτικό ενδιαφέρον λόγων της πρόσφατης πολιτικής αλλαγής. Ύστερα από 4,5 χρόνια διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ το τιμόνι της χώρας ανέλαβε η Νέα Δημοκρατία και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος θα παρουσιάσει σε τρεις εβδομάδες το δικό του στίγμα.
Η ταινία θα μπορούσε να έχει τον τίτλο «Κωδικός Σεπτέμβριος 2019 - Πρώτη ΔΕΘ με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη». Ο πρωθυπουργός θα εκφωνήσει στην Έκθεση το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου το απόγευμα την παραδοσιακή ομιλία στην οποία θα σκιαγραφήσει την κατεύθυνση που θα έχει η οικονομική πολιτική της κυβέρνησής του, που ορκίστηκε πριν από πέντε εβδομάδες.
Τα εγκαίνια γίνονται συνήθως το πρωί της ίδιας ημέρας με μία σύντομη επίσκεψη στα γραφεία της διοίκησης της ΔΕΘ-Helexpo ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει περιήγηση του πρωθυπουργού στα περίπτερα της Έκθεσης, ενώ το βράδυ θα γίνει η βασική πολιτική ομιλία του πρωθυπουργού στο Βελίδειο, παρουσία εκπροσώπων των παραγωγικών τάξεων της χώρας και των φορέων της Βόρειας Ελλάδας και της Θεσσαλονίκης.
Την επομένη ο πρωθυπουργός θα παραχωρήσει την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου προς τους εκπροσώπους των ΜΜΕ και έτσι θα κλείσει η πρώτη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ ως πρωθυπουργός της χώρας.
Στο μυαλό του Μεγάρου Μαξίμου και των κυβερνητικών αξιωματούχων υπάρχουν πολλές ιδέες και σχέδια για την 84η ΔΕΘ, που μένει να οριστικοποιηθούν το επόμενο διάστημα που θα ληφθούν και οι οριστικές αποφάσεις. Ήδη έχουν αποφασισθεί οι πολλαπλές επισκέψεις υπουργών που θα είναι πρόδρομες και θα πραγματοποιηθούν πριν από τα εγκαίνια της ΔΕΘ. Έτσι, από τη Θεσσαλονίκη θα περάσουν ουκ ολίγοι υπουργοί, που θα δώσουν και ένα πιο εξειδικευμένο στίγμα των κυβερνητικών προθέσεων για τον τομέα τους μετά τις προγραμματικές δηλώσεις που έκανε ο πρωθυπουργός στη Βουλή.
Ο πρώτος που θα ανέβει στη Θεσσαλονίκη είναι ο υπουργός Οικονομίας και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης που θα βρίσκεται στην πόλη την Παρασκευή 23 Αυγούστου και θα έχει συναντήσεις με τους εκπροσώπους φορέων. Αντίστοιχες επισκέψεις προγραμματίζουν τόσο ο αρμόδιος για τα συγκοινωνιακά θέματα υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Κώστας Καραμανλής, όσο και οι υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης και Εργασίας Γιάννης Βρούτσης.
Στα σχέδια του Μεγάρου Μαξίμου είναι και πρόδρομες συναντήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη με τους εκπροσώπους τόσο των παραγωγικών τάξεων της χώρας όσο και με εκπροσώπους φορέων της Βόρειας Ελλάδας, που είναι πιθανό να γίνουν και στη Θεσσαλονίκη.
Οι προσδοκίες
Οι προσδοκίες είναι σίγουρα πολλές. Και στη χώρα αλλά και στη Θεσσαλονίκη. Στη χώρα γιατί μια καθαρή και αυτοδύναμη κυβέρνηση όπως αυτή που προέκυψε από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου είχαμε να ζήσουμε από το 2009. Ταυτόχρονα το τέλος των μνημονίων αλλά και τα πρώτα θετικά μηνύματα από την έξοδο στις αγορές που επιχείρησε το οικονομικό επιτελείο της νέας κυβέρνησης έχουν βελτιώσει την ψυχολογία του κόσμου και των αγορών απέναντι στην Ελλάδα.
Ο δανεισμός για το επταετές ομόλογο έγινε με τα πιο χαμηλό επιτόκιο που έχει πετύχει η χώρα μας (1,9%), ενώ και τα πρώτα δείγματα της κυβέρνησης, όπως αποτυπώθηκαν στην ταχύτητα με την οποία προωθήθηκε η στελέχωση της κυβερνητικής μηχανής, αλλά και η ψήφιση των πρώτων νομοσχεδίων δημιούργησαν στην κοινή γνώμη γενική ευφορία. Ταυτόχρονα και τα αντανακλαστικά που επέδειξε η κυβέρνηση σε κρίσιμα τεστ της καθημερινότητας, όπως η θεομηνία της Χαλκιδικής, ο σεισμός της Αθήνας και η διαχείριση των πρόσφατων πυρκαγιών ήταν καλά.
Προσδοκίες υπάρχουν και για την οικονομική πολιτική, όπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης προχώρησε άμεσα σε αυτά που είχε πει προεκλογικά για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 22% μεσοσταθμικά (μάλιστα το υλοποίησε έναν χρόνο νωρίτερα) και τη βελτίωση της ρύθμισης για τις 120 δόσεις.
Η κατεύθυνση είναι συγκεκριμένη: ισχυρή ανάπτυξη μέσω της μείωσης φόρων και της προσέλκυσης επενδύσεων, με μέτρα που στοχεύουν στην απελευθέρωση της υγιούς επιχειρηματικότητας. Γιατί όπως λέει συχνά ο Κυριάκος Μητσοτάκης «αυτός είναι ο μόνος δρόμος για να υπάρξουν πολλές καλές νέες δουλειές, για να μεγαλώσει συνολικά η πίτα της οικονομίας, για να μπορέσει να στηριχθεί ο δημόσιος κορβανάς και να υπάρχουν αρκετά έσοδα για να στηριχθεί το κοινωνικό κράτος διαρκώς».
Αντίθετα μάλλον πιο συγκρατημένες είναι οι προσδοκίες της Θεσσαλονίκης.
Η παρουσία στην πρώτη κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη μόνο ενός βουλευτή από τη Θεσσαλονίκη, η μάλλον πενιχρή αναφορά στην πόλη κατά την ανάγνωση των πρόσφατων προγραμματικών δηλώσεων (ανάπλαση της ΔΕΘ), αλλά και οι αντιπαλότητες που υπάρχουν στο ευρύτερο γαλάζιο στρατόπεδο της πόλης και οι οποίες αποτυπώθηκαν στα μέτρια αποτελέσματα της ΝΔ στον δήμο Θεσσαλονίκης κατά τις δημοτικές εκλογές και στην Α’ Θεσσαλονίκης στις εθνικές εκλογές, έχουν δημιουργήσει έναν υποβόσκοντα προβληματισμό σε πολλούς.
Μένει επίσης να δούμε πως θα αντιδράσουν οι κοινωνικοί φορείς και τα συνδικάτα που πάντοτε με τις διαδηλώσεις δίνουν τον τόνο των αντιδράσεων στην πρώτη παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη ως πρωθυπουργού στη ΔΕΘ.
Το αν αυτό το κλίμα για τη Θεσσαλονίκη θα αντιστραφεί θα εξαρτηθεί και από την ατζέντα της πόλης που θα παρουσιάσει στη ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Το πρότζεκτ της ανάπλασης της ΔΕΘ είναι σίγουρο ότι θα κυριαρχήσει στα τοπικά θέματα που θα αναπτύξει ο πρωθυπουργός και αναμένεται να έχει βαρύνουσα σημασία.
Το δεύτερο θέμα θα είναι σίγουρα η ανάδειξη του brand Μακεδονία στο εξωτερικό και η προστασία των μακεδονικών προϊόντων από την επιζήμια Συμφωνία των Πρεσπών, ένα θέμα που θα είναι ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης για το επόμενο διάστημα.
Ήταν αυτό που έγειρε την πλάστιγγα προς το «ναι» στη συζήτηση για το αν πρέπει να διατηρηθεί ή όχι το Γραφείο του Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη, που απ’ ότι φαίνεται μετονομάζεται σε Γραφείο Πρωθυπουργού Μακεδονίας. Αυτό σηματοδοτεί και η επιλογή της Μαρίας Αντωνίου, μιας πρώην βουλευτίνας που εκλεγόταν στην Καστοριά ως επικεφαλής του.
Το Γραφείο αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που θα ανέβει γι’ αυτό τον λόγο στη Θεσσαλονίκη, ενώ οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντα της νέας επικεφαλής του θα διευκρινισθούν με νομοθετική διάταξη που θα γνωστοποιηθεί το επόμενο διάστημα.
Εδώ εντάσσεται και το πρότζεκ με τους «Δρόμους του Μεγάλου Αλεξάνδρου», το οποίο έχει παρουσιάσει στο παρελθόν ο πρωθυπουργός και αποτελεί ένα φιλόδοξο σχέδιο, που ενσωματώνει τα προϊόντα της Μακεδονίας και της Θράκη με τις φυσικές ομορφιές και τα πολιτιστικά τους μνημεία. Στόχος είναι το brand Μακεδονία να γίνει ένας πόλος έλξης επενδυτών, επισκεπτών και καταναλωτών και να αποτελέσει κινητήριο μοχλό εξωστρέφειας για ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα. Στην καρδιά αυτού του νέου σχεδίου από πλευράς πολιτισμικών μνημείων βρίσκεται το τρίγωνο «Βεργίνα, Πέλλα, Αμφίπολη».
Το μεγάλο στοίχημα στη Θεσσαλονίκη
Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη είναι ο ΟΑΣΘ. Ύστερα από μια δύσκολη και επίπονη διαδικασία αξιολόγησης επισημοποιήθηκε ο ορισμός της νέας διοίκησής του, η σύνθεση της οποίας δίνει και ένα πρώτο στίγμα. Ένας έμπειρος τεχνοκράτης, με πολιτικό backround και γωνίες, όπως ο Γιώργος Σκόδρας ανέλαβε την προεδρία του και ένας τεχνοκράτης με μεγάλη εμπειρία από τον οργανισμό, όπως ο Γιώργος Σπανός είναι ο νέος διευθύνων σύμβουλος.
Οι τόνοι με την προηγούμενη διοίκηση έπεσαν, όπως έδειξε και η σχετικά ήρεμη τελετή παράδοσης-παραλαβής που έγινε την Τρίτη που μας πέρασε, ενώ και η μη παρουσία εκπροσώπου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είχε τη σημασία της, καθώς δείχνει ότι η κυβέρνηση επιδιώκει να επέλθει ηρεμία στον Οργανισμό.
Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι το «quo vadis, OASTH?» και το ποιο μοντέλο θα επιδιώξει η κυβέρνηση για τον Οργανισμό. Η άμεση ιδιωτικοποίηση θα πρέπει μάλλον αν αποκλεισθεί καθώς πιθανώς να οδηγούσε σε πολύ χαμηλό αντίτιμο με βάση την κακή δημόσια εικόνα που έχει το τελευταίο διάστημα ο ΟΑΣΘ. Το άμεσο ζήτημα είναι να βγουν στους δρόμους περισσότερα λεωφορεία, κάτι που σε πρώτη φάση δεν αποκλείεται να γίνει με outsourcing λειτουργίες.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 18 Αυγούστου 2019