«Δυστυχώς η Δέσποινα, δεν εργάζεται πια εδώ. Έφυγε για δουλειά στην Ολλανδία» μου απάντησαν πριν λίγο καιρό, όταν προσπάθησα να κλείσω ραντεβού με την κομμώτρια που με κούρευε συνήθως. Η Δέσποινα Κ. έφυγε από τη Θεσσαλονίκη αναζητώντας μια δουλειά με καλύτερες αμοιβές. Στην αρχή δούλεψε στην υποδοχή ενός ξενοδοχείου, αλλά τελικά βρήκε δουλειά στο αντικείμενο της και σήμερα συνεργάζεται με ένα κομμωτήριο στο Άμστερνταμ, με τη συμφωνία να δίνει προμήθεια για κάθε κούρεμα ή χτένισμα που κάνει. Σύντομα διαπίστωσα ότι δεν ήταν η μόνη ελληνίδα κομμώτρια που μετανάστευσε στην Ολλανδία. Η Γεωργία Κοκοβίδου ακολούθησε τον σύζυγό της στην Ολλανδία όταν άνοιξε μια πολύ καλή θέση για αυτόν σε μεγάλη πολυεθνική εταιρεία. Ο Γιώργος Ραπαντζίκος έβλεπε ότι δεν έβγαζε τον μήνα με με τον πολύ χαμηλό μισθό του υπαλλήλου και επιπλέον ένιωθε στάσιμος, χωρίς καμία εξέλιξη. Όλοι τους μετανάστευσαν τα τελευταία χρόνια, όταν η οικονομική κρίση είχε κλείσει τον κύκλο της.
«Δούλεψα μαλλιά ανθρώπων από όλο τον κόσμο»
Η Γεωργία Κοκοβίδου ήταν υπάλληλος σε κομμωτήριο της Θεσσαλονίκης. Πριν από επτά χρόνια μετακόμισαν οικογενειακώς στο Αϊντχόφεν. «Η κομμωτική είναι μια τέχνη με τα χέρια, την παίρνεις μαζί σου στη χώρα που πας, δεν χρειάζεται να ξέρεις τέλεια τη γλώσσα» λέει. Στην Ολλανδία μπορεί κανείς να δηλώνει μέχρι 20.000 ευρώ πρόσθετο εισόδημα που προκύπτει από κάποιο χόμπι, χωρίς να κάνουν έναρξη επιχείρησης. Έτσι πολλοί άνθρωποι παρέχουν τις υπηρεσίες τους περιστασιακά, στο σπίτι, χωρίς όμως να ξεφεύγουν από το άγρυπνο μάτι της εφορίας, καθώς σχεδόν το σύνολο των συναλλαγών γίνονται με κάρτα. Η κ. Κοκοβίδου όμως αποφάσισε να κάνει εξ αρχής έναρξη επιχείρησης στο Επιμελητήριο. «Είχα διαμορφώσει ένα δωμάτιο του σπιτιού σε κομμωτήριο και ξεκίνησα από μηδέν, χωρίς κανέναν πελάτη. Στη συνέχεια ανέβασα κάποιες φωτογραφίες από τη δουλειά μου σε διάφορες ομάδες του Facebook και μετά άρχισε να έρχεται ο κόσμος στο σπίτι. Οι πελάτες μου με διαφήμιζαν στόμα με στόμα, και πλέον, μετά τον κορονοϊού, άνοιξα το δικό μου μαγαζί. Στην Ολλανδία μπορεί να γίνεις κομμωτής σε τέσσερις μήνες, με πολύ λίγες ώρες εκπαίδευσης και μαθαίνει απλώς το απλό κούρεμα. Οι περισσότεροι Ολλανδοί κομμωτές έχουν πολύ χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης, γι' αυτό έρχονται οι Έλληνες, οι Ιταλοί, οι Τούρκοι που πιάνει το χέρι τους και δουλεύουν καλά. Γιατί αυτό διαδίδεται.». Την ρωτώ αν το μεροκάματο βγαίνει πιο εύκολα στην Ολλανδία ή στην Ελλάδα. «Στην Ολλανδία, αν δουλέψεις, αμείβεσαι. Κι αν τα κάνεις όλα όπως πρέπει και δεν μπλέξεις με την εφορία, όλα θα πάνε καλά» λέει.
Πέρα από το οικονομικό, υπάρχει κι ένας ακόμη σοβαρός λόγος που της αρέσει η δουλειά της. «Το πιο συγκλονιστικό είναι που δούλεψα μαλλιά ανθρώπων από όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα δεν θα μπορούσα ποτέ να το κάνω αυτό. Μόνο και μόνο γι' αυτό, για κάποιον που αγαπάει την τέχνη, θα άξιζε».
«Η ποιότητα ζωής είναι μακράν καλύτερη»Ο Γιώργος Ραπαντζίκος δούλευε από το 2011 σε ένα κομμωτήριο στη Σαλαμίνα. «Με τα χρόνια ένιωθα στάσιμος, χωρίς καμία εξέλιξη και με πολύ χαμηλό μισθό. Το 2018 αποφάσισα να μετακομίσω στην Ολλανδία όπου ζούσε μια φίλη μου και στην αρχή είχα μια βοήθεια. Τα τελευταία έξι χρόνια ζω στην Χάγη και δουλεύω σαν ελεύθερος επαγγελματίας. Νοικιάζω την καρέκλα σε ένα μαγαζί, δίνοντας ένα αντίτιμο στον ιδιοκτήτη του κομμωτηρίου, και οι πελάτες με πληρώνουν απευθείας. Οι τιμές που χρεώνω είναι μεγαλύτερες σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά και οι μισθοί εδώ είναι μεγαλύτεροι. Κακά χαρακτηριστικά στην Ολλανδία είναι τα υψηλά ενοίκια και ο καιρός. Είναι επιλογή μου να δουλεύω λιγότερες ώρες, αλλά αν θέλεις να δουλέψεις πολλές ώρες θα ανταμειφθεί για αυτό. Η ποιότητα ζωής είναι μακράν καλύτερη από την Ελλάδα, είτε μιλάμε για εργασιακό περιβάλλον και απολαβές, είτε για προοπτική εξέλιξης, σεβασμό και δικαιοσύνη. Γενικά την βλέπω την ζωή μου εδώ για αρκετά χρόνια».
Χιλιάδες θέσεις σε όλη την Ευρώπη
«Εξακολουθεί να υπάρχει ρεύμα μετανάστευσης γιατί το επάγγελμά μας έχει ζήτηση στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη και οι Έλληνες θεωρούνται καλοί κομμωτές», λέει στη «ΜτΚ» ο Παύλος Κολοβός, πρόεδρος της Ένωσης Καταστηματαρχών Κουρέων – Κομμωτών Θεσσαλονίκης, αλλά σπεύδει να προσθέσει ότι «δεν είναι πάντα τόσο ρόδινα και έξω». Ο ίδιος εντοπίζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον κυρίως στη Γερμανία, που είναι και πιο εύκολη η μετανάστευση επειδή ζουν ήδη πολλοί Έλληνες εκεί. Στην πανευρωπαϊκή πλατφόρμα εύρεσης εργασίας Eures υπάρχουν αυτή τη στιγμή περισσότερες από 100.000 κενές θέσεις κομμωτών, εκ των οποίων οι 6.200 με σημαία eures, που σημαίνει ότι ο εργοδότης ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την πρόσληψη εργαζομένων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Σε αυτή την κατηγορία η μεγαλύτερη ζήτηση προέρχεται από την Αυστρία (2600 θέσεις), τη Ρουμανία (2000 θέσεις) και τη Σουηδία (1.000 θέσεις).
«Το τεκμαρτό ήταν η ταφόπλακα»
«Υπάρχει μεγάλη κρίση στο επάγγελμα. Τα τελευταία ένα δύο χρόνια- ειδικά το φέτος θα έλεγα, με τα φορολογικά τα τεκμήρια έκλεισαν πολλά κομμωτήρια. Πολλοί αποφασίζουν να δουλέψουν "μαύρα", σε σπίτια» σημειώνει ο πρόεδρος των κομμωτών της Θεσσαλονίκης Π. Κολοβός. Ο ίδιος εκτιμά ότι σε βάθος δεκαετίας έχει κλείσει το 30% των κομμωτηρίων της Θεσσαλονίκης. Πάντως, σύμφωνα με τα στοιχεία του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, από το 2022 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2024 έκλεισαν και διαγράφηκαν από τα σχετικά μητρώα 62 επιχειρήσεις κομμωτηρίου, αλλά έκαναν έναρξη σχεδόν διπλάσιες και συγκεκριμένα 122. Όμως, ο ίδιος δίνει μια διαφορετική εξήγηση: «υπάρχουν πολύ περισσότερες επιχειρήσεις που δεν κλείνουν γιατί δεν μπορούν, λόγω χρεών. Το τεκμαρτό ήταν η ταφόπλακα για τον κλάδο».