Η πρώτη κλινική δοκιμή στην Ευρώπη για την παρασκευή εμβολίου εναντίον του Covid-19 ξεκίνησε πριν από λίγο στη Βρετανία, καθώς οι ερευνητές της Οξφόρδης έκαναν τη δοκιμαστική ένεση στους δύο πρώτους εθελοντές από τους συνολικά 800 που δήλωσαν συμμετοχή για την μελέτη.
Οι μισοί από τους εθελοντές θα λάβουν το εμβόλιο Covid-19 και οι άλλοι μισοί ένα εμβόλιο ελέγχου που προστατεύει από μηνιγγίτιδα αλλά όχι από τον κορονοϊό.
Ο σχεδιασμός της δοκιμής σημαίνει ότι οι εθελοντές δεν θα γνωρίζουν ποιο εμβόλιο λαμβάνουν, σε αντίθεση, φυσικά, με το επιστημονικό προσωπικό.
Η Elisa Granato, μία από τις δύο εθελόντριες που πρώτη δέχτηκε την ένεση είπε στο BBC: "Είμαι επιστήμονας, γι 'αυτό ήθελα να προσπαθήσω να υποστηρίξω την επιστημονική διαδικασία όπου μπορώ".
Το εμβόλιο αναπτύχθηκε σε λιγότερο από τρεις μήνες από μια ομάδα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Η Sarah Gilbert, καθηγήτρια εμβολιολογίας στο Ινστιτούτο Jenner, ηγήθηκε της προ-κλινικής έρευνας.
«Προσωπικά έχω υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης σε αυτό το εμβόλιο. Φυσικά, πρέπει να το δοκιμάσουμε και να λάβουμε δεδομένα από ανθρώπους. Πρέπει να αποδείξουμε ότι λειτουργεί πραγματικά αποτρεπτικά απέναντι στην μόλυνση από τον κορονοϊό, πριν διατεθεί στην κυκλοφορία" τόνισε η δρ. Gilbert, η οποία επεσήμανε πως στο στο παρελθόν ότι ήταν κατά "80% σίγουρη" ότι το εμβόλιο θα λειτουργούσε, αλλά τώρα προτιμά να μην δώσει ποσοστά, δηλώνοντας απλώς ότι είναι "πολύ αισιόδοξη" για τις πιθανότητές του.
Η ομάδα της Οξφόρδης έχει ήδη αναπτύξει ένα εμβόλιο κατά του Mers, ενός άλλου τύπου κορονοϊού, χρησιμοποιώντας την ίδια προσέγγιση - και που είχε πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα σε κλινικές δοκιμές.
Πώς θα γνωρίζουν εάν λειτουργεί
Ο μόνος τρόπος με τον οποίο η ομάδα θα γνωρίζει εάν λειτουργεί το εμβόλιο κατά του Covid-19 είναι η σύγκριση του αριθμού των ατόμων που μολύνθηκαν με κορονοϊό τους μήνες που προηγούνται από τα δύο σκέλη της δοκιμής.
Αυτό θα μπορούσε να είναι πρόβλημα εάν τα κρούσματα μειώνονται με ταχύτητα στο Ηνωμένο Βασίλειο, επειδή μπορεί να μην υπάρχουν αρκετά δεδομένα. Ο καθηγητής Andrew Pollard, διευθυντής του Ομίλου Εμβολίων της Οξφόρδης, ο οποίος ηγείται της μελέτης, δήλωσε: Το εμβόλιο θα λειτουργήσει τους επόμενους μήνες. Αλλά περιμένουμε ότι θα υπάρξουν περισσότερα κρούσματα στο μέλλον, επειδή αυτός ο ιός δεν έχει εξαφανιστεί. "
Οι ερευνητές εμβολίων δίνουν προτεραιότητα στην πρόσληψη τοπικών εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης στη δοκιμή, καθώς είναι πιο πιθανό από άλλους να εκτεθούν στον ιό.
Μια μεγαλύτερη δοκιμή, περίπου 5.000 εθελοντών, θα ξεκινήσει τους επόμενους μήνες και δεν θα έχει όριο ηλικίας.
Είναι ασφαλές;
Οι εθελοντές της δοκιμής θα παρακολουθούνται προσεκτικά τους επόμενους μήνες. Έχει ήδη ανακοινωθεί ότι ορισμένοι μπορεί να παρουσιάσουν πονόλαιμο, πονοκεφάλους ή πυρετό τις πρώτες δύο ημέρες μετά τον εμβολιασμό.
Λένε επίσης ότι υπάρχει θεωρητικός κίνδυνος ότι ο ιός θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή αντίδραση στον κορονοϊό, κάτι που δείχνει η εμπειρία από τις πρώτες μελέτες που είχαν κάνει εμβολιάζοντας ζώα όταν έψαχναν το εμβόλιο για τον Sars.
Ωστόσο, η ομάδα της Οξφόρδης αναφέρει ότι τα δεδομένα της δείχνουν ότι ο κίνδυνος εμφάνισης ενισχυμένης νόσου από το εμβόλιο είναι ελάχιστος. Οι επιστήμονες ελπίζουν πως θα έχουν παρασκευάσει ένα εκατομμύριο δόσεις μέχρι τον Σεπτέμβριο και θα αυξήσουν κατακόρυφα την παραγωγή εάν το εμβόλιο αποδειχθεί αποτελεσματικό.