Ο Όμιλος Κοσμάτος, έκλεισε πανηγυρικά την χρυσή 50ετία του, επιτυγχάνοντας, όχι μόνο να ξεπεράσει το πλήγμα που επέφερε στις διεθνείς μεταφορές η πανδημία, αλλά και να αυξήσει κατά σχεδόν 85% το τζίρο του 2022, σε σχέση με εκείνο του 2019, ενώ έχοντας εξειδίκευση στα heavy lifts φορτία όπως και στα defence logistics, ανέλαβε και όλες τις εργασίες για τη διακίνηση στρατιωτικών φορτίων και IMO containers, από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Για το παρόν και το μέλλον της «Κοσμάτος», που έχει γράψει τη δική της ιστορία επιτυχιών στον κλάδο των ναυτιλιακών υπηρεσιών αλλά και των συνδυασμένων μεταφορών, μίλησε στο makthes.gr η πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Ομίλου κα. Ελισάβετ Κοσμάτου, η οποία έχει πάρει τη σκυτάλη του μάνατζμεντ από τον πατέρα της, τον κ. Γιάννη Κοσμάτο, που το 1972, με την «Ιωάννης Κοσμάτος Ναυτικαί Εργασίαι- Τροφοδοσίαι Πλοίων», έθετε τις βάσεις για την δημιουργία ενός Ομίλου ο οποίος σήμερα περιλαμβάνει τέσσερις εταιρείες που παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες στην πρακτόρευση πλοίων και στη διαχείριση διεθνών φορτίων.
Από το στρατηγείο της «Κοσμάτος», στην Κωλέττη 5, μία ανάσα δηλαδή από την περιοχή του λιμανιού, μιλήσαμε για τις αναπτυξιακές προοπτικές του Ομίλου, αλλά και της Θεσσαλονίκης, η οποία ακόμη περιμένει να υλοποιηθούν οι υποσχέσεις που της είχαν δοθεί, ώστε επιτέλους να αναδειχθεί σε «πύλη των Βαλκανίων» και μοχλός ισχυρής εθνικής οικονομικής ανάπτυξης.
Η «Κοσμάτος» έχει μεν τη βάση της στη Θεσσαλονίκη, αλλά η δραστηριότητά της είναι πανελλαδική, ενώ το 80% του πελατολογίου της, αφορά επιχειρήσεις του εξωτερικού. Σε αυτό το μεγάλο κύκλο των πελατών, περιλαμβάνονται πλοιοκτήτες, εργοστάσια, άλλοι πράκτορες μα και άλλοι forwarders, brokers, ναυτιλιακές εταιρείες, μεταφορικές, εκτελωνιστές.
Οι εταιρείες του Ομίλου
Ο Όμιλος αποτελείται από τέσσερις εταιρείες, όλες ανώνυμες μα οικογενειακού χαρακτήρα.
Η «Κοσμάτος Ναυτικό Πρακτορείο» δραστηριοποιείται σε ναυτιλιακές κυρίως μεταφορές αλλά όχι μόνο, καθώς αναλαμβάνει τη μεταφορά πάσης φύσεως εμπορευμάτων και με διάφορα μέσα. H μητρική, διαχειρίζεται όλα τα φορτία, πλην των containers. Γενικά φορτία, χύδην φορτία, μεταλλεύματα, καύσιμα, τρόφιμα, βαρείς εξοπλισμούς για βιομηχανίες και διυλιστήρια, ανεμογεννήτριες για αιολικά πάρκα, αλλά και στρατιωτικό υλικό και οχήματα.
«Στην «Κοσμάτος» ήμασταν και παραμένουμε ναυτικοί πράκτορες, δηλαδή εξυπηρετούμε πλοία και φορτία. Επίσης, είμαστε freight forwarders σε οτιδήποτε άλλο εκτός από containers, με εξειδίκευση στα υπερμεγέθη φορτία, στα λεγόμενα heavy lift ή αλλιώς project cargo. Τα project cargos είναι ειδικές μεταφορές των οποίων την εκτέλεση αναλαμβάνουμε συνεργαζόμενοι με sub contractors. Επιπλέον, όταν χρειαστεί, η εταιρεία λειτουργεί και ως broker, κάνοντας chartering πλοίων αλλά για τα δικά της φορτία», εξήγησε η κα. Κοσμάτου, προσθέτοντας ότι στην προσπάθεια παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών, δημιουργήθηκαν και οι υπόλοιπες εταιρείες του Ομίλου που καλύπτουν όλες τις διαδικασίες που αφορούν στην πρακτόρευση πλοίων και διαχείριση φορτίων.
Έτσι, η «Fairplay Forwarding» ασχολείται με οτιδήποτε αφορά τα containers, ναύλους εισαγωγής και εξαγωγής, προωθήσεις , εκτελωνισμούς, πληρώσεις, εκκενώσεις και εν συνόψει με κάθε υπηρεσία που μπορεί να χρειαστεί ένας εισαγωγέας ή εξαγωγέας, που διακινεί τα φορτία του με containers.
Η «Ηub Logistics», εταιρεία 3PL που διαχειρίζεται ξηρά φορτία, ιδρύθηκε το 2007, προκειμένου να εξυπηρετηθούν πελάτες της «Κοσμάτος» και της «Fairplay». Οι εγκαταστάσεις της «Hub», Εγκεκριμένου Οικονομικού Φορέα, βρίσκονται στο Καλοχώρι και διαθέτουν και ιδιαίτερο πυροδιαμέρισμα για loose φορτία, ενώ η Εταιρεία είναι επίσης αδειοδοτημένη και για την αποθήκευση επικινδύνων φορτίων/ΙΜΟ (Seveso III).
Η τετράδα των εταιρειών του Ομίλου ολοκληρώνεται με την «Vigor Trading», η οποία ασχολείται με την εμπορία διαφόρων προϊόντων, π.χ. ξυλεία, προπυλένιο, είδη εφοδιασμού ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Η πανδημική κρίση και οι μεταφορές
Ο Όμιλος, έχει από πέρυσι, ανακάμψει πλήρως από την κρίση που προκάλεσε στις μεταφορές η πανδημία, επιτυγχάνοντας μάλιστα να ξεπεράσει κατά πολύ τις επιδόσεις του 2019, δηλαδή της τελευταίας προ Covid χρονιάς.
Συγκεκριμένα, ο συνολικός κύκλος εργασιών το 2022 ξεπέρασε τα 9,6 εκατ. ευρώ- παρά τον εξορθολογισμό των ναύλων – σημειώνοντας αύξηση 84,6% έναντι του ενοποιημένου κύκλου εργασιών του 2019, με τη μεγαλύτερη συνεισφορά να έχουν η «Koσμάτος» και η «Fairplay».
Το 2022 η δραστηριότητα της «Κοσμάτος» αποτυπώνεται στα εξής: Αφίξεις πλοίων, 236. Λοιπές μεταφορές, 388. Σύνταξη προσφορών, 564. Οι αφίξεις πλοίων αφορούσαν tankers, bulk carriers, RoRo, container ships, yachts, cruise ships and general cargo ships.
«Οι μεταφορές, ό,τι και αν γίνει στον πλανήτη, δεν θα σταματήσουν ποτέ. Ο κλάδος μας μπορεί, ανάλογα με τις εξελίξεις, να περιορίζεται παροδικά, αλλά πάντοτε διατηρείται η μεταφορική δραστηριότητα. Στη διάρκεια του κορονοϊού, μειώθηκε κυρίως η μεταφορά containers, λόγω της αρνητικής επίδρασης στο λιανεμπόριο όπως και της εκτόξευσης του μεταφορικού κόστους.
«Στη διάρκεια της πανδημίας η αύξηση στα μεταφορικά ήταν εκρηκτική. Αρκεί να αναφέρω ότι η μεταφορά ενός container από την Κίνα, που προ covid κόστιζε 3.000 δολάρια, στην περίοδο της πανδημίας έφτασε να στοιχίζει ως και 15.000 δολάρια», είπε η κα Κοσμάτου.
Παρά τις πιέσεις που δέχθηκε όλη η αλυσίδα του διεθνούς εμπορίου σε εκείνη την πολύ δύσκολη διετία, η «Κοσμάτος» δεν αναγκάστηκε να προβεί σε μειώσεις προσωπικού, ούτε σε μειώσεις μισθών.
«Δεν ανθήσαμε μέσα στον Covid, αλλά και δεν μαραθήκαμε», είπε πολύ χαρακτηριστικά η πρόεδρος του Ομίλου.
Εξειδικευμένα φορτία, project cargos αλλά και κρουζιέρα
«Η ανάπτυξη του Ομίλου, σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από την εξυπηρέτηση βιομηχανικών φορτίων και την εξειδίκευση στη διαχείριση απαιτητικών έργων. Σήμερα εκτός από ναυτιλιακές, εκτελούμε και πάρα πολλές οδικές μεταφορές, ειδικών φορτίων, μέσω τρίτων, από και προς Ευρωπαϊκές χώρες.
«Δίνουμε έμφαση στα project cargos, ενώ από το τέλος του 2021 έχουμε αναλάβει και όλο το φάσμα των εργασιών για τη διακίνηση στρατιωτικών φορτίων και ΙΜΟ containers, από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ξεκινώντας από την πρακτόρευση των πλοίων και την προώθηση των φορτίων αυτών με φορτηγά και με τραίνα, εντός Ελλάδος και στις Βαλκανικές χώρες, καθώς και τις ειδικές τελωνειακές διατυπώσεις που απαιτούνται για τα στρατιωτικά φορτία», πρόσθεσε η κα. Κοσμάτου.
Να σημειωθεί ότι η «Κοσμάτος» απέκτησε εξειδίκευση στα defence logistics, όταν χρειάσθηκε να εξυπηρετηθούν, από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, τα στρατιωτικά εφόδια που συνόδευαν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ που είχαν ως προορισμό το Κόσσοβο (σ.σ. έτος 1999). Τότε η «Κοσμάτος» διαχειρίστηκε περίπου το 80% όλης της ΝΑΤΟϊκής κίνησης, από 16 διαφορετικά κράτη – μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας.
Η Θεσσαλονίκη «άργησε» στα containers
Σε ό,τι αφορά τη διακίνηση containers, στην αύξηση της οποίας ελπίζει πολλά ο ΟΛΘ, η κα. Κοσμάτου δεν δείχνει ιδιαίτερα αισιόδοξη.
«Στο άμεσο μέλλον δεν βλέπω ανάπτυξη στην διακίνηση των containers, επειδή δεν διαφαίνεται αύξηση του εμπορίου που εξυπηρετεί την εσωτερική αγορά, του λιανικού εμπορίου. Όσο δε για τα transit containers, η αύξηση στη διακίνησή τους εξαρτάται από την ανάπτυξη των οικονομιών των γειτονικών βαλκανικών χωρών».
Ωστόσο, πέραν του λιανεμπορίου, υπάρχει και μία άλλη παράμετρος που λειτούργησε αρνητικά σε ό,τι αφορά στη διακίνηση containers κι αυτή είναι η επί πολλά χρόνια καθυστέρηση του έργου επέκτασης του 6ου προβλήτα του ΟΛΘ, ενός έργου που προσπαθεί να ξεκινήσει τα τελευταία 30 χρόνια.
«Η προσωπική μου άποψη είναι ότι το Λιμάνι της Θεσσαλονίκης έχει καθυστερήσει πάρα πολύ. Αυτή η καθυστέρηση είναι πάρα πολλών ετών, από την εποχή που η ΟΛΘ ΑΕ ανήκε στο κράτος. Αυτή η ολιγωρία έχει στοιχίσει και θα στοιχίσει ακόμη περισσότερο για την επόμενη ημέρα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, αναπόφευκτα επηρεάζοντας όλες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο».
Όπως εξήγησε η κα. Κοσμάτου, κατά τα προηγούμενα χρόνια, το αλβανικό λιμάνι του Δυρραχίου αναπτύχθηκε, προμηθεύτηκε μηχανήματα και σύγχρονους εξοπλισμούς ενώ υπάρχει σχέδιο για συνολική αναβάθμιση του λιμανιού, με τη διακίνηση φορτίων να εξυπηρετείται από τον σύγχρονο αυτοκινητόδρομο που συνδέει το Κόσσοβο με την Αλβανία.
«Ειδικά για τα containers έχουμε αργήσει, από το λιμάνι του Δυρραχίου εξυπηρετούνται τα φορτία για την Αλβανία που παλαιότερα περνούσαν από τη Θεσσαλονίκη, ενώ ο συγκεκριμένος λιμένας έχει απορροφήσει και το 90% των φορτίων για το Κόσσοβο. Από τον ΟΛΘ εξυπηρετείται ακόμη η αγορά της Βόρειας Μακεδονίας και το νότιο τμήμα της Σερβίας».
Η «Κοσμάτος» έχει καταθέσει πολλές τεκμηριωμένες προτάσεις, πάνω σε διάφορα μεγαλεπήβολα projects που αφορούσαν την ανάπτυξη του ΟΛΘ, είτε αφορούσαν την κρουαζιέρα, είτε τη δημιουργία μαρίνας, είτε τη διακίνηση εμπορευμάτων.
Τουρισμός κρουαζιέρας και yachting
«Με ικανοποίηση βλέπουμε ότι η παρούσα διοίκηση της ΟΛΘ Α.Ε. καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για την ανάπτυξη της κρουαζιέρας. Πιστεύουμε ότι η Θεσσαλονίκη, μπορεί να γίνει τουριστικός προορισμός και, ειδικότερα, προορισμός κρουαζιέρας. Η πόλη διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα, αρκεί να λυθούν θέματα υποδομών που αφορούν στο θαλάσσιο τουρισμό, κρουαζιέρα και yachting, όπως και ζητήματα που ταλαιπωρούν επισκέπτες αλλά και κατοίκους της πόλης, το συγκοινωνιακό, η έλλειψη χώρων πάρκινγκ, το πρόβλημα της καθαριότητας», τόνισε η κα. Κοσμάτου.
Να σημειωθεί ότι η «Κοσμάτος» εξυπηρετεί τα περισσότερα κρουαζιερόπλοια που πιάνουν στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Είναι πράκτορας της Celestyal Cruises, υποπρακτορεύει τη Γελασάκης, ενώ εξυπηρετεί πλοία και για τα δίκτυα της πολυεθνικής Ιnchcape Shipping Services και της Noρβηγικής Wilhelmsen.
H «Κοσμάτος» δραστηριοποιείται και στο luxury yachting καθώς είναι πράκτορας της BWA, εταιρείας με παγκόσμια ανάπτυξη στο yachting.
«Αν θέλουμε η Θεσσαλονίκη να αναπτυχθεί ως εμπορικός κόμβος αλλά και ως τουριστικός προορισμός, απαιτείται ενίσχυση των υποδομών στο λιμάνι και πολύ περισσότερες απευθείας διεθνείς αεροπορικές συνδέσεις. Επίσης, η πόλη δεν διαθέτει μαρίνα διεθνών προδιαγραφών για να δεχθεί μεγάλα yachts. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι μεγάλο μέρος της ανάπτυξης της Θεσσαλονίκης, θα έρθει από τη θάλασσα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε υποδομές και αναβαθμισμένες υπηρεσίες», κατέληξε η κα. Κοσμάτου.