Σε εορταστικούς ρυθμούς κινούνται αγορά και καταναλωτές με τις εμπορικές επιχειρήσεις να προετοιμάζονται για μια γιορτινή «ανάσα» ρευστότητας.
Ο Δεκέμβριος αποτελεί παραδοσιακά έναν από τους κρισιμότερους μήνες για τα ταμεία των επιχειρήσεων με το ένα τέταρτο του ετήσιου τζίρου των καταστημάτων να επιτυγχάνεται στις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
Από την πλευρά τους, οι καταναλωτές γίνονται κυνηγοί «έξυπνων» αγορών, καθώς το περιορισμένο διαθέσιμο εισόδημα και οι πληθωριστικές πιέσεις σε βασικά αγαθά έχουν περιορίσει σημαντικά τη χριστουγεννιάτικη δαπάνη τους.
Σε ό,τι αφορά στο εορταστικό τραπέζι, στα σούπερ μάρκετ το «καλάθι του νοικοκυριού» μετατρέπεται από την Τετάρτη 13 Δεκεμβρίου μέχρι και την Τετάρτη 3 Ιανουαρίου σε «καλάθι των Χριστουγέννων».
Στο πλαίσιο αυτό, στο καλάθι του νοικοκυριού προστίθενται έξι είδη -γαλοπούλα, αρνί, κατσίκι, βασιλόπιτα (τσουρέκι), σοκολάτα και τσουρέκι- που αγοράζουν οι περισσότεροι καταναλωτές για το γιορτινό τραπέζι. Ουσιαστικά δηλαδή σε ό,τι αφορά στα νωπά κρεατικά, στο εορταστικό καλάθι περιλαμβάνονται η γαλοπούλα, το αρνί και το κατσίκι, αλλά και το χοιρινό και το μοσχαρίσιο καθώς αυτά τα είδη βρίσκονται και στο καλάθι του καταναλωτή.
Επίσης, τις επόμενες ημέρες θα τεθεί σε ισχύ και το «Καλάθι του Αϊ Βασίλη», προκειμένου κάθε οικογένεια να αγοράσει σε προσιτές τιμές παιχνίδια. Οι κατηγορίες που θα συμπεριληφθούν είναι, μεταξύ άλλων, επιτραπέζια, βρεφικά παιχνίδια, λούτρινα, κούκλες παιχνίδια κατασκευών κ.ά.
Η μάχη εναντίον της ακρίβειας
Την ίδια ώρα, συνεχίζονται οι συζητήσεις του υπουργού Ανάπτυξης, Κώστα Σκρέκα με τους εκπροσώπους της αγοράς και όπως γνωστοποίησε πρόσφατα, ζητήθηκε από την αγορά να μειώσει τις τιμές στο αρνί έως και 10% καθώς και να συγκρατήσει, στα περυσινά επίπεδα, τις τιμές σε μελομακάρονα και κουραμπιέδες.
Ταυτόχρονα, ο υπουργός υπογράμμισε ότι οι έλεγχοι συνεχίζονται με αμείωτη ένταση σε όλο το εύρος προϊόντων και υπηρεσιών ενώ, σύντομα, θα μπορούν και οι ίδιοι οι καταναλωτές, άμεσα, να καταγγέλλουν παραβάσεις που εντοπίζουν μέσα από την εφαρμογή eKatanalotis.
Στη μάχη όμως κατά της ακρίβειας εκτός από το εορταστικό καλάθι οι καταναλωτές μπορούν να αναζητούν και τα 1.286 είδη από 100 εταιρείες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «μόνιμης μείωσης τιμής». Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, η μεσοσταθμική μείωση των τιμών αυτών των 1.286 ειδών είναι 5,5% καθώς οι τιμές έχουν μειωθεί, για τουλάχιστον έξι μήνες, σε ποσοστό που ξεκινάει από 5% αλλά σε κάποια είδη φτάνουν και στο 10%.
Αναφορικά με τους ελέγχους, ο υπουργός σε πρόσφατες δηλώσεις του υπογράμμισε ότι: «Η τήρηση της νομιμότητας και ο σεβασμός όλων των οφειλετών χωρίς διακρίσεις αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση και όποιος παρανομεί θα πληρώνει βαρύ τίμημα. Καθημερινά το υπουργείο Ανάπτυξης δέχεται 10-20 καταγγελίες στην τηλεφωνική γραμμή 1520, οι οποίες ελέγχονται, διασταυρώνονται και κατόπιν αυτού παρεμβαίνουν οι αρμόδιες υπηρεσίες».
Μάλιστα, μέχρι το τέλος του μήνα θα προστεθεί και η εφαρμογή e-katanalotis μέσω της οποίας κάθε πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να στέλνει φωτογραφία του προϊόντος ή μήνυμα, όταν αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει παρανομία και θα επιλαμβάνονται του θέματος οι αρμόδιες υπηρεσίες. Επίσης, δρομολογείται ρύθμιση στις αρχές του 2024 που αναμένεται να βάλει τέλος στις εικονικές προσφορές.
Αρχίζει στις 12 Δεκεμβρίου το εορταστικό ωράριο
Την Τρίτη 12 Δεκεμβρίου ξεκινάει το προτεινόμενο ωράριο λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων για την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων 2023 του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών. Τα εμπορικά καταστήματα θα είναι ανοικτά κάθε μέρα με συνεχές ωράριο, από τις 9 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ και τα Σάββατο από τις 9 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα.
Τις Κυριακές 17, 24 και 31 Δεκεμβρίου θα μπορούν τα εμπορικά καταστήματα να είναι ανοικτά από τις 11 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα. Σημειώνεται ότι την Δευτέρα 25 και την Τρίτη 26 Δεκεμβρίου καθώς και τη Δευτέρα 1 Ιανουαρίου και την Τρίτη 2 Ιανουαρίου τα καταστήματα θα είναι κλειστά.
Με αφορμή την ανακοίνωση του εορταστικού ωραρίου, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών Σταύρος Καφούνης δήλωσε: «Η σημαντικότερη περίοδος για το εμπόριο ξεκινά και στα στολισμένα καταστήματα στο κέντρο και στις συνοικίες της Αθήνας, εργαζόμενοι και καταστηματάρχες περιμένουν τους καταναλωτές, με ράφια γεμάτα προϊόντα και εξαιρετικές τιμές.
Ας ευχηθούμε οι Άγιες μέρες, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις, να επιβεβαιώσουν τις προσδοκίες και να υποδεχθούμε το νέο έτος με χαμόγελο και αισιοδοξία».
Καθώς η πιο κρίσιμη περίοδος για το εμπόριο ξεκινά, συγκρατημένη διάθεση από του καταναλωτές για δαπάνες δείχνουν τα αποτελέσματα έρευνας της Focus Bari με τον πληθωρισμό και την ακρίβεια να πλήττουν την αγοραστική δύναμη.
Σύμφωνα με την έρευνα, χαμηλότερες δαπάνες σε όλα τα είδη, ακόμα και στα πρώτης ανάγκης, είναι διατεθειμένοι να εξετάσουν τουλάχιστον οι μισοί Έλληνες καταναλωτές εφόσον η αγοραστική τους δύναμη συνεχίσει να συρρικνώνεται λόγω πληθωρισμού. Συγκεκριμένα, το 50% αναμένεται να ξοδέψει λιγότερα χρήματα σε τρόφιμα και ποτά, ενώ το 56% σε οικιακά είδη και είδη υγιεινής.
Επίσης ποσοστό κοντά στο 80% είναι διατεθειμένο να κόψει περαιτέρω τα έξοδα σε προαιρετικά καταναλωτικά είδη όπως αλκοόλ, παιχνίδια/παζλ/ βιβλία και ρούχα/παπούτσια/ αξεσουάρ. Ποσοστό 73% θα μείωνε τα έξοδά του και για προσωπική φροντίδα και ομορφιά.
Η κίνηση τον Νοέμβριο
Στο ίδιο μήκος κύματος, η έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ έδειξε ότι τον Νοέμβριο η καταναλωτική εμπιστοσύνη κινήθηκε σε σχετικά χαμηλότερα επίπεδα. Συγκεκριμένα, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης διαμορφώθηκε στις -45,6 μονάδες, έναντι -44,7 μονάδες τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι συνεχείς ανατιμήσεις και το υψηλό κόστος ζωής, επίδρασαν καταλυτικά στις προσδοκίες των Ελλήνων καταναλωτών, επίδραση που επιβαρύνθηκε και από τις γεωπολιτικές εντάσεις των τελευταίων μηνών που ενισχύονται, αντί να αμβλύνονται. Ο δείκτης κινείται σε χαμηλά επίπεδα πλέον, με αποτέλεσμα και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές να εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ.
Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, τους προσεχείς 12 μήνες, υποχώρησαν οριακά τον Νοέμβριο με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -43,7 (από -42,9) μονάδες τον Οκτώβριο. Το 57% (από 58%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 5% (από 8%) προβλέπει μικρή βελτίωση.
Παράλληλα, η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) υποχώρησε σημαντικά με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -43,8 (από -39) μονάδες. Το 55% (από 51%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 7% (από 8%) αναμένει το αντίθετο.
Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες εξασθένισε σημαντικά τον Νοέμβριο και διαμορφώθηκε στις -67,4 μονάδες (από -61,8 μονάδες). Το 85% των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 13% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή.
Σχετικά με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» διαμορφώθηκε στο 61%, ενώ στο 14% από 12% ενισχύθηκε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους.
Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν το 16% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διαμορφώθηκε στο 8%. Στο ερώτημα το οποίο αξιολογεί το βαθμό αβεβαιότητας των νοικοκυριών ως προς τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, το 59% έκρινε τον Νοέμβριο ότι η οικονομική κατάστασή του μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, όσο και τον προηγούμενο μήνα.