Ημέρες Ιουλίου του 2004 θυμίζει το 13ο συνέδριο της ΝΔ που άρχισε την Παρασκευή στο εκθεσιακό κέντρο Metropolitan Expo και ολοκληρώνεται σήμερα το απόγευμα. Ήταν τότε η χρονιά που η ΝΔ είχε κερδίσει πριν από τέσσερεις μήνες τις εκλογές και διοργάνωνε το 6ο της συνέδριο.
Οι συμπτώσεις του τότε και τώρα ουκ ολίγες. Το 2004 ο Κώστας Καραμανλής είχε κερδίσει τις εκλογές με μεγάλη άνεση και είχε καταφέρει να δημιουργήσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με αποτέλεσμα τον Ιούλιο του 2004 στο 6ο συνέδριο του κόμματος να επικρατεί ένας ιδιαίτερος ενθουσιασμός για την επίτευξη του στόχου για την επανίδρυση του κράτους. Μεσολάβησαν 15 δύσκολα χρόνια με τη ΝΔ είτε στην αντιπολίτευση είτε στην κυβέρνηση με συμμαχικά σχήματα μέχρι ο Κυριάκος Μητσοτάκης να πετύχει μια νέα αυτοδυναμία, διαθέτοντας -όπως και το 2004 ο Κώστας Καραμανλής- μια άνετη πλειοψηφία.
Φυσικά η περίοδος των 12 συνεδρίων της ΝΔ περιλαμβάνει πολλές παρασκηνιακές ιστορίες. Για παράδειγμα, στο πρώτο τακτικό συνέδριο του 1979 που έγινε επί προεδρίας Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Κασσάνδρα της Χαλκιδικής υιοθετήθηκε ο γνωστός πυρσός, ενώ ακόμη συζητιέται το βραδινό water polo που είχαν παίξει διάφοροι Νεοδημοκράτες στην πισίνα του ξενοδοχείου. Όλα αυτά τον Απρίλιο και ενώ έξω οι θερμοκρασίες μόνο καλοκαιρινές δεν ήταν.
Σε αυτό το συνέδριο εισάγεται ως κομματική ιδεολογία ο όρος «ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός», προτείνεται για έμβλημα ο γνωστός πυρσός, το κόμμα δηλώνει πίστη στην ελεύθερη οικονομία και την απρόσκοπτη δράση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και αρνείται τη διαλεκτική των άκρων. Από εκείνη την εποχή εμφανίζονται και οι πρώτες εσωκομματικές ομάδες, με πιο γνωστή την περίφημη Κίνηση της Βόλβης που το 1979 κυκλοφόρησε ένα κείμενο όπου ασκούνταν η κριτική προς την ηγεσία ότι υπήρχαν στρεβλώσεις στα πρώτα ιδεολογικά κείμενα του κόμματος.
Στο 2ο Συνέδριο, που διεξήχθη τον Φεβρουάριο του 1986 στη Θεσσαλονίκη, το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στην εξουσία, πρόεδρος είναι ο Κωνσταντίνος Μητστοτάκης και η ΝΔ κινείται πλέον προς πιο φιλελεύθερες απόψεις. Παράλληλα αξιοποιεί στελέχη της «καραμανλικής» πτέρυγας, όπως ο Μιλτιάδης Έβερτ, που διορίζεται επικεφαλής της Οργανωτικής Επιτροπής, ενώ στην ιστορία έχει μείνει η κραυγή του Γεώργιου Ράλλη προς τους συνέδρους ότι πλανώνται όσοι νομίζουν ότι η αποτυχία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ σημαίνει και πτώση της.
Σημαντικό θεωρείται το 4ο Συνέδριο που έγινε τον Μάρτιο του 1997 στην Αθήνα. Χαρακτηρίζεται συνέδριο καμπής, καθώς είναι το πρώτο που εκλέγει πρόεδρο της ΝΔ με εκλογές που έγιναν με διευρυμένη σύνθεση. Νικητής ο Κώστας Καραμανλής που επικράτησε στον δεύτερο γύρο με 69,16% έναντι 30,84% του συνυποψηφίου του, Γιώργου Σουφλιά. Από εκείνο το συνέδριο ξεκινά και η πολιτική κυριαρχία του Κώστα Καραμανλή που παρέμεινε στην ηγεσία της ΝΔ μέχρι το 2009, δηλαδή για 15 χρόνια.
Από το 5ο συνέδριο έμεινε η φράση του Κώστα Καραμανλή «Γιώργο, καλωσόρισες σπίτι σου», με την οποία χαιρέτισε την επιστροφή του Γιώργου Σουφλιά στη ΝΔ, μια κίνηση που έκλεισε μια περίοδο εσωστρέφειας, που είχε προκληθεί και από το γεγονός ότι το κόμμα είχε χάσει οριακά τις εκλογές του 2000.
Κατά τα’ άλλα, οι περίπου 3.500 σύνεδροι του 5ου συνεδρίου ψήφισαν το νέο καταστατικό που μεταξύ άλλων θεσμοθετεί θέση γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής την οποία λίγες ημέρες αργότερα θα καταλάβει ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης.
Ενδιαφέρον είχε και το 8ο συνέδριο της ΝΔ που έγινε τον Ιούνιο του 2010 και αφού είχε προηγηθεί η ήττα της ΝΔ στις εκλογές του 2009, η αποχώρηση του Κώστα Καραμανλή από την ηγεσία της και η εκλογή –για πρώτη φορά μέσα από άμεση ψηφοφορία- του Αντώνη Σαμαρά στην προεδρία του κόμματος. Στο συνέδριο επικρατούν οι ιδέες του κοινωνικού φιλελευθερισμού, η Κεντρική Επιτροπή μετατρέπεται σε Πολιτική Επιτροπή και το Εκτελεστικό Γραφείο σε Πολιτικό. Ο νέος πρόεδρος Αντώνης Σαμαράς υποσχέθηκε «τέρμα στην εσωστρέφεια, στα φέουδα, στα βιλαέτια, στους προσωπικούς μηχανισμούς και τα παλαιοκομματικά παιχνίδια».
Τόσο το 10ο (Aπρίλιος 2016), το 11ο (Δεκέμβριος 2017) όσο και το 12ο συνέδριο (Δεκέμβριος του 2018) βρίσκουν τη ΝΔ με πρόεδρο τον Κυριάκο Μητσοτάκη και με τις κομματικές μηχανές (ιδιαίτερα στην τελευταία διοργάνωση) στο φουλ για να αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας.
Στο 13ο συνέδριο μετέχουν 13 προσκεκλημένοι ομιλητές, ανάμεσά τους οι Antonio Tajani, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Paulo Rangel, αντιπρόεδρος του ΕΛΚ και Mairead McGuinness, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και 1.764 σύνεδροι και 5.639 παρατηρητές.
Στις παράλληλες δράσεις καινοτομία αποτελεί ο νυχτερινός αγώνας δρόμου με στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων που θα διατεθούν στην εκστρατεία για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, που ήταν προγραμματισμένος να διεξαχθεί το Σάββατο το βράδυ, ενώ με αφορμή τον εορτασμό των 45 χρόνων από την ίδρυση της ΝΔ, στο χώρο του συνεδρίου τοποθετήθηκε μια πρωτότυπη κατασκευή με σύνθεση φωτογραφιών από σημαντικές στιγμές του κόμματος και της ΟΝΝΕΔ. Σύνθημα του Συνεδρίου είναι «Το Μέλλον αρχίζει Τώρα», ενώ για πρώτη φορά όλες οι διαδικασίες του είναι πλήρως ψηφιοποιημένες, με αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της χρήσης χαρτιού που αγγίζει το 92%. Όσες εκτυπώσεις γίνουν θα είναι σε ανακυκλώσιμο χαρτί χρησιμοποιώντας φιλικά προς το περιβάλλον μελάνια. Κάδοι ανακύκλωσης βρίσκονται σε όλους τους χώρους του εκθεσιακού κέντρου, ενώ έξω από το Συνέδριο έχει τοποθετηθεί κέντρο ανταποδοτικής ανακύκλωσης. Όλοι όσοι συμμετέχουν στο Συνέδριο καλούνται να περιορίσουν δραστικά τα πλαστικά μιας χρήσης χρησιμοποιώντας εναλλακτικά υλικά.
Σε πολιτικό επίπεδο ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρείται εσωκομματικά απόλυτα κυρίαρχος, καθώς η εκκίνηση της κυβέρνησής του ήταν ιδιαίτερα δυναμική. Στο ήσυχο εσωκομματικό κλίμα συνηγορεί και το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στον ορίζοντα κάποιο σοβαρό εσωκομματικό μπλοκ δυνάμεων που να αμφισβητεί την ηγεσία του κόμματος. Οπότε το μόνο απρόοπτο που μπορεί να συμβεί στο άμεσο μέλλον είναι κάποιο αυτογκόλ…
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ", 1 Δεκεμβρίου 2019