Σε ιδανικό προορισμό για τη δημιουργία τμημάτων Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D) ισραηλινών εταιριών μπορεί να εξελιχθεί η Θεσσαλονίκη με τα τρία πανεπιστήμια και τα ερευνητικά της κέντρα, καθώς το Ισραήλ, όπου η καινοτομία χρηματοδοτείται "βαρέως", έχει αρχίσει να εξαντλεί το ανθρώπινο δυναμικό, που απαιτείται για να παραχθεί αυτή η καινοτομία, με αποτέλεσμα να αναζητά "ταλέντο" εκτός των συνόρων του. Τα παραπάνω επισήμανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας Θεσσαλονίκης (ΑΖΚ), δρ Κυριάκος Λουφάκης, με αφορμή πρόσφατη επίσκεψη ελληνικής αντιπροσωπείας στο Ισραήλ, υπό τον συντονισμό της ΑΖΚ.
«Το Ισραήλ έχει φτάσει στα όριά του ως προς τις δυνατότητές του να παράγει καινοτομία, καθώς δεν έχει πλέον αρκετό ανθρώπινο δυναμικό. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το Ισραήλ είναι με διαφορά πρώτο στη χρηματοδότηση της καινοτομίας ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, καθώς χρηματοδοτεί την έρευνα και την ανάπτυξη με ποσοστό άνω του 3%, έναντι 2,2% στις ΗΠΑ. Η χρηματοδότηση αυτή έχει δημιουργήσει ένα πολύ μεγάλο σύστημα καινοτομίας με πολλά τεχνολογικά πάρκα μέσα στο Ισραήλ και το κράτος τους διαφημίζει το Ισραήλ σαν "startup nation". Έχουν τόσο πολλές καλές ιδέες και τόσο πολλά χρήματα, που έχει εξαντληθεί το ανθρώπινο δυναμικό, το ταλέντο, που μπορεί να υποστηρίξει όλο αυτό το πράγμα» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Λουφάκης.
Ισραηλινές εταιρείες εξελίσσουν μέρος του R&D των προϊόντων τους σε 25 χώρες
Ήδη, προσθέτει, πάρα πολλές από τις επιχειρήσεις τεχνολογικής ανάπτυξης του Ισραήλ έχουν δημιουργήσει υποκαταστήματα σε άλλες χώρες. «Όπως μου είπε ο διευθύνων σύμβουλος της Αρχής Καινοτομίας του Ισραήλ, Aharon Aharon, οι ισραηλινές επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας πραγματοποιούν σήμερα μέρος της εξέλιξης των προϊόντων και των υπηρεσιών τους σε 25 χώρες, όπου αξιοποιούν εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό και επιστήμονες. Δεν αναπτύσσουν απλώς πρότζεκτ με φορείς της άλλης χώρας, αλλά έχουν "στήσει" θυγατρικές εταιρείες και υποκαταστήματα με υποδομές, έχουν προσλάβει επιστήμονες από το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό και δουλεύουν εκεί. Αυτό θέλουμε να κάνουμε κι εμείς. Υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες, το αν θα τις αξιοποιήσουμε εξαρτάται πάρα πολύ από το τι θα κάνουμε εμείς οι ίδιοι σε επίπεδο υποδομών. Και στο πλαίσιο αυτό φαίνεται για ακόμη μια φορά πόσο σημαντική είναι η δημιουργία ενός τεχνολογικού πάρκου στη Θεσσαλονίκη. Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να γίνει ...χτες» επισημαίνει ο δρ Λουφάκης.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψη στο Ισραήλ μάλιστα, η Θεσσαλονίκη ως ιδανικός προορισμός για τα τμήματα R & D των ισραηλινών εταιρειών βρήκε έναν ισχυρό υποστηρικτή στο πρόσωπο του κ.Αharon: ο ίδιος ο κ.Αharon, που επισκέφτηκε την πόλη πριν από λίγους μήνες, δήλωσε στους παρευρισκόμενους εντυπωσιασμένος από τη σημαντικότητα και μοναδικότητα της Θεσσαλονίκης ως ένα εν εξελίξει τεχνολογικό κέντρο, με το 10% του πληθυσμού της να αντιστοιχεί σε φοιτητές όπως είπε, τονίζοντας ότι αποτελεί ιδανικό προορισμό για να δημιουργηθούν υποκαταστήματα που θα ασχολούνται με την έρευνα και την καινοτομία.
Γιατί Θεσσαλονίκη και όχι Κρήτη, Πάτρα ή Αττική;
Γιατί στη Θεσσαλονίκη και όχι σε κάποια άλλη περιοχή της Ελλάδας; Ήταν το ερώτημα που δέχτηκε από αρκετούς Ισραηλινούς επιχειρηματίες ο δρ Λουφάκης. «Η απάντησή μου ήταν ότι προφανώς υπάρχουν κι άλλες περιοχές με πολύ δυνατά στοιχεία, όπως η Κρήτη με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), η Πάτρα με το Τεχνολογικό Πάρκο ή η Αττική με τον "Δημόκριτο", αλλά τα χαρακτηριστικά της Θεσσαλονίκης δεν τα έχει καμία. Μιλάμε για 150.000 φοιτητές και 20.000 μεταπτυχιακούς... Επίσης, γύρω από τη Θεσσαλονίκη εδρεύουν συνολικά άλλα εννιά πανεπιστήμια και ΤΕΙ, όπως το Δημοκρίτειο στη Θράκη κι αυτά της Δυτικής Μακεδονίας και των Ιωαννίνων, διάφοροι οργανισμοί δηλαδή, από τους οποίους μπορεί να αντληθεί ταλέντο, ενώ σε απόσταση επτά ωρών με το ΙΧ υπάρχουν επτά μεγάλες πρωτεύουσες, χωρίς να υπολογίζω την Κωνσταντινούπολη. Επιπλέον υπάρχει η ιστορική σχέση με την πόλη της Θεσσαλονίκης, αν και αυτό που τελικά μετράει δεν είναι η σχέση αυτή, αλλά τα αντικειμενικά δυνατά χαρακτηριστικά της πόλης».
Από ελληνικής πλευράς, εκτός από τον δρα Κυριάκο Λουφάκη, στις συναντήσεις συμμετείχαν ο δρ. Δημήτρης Τζοβάρας και ο δρ. Νότης Αργυρίου από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), ο καθηγητής Νίκος Μιχαηλίδης από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο (ΑΠΘ), η δρ. Γεωργία Αϋφαντοπούλου από το Τεχνολογικό Πάρκο Θεσσαλονίκης, ο Σωτήρης Σιάγας από τη θερμοκοιτίδα επιχειρήσεων "i4G", η δρ. Φώφη - Μιμή Σαλτιέλ από το "COHO" καθώς και τέσσερις εκπρόσωποι επιχειρήσεων, οι Νίκος Ευθυμιάδης από τον Όμιλο Redestos, Νίκος Σαλπιγγίδης από τον όμιλο ALUMIL, Διονύσης Μάλλιαρης από τη Sunlight και Κώστας Λιαρετίδης από την Kleemann.
Κοινοί ορίζοντες στο πλαίσιο του Horizon 2020
«Σε συνέχεια της επίσκεψης μπήκαν ήδη οι βάσεις για να ξεκινήσουν διμερείς συνεργασίες μεταξύ των συμμετεχόντων από τις δύο πλευρές. Για παράδειγμα, σχεδιάζεται να υπάρχουν κοινές προτάσεις για καμιά δεκαριά προγράμματα στο πλαίσιο του HORIZON 2020, ενώ ακόμη πιο σημαντική είναι η επιθυμία που εκφράστηκε για τη χρηματοδότηση πρότζεκτ από τις ίδιες τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις και φορείς. Υπάρχει γενικά θετικό κλίμα και πολιτική βούληση. Το γεγονός του "πλησιάσματος" Αθήνας-Λευκωσίας-Τελ Αβίβ-Καΐρου έχει δημιουργήσει ένα εξαιρετικά καλό κλίμα, για να αναπτυχθούν τέτοιου είδους συνέργειες. Σαφέστατα οι Ισραηλινοί έχουν εκφράσει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για να έρθουν στη Θεσσαλονίκη, αρκεί να δημιουργήσουμε υποδομές. Για αυτό λέω ότι είναι ώριμη όσο ποτέ η δημιουργία ενός μεγάλου τεχνολογικού πάρκου στην πόλη, κάτι που πρέπει να γίνει ...χτες» σημειώνει ο δρ Λουφάκης και προσθέτει ότι η επίσκεψη στο Ισραήλ είχε ως στόχο τη διαφήμιση του συστήματος καινοτομίας της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με προδιαγραφές που έθεσε η ισραηλινή πλευρά ως προς τους συμμετέχοντες στην ελληνική αποστολή.
«Μας ζητήθηκε να πάμε με εκπροσώπους εταιρειών και φορέων από τον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης, των advanced materials (προηγμένων υλικών) και της αγροτεχνολογίας, μας ζήτησαν μια μικρή ευέλικτη ομάδα, για αυτό και δεν μπορέσαμε να πάρουμε μαζί μας στο Ισραήλ όσους θα θέλαμε. Η εντύπωση που έκαναν οι συμμετέχοντες ήταν εξαιρετική. Μου ειπώθηκε χαρακτηριστικά -και από την πρέσβειρα του Ισραήλ και από τον κ.Αharon ότι το επίπεδο ήταν καλύτερο από ό,τι ανέμενε η ισραηλινή πλευρά» τονίζει.
Η ελληνική αποστολή είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει και να κάνει Β2Β συναντήσεις με εκπροσώπους κορυφαίων ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων, όπως Technion, Ben- Gurion, Hebrew, Volcani αλλά και επιτυχημένων εταιρειών, όπως IBM, Rafael Advanced Defense Systems, Gev Yam Neyem, Brillianetor, CASTOR, ETV, Compedia, Shield IoT κα.
Συνοψίζοντας, ο δρ Λουφάκης υπογραμμίζει ότι η προοπτική συνεργασίας με το Ισραήλ διαφαίνεται λαμπρή, ανοίγοντας το δρόμο για προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων από μια χώρα, όπου δραστηριοποιούνται μεν 539 πολυεθνικές εταιρείες από 35 χώρες και 6.600 startups -"14 φορές μεγαλύτερη ανά κεφαλή συγκέντρωση στην Ευρώπη"- αντιμετωπίζει δε, προβλήματα έλλειψης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, κενό το οποίο η Θεσσαλονίκη με το υψηλής ποιότητας δυναμικό που διαθέτει μπορεί να καλύψει στα R & D centers που θα μπορούσαν να εγκατασταθούν στην πόλη.
ΑΠΕ-ΜΠΕ