Σινιάλο στήριξης της κοινωνίας χωρίς… αστερίσκους, «για όσο χρειαστεί», ούτως ώστε να διέλθει επιτυχώς από τον ενεργειακό Ρουβίκωνα, στέλνει, μέσω της «ΜτΚ», ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, στον απόηχο της παρουσίασης του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα το οποίο σηματοδοτεί τη… χρυσή εποχή των ΑΠΕ αλλά και των μειωμένων τιμολογίων ρεύματος που ανακοίνωσαν οι πάροχοι για τον Φεβρουάριο.
Αναφορικά με τη Βόρεια Ελλάδα, ο Κώστας Σκρέκας αφού κάνει ιδιαίτερη μνεία στην τεράστια γεωπολιτική αξία της περιοχής, χαρακτηρίζει «ενεργειακό σταυροδρόμι την Αλεξανδρούπολη», σημειώνοντας πως «η πρωτεύουσα του Έβρου γίνεται ενεργειακό κέντρο και μετατρέπεται σε κόμβο αποθήκευσης και εξαγωγών ενέργειας».
«Το τελευταίο διάστημα, οι διεθνείς τιμές φυσικού αερίου δείχνουν διαρκή τάση αποκλιμάκωσης, φτάνοντας κάποιες μέρες και σε επίπεδα προ κρίσης. Σε αυτή την εξέλιξη συνέβαλε καταλυτικά η ευρωπαϊκή συμφωνία για την επιβολή πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου. Πρόκειται για μία πρόταση που πρώτος διατύπωσε, κατέθεσε και πίεσε για την υιοθέτησή της ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από τον περασμένο Μάρτιο και αυτή τη στιγμή αποτελεί ένα ισχυρό όπλο μας απέναντι στην κερδοσκοπία. Ήταν μια λύση αναγκαία που, εάν είχε υιοθετηθεί νωρίτερα, η χώρα θα είχε εξοικονομήσει τεράστια ποσά από αγορά φυσικού αερίου», επισημαίνει ο κ. Σκρέκας.
Την ίδια στιγμή και με δεδομένη την αβεβαιότητα που επικρατεί παγκοσμίως, με τα σκαμπανεβάσματα των τιμών του αερίου, εμφανίζεται επιφυλακτικός στις εκτιμήσεις του για το τέλος της κρίσης που διανύουμε, αποφεύγοντας να δώσει χρονοδιάγραμμα… επαναφοράς στην κανονικότητα.
Αν και οι προβλέψεις είναι παρακινδυνευμένες, εκτιμάτε πως θα σταθεροποιηθούν οι τιμές της ενέργειας μέσα στο 2023, με δεδομένη και την απόφαση της ΕΕ για πλαφόν στο αέριο;
Το τελευταίο διάστημα, οι διεθνείς τιμές φυσικού αερίου δείχνουν διαρκή τάση αποκλιμάκωσης, φτάνοντας κάποιες μέρες και σε επίπεδα προ κρίσης. Σε αυτή την εξέλιξη συνέβαλε καταλυτικά η ευρωπαϊκή συμφωνία για την επιβολή πλαφόν στις τιμές φυσικού αερίου. Πρόκειται για μια πρόταση που πρώτος διατύπωσε, κατέθεσε και πίεσε για την υιοθέτησή της ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από τον περασμένο Μάρτιο και αυτή τη στιγμή αποτελεί ένα ισχυρό όπλο μας απέναντι στην κερδοσκοπία. Ήταν μια λύση αναγκαία που, εάν είχε υιοθετηθεί νωρίτερα, η χώρα θα είχε εξοικονομήσει τεράστια ποσά από αγορά φυσικού αερίου. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, που πυροδότησε την ενεργειακή κρίση, δυστυχώς συνεχίζεται και η διάρκειά του παραμένει άγνωστη. Αυτό θα καθιστούσε οποιαδήποτε πρόβλεψη παρακινδυνευμένη, καθώς το ενεργειακό τοπίο κρίνεται ιδιαίτερα ασταθές. Η ενεργειακή κρίση δεν έχει τελειώσει. Με αυτό το δεδομένο, η Κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει, όπως πράττει εδώ και 16 μήνες, με άμεσες επιδοτήσεις τους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και τους αγρότες, απορροφώντας το μεγαλύτερο ποσοστό της αύξησης των τιμών ενέργειας, ώστε αυτές να παραμένουν σε προσιτά επίπεδα.
Οι επιδοτήσεις, αν και κατά βάση τα χρήματα προέρχονται από το ταμείο ενεργειακής μετάβασης και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό, έχουν ημερομηνία λήξης; H αντιπολίτευση σας καταλογίζει ότι «επιδοτείτε την ακρίβεια και τα υπερκέρδη των παραγωγών και προμηθευτών ρεύματος», τι απαντάτε σε αυτές τις επικρίσεις;
Η απάντησή μας είναι ξεκάθαρη και αποδεικνύεται με πράξεις και όχι με λόγια: 16 μήνες διαρκούς στήριξης της κοινωνίας απέναντι στην πρωτοφανή ενεργειακή κρίση, περισσότερα από 8 δισ. ευρώ για το σκοπό αυτό. Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη στο εύρος στήριξης των καταναλωτών, με βάση το ΑΕΠ μας, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Bruegel, η εγκυρότητα του οποίου δεν αμφισβητείται. Αντιλαμβάνομαι το ερώτημα για πόσο καιρό ακόμα υπάρχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια για αυτή τη στήριξη. Προνοώντας και δουλεύοντας εντατικά, πετύχαμε ακόμη μια πρωτιά. Είμαστε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θεσπίσαμε έναν καινοτόμο μηχανισμό ανάκτησης των υπερεσόδων στην ηλεκτροπαραγωγή, ο οποίος υιοθετήθηκε και από την Ευρώπη και έχει αποδώσει μέχρι στιγμής πάνω από 3,2 δις. ευρώ στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Αυτή τη στιγμή το 70% των πόρων που διαθέτουμε για τις επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος προέρχονται από αυτόν τον μηχανισμό αλλά και από τα έσοδα από τις δημοπρασίες των ρύπων, χωρίς να επιβαρύνεται ιδιαίτερα ο κρατικός προϋπολογισμός. Επιπλέον, δημιουργήσαμε έναν επιπλέον μηχανισμό ανάκτησης υπερκερδών, αυτή τη φορά στον κλάδο της προμήθειας, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει αισχροκέρδεια σε κανέναν τομέα και προτεραιότητά μας είναι η προστασία των πολιτών. Η πολιτική μας είναι σαφής. Στηρίξαμε, στηρίζουμε και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε την κοινωνία απέναντι στην πρωτοφανή ενεργειακή κρίση, για όσο χρειαστεί.
Eνώ κατά γενική ομολογία οι επιδοτήσεις έχουν βοηθήσει σημαντικά τα νοικοκυριά απορροφώντας κατά ένα μεγάλο μέρος τις αυξήσεις στους λογαριασμούς, η αγορά και το μικρομεσαίο επιχειρείν σε μεγάλο βαθμό θεωρούν ανεπαρκείς τις επιδοτήσεις για να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή κρίση. Θα υπάρξει κάποια ειδική μέριμνα για ΜμΕ και βιομηχανίες;
Αντιλαμβανόμαστε ότι το πρωτοφανές κύμα ανατιμήσεων στο κόστος της ενέργειας, πιέζει τη βιομηχανία αλλά και ότι η βιωσιμότητα των ελληνικών επιχειρήσεων περνά μέσα από τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης εφαρμόζουμε ένα στοχευμένο σχέδιο για τη στήριξη του παραγωγικού ιστού της χώρας, με αυξημένες επιδοτήσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ήμασταν η πρώτη χώρα που έλαβε έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επιδότηση των λογαριασμών ενέργειας σε όλες τις επιχειρήσεις ενώ πρόσφατα ανακοινώσαμε 85 εκατ. ευρώ αναδρομική επιδότηση για 1,25 εκατ. εμπορικούς καταναλωτές, αρτοποιούς και αγρότες. Σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, η κυβέρνηση επιταχύνει τον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας, ως τη μοναδική αξιόπιστη λύση για τη μείωση του κόστους ενέργειας για τις επιχειρήσεις. Άμεσα, θα καταθέσουμε ένα νέο νομοσχέδιο για την περαιτέρω προώθηση της αυτοπαραγωγής, με ισχυρά κίνητρα για τη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων, όπου θα μπορούν να συμμετέχουν αποκλειστικά επιχειρήσεις. Τέλος, προωθούμε προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης στις επιχειρήσεις, όπως το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ – Επιχειρώ», ύψους 200 εκατ. ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση μικρομεσαίων επιχειρήσεων ενώ σύντομα θα ξεκινήσει το πρόγραμμα, ύψους 160 εκατ. ευρώ, για την επιδότηση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε επιχειρήσεις. Οφείλουμε να είμαστε δίπλα στην παραγωγική βάση της οικονομίας και είναι δέσμευσή μας ότι θα συνεχίσουμε να τη στηρίζουμε, για όσο αυτό χρειαστεί, εξαντλώντας κάθε δημοσιονομική δυνατότητα.
Ποιες είναι οι προοπτικές της Βόρειας Ελλάδας στη μεταφορά ενέργειας; Πέρα από τα έργα στην Αλεξανδρούπολη, πρόσφατα επανήλθαν στο τραπέζι τα σχέδια για τους αγωγούς πετρελαίου Ελλάδα – Βόρεια Μακεδονία και Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, να περιμένουμε εξελίξεις;
Πράγματι η Βόρεια Ελλάδα διαδραματίζει κορυφαία προτεραιότητα στον σχεδιασμό μας. Έχετε ήδη αντιληφθεί ότι η Αλεξανδρούπολη αλλάζει καθοριστικά τα τελευταία χρόνια και εξελίσσεται σε ένα σημαντικό ενεργειακό σταυροδρόμι. Και αυτό είναι ένα μήνυμα προς όλους: η Κυβέρνηση αναπτύσσει τις περιοχές που βρίσκονται κοντά στα σύνορά της, και ειδικά στην περιοχή του Έβρου, προσδίδοντας σε αυτές μεγάλη γεωστρατηγική αξία. Η πρωτεύουσα του Έβρου γίνεται ενεργειακό κέντρο και μετατρέπεται σε κόμβο αποθήκευσης και εξαγωγών ενέργειας. Οι αγωγοί που ήδη διέρχονται από την περιοχή, όπως ο IGB και ο ΤΑΡ αλλά και το FSRU, αναδεικνύουν την γεωπολιτική σημασία της Αλεξανδρούπολης. Σε ότι αφορά τις διασυνδέσεις με τη Βόρεια Μακεδονία και τον αγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, η θέση μας είναι ότι στηρίζουμε όσα έργα μπορούν να διασφαλίσουν ενεργειακή επάρκεια και αυτονομία στην Ελλάδα. Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω πως κεντρική προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής είναι η ισόρροπη ανάπτυξη όλων των περιοχών της χώρας. Ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, περιοχές που για χρόνια είχαν αντιμετωπίσει κρατική αδιαφορία, σήμερα αναδεικνύουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και διεκδικούν τη θέση που τους αξίζει στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας. Οι πολιτικές που έχουμε αναπτύξει, αλλάζουν τη μορφή της Βόρειας Ελλάδας. Κάθε περιοχή της χώρας μας μπορεί και πρέπει να αναπτυχθεί με βάση τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Αυτή είναι η πεποίθηση που υλοποιεί σταθερά η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.